1). Osada Akrotiri leży na południowym brzegu największej z wysp Santorynu- Thery
- uległa przeobrażeniu po wybuchu wulkanu, który nastąpił prawdopodobnie między 1600-1450 pne
-dzięki temu , że popiół wulkaniczny był suchy i opadał stopniowo, Akrotiri zachowało się w doskonałym stanie
- miasto to składa się z dużych, wielokondygnacyjnych domów, często zdobionych freskami
- miasto to było bardzo bogate, prawdopodobnie istniał związek z Kretą, z stamtąd też zapewne czerpano inspiracje malarskie
-jedna z hipotez twierdzi, że ilość zamożnych domostw świadczy o wyjątkowym znaczeniu miasta, inna, że aktualnie odkryta dzielnica, była dzielnicą zamożnych, z stąd tak wiele bogactw
2). freski- technika
dwa sposoby uzyskiwania podkładu pod malowidła:
a).
na ścianę kładziono warstwę mułu i słomy, a na niej wapienny tynk o grubości ok 1.5 cm, a na to jeszcze jedną warstwę dobrego tynku wapiennego (bezpośredni podkład)
* niekiedy, dla uzyskania lepszego efektu przylegania farby do podłoża, nacinano go rytymi liniami
b).
- płyty terakotowe, pokryte cienką warstwą tynku wapiennego
- czasem używano odwróconych płatów tynku ze starszymi malowidłami jako podkład dla nowych
technika malarstwa
- mieszanina buon fresco z fresco secco
- na terze używano niewielu kolorów:
białego- podkład wapienny
czerwonego- ziemie żelaziste, hematyt
żółtego- żółta ochra
czarnego- pochodzenie organiczne
niebieskiego- błękit egipski (CaCuSi4O10) i glaukofun
zielonego koloru nie odnotowano
3). freski- opis
Dom Dam
- część zachodnia- kwiaty (lilie? papirus?)
- część wschodnia dwie kobiety na ścianie północnej i południowej, obie mają czerwony makijaż na policzkach (tatuaż?)
- scena interpretowana, jako „ubieranie kapłanki”, a pomieszczenie to, jako kaplica
Dom Zachodni
- uważany za mieszkalny
- dwóch „Rybaków”, oraz tzw. „Kapłanka” odziana w skórzaną szaty
- strefa górna- malowidła miniaturowe, obiegające wszystkie ściany pokoju; wszystkie sceny zapewne połączone tematycznie, stanowiły całość
*ściana zachodnia- miasto z charakterystycznymi, trójkątnymi konstrukcjami na dachach (Miasto I)- luka w malowidle
*ściana północna- „Bitwa morska”, „Spotkanie na wzgórzu” (Miasto II)- ludzie pływający w wodzie, miasto w tle
*ściana wschodnia- „Krajobraz nilocki”- rzeka, rośliny, gryf, zwierzęta (Miasto III)
*ściana południowa- „Fresk okrętów”- uroczystość powrotu żeglarzy
być może jest to malowidło upamiętniające konkretne zdarzenie historyczne, być może jakaś mityczna podróż, na pewno jednak związana z miastem Akrotiri
Kompleks Delta
- „Fresk wiosenny”- jaskółki i lilie; każda jaskółka oddana z innej strony
- możliwe, że była to świątynia
Kompleks Xeste
-duży budynek z basenem, prawdopodobnie służyła celom obrzędowym
- pokój nr 4- małpy grające na instrumentach, jaskółki karmiące pisklęta
- „Adorantki”- jedna z nich niesie naszyjnik, druga siedzi, trzecia ma welon
- „Zbierające krokusy”, „Pani zwierząt”- kobieta na podwyższeniu z gryfem
Budynek Beta
- dom mieszkalny, „Boksujące się dzieci”, „Antylopy”
1). Geneza
- malarstwo ścienne pojawia się w drugim okresie pałacowym, już w gotowej formie (co oznacza, że genezy dopatrywać się należy dużo wcześniej)
- rozkwit malarstwa- PBI (XVw)
- ze starszych pałaców nie zachowały się żadne freski
- wiadomo, że już od wczesnego brązu minojczycy tynkowali ściany na czerwono
- być może Kreteńczycy przejęli technikę z zewnątrz (Egipt? Mezopotamia?)
- najbardziej charakterystyczną cechą stylu minojskiego, jest umiejętność ukazywania natury
2). 3 klasy przedstawień
a). freski ukazujące tematy z natury (rośliny, zwierzęta)
b). freski monumentalne- ludzie w naturalnej skali (czasem nawet więksi)
c). freski miniaturowe- ludzie w pomniejszonej skali (ok 10cm) na tle krajobrazu bądź budowli)
ad.a).
- „Niebieski chłopiec”/ „Zbierający krokusy”- PMI; najwcześniejszy fresk na Krecie, początkowo błędnie interpretowany jako chłopiec zbierający kwiaty, okazał się być małpą
- „Fresk małp”- 3 ściany; 6 małp, 8 ptaków (gołębie)- małpy podbierające jaja ŚMIIIB
- willa Aya Triada- „Kot polujący na bażanta”
- „Delfiny”- Knossos
- Karawanseraj- kuropatwy, dudki w zaroślach
ad.b).
- „Książę- kapłan”- fresk łączony, na wpół pokryty stiukiem (efekt 3D)- zła rekonstrukcja, prawdopodobnie złączone zostały różne postacie
- „Damy w błękitach”
- fragment procesyjny- 24 postaci, zachowane głównie stopy
*ubiór: -męski-tor odsłonięty do pasa, spódniczki do kolan
damski- różne bogate spódnice sięgające ziemi, fartuszki, bluzki odsłaniające piersi
ad.c).
- „Fresk zgromadzenia”, „Fresk świętego gaju”- trójdzielna fasada budynku, przed nim kobiety i mężczyźni
- „Dom A” w Tylissos- sporty z bykami (mężczyźni i kobiety) PMII
1.Geneza
- malarstwo ścienne mykeńskie wywodzi się zapewne z tradycji minojskiej (nawiązanie- monumentalne freski procesyjne, kobiety w minojskich strojach)
- tło- jednobarwne lub szerokie, falujące pasy w kolorach czerwonym, niebieskim, białym lub żółtym
- nowa tematyka:
freski częściej przedstawiają mężczyzn niż kobiety
inne ubrania męskie (zakryty tors, nieraz pancerz)
mykeńskie uzbrojenie
tematyka- polowanie, konie, psy myśliwskie
kobiety- długie tuniki zakrywające piersi
2 Mykeny
Najstarsze malowidło odkryte zostało przez Schliemana „Dom przy rampie”- „Kobiety w oknie”
- „Mykenaia”- górna część ciała kobiety- żółty żakiet , piersi przesłonięte przezroczystym materiałem- być może jest to przedstawienie siedzącej bogini, do której zdąża procesja
freski z „Pokoju fresków” w centrum kultowym:
pokryty stiukiem ołtarz, dwie kobiety, pomiędzy nimi miecz. Postać po lewej- długa , niebieska szata, z kłosami w ręku- berło lub włócznia, minojska spódnica
bogini wojny i urodzaju ?
3. Pylos
- odniesienia do malowideł knossyjskich
- najstarszy „torreador”
- 3 freski procesyjne: mężczyzn, kobiet, oraz mężczyzn i jednej kobiety (miniatura)
- „Biała bogini”
- sceny pojedynków
- polowanie na jelenia
- sala tronowa: bezskrzydły lew i gryf
- byk oraz „Lirnik” siedzący na skale, do którego przylatuje duży ptak
4. Tiryns
- fresk procesyjny- 8 kobiet
- „dama z Pyksidą”- część procesji
- „Polowanie na dzika”- dwie grupy myśliwych: pieszy i na rydwanach
- „Fryz jeleni”
5. Teby
- z stąd pochodzi najstarszy fresk na lądzie greckim
- 9 lub 12 kobiet w procesji
- głowy, talie, stopy- profil, górna część tułowia i układ rąk- zróżnicowany