6. Ceramika budowlana(1).
Klasyfikacja wyrobów ceramiki budowlanej :podst. Surowcem są gliny łatwo topliwe np.; gliny ilaste, łupki, gliny morenowe ,gliny wstęgowe, łupki. Surowce pomocnicze to złom z wypalonych wyrobów ,glina palona, piasek kwarcowy, pyły itp.
Podział na grupy:1) Wyroby o czerepie porowatym ,łatwo nasiąkające wodą a)wyroby ceglarskie tzw ceramika czerwona :cegły pełne, drążone, dachówki ceramiczne, pustaki ceramiczne ,b)kafle piecowe, płytki fajansowe ścienne), 2)Wyroby o czerepie spieczonym np.; terakota, klinkier drogowy, 3)Wyroby o czerepie wysoko-ogniotrwałym np. wyroby krzemionkowe ,magnezytowe, węglowe, 4)Wyroby z ceramiki szlachetne np.; wyroby sanitarne fajansowe ,porcelanowe, płytki ścienne
Podział w zależności od sposobu wykonania powierzchni bocznych : Z-zwykłe, L-licowe
Podział w zależności na działanie mrozu(rodzaje cegieł): M-mrozoodporne, N-nie odporne na działanie mrozu
Podział w zależności od sposobu wykonania pod względem otworów i drążeń(typy cegieł): B-bez otworów, P-pełne, D-drążone, S-szczelinowe
Podział ze względu na wytrzymałość na ściskanie(klasy cegieł):a)3,5;5;7,5;10;15;20;25;-cegły grupy Z b)10;15;20;25-cegły grupy L
Podział w zależności od gęstości objętościowej(sortymenty):a)1,0;1,2;1,4;1,6;1,8;2,0;-cegły typu B i P ,b)0,6;0,8;1,0;1,2;1,4;1,6;-cegły typu D i S
Ocena makroskopowa cegieł: 1)wymiary nominalne(dł.250mm,szer.120mm,wys.65,140,220mm)Kształt prostopadłościanu o prostych krawędziach i płaskich powierzchniach, 2)rowki-na pow. cegły powinny być rozmieszczone równomiernie na co najmniej 2/3 pow.,4) barwa-jednolita, dopuszcza się nieznaczne różnice barwy między poszczególnymi cegłami,5) przełom-poprzeczne rozłupane cegły i obejrzenie nieuzbrojonym okiem struktury wewn. wyrobu i pomierzeniu ziaren i grudek powodujących jego niejednorodność,6)sprawdzenie wielkości szczerb ,uszkodzeń, pęknięć krawędzi,naroży,7)sprawdzenie wielkości oraz liczby rys i pęknięć powierzchni,8)sprawdzenie wielkości oraz liczby pęknięć ścianek zew. i wew.9)sprawdzenie wad powierzchniowych,10)sprawdzenie wzajemnych prostopadłości powierzchni i krawędzi,11)sprawdzenie odchylenia powierzchni bocznych lub czołowych od pionu. Wyroby o strukturze porowatej-charakt. i rodzaje :1)cegły budowlane zwykłe i modularne-są to cegły bez otworów lub z otworami przelotowymi o przekroju pojedynczego otworu nie większym niż 2 cm²,prostopadłymi do płaszczyzny układania cegły w murze.Wymiary:dł.250
7mm,szer.120
5mm,gr.65
4mm.2)kratówki-cegły drążone o otworach przelotowych w kształcie rombu a przy powierzchniach bocznych w kształcie trójkąta. Powinny być odporne na działanie mrozu o gęstości objętościowej 1,4kg/dm³,3)dziurawki-o poziomych otworach przelotowych. W zależności od kierunków otworów rozróżniamy: W-wozówkowa-podłużna ,G-główkowa-poprzeczna .Wymiary takie same jak c.pełnej,4)pustaki ścienne modularne-(Moduł-jednostka wymiarowa wg. której projektuje się wymiary materiałów ,wyrobów i elementów konstrukcyjnych w budownictwie. Przyjęto za moduł podstawowy wymiar 100mm)W zależ. od przeznaczenia dzielimy na grupy: Z-do murowania zwykłego, S-do murowania na suchy tynk, W-do murowania na wpust-wpust ,P-do murowania ze spoinami pocienionymi. Ze wzgl. na odporność na mróz wyróżniamy typy: M-mrozoodporne, N-nie odporne na mróz. W zależ. od kształtu i rozmieszczenia drążeń na typy: D-drążone zwykłe ,S-drążone szczelinowe. Ze wzgl. na wytrzymałość na ściskanie są klasy:3,5;5;7,5;10;15;20.Ze wzgl. na gęstość objętościową są sortymenty: 0,6; 0,8; 1,0; 1,2; 1,4 .5)pustaki stropowe-zadanie ich to zmniejszenie masy stropu co jest istotne dla jego nośności. Jeżeli mają jedynie zmniejszyć masę to są to pustaki wypełniające (np.: pustaki DZ-3 , pustaki typu Ceram F, DP i Cerit ,pustak Akermana który dzieli się na :a) typy w zależ. od wysokości w mm:typ15-150mm:typ18-180mm:typ20-200mm:typ22-220mm,b)odmiany w zależ. od długości :200-195mm i 300-295mm.Max.masa :typ15-5,5 i 8,4kg,typ18-6,1 i 9,2kg,typ20-7,2 i 10,8kg,typ22-7,6 i 11,5kg.NasiAkliwość wynosi od 5-22%),jeśli mają przenieść w swej górnej strefie naprężenia ściskające to są to pustaki konstrukcyjne(powinny mieć dużą wytrzymałość na ściskanie która nie powinna być mniejsza niż 10 MPa), 6) Materiały do krycia dachów(dachówki i gąsiory ceramiczne)-produkowane 2 metodami. Typy: a) ciągnione-DK-dachówka karpiówka, DH-dachów. holenderka, DZ-dach. zakładkowa, DZp-dach.zakładkowa polówkowa prawa, DZl-dach.zakładkowa połówkowa lewa, b)prasowane:DM-dach.marsylka,DP-dach.pola, DMS-dach.mniszka, DMC-dach.mnich. Gąsiory dachowe:GA,GB,GC,GAl,GBl. Dachówki dzieli się na dwa gatunki 1 i 2 , a gąsiory są w jednym gatunku. Ze wzgl. na ich przeznaczenie przygotowanie surowca i ich produkcja powinny być bardzo staranne. Niedopuszczalne są wady i uszkodzenia w postaci odbić lub zgnieceń zaczepu ,żłobków ,dla dach. gat. 1 . Siła łamiąca przy badaniu nie może być mniejsza niż :dla DK-0,30kN ,DH,DZ,DN,DP,DMS,DMC-0,40kN,dla gąsiorów dachowych wszystkich typów 0,90kN.Nie mogą przesiąkać odporne na mróz.,
6. Ceramika budowlana (2)
7)Ceramiczne materiały poryzowane - np.: cegły porowate-(gliny+domieszki np.:trociny lub proszek torfowy). Domieszki po wypaleniu zostawiają pory, które zmniejszają współczynnik przewodności ciepła. Stosowane do ścian działowych ,ocieplaniu ścian o wysokim współ. przewodności cieplnej.
Parametry techniczne ceramicznych materiałów ściennych -wyszczególnienie i przykłady
1) Ścienne i podłogowe płytki ceramiczne-cienkie płyty otrzymywane z glin ,krzemionki, topników, barwników. Stosowane jako wykładziny podłóg, ścian, elewacji. Formowane przez prasowanie , ciągnienie ,odlewanie. Następnie suszone i wypalane w wys. temperaturach. CECHY ZEWN.- Produkowane w kształcie prostokątów lub kwadratów, mogą być szkliwione(GL), nieszkliwione(UGL), angobowane. CECHY FIZYCZNE-Są niepalne i barwa odporna na światło. Odporne na detergenty oraz szoki termiczne, wytrzymałe na zginanie. W zależ. od metody produkcji są grupy: a)płytki ciągnione b) prasowane na sucho c)odlewane. Grupy ze wzgl. na nasiąkliwość: a)gr. I-niska nasiąkliwość, b)gr. II-średnia nasiąkliwość,
c) gr.III-wysoka nasiąkliwość. Im większa nasiąkliwość tym płytki są gorszej jakości.
Są zmywalne ,odporne na agresywne środowisko chemiczne. Powierzchnie są gładkie, naroża równe i ostre.2)Pustaki ścienne-CECHY FIZYCZNE-polepszają właściwości termiczne ściany, umożliwiają stosowanie cieńszych ścian niż przy użyciu innych materiałów ściennych (są mniej materiałochłonne i pracochłonne)np.: pustaki ścienne ceramiczne zawierające mat. izolacyjny-typy PCT i PCO-CECHY ZEWN.-(mają kilka rzędów szerokich szczelin wypełnionych materiałem izolacyjnym -styropian, pianka poliuretanowa-rzędy zapełnia się w zależności od wymaganej izolacji. Po stronie ścian zewn. istnieją szczeliny które tworzą kanały wentylacyjne.3)Cegły klinkierowe-zaliczane do grupy cegieł elewacyjnych. W zależ. od CECH FIZYCZNYCH są grupy(powinny być mrozoodporne przy 25 cyklach odmrażania i zamrażania): K-cegły i kształtki klinkierowe, C-cegły i kształtki ceramiczne. CECHY ZEWNĘTRZNE: Ze wzgl. na sposób zdobienia powierzchni licowych są rodzaje: GN-gładkie nieszkliwione, GS-szkliwione gładkie, PN-profilowane nieszkliwione , PS-profilowane szkliwione. W zależ. od udziału drążeń są typy: B-bez otworów, P-pełne, D-drążone. Ze wzgl. na sposób wykończenia krawędzi: F-fazowane, Z-niefazowane
Oznaczenie wytrzymałości na ściskanie ściennych materiałów ceramicznych i ocena klasy wytrzymałościowej:
1)Pustaki ścienne modularne-w zależności od wytrzymałości na ściskanie rozróżniamy klasy:3,5;5;7,5;10;15;20.2)cegła klinkierowa-w zależ. od wytrzymałości na ściskanie rozróżniamy klasy:10;15;20;25;30;35,3)Płytki ceramiczne ścienne i podłogowe-przewidziana duża odporność udarowa ze względu na warunki eksploatacji. Podział płytek dokonujemy ze wzgl. na nasiąkliwość.