Ochrona własności przemysłowej

WSTĘP

W Polsce pierwsze ustanowienia praw własności przemysłowej wydano w 1919 roku, po 123 latach obowiązywania przepisów państw zaborczych. Były to dekrety dotyczące : patentów na wynalazki, ochrony wzorów rysunkowych i modeli, ochrony znaków towarowych. Uznaje się, że początkiem ochrony własności przemysłowej były przywileje nadawane w Anglii rzemieślnikom i kupcom w postaci „Patent Letters”, tj. otwartych listów pieczętowanych Wielką Królewską Pieczęcią, z których pierwszy- pochodzący z połowy XV w.- przyznał 20- letni monopol na sposób produkcji szkła witrażowego. Za początki prawodawstwa patentowego w Europie przyjmuje się jednak tzw. Ustawę Wenecką z 1474 roku. Nadanie wyłączności produkcji miało być zachętą do osiedlenia i prowadzenia działalności wytwórczej określonego produktu według wynalazku, który na danym terenie nie był znany, a na który istniało zapotrzebowanie. Rozwój techniki i przemysłu spowodował przyjęcie w XVIII w. w USA i Francji kolejnych ustaw patentowych. Natomiast rewolucja naukowo- techniczna XIX w. i w jej wyniku dynamiczny rozwój rozwiązań technicznych przez podjęcie ich przemysłowej produkcji , jak również międzynarodowa wymiana gospodarcza , przepływ informacji związanych zwłaszcza z organizacją światowych wystaw wynalazków doprowadziły do przyjęcia pierwszej międzynarodowej umowy, która regulowała minimalne wymogi, dotyczące udzielana ochrony na przedmioty własności przemysłowej oraz ustanawiała podstawowe zasady międzynarodowego obrotu tą własnością. Była to Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z 20 marca 1883 r. Polska przystąpiła do niej w listopadzie 1919 r., w następstwie, czego dokonała w 1924 r. zmiany wspomnianych dekretów, które zresztą nigdy nie zostały zastosowane w praktyce. Pierwszy patent został w Polsce udzielony pod rządami ustawy z 1924 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych. Dziś Polska obchodzi 85- te urodziny ochrony własności przemysłowej, a wraz z wejściem do Unii Europejskiej będziemy uczestnikami wspólnotowego systemu ochrony znaków towarowych i wzorów oraz oznaczeń geograficznych. Jesteśmy również stroną w wielu międzynarodowych konwencjach w sprawie ochrony własności przemysłowej. Najważniejsze z nich to:

• Konwencja Paryska o ochronie własności przemysłowej

• Konwencja o ustanowieniu WIPO (OMPI)

• Układ o Współpracy Patentowej (PCT)

• Porozumienie Madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków

• Porozumienie TRIPS (Porozumienie w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej)

Niebawem dojdzie również patent wspólnoty, co wymaga popularyzacji zagadnień ochrony własności przemysłowej. Obecnie - trwają prace legislacyjne nad kolejną nowelizacją ustawy Prawo własności przemysłowej, której zasadność wynika przede wszystkim z konieczności dostosowania jej do nowych dyrektyw i rozporządzeń Wspólnoty. Prawo własności przemysłowej jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin.

Uchwalona 30 czerwca 2000 r. ustawa Prawo własności przemysłowej reguluje cały obszar ochrony własności intelektualnej (bez prawa autorskiego). Normuje stosunki w zakresie :

• Wynalazków

• Wzorów użytkowych

• Wzorów przemysłowych

• Znaków towarowych

• Oznaczeń geograficznych

• Topografii układów scalonych

przy czym należy zaznaczyć, że ochrona własności przemysłowej, zwana też potocznie „ochroną patentową i zwalczaniem nieuczciwej konkurencji” obejmuje również zasady zwalczania nieuczciwej konkurencji, a także zasady, na jakich przedsiębiorcy mogą przyjmować projekty racjonalizatorskie i wynagradzać ich twórców. Zaznaczenia wymaga też fakt, iż ochronę patentową uzyskuje się na drodze postępowania administracyjnego przed Urzędem Patentowym RP w Warszawie, natomiast zwalczanie nieuczciwej konkurencji odbywa się na drodze postępowania sądowego.

Obecnie obowiązujące w Polsce przepisy prawne w zakresie ochrony własności przemysłowej to:

• ustawa z dn. 30.06.2000 r. o prawie własności przemysłowej (DzU nr 49, poz. 508)

• rozporządzenie z dn. 17.09.2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych (DzU nr 102, poz. 1119)

• rozporządzenie RM z dn. 29.01.1963 r. w spr. ochrony wzorów zdobniczych (DzU nr 8, poz. 45)

• rozporządzenie z dn. 19.10.2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń topografii układów scalonych (DzU nr 128, poz. 1413)

• rozporządzenie z dn. 29.08.2001 r. o opłatach związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych (DzU nr 90, poz.1000)

• rozporządzenie z dn. 30.08.2001 r. w sprawie postępowania spornego przed Urzędem Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej (DzU nr 92, poz. 1018)

• rozporządzenie z dn. 17.09.2001 r. o nadaniu statutu Urzędowi Patentowemu Rzeczpospolitej Polskiej (DzU nr 101, poz. 1092)

• obwieszczenie z dn. 06.11.2001 r. w sprawie wskazania wystaw publicznych dających pierwszeństwo do uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji, w przypadku wystawienia na nich wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub towaru oznaczonego znakiem towarowym (MP nr 40, poz. 665)

• ustawa z dn. 03.02.2001 r. o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina (DzU nr 16, poz. 168, art.1, art.10 ust.2)

• ustawa z dn. 11.04.2001 r. o rzecznikach patentowych (DzU nr 49, poz. 509)

• ustawa z dn. 30.10.1992 r. o zmianie ustawy o wynalazczości i ustawy o Urzędzie Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej (DzU nr 4, poz. 14, art.4)

• ustawa z dn. 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (DzU nr 47, poz. 211)

WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA

W nowoczesnym prawodawstwie własność przemysłowa zaliczana jest do własności intelektualnej. Traktowana jest na równi z prawami autorskimi i prawami pokrewnymi.

W ustawie czy innym akcie prawnym nie można znaleźć jednoznacznej definicji własności przemysłowej. Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z 20 marca 1883 r., będąca podstawowym aktem prawa międzynarodowego również nie zawiera definicji wprost. Powiada natomiast w artykule 1, że przedmiotem ochrony własności przemysłowej są patenty na wynalazki, wzory użytkowe, znaki towarowe, znaki usługowe, nazwa handlowa i oznaczenia pochodzenia lub nazwy pochodzenia, a także zwalczanie nieuczciwej konkurencji. Konwencja mówi także, że własność przemysłową należy rozumieć jak najszerzej, tj. odnosić ją nie tylko do przemysłu i handlu w ścisłym znaczeniu, ale także do rolnictwa i przemysłu wydobywczego oraz do wszystkich produktów wytworzonych lub naturalnych, np. win, nasion, liści tytoniu, owoców, zwierząt, minerałów, wód mineralnych, piwa, kwiatów i mąki.

Jeszcze niedawno niejasna była relacja pojęć „własność przemysłowa” i „własność intelektualna”. Własność intelektualna odnoszona była raczej do przedmiotów prawa autorskiego, tj. dzieł artystycznych i naukowych, a także praw pokrewnych (prawa wykonawców, producentów etc.). Przez własność przemysłową rozumiano to, co odnosiło się do twórczości z zakresu techniki (wynalazki, wzory użytkowe) i estetyki (wzory przemysłowe- w Polsce wzory zdobnicze) oraz oznaczeń używanych w obrocie towarowo- usługowym, tj. znaków towarowych i oznaczeń geograficznych (oznaczeń pochodzenia geograficznego towarów).

Traktat rzymski (Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzony w Rzymie 25 marca 1957 r.) wprowadził jeszcze większe terminologiczne zamieszanie. Nie zdefiniowano w nim bowiem, a użyto pojęć: własność intelektualna, przemysłowa i handlowa. Dopiero Porozumienie o ustanowieniu światowej Organizacji Własności Intelektualnej z 1967 r. oraz Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej, stanowiące załącznik do Porozumienia ustanawiającego światową Organizację Handlu, sporządzonego w Marakeszu 15 kwietnia 1994 r., uporządkowały te kwestie. Można na ich podstawie przyjąć, że prawo autorskie i prawa pokrewne oraz własność przemysłowa (prawo własności przemysłowej) tworzą łącznie pojęcie „własność intelektualna”.

Jeszcze w 1994 r. rozpoczęto w Polsce prace nad ustawą o prawie własności przemysłowej. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ją 30 czerwca 2000 r. Projektodawcy starali się zrealizować dwa zasadnicze cele. Pierwszym z nich było wykonanie zobowiązań wynikających z układu ustanawiającego stowarzyszenie między Polską a Wspólnotami Europejskimi (Układ Europejski). Zobowiązania te polegać miały na zharmonizowaniu norm prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej. Drugim celem było stworzenie jednolitego prawa, adekwatnego do dynamicznie rozwijającej się gospodarki rynkowej.

WZÓR PRZEMYSŁOWY

Wprowadzenie nowelizacji ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 20 czerwca 2000 r. (wejście w życie z dniem 22 sierpnia 2003 r.) dotyczyło również zmian w zakresie wzorów przemysłowych i są to zmiany najbardziej istotne. Wprowadzono przede wszystkim nowy przedmiot ochrony w postaci omawianego wzoru przemysłowego, zamiast dotychczasowego wzoru zdobniczego (nazewnictwo stosowane tylko w Polsce), który określany był jako wzór mający za zadanie realizację celów estetycznych i być przeznaczony do odtworzenia w produkcji przemysłowej lub rękodzielniczej, a właśnie wymóg realizacji celów estetycznych wyraźnie ograniczał zbiór wzorów, które mogły być chronione, i stąd instytucja ochrony wzorów zdobniczych była przedmiotem szerokiej krytyki.

Zmiany te spowodowane były głównie koniecznością dostosowania polskich przepisów do obowiązujących w unii, a w zakresie wzorów przemysłowych do postanowień Dyrektywy 98/71/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 października 1998 r. o ochronie wzorów przemysłowych, która wyznacza standardy ochrony praw do wzorów przemysłowych w Unii.

Określiła ona przepisy, które bezpośrednio wpływają na kształt i funkcjonowanie rynku wspólnotowego w celu ustanowienia jednolitych przesłanek ochrony wzorów przemysłowych, które mają obowiązywać we wszystkich państwach członkowskich. Dyrektywa pozostawiła natomiast w gestii praw krajowych unormowania procedury rejestracji, przedłużenia ochrony czy procedury unieważnienia prawa do wzoru, a także systemu sankcji i form naprawienia szkody w skutek naruszenia tych praw.

Zmiany dotychczasowych przepisów nie tylko czynią je bardziej czytelnymi, ale przede wszystkim dostosowują prawo do obowiązującego w Unii Europejskiej. Należy również zwrócić uwagę na uchwalone dnia 30 stycznia 2002 r. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wzorów przemysłowych- w sprawie wspólnotowego wzoru przemysłowego.

I) DEFINICJA

W pismach fachowych, literaturze i przepisach prawa znaleźć można najróżniejsze definicje wzoru przemysłowego, które jednak daleko od siebie nie odbiegają. Oto miektóre z nich:

3. wzorem przemysłowym jest nowa i oryginalna, nadająca się do wielokrotnego odtwarzania postać wytworu, przejawiająca się w szczególności w jego kształcie, właściwościach powierzchni, barwie, rysunku lub ornamencie. Nie stanowi wzoru przemysłowego postać wytworu uwarunkowana względami technicznymi lub funkcjonalnymi. Wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, nie został taki wzór podany do powszechnej wiadomości w sposób umożliwiający jego odtworzenie, ani nie był z wcześniejszym pierwszeństwem zgłoszony i następnie zarejestrowany. Wzór przemysłowy uważa się za oryginalny, jeżeli różni się w sposób wyraźny od wzorów znanych i jego cechy nie są wyłącznie kombinacją cech znanych wzorów.

9. wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu (przedmiotu) lub jego część, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu albo przez jego ornamentację, przy czym, którego wytworzenie możliwe jest przemysłowo lub rzemieślniczo. Wzorem przemysłowym może być także opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego (z wyłączeniem programów komputerowych). W zasadzie wzorem przemysłowym może być każdy przedmiot, np. zabawka, mebel, nowa zewnętrzna postać komputera, monitora, roweru, sprzętu AGD i tym podobnych, charakteryzujący się oryginalnym wyglądem.

12. wzór przemysłowy to nowa postać przedmiotu przejawiająca się w kształcie, właściwościach powierzchni, układzie linii, rysunku lub barwie. Nadaje ona przedmiotowi swoisty, oryginalny wygląd i jest przeznaczona do odtworzenia w produkcji przemysłowej lub rękodzielniczej, której celem jest zaspokojenie potrzeb estetycznych. Wzór przemysłowy nie jest rozwiązaniem technicznym (może być rozwiązaniem użytecznym). Podkreślenia wymaga fakt, że wzór przemysłowy to konkretny wytwór, przedmiot, w tym też włókienniczy, a nie wzór jako taki służący pełnieniu funkcji ozdabiania.

Rejestracja wzoru upoważnia do wyłącznego korzystania z niego w sposób zarobkowy lub zawodowy.

17. wzorem przemysłowym może być wytwór złożony, składający się z wielu wymienialnych części, umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie, a także część składowa, jeżeli po jej włączeniu do wytworu złożonego pozostaje widoczna w trakcie jego zwykłego używania, albo sama część składowa, jeżeli może być przedmiotem samodzielnego obrotu.

Jak łatwo zauważyć w definicjach zamiennie użyte zostały kryteria oryginalność i indywidualny charakter. Przesłanki te są efektem zastąpienia jednej z konstytutywnych cech wzoru przemysłowego, zgodnie z prawem Unii Europejskiej.

Wyjaśnienia wymaga wymieniona przesłanka- indywidualny charakter. Otóż, wzór przemysłowy spełnia ten warunek, jeśli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku różni się znacznie od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której odznacza się pierwszeństwo. Przy ocenie indywidualnego charakteru wzoru bierze się pod uwagę zakres swobody twórczej. O nowości wzoru przemysłowego natomiast decyduje brak jego ujawnienia, a więc nie podanie informacji o nim w jakiejkolwiek postaci (wprowadzenie na rynek, wystawienie na targach i wystawach, opisanie w materiałach informacyjnych itp.) przed datą zgłoszenia do Urzędu Patentowego RP. Wyjaśnienia wymaga również kryterium- nadawanie się do wielokrotnego odtwarzania. Jest to kryterium właściwie identyczne z kryterium przemysłowego stosowania, przyjętym przy wynalazkach podlegających ochronie. Jeśli wzór przemysłowy ma być odtwarzalny, to musi być przede wszystkim możliwy do urzeczywistnienia.

Należy również zauważyć, że podobnie jak przy wynalazkach, a zupełnie inaczej niż przy wzorach użytkowych, dla uzyskania ochrony na wzór przemysłowy nie jest stawiany warunek użyteczności tego wzoru.

2. REJESTRACJA I OCHRONA

Zgłoszenie wzoru przemysłowego powinno zawierać rysunek i może zawierać fotografie oraz próbki materiałów tekstylnych. Jedno zgłoszenie może obejmować 10 odmian wzoru. Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji na czas do 25 lat, podzielony na pięcioletnie okresy. Prawo z rejestracji nie obejmuje cech wytworu, które muszą być wytwarzane w dokładnej formie i wymiarach w celu umożliwienia mechanicznego połączenia lub współdziałania z innym wytworem. Podobne wyłączenie odnosi się do cech wytworu wynikających wyłącznie z jego funkcji technicznych lub funkcjonalnych. W przeciwnym wypadku monopol uzyskany dzięki ochronie jednego z wzorów byłby przeszkodą dla korzystania z rozwiązań, które nie mogą być inne, niż tożsame z chronionym. Powoływana Dyrektywa wskazuje tu także na wzory, które muszą być koniecznie reprodukowane dokładnie zgodnie z ich formą i wymiarami, aby zapewnić możliwość mechanicznego połączenia lub umieszczenia produktu, w którym wzór jest zawarty lub zastosowany, w innym produkcie, wokół lub obok niego tak, aby każdy z tych produktów mógł spełniać swoje funkcje.

W projekcie uznano za przedmiot ochrony również wytwór złożony oraz część składową dopuszczono także w wyjątkowych, określonych zgodnie z dyrektywą przypadkach, możliwość ochrony wzoru, pomimo wcześniejszego ujawnienia go.

Prawa z rejestracji nie udziela się na wzory przemysłowe, które są sprzeczne z porządkiem publicznym, czyli wykorzystywane są przez rozwiązania służące np. popełnianiu przestępstw lub stwarzających stan zagrożenia bezpieczeństwa publicznego oraz z dobrymi obyczajami, które pojmowane są jako naruszenie powszechnie przyjętych zasad moralności, uczuć patriotycznych czy religijnych. Nie jest jednak sprzecznym z porządkiem wzór przemysłowy tylko, dlatego że korzystanie z niego jest zabronione przez prawo. Ustawa przewiduje sześć sytuacji, w których dopuszczalny jest tzw. dozwolony użytek ze wzoru, w tym m.in. dla użytku osobistego lub nie związanego z działalnością gospodarczą, w celu doświadczalnym.

Do oznaczeń, które nie mogą być przedmiotem praw wyłącznych do wzoru przemysłowego zaliczane są również takie, które zawierają:

• Nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej bądź jej symbole (godło, barwy lub hymn), nazwy lub herby polskich województw, miast lub miejscowości, znaki sił zbrojnych, organizacji paramilitarnych lub sił porządkowych, reprodukcje polskich orderów, odznaczeń lub odznak honorowych, odznak lub oznak wojskowych bądź innych oficjalnych lub powszechnie używanych odznaczeń i odznak, w szczególności administracji rządowej czy samorządu terytorialnego albo organizacji społecznych działających w ważnym interesie publicznym, gdy obszar działania tych organizacji obejmuje cały kraj bądź znaczną jego część, o ile zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo zgodą organizacji na używanie oznaczenia w obrocie;

• Skróty nazw, bądź symbole (herby, flagi, godła) obcych państw, międzynarodowych organizacji, a także przyjęte w obcych państwach urzędowe oznaczenia, stemple kontrolne i gwarancyjne, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych chyba, że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania oznaczeń w obrocie;

• Urzędowo uznane oznaczenia przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności takie, jak: znaki bezpieczeństwa, znaki jakości, cechy legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić nabywców w błąd, co do charakteru takich oznaczeń, o ile zgłaszający nie wykaże uprawnienia do ich używania;

• Elementy będące symbolami, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, w zakresie, w jakim obrażałoby to uczucia religijne, poczucie patriotyzmu lub tradycję narodową;

Z wyjątkiem wymienionych na końcu symboli, w stosunku do wszystkich pozostałych oznaczeń, wyłącznie może być wyeliminowane, jeśli ubiegający się o ochronę wykaże się odpowiednim zezwoleniem. Wyłączenia te mają, więc względny charakter. Używanie we wzorach przemysłowych np. nazwy miasta, herbu itp., bądź też oznaczeń odnoszących się do rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, przeznaczenia, funkcji, przydatności itp., nie oznacza, że te elementy wzoru stają się samodzielnie przedmiotem praw wyłącznych. Mogą one być również wykorzystywane w innych wzorach przemysłowych.

PROCEDURA UZYSKANIA WZORU PRZEMYSŁOWEGO

2. Zgłoszenie wzoru przemysłowego do Urzędu patentowego, które musi zawierać:

a) nazwa (lub imię i nazwisko) i adres zgłaszającego,

b) tytuł wzoru,

c) opis wzoru,

d) rysunek wzoru - format A-4, bez ramki i tabliczki rysunkowej, lub szkice wzoru,

e) nazwisko, imię i adres twórcy wzoru,

f) podanie podstawy prawa zgłaszającego do uzyskania ochrony (jeżeli zgłaszający nie jest twórca),

g) dane dotyczące pierwszeństwa (data i numer dokonanego zgłoszenia zagranicznego, data otwarcia wystawy i świadectwo wydane przez komisarza wystawy),

h) dokument pełnomocnictwa, podpisany przez zgłaszającego lub jego uprawnionego przedstawiciela, podanego z imienia, nazwiska i funkcji),

i) dokument będący podstawa zgłaszającego do dokonania zgłoszenia, jeżeli zgłaszający nie jest twórca,

j) dokument pierwszeństwa (gdy zgłaszający ubiega się o pierwszeństwo),

2. Rozpatrzenie zgłoszenia przez Urząd Patentowy: sprawdzenie prawidłowości zgłoszenia, uiszczenie opłaty

2. Wydanie decyzji o przyznaniu prawa z rejestracji lub odrzucenie zgłoszenia

2. Wpis do rejestru wzorów przemysłowych: wydanie świadectwa rejestracji

Urząd Patentowy wydając decyzję o rejestracji, dokonuje jednocześnie przyporządkowania wzoru odpowiedniej klasie określonej w załączniku do Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 2002 r., jednak ocena przedmiotu i możliwości jego ochrony leżą w gestii samego zgłaszającego. Urząd Patentowy nie dokonuje również oceny nowości i oryginalności zgłoszonego wzoru przemysłowego. Badanie merytoryczne ogranicza się do sprawdzenia, czy wzór nie jest wyłączony z ochrony.

WYKAZ KLAS

1. KLASA 01 Artykuły spożywcze

1. KLASA 02 Odzież i pasmanteria

1. KLASA 03 Artykuły (akcesoria) podróżnicze, walizy, parasole i mienie osobiste,

nieujęte w innych klasach

4. KLASA 04 Artykuły szczotkarskie

4. KLASA 05 Materiały tekstylne; materiały sztuczne i naturalne

4. KLASA 06 Meble

4. KLASA 07 Przybory gospodarstwa domowego nieujęte w innych klasach

4. KLASA 08 Narzędzia metalowe

4. KLASA 09 Pojemniki do przechowywania towarów stosowane w transporcie

4. KLASA 10 Zegary, zegarki, manometry i inne przyrządy do pomiaru, kontroli i

sygnalizacji

11. KLASA 11 Ozdoby

11. KLASA 12 Środki transportu, dźwigi, wyciągi

11. KLASA 13 Urządzenia do wytwarzania, przesyłu lub przetwarzania elektryczności

11. KLASA 14 Reprodukcja (dźwięku, obrazu), urządzenia do komunikowania się i

przetwarzania informacji

15. KLASA 15 Maszyny nieujęte w innych klasach

16. KLASA 16 Aparaty fotograficzne, filmowe, optyczne

17. KLASA 17 Instrumenty muzyczne

18. KLASA 18 Maszyny biurowe, maszyny do drukowania

19. KLASA 19 Materiały biurowe (sprzęt biurowy), papeteria; przybory szkolne i

materiały stosowane w plastyce

20. KLASA 20 Sprzedaż i sprzęt wykorzystywany w reklamie, oznaczenia

21. KLASA 21 Gry, zabawki, namioty i artykuły sportowe

22. KLASA 22 Broń, wyroby pirotechniczne, sprzęt myśliwski i wędkarski, artykuły do

zwalczania szkodników

23. KLASA 23 Urządzenia dozujące płyny, urządzenia sanitarne, do ogrzewania,

wentylacji i rozrzedzania powietrza, paliwa

24. KLASA 24 Sprzęt medyczny i laboratoryjny

25. KLASA 25 Materiały budowlane, elementy konstrukcji budowlanych

26. KLASA 26 Artykuły oświetleniowe

27. KLASA 27 Tytoń, przybory dla palaczy

28. KLASA 28 Wyroby farmaceutyczne i kosmetyczne, artykuły toaletowe

29. KLASA 29 Sprzęt przeciwpożarowy, sprzęt ratowniczy

30. KLASA 30 Artykuły do chowu i przewożenia zwierząt

31. KLASA 31 Przyrządy i urządzenia do przygotowywania jedzenia i napojów nieujęte w

innych klasach

32. KLASA 99 Różne

Prawa i korzyści wynikające z rejestracji wzoru przemysłowego, podobne są do tych, które wynikają z uzyskania patentu czy prawa ochronnego na wzór użytkowy. Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego zapewnia ochronę wyglądu całości lub części produktu. Ochrona taka może obejmować nie tylko kształt, lecz także jego opakowanie, w tym znaki graficzne i układ typograficzny. Prawa z rejestracji wzorów przemysłowych mogą być niezwykle cenne w sytuacjach, gdy wygląd produktu lub jego opakowanie są ważne dla klientów. Przez uzyskanie praw wyłącznych nabywa się prawo rozporządzania i wyłącznego korzystania przez właściciela z jego wzoru przemysłowego-, co określić można jako monopol. Prawo to ma charakter bezwzględny, czyli jest skuteczne przeciwko wszystkim,

którzy powodują jego naruszenie, a więc wykorzystują (bez zezwolenia) w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej cudze rozwiązania, celem osiągnięcia własnych korzyści finansowych oraz umocnienia swojej firmy na rynku.

Jednocześnie prawa wyłączne uprawniają właściciela chronionego rozwiązania do korzystania z niego w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze (terytorium), na którym prawo to obowiązuje. Stwarza to właścicielowi określonego rozwiązania możliwość uzyskiwania korzyści finansowych w postaci udzielania upoważnienia do korzystania (wyłącznego, niewyłącznego, odpłatnego lub innego rodzaju).

Możliwa jest również ochrona niezarejestrowanego wzoru przemysłowego. Dozwolona jest ona na podstawie prawa autorskiego, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz jako tzw. niezarejestrowany wzór przemysłowy w ramach Unii Europejskiej. Taka ochrona wprowadzona została Rozporządzeniem Rady Unii Europejskiej z dnia 12 grudnia 2001 r., ustanawiającym instytucję wspólnotowego wzoru przemysłowego. Konieczność takich uregulowań spowodowana była występowaniem znacznych różnic co do przesłanek ochrony, jej zakresu i skuteczności w różnych krajowych porządkach prawnych. Nowe prawo tworzy wspólnotowy wzór przemysłowy, który zapewnia ochronę w całej UE w wyniku jednego zgłoszenia w Urzędzie w Alicante.

Ochrona Wspólnotowego prawa do wzoru rozciąga się na obszar wszystkich państw członkowskich Wspólnoty. Ustanowienie jednego prawa do wzoru według jednolitych kryteriów, uzyskanego według jednej procedury rejestracji pozwala na wyeliminowanie ewentualnych utrudnień w swobodnym przepływie towarów oraz niesie ze sobą szereg korzyści społeczno- ekonomicznych, jak ograniczenie kosztów rejestracji, ułatwienie dostępu do ochrony, stymulację innowacyjności.

Rejestracja wzoru wspólnotowego jest nie tylko kwestią prestiżu, lecz ochrony własnych interesów. Dlatego też polskie firmy, szczególnie te, które chcą oferować swe towary w wielu krajach członkowskich, powinny jak najszybciej przesłać swe aplikacje do Alicante. Dla przykładu, rejestracja pojedynczego wzoru wspólnotowego to wydatek 230 euro, a każdy kolejny- 115 euro, za publikację natomiast trzeba uiścić opłatę w wysokości od 30 do 120 euro.

2. PRZYKŁADY

Podstawową zaletą wzoru przemysłowego jest niezwykła elastyczność w zakresie tego, co może być chronione. Mogą być to wzory trójwymiarowe, takie jak kształt i kolorystyka sprzętów AGD, sprzętu komputerowego, zastawy stołowej lub mebli. Nie ma przy tym znaczenia wielkość, zarówno długopis, jak i nowy wzór samochodu, kiosku z gazetami, budynku restauracji samoobsługowej lub stacji benzynowej mogą być przedmiotem ochrony.

Chronione są także wzory dwuwymiarowe- od najbardziej tradycyjnych wzorów tkanin lub ubrań, poprzez strony internetowe, interfejsy graficzne programów komputerowych, aż do nowoopracowanych wzorów graficznych.

Ochronie mogą podlegać także elementy większych utworów, utwory składające się z wielu części oraz niezależnie funkcjonujące w obrocie części zamienne, np. wymienne nasadki na telefony komórkowe, baterie, itp.

-------------- „KARTA GRUPA KRWI” ---------------

Reklamowana jako pierwsza i jedyna, pozytywnie zaopiniowana w dniu 27.02.2003 r. przez Krajowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa oraz Zakład Transfuzjologii i Transplantologii Centralny Bank Krwi.

Karta posiada identyczną technologię, co nowy dowód osobisty czy prawo jazdy, a także karty kredytowe i bankomatowe.

Atutem tej karty jest posiadanie zastrzeżonego wzoru przemysłowego w Urzędzie Patentowym RP.

----------------- „BIELIZNA DLA KOBIET” ----------------

Firma „SOLO” oferująca dwie linie bielizny marki „Viki”.

Firma ta specjalizuje się w produkcji nietypowych rozmiarów biustonoszy- dla pań z dużym biustem. Godnym szczególnej uwagi jest BIUSTONOSZ 579, dla którego podany jest skład surowcowy oraz szczegółowy opis wyglądu. Model ten podlega ochronie jako wzór przemysłowy zarejestrowany w Urzędzie Patentowym pod numerem WP- 188.

--------------- „TABORET”---------------

Nr rejestru: 00205

Data zgloszenia:1999/05/10

Nr zgloszenia: 18048

Nr publikacji w WUP: 03/02

Uprawniony: ITM Enterprices societe anonyme z siedziba w Paryzu, Francja

Nazwa (tytul wzoru): TABORET

Klasyfikacja: 06/01

Grafika :

Bibliografia :

• Kotarba W. „Ochrona własności przemysłowej”

• Przegląd Reader`s Digers

• GAZETA PRAWNA dział „Biznes i Prawo”, numery wydane w roku 2003

• Miesięcznik „Rynki alkoholowe”, numery z roczników 2000 - 2003

• RZECZPOSPOLITA, numery wydane w roku 2003

• Serwer Wydawnictwa Prawniczego LEX

• Przegląd Techniczny, SIGMA NOT , roczniki 1999-2002 Warszawa

• Strony internetowe

• a) http://www.invent.lo.pl

• b) http://www.e-konsulting.pl

• c) http://iplaw.pl - serwis pod redakcją agencji patentowej

• d) http://www.brevet.pl - serwis Kancelarii patentowej BREVET z Gliwic

---