MSM7 KOTWICZENIE I MANEWROWANIE Z KOTWICAMI (2)


KOTWICZENIE I MANEWROWANIE Z KOTWICAMI

Część 2

KOTWICZENIE NA DWÓCH KOTWICACH

Istnieją sytuacje kiedy rzucenie jednej kotwicy jest niewystarczające dla utrzymania się na pożądanej pozycji. Ma to najczęściej miejsce, kiedy kotwicowisko jest usytuowane w rejonach silnych prądów, lub kiedy podczas postoju na otwartej, nieosłoniętej niczym redzie, przychodzi sztormowa pogoda i ustanie na jednej kotwicy jest niemożliwe, albo z jakichś względów musimy ograniczyć łukowanie statku.

Przez użycie dwóch kotwic możemy osiągnąć:

Wyżej wymienione efekty są sobie przeciwstawne - wraz ze wzrostem kąta utworzonego między łańcuchami obu kotwic maleje promień cyrkulacji, ale jednocześnie zwiększa się obciążenie każdego z obu łańcuchów kotwicznych. Tak więc sposób rzucenia dwóch kotwic zależny jest od celu w jakim ten manewr został zaplanowany.

0x01 graphic

0x01 graphic

Podstawowym mankamentem postoju na dwóch kotwicach jest możliwość skręcenia łańcuchów kotwicznych przy obracaniu się statku. Dlatego też musimy przed decyzją kotwiczenia na dwóch kotwicach wziąć pod uwagę następujące okoliczności:

0x08 graphic
Aby zapobiec splątaniu się łańcuchów niezbędne jest prowadzenie bardzo starannej obserwacji kierunku obracania się statku tak, aby każdy kolejny obrót móc wymusić maszyną i sterem w kierunku przeciwnym do poprzedzającego obrotu.

Jednym ze znanych sposobów na uniknięcie splatania łańcuchów jest różnicowanie ich długości, ale trzeba przyznać, że nie zawsze przynosi to spodziewany rezultat.

Wadami tego sposobu są:

Podstawowe zasady w powyższej metodzie są następujące:

Wszystkie działania związane z postojem na dwóch kotwicach wymagają niezwykle starannych przemyśleń, wzmożonej czujności oficerów wachtowych i gotowości do przeciwdziałania niekorzystnemu zwrotowi. W wielu wypadkach, kiedy wzbiera sztormowy wiatr rzucamy „odruchowo” drugą kotwicę, aby utrzymać się na pozycji, zapominając często o konieczności odejścia, z użyciem maszyny głównej, z lini pierwotnie wyrzuconego łańcucha. Splatanie łańcuchów w takich wypadkach jest niemal pewne. W ekstremalnych warunkach musimy łańcuchy kotwiczne (kotwice) wspomóc pracą maszyny głównej, nierzadko PN, a czasem i CN aby zapobiec dryfowaniu statku w kierunku niebezpieczeństwa.

0x01 graphic

Dla postawienia statku na dwóch kotwicach przy kątach rozwarcia łańcuchów od 20˚ do 120˚ postępujemy w następujący sposób:

0x01 graphic

Specyficznym kotwiczeniem na dwóch kotwicach jest stawanie na kotwicach przeciwległych - przy rozwarciu łańcuchów ok. 180˚. Sposób ten wykorzystujemy wówczas kiedy brak jest miejsca na standardowa, pełną cyrkulację - ograniczone miejsce postoju.

Metoda 1 (MS 315)

0x01 graphic

Metoda 2

0x01 graphic

Szczególnymi wypadkami kotwiczenia są:

W obu wypadkach sprawdzoną praktycznie metodą, jest podejście do miejsca kotwiczenia z głębokiej wody z wyluzowanym łańcuchem do długości równej pożądanego miejsca kotwiczenia. Gdy kotwica chwyci dno, czego sygnałem będzie odchylenie się łańcucha od pionu, zatrzymujemy statek i luzujemy łańcuch do właściwej długości dla miejsca kotwiczenia.

Przy kotwiczeniu na stoku należy pamiętać, że czynniki zewnętrzne działające na statek (wiatr i prąd) winny działać na statek w kierunku płytszej wody (do brzegu).

Jeżeli rzucamy kotwice na stosunkowo płaskiej płyciźnie, to łańcuch powinien być kładziony w kierunku zwiększającej się głębokości.

WŁÓCZENIE KOTWICY

Włóczenie kotwicy zwiększa zwrotność statku w pożądanym kierunku i przeciwdziała niepożądanemu dryfowi. Siły działające podczas użycia kotwicy jako specyficznego „hamulca” przedstawiono na rysunku poniżej (MS - 317):

0x01 graphic

Odpowiednie wyrzucenie kotwicy (długość 1,5 T+h wysokość kluzy nad powierzchnią wody) pozwala na utrzymanie właściwego kursu mimo niekorzystnych warunków zewnętrznych powodujących duży dryf. Dla osiągnięcia takiego efektu winny być spełnione następujące warunki:

CUMOWANIE Z WYKORZYSTANIEM KOTWICY

Włóczenie kotwicy podczas manewrów cumowania jest niezwykle popularne i lubiane przez pilotów wielu portów. Wynika to z tego, że rzucona kotwica pozwala wydatnie zwiększyć manewrowość statku przy zachowaniu bezpiecznej, bardzo małej szybkości, a szczególnie przy silnych wiatrach dopychających, gdy szybkość dryfu w kierunku nabrzeża jest zbyt duża.

Przy podchodzeniu do nabrzeża z użyciem kotwicy należy przestrzegać następujących zasad (MS - 318):

0x01 graphic

Po zacumowaniu, w większości wypadków, należy podnieść kotwicę. Tylko w wyjątkowych wypadkach, na krótkich postojach i za zezwoleniem władz portowych, można pozostawić kotwicę w wodzie, która może być nam pomocna przy odcumowaniu, szczególnie wówczas gdy na moment odcumowania zapowiedziany jest wiatr dopychający.

Często zdarza się, że nasza wyciągarka nie ma siły podnieść wyrzuconej kotwicy, gdy statek jest na mocno związany z nabrzeżem. W takim wypadku, jeśli miejsce na to pozwala postępujemy w następujacy sposób:

Wszystkie w/w manewry zależne są od sytuacji przy nabrzeżu - od miejsca przed dziobem lub za rufą względem wyznaczonego miejsca cumowania.

INNE RODZAJE CUMOWAŃ Z UŻYCIEM KOTWIC

W portach, gdzie jest brak dostatecznej ilości miejsc do cumowania, a nasz statek nie ma potrzeby stania burtą do nabrzeża (np. wyładunek lub załadunek na i z barek, tankowanie z bunkierki - recesja gospodarcza, odstawienie statku na wyczekiwanie, okręty wojenne) stosuje się ustawianie statków rufa do kei. Do takiego cumowania używa się często własnych kotwic, a w portach lepiej „uzbrojonych”, do beczek cumowniczych odległych w stosownej odległości od nabrzeża.

Tego typu cumowanie nazywamy ŚRÓDZIEMNOMORSKIM (Mediterraean Moor) (MS - 319; 320; 321). Jeżeli stajemy na dwóch kotwicach to kąt rozwarcia miedzy łańcuchami powinien wynosić nie mniej jak 20˚.

Postój w warunkach takiego cumowania jest możliwy w portach dobrze osłoniętych, lub przy dobrej pogodzie. Cumowanie w ten sposób i postój przy silnych bocznych wiatrach - równoległych do nabrzeża, jest bardzo niebezpieczny. Przy pogarszaniu się warunków należy przejść na normalne kotwicowisko lub nawet wyjść w morze.

Zasady cumowania rufą do nabrzeża są bardzo zależne od panujących warunków w miejscu cumowania - kierunku i siły wiatru i prądów okresowych czy też stałych wzdłuż nabrzeża. Ogólne zasady w dostatecznie jasny sposób wyjaśniają poniższe rysunki. We wszystkich pokazanych wypadkach podstawowa zasada jest dostosowanie się właściwe do zaistniałych sytuacji.

W większości wypadków dla ustawienia statku w ten sposób są używane holowniki portowe i łodzie z cumownikami, które przewożą liny cumownicze na ewentualne beczki i odległą ponad rzut liną podajnikową keję.

0x01 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

Jeszcze innym sposobem cumowania z użyciem kotwicy jest t.zw cumowanie BAŁTYCKIE (MS - 324). Ma ono zastosowanie w portach o ograniczonej przestrzeni manewrowej jak i tam, gdzie nie ma holowników do obsługi statków. Polega ona głównie na rzuceniu kotwicy z dala od miejsca cynowania i luzowania łańcucha wraz z wykonywaniem zwrotu do nabrzeża. Długość wyluzowanego łańcucha może dochodzić nawet do 5-7 szekli (przęseł).

0x08 graphic

Po zacumowaniu metodą bałtycką kotwicę pozostawiamy w wodzie (zbyt dużo łańcucha dla wyciągnięcia jej z wody przez zacumowany statek). Tam gdzie jest konieczne takie cumowanie pozostawienie kotwicy jest z zasady dopuszczalnym standardem.

Takie cumowanie daje możliwość bardzo łatwego odcumowania z ciasnego miejsca. Po rzuceniu cum i rufowego szpringu, odchylamy ruf za pomocą wychylenia steru w kierunku nabrzeża i pracy maszyny naprzód. Gdy rufa odchyli się co najmniej 30˚ od nabrzeża, stopujemy maszynę, rzucamy szpring dziobowy i rozpoczynamy wybieranie kotwicy. Statek skieruje się w kierunku miejsca gdzie kotwica została rzucona przy podchodzeniu. Kierunek i szybkość przesuwania się statku możemy korygować sterem i maszyną.

Jeszcze jednym, bardzo praktycznym zastosowaniem kotwicy jest możliwość zabezpieczenia statku przed niszczącym działaniem martwej fali w miejscach gdzie ona okresowo występuje. W historii żeglugi znane sa fakty poważnych uszkodzeń a nawet zniszczenia statku na skutek niszczącego działania martwej, czy też nawet żywej fali wchodzącej do portu.

0x08 graphic
W portach, gdzie takie zjawiska występują, w niewielkiej odległości od nabrzeża, ustawia się beczki cumownicze i jeżeli statek cumował wykorzystując kotwicę tak, jak przy cumowaniu bałtyckim, to istnieje możliwość ustawienia statku w pewnej odległości od nabrzeża. Zewnętrzną cumę rufową mocuje się na beczce cumowniczej i przez odpowiednie luzowanie i dopasowanie cum i szpringów, wraz z dopasowaniem długiego łańcucha kotwicznego, można statek ustawić równolegle w pewnej odległości od nabrzeża. W okresach, kiedy fala taka zanika możliwym jest dociągniecie statku do nabrzeża i prowadzenie operacji ładunkowej.

W niektórych sytuacjach, kiedy dźwigi portowe mają dostateczny wysięg, możliwe jest prowadzenie operacji ładunkowych bez zmiany pozycji oczywiście, jeśli warunki na to pozwalają.

Kotwica można też posługiwać się przy ruchu wstecz - np. wycofywanie się z wąskich kanałów gdzie nie ma możliwości obrócenia się. Możemy użyć kotwicy dla zapobieżenia odpadaniu dziobu z bocznym wiatrem, kiedy statek jest wyciągany z kanału za rufę przy pomocy jednego tylko holownika - takie sytuacje zdarzają się wcale nie rzadko.

Podczas żeglugi w wąskich kanałach i na rzekach bardzo często istnieje konieczność obrócenia statku w miejscach o szerokości dostępnej głębokości 1,5 do 2 L. Jest to zdecydowanie za mało do wykonania standardowej cyrkulacji, której promień w większości wypadków przekracza kilka L. W takich wypadkach, jeśli nie możemy liczyć na pomoc holownika, możemy obrócić się używając kotwic. Rzucając kotwicę i luzując łańcuch do długości 1,5 - 2 odległości kluza-dno, przy zatrzymanej maszynie, po daniu steru na burtę, statek wykona cyrkulację równą długości wyluzowanego łańcucha. Jeżeli siła trzymająca wyda się nam zbyt mała, aby statek nie posuwał się do przodu i przestrzeń na to pozwala , możemy wyluzować nieco więcej łańcucha - do 3 odległości kluza-dno. Spowoduje to zmniejszenia kąta łańcucha względem dna do ok. 15˚ i zwiększenie siły trzymania - przy takim kącie siła trzymania kotwicy jest bliska 40% całkowitej siły trzymania tej kotwicy.

0x08 graphic
Często obracamy się w wąskich miejscach lub wyznaczonych obrotnicach na rzekach lub miejscach gdzie występują prądy pływowe. O ile na rzece, gdzie prąd ma stały kierunek nie mamy specjalnie wyboru, to w miejscach pływowych możemy odczekać do korzystnego układu prądu. Możemy się wówczas obrócić z jego wykorzystaniem, pamiętając, że rzucając kotwicę idąc z prądem (zatrzymujemy statek pracą maszyny wstecz) obrócimy się stosunkowo szybko i łatwo. Obracanie pod prąd jest możliwe, ale jest zdecydowanie trudniejsze i nie zawsze się udaje, szczególnie wówczas, gdy prą przekracza 3 węzły.

Jednym z bardzo ważnych zadań kotwic jest możliwość zastosowania ich jako „awaryjnego hamulca” w sytuacjach zagrożenia zderzeniem z innym statkiem, obiektem portowym, nawigacyjnym, czy wejściem na mieliznę.

Aby efekt takiego zastosowania kotwic był właściwy musza być spełnione pewne warunki.

Dostosowując się do zaistniałych ekstremalnych okoliczności mamy trzy sposoby wykonania zatrzymania awaryjnego:

Takie ekstremalne manewry zawsze wiążą się z możliwością poważnych awarii i strat, a szczególnie na dużych statkach, gdzie energia kinetyczna płynącego statku jest potężna.

Z powyższego jasno wynika, że należy dokładać wszelkich starań aby awaryjne użycie kotwic nie było konieczne, co możemy osiągnąć jedynie, stosując się podczas żeglugi i pełnienia wacht, do zasad DOBREJ PRAKTYKI MORSKIEJ.

Szkoła Morska - 81-340 Gdynia, Hryniewickiego 10 *szkoła@morska.edu.pl

MANEWROWANIE STATKIEM MORSKIM

Kpt.Ż.W. Tomasz Sobieszczański *kptlobo@wp.pl

KONSPEKT 17/17

LOBO Strona 17 05-02-17

MSM 017 - KOTWICZENIE I MANEWROWANIE Z KOTWICAMI (2)

0x01 graphic



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
MSM6 KOTWICZENIE I MANEWROWANIE Z KOTWICAMI
MSM 002 - STATKI, =MANEWROWANIE=
(29) Statek o ogr. zdoln. manewr. na kotwicy
8 OBSZAR MANEWROWANIA STATKU NA KOTWICOWISK
Manewrowanie 5 Manewry Czlowiek za Burta i Kotwiczenie
Mathcad przepona kotwiczna projekt 2
H.Kotwicka-Śladem Mistrzów Czasu, CAŁE MNÓSTWO TEKSTU
Przetrwanie sztormu na kotwicowisku
(38) Statek stojący na kotwicy (Prawidło 30 b) )
(37) Statek pilotowy na kotwicy
H.Kotwicka-Proroctwa Majów, CAŁE MNÓSTWO TEKSTU
MSM 003 - WPŁYW CZYNNIKÓW EKSPLOATACYJNYCH NA MS, =MANEWROWANIE=
H. Kotwicka-Przeznaczenie, CAŁE MNÓSTWO TEKSTU
PędnikiRys, URZĄDZENIA KOTWICZNE
(39) Statek stojący na kotwicy (Praw 30 a) )
06 Urządzenia kotwiczne
06 błąd kotwiczeniaid 6125 ppt
(24) Poławia innym niż trał, w drodze albo na kotwicy
08 kolowanie, holowanie, podnoszenie i kotwiczenie statku powietrznego

więcej podobnych podstron