Dryf kontynentów, Dokumenty Edukacyjne, Geografia


Dryf kontynentów

540 mln lat temu Afryka, Ameryka Południowa, Antarktyda i Australia były połączone w jeden wielki kontynent — Gondwanę. Znacznie mniejsza była Laurencja, zbudowana z części obecnej Ameryki Północnej i Grenlandii. Obecne obszary północnej i wschodniej Europy tworzyły dużą wyspę o nazwie Baltica. Podobną wyspę stanowiły Syberia i Kazachstan. Ocean oddzielający Baltikę i Laurencję to Japetus. Pomiędzy Laurencją i Baltiką tworzy się strefa subdukcji. Kontynenty te zaczynają zbliżać się do siebie i wreszcie zderzają się ze sobą. Efektem tego są górskie łańcuchy w Skandynawii i na Grenlandii.

Dryf kontynentów trwa nadal. Gondwana dryfuje na północ i zderza się z Laurencją. Kazachstan łączy się z Syberią i wspólnie dryfują w stronę Baltiki. Przy ich zderzeniu powstają góry Ural. W ciągu kolejnych milionów lat dołączają do Syberii kolejne bloki kontynentalne, tworząc obecne tereny Chin. Wszystkie wielkie lądy są ze sobą połączone w jeden superkontynent — Pangeę. Ocean pomiędzy Afryką a Europą to Ocean Tetydy.

Mijają dziesiątki milionów lat. Powstają strefy rozrostu dzielące Pangeę na części. Pangea powoli rozpada się, a jej części oddalają się od siebie z prędkością około jednego centymetra na rok. Północne kontynenty tworzą Laurazję, południowe — Gondwanę. Oba kontynenty dalej się dzielą. Od Gondwany odrywają się Australia, Antarktyda i Indie. Indie szybko prą na północ z prędkością około dwudziestu centymetrów na rok. Ameryka Północna oddziela się od Europy. W ten sposób tworzy się i powiększa Atlantyk Północny. Podobnie przez oderwanie się Ameryki Południowej od Afryki tworzy się Atlantyk Południowy.

Na początku ery kenezoicznej od Antarktydy oddziela się Australia i szybko dryfuje na północ. Indie zderzają się z Azją i wypiętrza się pasmo Himalajów. Niewielkie wyspy uderzają od południa w Europę. Efektem tego są Alpy i Karpaty. Około 40 mln lat temu tworzy się Morze Czerwone, a 10 mln lat później wyłania się Islandia — efekt gorącej plamy pod grzbietem śródatlantyckim. Następnie powstaje Zatoka Adeńska i jednocześnie płyta pacyficzna zmienia gwałtownie kierunek ruchu — tworzy się Zatoka Kalifornijska.

Podsumowując przedstawiony ruch można powiedzieć, że w ciągu tych kilkuset milionów lat kontynenty zderzyły się i rozbiegły niczym bilardowe kule. Prawdopodobnie zdarzyło się to nie pierwszy i nie ostatni raz. Są dowody na istnienie jednego superkontynentu w erze proterozoicznej. Także obecny ruch kontynentów może za kilkaset milionów lat doprowadzić do ich połączenia się.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Formowanie się Ziemi, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Czas geologiczny kalendarium, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Polska najwieksze jaskinie, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
najdłuższe rzeki na Ziemi(1), Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Himalaje Szczyty o wysokości powyżej 8000 m, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Powstawanie Układu Słonecznego, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Ocean Spokojny Atlantycki Indyjski Arktyczny, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Polska Ważniejsze kanały, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
najważniejsze kanały morskie żeglowne, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
aglomeracja miejsko-przemysłowa, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Adres Ziemianina, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Wulkany na Ziemi najaktywniejsze i najwyższe, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Ważniejsze morza świata, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
allochton, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
abrazja, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Tabela stratygraficzna kalendarium, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
alimentacja, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Szczyty najwyższe szczyty na ziemi, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Wyspy największe wyspy na ziemi, Dokumenty Edukacyjne, Geografia

więcej podobnych podstron