Pytanie 8
Rozmieszczenie wody w organizmie i granice odwodnienia podczas pracy i wypoczynku
Woda stanowi 50% kobiety 60% mężczyźni
Dobowe straty wody ok. 2,4 l / dobę
nerki 1400 ml
przewód pokarmowy 100 ml
skóra i płuca 900 ml
Dobowy dowóz wody ok. 2,4 l / dobę
płyny 1200 ml
pokarm 900 ml
procesy przemiany 300 ml
Minimalne zapotrzebowanie na wodę u dorosłego człowieka: 1,5-1,75 l
(900 ml - pokrycie strat przez skórę i płuc, 500-750 ml - straty przez nerki)
Woda jest bardzo istotna dla organizmu bowiem wszystkie reakcje biochemiczne, będące podłożem procesów życiowych mogą odbywać się tylko przy udziale wody. W ustroju woda nie występuje w stanie czystym, zawsze stanowi roztwór różnych soli mineralnych i cząstek organicznych.
Rozmieszczenie wody w ustroju:
Woda w ustroju jest rozmieszczona w trzech dużych przestrzeniach (przedziałach):
Przedział wewnątrzkomórkowy (ok. 40-50% masy ciała) - płyn wewnątrzkomórkowy wypełnia wnętrze wszystkich komórek organizmu
Przedział zewnątrzkomórkowy (ok. 10-15% masy ciała):
płyn międzykomórkowy
krew
przestrzeń transkomórkowa (płyn mózgowo-rdzeniowy, ciecz wodnista oka, śródchłonka ucha, płyn w jamach ciała - opłucna, otrzewna, osierdzie))
Odwodnienie organizmu:
SPOCZYNEK Zagrożenie śmiercią występuje przy utracie wody rzędu 15-20% ciężaru ciała. Dla człowieka ważącego ok. 70 kg odpowiada to utracie ok. 10-14 litrów potu. Człowiek może przeżyć bez wody ok. 12 dni pozostając w spoczynku w neutralnych warunkach otoczenia.
WYSIŁEK
Wpływ odwodnienia na wybrane parametry fizjologiczne (strata wody - 2% masy ciała):
Siła skurczu mm i Szybkość biegu sprinterskiego - bez zmian
HR - w wysiłkach submaksymalnych rośnie, w maksymalnych - bez zmian
VO2 - rośnie
Temperatura i stężenie mleczanu - rośnie
Czas reakcji na bodziec - rośnie
Wytrzymałość - spada
Granice odwodnienia:
20% ciężaru ciała granica przeżycia w spoczynku
10% ciężaru ciała granica zdolności do pracy (podczas wysiłku)
Objawy odwodnienia:
1,5-2% narastające uczucie pragnienia
4% uczucie suchości w ustach, apatia, osłabienie mięśni
6-8% ustaje wydzielanie śliny (suchość języka, utrudniona mowa)
10-11% zanik mowy