Wskaźniki białokrwinkowe:wskaźniki odporności organizmu:
* Leukokryt (LE)
*WBC- całkowita liczebność leukocytów w jednostce objętości krwi. Zmiany liczby leukocytów w życiu osobniczym człowieka- wraz z wiekiem liczebność spada-najwyższa u noworodków, aż do ustatkowania się na poziomie 4-10 rys w mm-3
*Leukogram-odsetek różnych grup i stadiów rozwojowych leukocytów w rozmazie.
*wykres gęstości (skupienia)-sketogram różnych populacji komórek otrzymany przy użyciu analizatora.
Leukogram u człowieka: granulacyty obojętnochłonne dojrzałe 61,3%, niedojrzałe granulocyty pałeczkowate 3-5%, limfocyty 25-33%, monocyty 3-7%, granulocyty kwasochłonne 0-5%, granulocyty zasadochłonne 0-1%
Wskaźniki aktywności fagocytów: ocena aktywności chemotaktycznej, *ocena aktywności pochłaniania bakterii (lub sztucznych obiektów np.mikrogranulek lateksowych- oblicza się odsetek fagocytów z pochłoniętymi cząstkami w środku i liczbę pochłoniętych cząstek na fagocyta. *test NBT-spektrofotometryczny pomiar stężenia formazanu- produktu powstałego w procesie wytwarzania przez fagocyty reaktywnej formy tlenu: O2, OH-, H2O2). Test NBT ocena odsetka fagocytów z wewnątrzkomórkowymi złogami formazana. *cytometryczna ocena „wybuchu tlenowego” (respiratory burst). *badanie aktywności fagocytów- test redukcji NBT
Inne wskaźniki białokrwinkowe: * ocena żywotności leukocytów (za pomocą selektywnych barwień komórek żywych lub martwych); * ocena udziału różnych subpopulacji limfocytów za pomocą przeciwciał monoklonalnych: identyfikacja, rozdział, ocena aktywności; *ocena zdolności proliferacyjnej limfocytów B i T, stymulowanych wybiórczo mitogenami (dla B→LPS; dla T→PHA) * oznaczanie miana przeciwciał * oznaczanie poziomu lizozymu * oznaczanie aktywności mieloperoksydazy (MPO)
Granulocytopoeza: komórka pnia→komórka macierzysta mieloidalna→CFU-GM or CFU-Eo or CFU-B→mieloblast→promielocyt→mielocyt→metamielocyt→granulocyt pałeczkowaty→granulocyt segmentowany
Mieloblast:duże jądro o luźnej chromatynie, widoczne jąderka, wąski pas zasadochłonnej cytoplazmy bez ziarnistości
Promielocyt obojętnochłonny- mniejsze jądro, widoczne jąderka, cytoplazma zasadochłonna, pierwotne bazofilne ziarnistości
Mielocyt obojetnochłonny- jądro owalne/fasolowate, cytoplazma blada, mało ziarnistości
Nautrofil pałeczkowaty-jądro wydłużone, kształt C lub S
Neutrofil segmentowany-komórka polimorfonuklearna- jądro podzielone na segmenty, liczba segmentów charakterystyczna dla gatunku, czł 3-5
Eozynofil-jadro dwupłatowe, kwasochłonne (czerwone) ziarnistości
Bazofil-mało cytoplazmy, dużo zasadochłonnych ziarnistości, jądro czasem niewidoczne spod ziarnistości, jego formą tkankową jest mastocyt-komórka tuczna
monocytopoeza→komórka pnia→komórka macierzysta mieloidalna→CFU-GM→Monoblast→Promonocyt→Monocyt→Makrofag
monocyt-duży, jądro płatowate lub nerkowate (bez segmentów), cytoplazma lekko zasadochłonna, nieregularny kształt,wakuole
fagocytoza-przyczepiają się, wytwarzają pseudopodia i ruchem amebowatym przeciskają się pomiędzy komórkami nabłonka z naczyń krwionośnych do tkanek i tam fagocytują
eozynofile (granulocyty kwasochłonne)- zlokalizowane głównie w nabłonkach przewodu pokarmowego i układu oddechowego; w ziarnistościach białko zasadowe-powinowactwo do eozyny; cytotoksyczne wobec postaci dojrzałych i larw pasożytów (białka cytotoksyczne, reaktywne formy tlenu); słabe właściwości fagocytarne; usuwają histaminę (zawierają histaminozę)
bazofile (garnulocyt zasadochłonny)- we krwi bazofile, w tkankach mastocyty-kom tuczne; zawierają histaminę-inicjują reakcję zapalną; uczestniczą w reakcji anafilaktycznej; zawierają heparynę- endogenny antykoagulant