Sprawdzian

Słowotwórstwo

Podsumowanie wiadomości o słowotwórstwie

1. Przy każdym wyrazie zapisz podstawę słowotwórczą i wyraz pochodny.

podstawa słowotwórcza wyraz pochodny

..................................uczyć.......... - nauczyć - ................nauczony.........................

...............................pisać............. - napisać - .............................napisany.............

.............................młody............... - młodszy - ........najmłodszy

..........................malować.................. - malarz - ...malarka........................................

.............................przyjemny............... - przyjemnie - ...................przyjemniej.................

............................rzucić................ - odrzucić - ..........odrzucony..............................

....................śpiewać....................... - śpiewak - .........śpiewaczka................................

2. Uzupełnij schemat rodziny wyrazów przykładami z ramki. We wszystkich

słowach zaznacz rdzeń.

..................................

.................. ................... .................... ...................... ........................ .......................

.................. ................... ...................... ........................

3. Do każdego z podanych słów dopisz podstawę słowotwórczą. Następnie -

jeśli to możliwe - w wyrazach pochodnych podkreśl formanty i podaj

oboczności w tematach. Określ rodzaje formantów.

Podstawa słowotwórcza	Wyraz pochodny	Oboczności	Typ formantu
pieniądz	pieniążek	Dz:ż	przyrostek
schronić	schron	N' n	zerowy
mądry	mędrzec	Ą:ę , r :rz	przyrostek
pies	psisko	p' : p, e : ø, s : s',	formant: przyrostek
droga	dróżka	O:ó , g:ż	przyrostek
suknia	sukienka	: k : k', ø : e, n' : n,	przyrostek
chodzenie	chód	O :ó , dz:d	przyrostek

4. Uzupełnij zdania odpowiednimi formami rzeczowników zakończonych

na -dztwo lub -ctwo i przymiotników kończących się na -dzki lub -cki.

Nie imponuje mi (bogaty) ............bogactwo............................ tych ludzi.

Karol od kilku lat należy do (brat) .....bractwa............................. rycerskiego.

Zabierz ode mnie to (paskudny) ............paskudztwo..............................!

Interesuję się stylem (gotyk) ...gotyckim................................ .

Bardzo chciałbym się wybrać do (Łódź) ...łodzkiego.............................. Muzeum Sztuki.

Ostatnio byłem na wspaniałym koncercie w (Katowice) .katowickim............................... Spodku.

5. Wpisz we właściwe rubryki tabeli wyrazy z ramki.

Nazwy czynności	Bieg, pisanie, szycie,
Nazwy wykonawców czynności	, śpiewak, podróżnik, , skoczek,
Nazwy cech	Starość, dobroć, miłość,
Nazwy zdrobniałe	Kawusia, stolik, herbatka
Nazwy miejsc	Dolina, piekarnia, kurnik
Nazwy urządzeń	Krajalnica, wiertarka, suszarka
Nazwy żeńskie	Aktorka, pracownica, malarka, dozorczyni,

6. Utwórz wyrazy złożone.

• człowiek, który pucuje buty - ....pucybut...............................................................

• czyn godny kary - .....................karygodny........................................

• człowiek, który bierze spadek - ...........spadkobierca....................................................

• osoba pisząca dramaty - .......dramatopisarz......................................................................

7. Umieść w odpowiednich miejscach słowa z ramki.

.....dobranoc.............. trzecioklasista,

płetwonurek.

.......czcigodny.................. przebiśnieg,

......autobiografia............. zawalidroga

.....mysikrólik.............

7 p.

aktorka, śpiewak, krajalnica, starość, bieg, dolina, podróżnik, dobroć, kawusia, wiertarka, skoczek, miłość, pisanie, malarka, szycie, stolik, piekarnia, pracownica, suszarka, kurnik, herbatka, dozorczyni

Wyrazy utworzone

od wyrażeń przyimkowych

Złożenia

Zrosty

dobranoc, podwodny, przebiśnieg, czcigodny, zawalidroga, przybrzeżny, trzecioklasista, autobiografia, mysikrólik, płetwonurek, przedwiośnie, narożny

3 p.

4 p.

przeczytać, czytelnia, czytać, czytnik, czytanie, czytelniczka, czytelnik, przeczytanie, czytelniczy, czytelniany, czytadło

7 p.

4 p.

14 p.

6 p.

---