Rzeczpospolita 25.06.07 Nr 146

Przedsiębiorca też może udać się w podróż służbową

Termin "podróż służbowa" w prawie podatkowym ma inne znaczenie niż wynikające z kodeksu pracy. Są nią również wyjazdy ściśle związane z istotą prowadzonej działalności gospodarczej - orzekł WSA w Gdańsku 5 czerwca br. (I SA/Gd 46/07).

Przedsiębiorca świadczący usługi wspomagania transportu drogowego zwrócił się o pisemną interpretację prawa podatkowego. Odbywa liczne wyjazdy krajowe i zagraniczne, ściśle związane z istotą prowadzonej działalności. Jego zdaniem w związku z tym ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów równowartość diet krajowych i zagranicznych pracowników zatrudnionych w państwowych i samorządowych jednostkach sfery budżetowej.

Organy podatkowe wskazały na art. 22 ust. 1 i art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o PIT, które dotyczą zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą. Wywiodły, że przedsiębiorca nieprawidłowo rozumie pojęcie podróży służbowych. Dokonały wykładni przepisów w kontekście norm prawa pracy, gdyż w ustawie o PIT nie ma stosownej definicji. Ich zdaniem wyjazdy przedsiębiorcy w zakresie, w jakim realizowany jest przedmiot działalności gospodarczej, nie są podróżą służbową w rozumieniu kodeksu pracy. W wypadku przedsiębiorcy o podróży służbowej można mówić wtedy, gdy wyjeżdża on sporadycznie, np. w celu zawarcia kontraktu czy zakupu urządzenia. Natomiast wyjazdy będące istotą działalności nie są podróżą służbową. Dlatego poniesione w związku z nimi wydatki podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, ale nie ma prawa do kosztów diet.

Sąd uchylił decyzję. Orzekł, że podróż służbowa to również wyjazdy ściśle związane z istotą prowadzonej działalności gospodarczej. Termin "podróż służbowa" na gruncie prawa podatkowego ma szerszy zakres znaczeniowy niż wynikający z kodeksu pracy.

Mirosław Kaźmierski, Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz

Tomasz Bernaciak, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie) Definicja podróży służbowej często staje się przyczyną sporów między fiskusem a podatnikami. Zdaniem organów podatkowych przy interpretacji tego pojęcia należy posiłkować się definicją z kodeksu pracy. Art. 77§ 1 k.p. mówi, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Zastosowanie tej definicji dyskryminuje jednak przedsiębiorców odbywających wyjazdy służbowe, niemieszczące się w wąskiej definicji z k.p. Sąd słusznie uznał, że podróż służbowa to również wyjazdy ściśle związane z istotą prowadzonej działalności gospodarczej. Orzeczenie to potwierdza korzystną dla podatników linię orzeczniczą zapoczątkowaną przez wyrok NSA z 15 września 2005 r. (FSK 2175/04). Sąd ten stwierdził, że za zagraniczną podróż służbową należy uznać wykonywanie bezpośrednio przez przedsiębiorcę zadań poza granicami kraju. Tym samym nieuprawnione jest stanowisko organów podatkowych, że realizowanie zasadniczego przedmiotu działalności nie wchodzi w zakres podróży służbowych, natomiast podróże mające na celu jedynie czynności incydentalne są taką podróżą. W związku z tym, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o PIT osobom prowadzącym działalność gospodarczą przysługuje prawo do uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów wartości diet za czas podróży służbowych. Oczywiście w ramach limitu, tj. w wysokości diet przysługujących pracownikom.

---