Przedmiot: Prawo administracyjne

Podręczniki:

1. „ Prawo administracyjne” - Eugeniusz Ochendowski

2. „ Zarys prawa administracyjnego” - Zbigniew Leoński,

3. „ Prawo administracyjne” - J Boć,

4. „ Prawo administracyjne” Małgorzata Sthale,

5. „ Prawo administracyjne” J. Filipek - 2 tomy.

Wykład 18.02.2005 r.

Pojęcie administracji - z I semestru przepisać wg definicji Otto Mayera, Merla, definicje podmiotowe administracji - J. Bocia, cechy administracji publicznej wg Ochendowskiego.

Temat: Władztwo administracyjne.

Działalność jednostki lub grupy jednostek jest uważana za działalność państwa tylko wówczas gdy istnieje norma prawna nakazująca traktować daną działalność jako działalność państwa.

Aktom prawnym wydanym przez organy państwowe przysługuje moc obowiązująca. Zaś możność użycia zorganizowanego przymusu państwowego jest sankcją tej mocy. Z tej przyczyny można stwierdzić, że organy państwowe posiadają władztwo. Natomiast pod pojęciem władztwa administracyjnego inaczej rozumianego jako imperium należy rozumieć prawo użycia przymusu bezpośredniego przez organ administracji dla zrealizowania jego jednostronnego rozstrzygnięcia. Objawy woli organów administracyjnych noszące najczęściej miano aktów administracyjnych korzystają z domniemania ważności, a oznacza to, że przedmiot, którego taki akt dotyczy jest zobowiązany dostosować się do niego, a inny organ państwowy, z reguły wyższego stopnia może taki akt znieść, albo zastąpić innym aktem.

Administracja musi posiadać uprawnienia na podstawie, których będzie mogła respektować rozstrzygnięcia

Czym jest prawo administracyjne ?

W ujęciu przedmiotowym prawem administracyjnym jest zespół norm, które regulują administracyjna działalność państwa. Normy prawa są w różny sposób klasyfikowane.

Wg Ochendowskiego normy wchodzące w zakres prawa administracyjnego można podzielić na:

1. Normy bezpośrednio dotyczące organizacji aparatu administracyjnego. Normy te określają ustrojowe prawo administracyjne ( ustawa o Radzie Ministrów, Ministrów samorządzie, powiecie, gminie, województwie ).

2. Normy bezpośrednio dotyczące toku działania organów administracyjnych. Inaczej ta grupa norm jest określana jako normy proceduralne.

3. Normy dotyczące konkretnych działów administracji publicznej. Te normy określane są materialnym prawem administracyjnym. Niekiedy są one również określane jako część szczegółowa prawa administracyjnego.

Inny podział, który występuje w publikacjach to jest podział na sferę zewnętrzną i wewnętrzną.

Sfera zewnętrzna obejmuje stosunki miedzy administracją i podmiotami działającymi w imieniu i na rachunek administracji, a podmiotami zewnętrznymi wobec administracji.

Sfera wewnętrzna ( interna administracji ) dotyczy stosunków między organami administracji ( relacje między dwoma podmiotami ). Sfera wewnętrzna obejmuje relacje prawne występujące w samych organach ( burmistrz, a urzędnicy ).

Normy prawa administracyjnego prof. Filipek podzielił następująco:

1. Normy upoważniające lub zobowiązujące administracje do posługiwania się określoną formą aktu, który wkracza w sferę praw podmiotowych jednostek. Są to kluczowe normy prawa administracyjnego ponieważ umożliwiają one władcze wkraczanie w sferę praw i wolności obywateli za pośrednictwem upoważnienia lub zobowiązania, jak również jednostka domaga się rozpatrzenia sprawy, gdy jest do tego upoważniona. Charakterystyczne elementy dla tej grupy norm:

1. konkretyzacja praw przynależy zawsze administracji, tylko organ administracji może przyznać uprawnienie bądź nałożyć obowiązek,

2. jest wymagana prawem przewidziana norma, przydanie uprawnienia lub nałożenie obowiązku najczęściej może nastąpić w formie decyzji,

3. normy te znajdują zastosowanie do rzeczywiście już istniejącego stanu faktycznego.

Podstawa prawna stosunków prawnych w ramach tych norm:

1. stany faktyczne,

2. cechy fizyczne czy psychiczne,

3. stany posiadania.

2. Normy uzależniające działania administracji od kryteriów wartościujących. Wg prof. Filipka normy te zawierają kryteria merytoryczne determinujące treść i społeczną zasadność działania administracji. Coraz częściej administracja publiczna w swoim działaniu musi bądź jest zobowiązana do podejmowania rozstrzygnięć kierując się określonymi wartościami, przy czym wartości te niekiedy określane są wprost w przepisach prawa, a występują również sytuacje gdy administracja musi kierować się wartościami, jednakże wartości te będą częścią składową systemu wartości wyznawanego przez stosującego go urzędnika.

Prawo administracyjne - wykład 04.03.2005 r.

Temat: Normy prawa administracyjnego.

3 grupa - Normy postępowania administracyjnego.

Normy te regulują prawa i obowiązki uczestników sformalizowanego bądź jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego. Normy te zawarte są w kodeksie postępowania administracyjnego, a w sprawach finansowych w ordynacji podatkowej, jak również normy te zamieszczone są w poszczególnych ustawach prawa materialnego. Wówczas przepisy te jako przepisy szczególne mają pierwszeństwo przed uregulowaniami zamieszczonymi w aktach o charakterze generalnym.

Normy postępowania administracyjnego regulują w sposób autorytatywny obowiązki organów administracji w ramach prowadzonego postępowania, jak również określają prawa i obowiązki uczestników tegoż postępowania ( stronę postępowania, organizacje społeczną na prawach strony, świadków, biegłych ).

4 grupa - Normy postępowania sądowo - administracyjnego.

Są to normy zamieszczone w ustawie z 30.08.2002 r. „ Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ” ( Dz. U. nr 153 z 2002 r. poz. 1270 ). Normy te regulują czy określają prawa i obowiązki uczestników postępowania przed sądem administracyjnym, przy czym prawa i obowiązki są identyczne dla obu uczestników tego postępowania - identyczne dla organu administracji i dla stanowiącego działalność administracji. Natomiast występujące pewne odmienności związane są z charakterem działań przysługujących każdemu z tych podmiotów.

5 grupa - Normy organizacyjne.

Normy te obejmują regulacje w przedmiocie zakresu działania lub kompetencji organów administracyjnych, ich instytucjonalnego statusu organizacyjnego i zasad obsadzania urzędów, wewnętrzne układy zależności oddziaływania, kontroli i nadzoru.

6 grupa - Normy egzekucyjne.

Są to normy związane z egzekwowaniem praw i obowiązków w sferze praw podmiotowych jednostki. Obowiązkiem państwa jest stworzenie takich mechanizmów, które umożliwią realizację praw lub obowiązków wynikających z unormowań prawnych, jak również mających umocowanie w rozstrzygnięciach organów administracji publicznej. Dla uruchomienia instrumentów egzekucji musi istnieć jasno określona podstawa prawna, przy czym można egzekwować jedynie te obowiązki, których jego adresat dobrowolnie nie zamierza wykonywać, czy im się poddać.

Egzekucja to jest uzewnętrznienie władztwa administracyjnego. Dla prawidłowego funkcjonowania administracji nie jest konieczne stosowanie norm egzekucyjnych, administracja ma mieć możliwość skorzystania z nich.

Pojęcie stosunku administracyjno - prawnego i pojęcie sytuacji administracyjno - prawnej.

Są to dwa pojęcia - narzędzia przy pomocy, których doktryna dokonuje analizy unormowań prawnych, przy czym pojęcia te nie są pojęciami normatywnymi. Pojęcia te, a zwłaszcza pojecie stosunku administracyjno - prawnego są wykorzystywane w orzecznictwie sądów administracyjnych i powszechnych. Pojęcia te opisuję tę samą normatywną rzeczywistość i mogą obok siebie równolegle funkcjonować, co oznacza, że pojęcia te nie są względem siebie konkurencyjne, przy czy, każde z nich lepiej oddaje istotę innych relacji jakie zachodzą bądź występują między poszczególnymi uczestnikami życia społecznego.

Stosunek administracyjno - prawny.

Pojecie stosunku administracyjno - prawnego odnoszone jest do stosunków między państwem i działającymi w jego imieniu podmiotami administracyjnymi, a obywatelem i innymi podmiotami, oparte na normach prawa administracyjnego. W ramach klasycznego stosunku administracyjno - prawnego, administracja działa władczo i może je jednostronnie kształtować i tym odróżnia się te stosunki od stosunków cywilno - prawnych.

Występuje nierówność podmiotów, gdyż organ administracji zawsze zajmuje pozycję dominującą względem drugiego uczestnika takiego stosunku.

Elementy stosunku administracyjno - prawnego.

1. Przedmiot.

2. Podmioty

3. treść czyli prawa i obowiązki podmiotów stosunku administracyjno - prawnego.

Przedmiot zawsze leży w sferze prawem określonych zadań administracji publicznej, czyli jest on określany normami prawa administracyjnego, określającymi te zadania.

Podmioty - jednym z podmiotów stosunku administracyjno - prawnego jest zawsze organ administracji upoważniony do określonego zachowania lub działania. Drugim podmiotem jest osoba fizyczna, lub inny prawem wskazany adresat, do którego skierowane jest rozstrzygnięcie organu administracji. Podmioty, które są adresatami działań organu administracji muszą dysponować podmiotowością administracyjno - prawną, przy czym podmiotowość ta nie może być utożsamiana z osobowością cywilno - prawną.

W przypadku sfery wewnętrznej administracji pozycja poszczególnych uczestników stosunku administracyjno - prawnego może być różna od podległości do równości.

Treść stosunku administracyjno - prawnego.

Tą treścią są obowiązki i uprawnienia polegające na działaniu, znoszeniu lub zaniechaniu. Jakie są to obowiązki przesądzają przepisy prawa materialnego.

Formy nawiązania stosunku administracyjno - prawnego.

Stosunki te nawiązywane są z mocy prawa, jednakże najczęściej niezbędna jest konkretyzacja w drodze aktu administracyjnego, czy inaczej mówiąc w drodze decyzji administracyjnej. Stosunek taki może być nawiązany w drodze mianowania - odnosi się to do stosunków służbowych w administracji, czynności faktycznej; np. zapisanie się do szkoły, biblioteki, jak również w przypadku stosunków zakładowych, wyrok sądu w przypadku umieszczenia w placówce opiekuńczo - wychowawczej, w domu pomocy.

Wykład 06.05.2005 r.

Podział aktów wg kryteriów

I .Rodzaj organu wydający akt prawa miejscowego:

1. Organy jednostek samorządu terytorialnego - generalnie akty prawa miejscowego wydają organy stanowiące: Rady Gminy, Miasta, powiatu, Sejmik Województwa.

2. Organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego: Wójt, Burmistrz, Prezydent, Zarząd Powiatu przy czym organy te mogą wydawać przepisy porządkowe.

II Przepisy wydawane przez Terenowe Organy Administracji Rządowej:

1. Wojewoda,

2. Organy Administracji Niezespolonej, przy czym organy te nie dysponują uprawnieniami w zakresie wydawania przepisów porządkowych - wydają jedynie przepisy wykonawcze.

Kryterium związania organu niezbędnością wydania aktu prawa miejscowego:

1. takie akty prawa miejscowego, które muszą być wydane,

2. akty prawa miejscowego, które mogą być wydane.

Rodzaje aktów prawa miejscowego:

1. statuty będące aktami ustrojowymi,

2. akty zawierające przepisy wykonawcze > akty wydawane na podstawie indywidualnej delegacji ustawowej. Przepisy te będą wydawały organy stanowiące i kontrolne oraz terenowe organy administracji rządowej, czyli wojewoda i organy administracji niezespolonej,

3. przepisy porządkowe są to takie przepisy, które wydawane są w celu uregulowania spraw, które nie zostały uregulowane w innych przepisach powszechnie obowiązujących, a występuje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego, czy też konieczność zapewnienia bezpieczeństwa, spokoju, bądź konieczność ochrony mienia. Przepisy te wydają organy jednostek samorządu terytorialnego za wyjątkiem organów województwa i Wojewoda.

Akty prawa miejscowego jako przepisy wykonawcze do ustaw winny zawierać regulację uzupełniającą postanowienia ustaw. W akcie prawa miejscowego organ administracji nie powinien ( powinien wręcz jest zakaz ) powielać unormowań ustawowych. Aby przepis prawa miejscowego mógł obowiązywać musi być opublikowany w prawem przewidziany sposób. Prawidłowym ogłoszeniem jest opublikowanie go w Dzienniku Urzędowym, który wydaje Wojewoda. Dany akt prawa miejscowego będzie określał jego wejście w życie. Jest to 14 dni, w ściśle określonych przypadkach termin ten może być wydłużony lub skrócony.

Istnieje wyjątek - przepisy porządkowe mogą być publikowane w środkach masowego przekazu oraz w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie, w danej jednostce podziału terytorialnego, a następnie ogłoszony w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym.

Nadzór nad aktami prawa miejscowego stanowionymi przez jednostki samorządu terytorialnego prowadzi Wojewoda, a w zakresie spraw finansowych Rejonowa Izba Obrachunkowa ( RIO ). Przepisy samorządowe przewidują możliwość wniesienia skargi na uchwałę do Sądu Administracyjnego z powodu naruszenia interesu prawnego.

Nadzór nad aktami prawa miejscowego stanowionymi przez organy administracji rządowej sprawuje w tym zakresie prezes Rady Ministrów.

Źródła prawa stanowionego - statuty.

Przepisy zawarte w statutach regulują w szczególności formy zależności organizacyjnej i funkcjonalnej danej jednostki organizacyjnej administracji państwowej oraz status organizacyjny i podział kompetencji w jej obrębie. Zwykle statut jest swoistym źródłem prawa uzewnętrzniającym samodzielność i niezależność jednostki organizacyjnej, zdecentralizowanej wobec organów powołanych do jej nadzorowania. Najczęściej statuty opracowywane są przez daną jednostkę, w której będą obowiązywały, natomiast zatwierdzane są przez organ nadzoru. Statut utrwala strukturę organizacyjną i podział kompetencji.

Rodzaje statutów:

1. statuty jako akty prawa miejscowego ( statut gminy, powiatu ),

2. statuty jako akty regulujące organizację aparatu pomocniczego organów administracji publicznych ( statut Urzędu Wojewódzkiego, Ministerstwa ),

3. statuty jako akty regulujące organizację zakładów administracyjnych ( statuty szkół, ZOZÓW )

Regulaminy - służą określeniu przesłanek, zasad i trybu podejmowania powtarzających się działań w ramach pewnych rygorów administracyjno - prawnych w stosunku do nie skonkretyzowanych z góry adresatów, którzy z mocy prawa, albo z własnej woli pozostawać będą w stosunku prawnym z administracja publiczną. Regulaminy odgrywają szczególna rolę w układach administracji zdecentralizowanej.

Moc prawna regulaminów i podział regulaminów ze względu na ich moc:

1. regulaminy stanowiące podstawę dla wydania decyzji administracyjnej,

2. regulaminy określające zasady funkcjonowania aparatów pomocniczych organów administracji publicznej,

3. regulaminy określające zasady korzystania z zakładów administracyjnych (regulaminy szkół, szpitali ).

W ramach prawa stanowionego wyróżniamy: instrukcje, okólniki, wytyczne czy polecenia służbowe. Są to przepisy, które nie mogą stanowić podstawy prawnej rozstrzygnięć podejmowanych przez organy administracji. Natomiast przepisy te mogą stanowić zwłaszcza dla organów funkcjonujących w ramach administracji rządowej formę wskazań interpretacyjnych sposobu rozumienia interpretacji przepisów zwłaszcza powszechnie obowiązujących.

Administracja wykład z 21.05.2005r. / II semestr/

Zwyczaj , orzecznictwo , doktryna .

/1 ujęcie /

Zwyczaj - pozaprawny nawyk prawny postrzegany praktycznie w obrębie danej struktury jednostki organizacyjnej administracji w podobnych sytuacjach w określonym czasie .

Np. zwyczaj ogłoszenia przepisu prawa miejscowego / ogłoszenie w kościele/

Np. jakiś dzień jest dniem niedostępnym dla stron / np. czwartek/ lecz nie ma na to przepisu .

Zwyczaj . Nośnikiem zwyczaju są ludzie pracujący w administracji .Ludzie sami swoim postępowaniem kreują , tworzą zwyczaj

/2 ujęcie /

zwyczaj i normy nim utworzone , ustanowione są przez ludzi postrzegane.

Zwyczaj mieści się zawsze wewnątrz administracji czyli związany jest on ze sferą wewnętrzną / interma administracji/

Jednakże występują sytuacje kiedy zwyczaj i jego normy wpływają bądź oddziaływują na sferę zewnętrzną .

Zwyczaj jest związany z konkretną jednostką .Otóż jest on kreowany w ramach danej struktury bądź jednostki organizacyjnej co nie jest równoznaczne z tym , że w innej jednostce równoległej identyczny czy podobny zwyczaj się pojawi .

Zwyczaj nie jest trwały .Oznacza to ,ze istnieje on tak długo jak jest przestrzegany i stosowany .Zwyczaj może być w każdym momencie zniesiony .

Orzecznictwo sądowe

odgrywa istotna rolę w procesie stosowania prawa . Jak również oddziaływuje na proces tworzenia prawa.

Otóż orzecznictwo wychwytuje występujące luki w prawie i z drugiej strony stara się tam gdzie jest to możliwe występujące luki zapełnić , uzupełnić odpowiednią treścią normatywną .

Dualizm sadownictwa .

Sądownictwo powszechne

Sądownictwo Polskie

sadownictwo powszechne sądownictwo administracyjne .

Od 1 stycznie 2004 r. między sądownictwem powszechnym a sądownictwem administracyjnym nie ma żadnych wspólnych elementów .

Sądownictwo powszechne - ma szczególne znaczenie w tych sferach działania administracji , które są związane z zabezpieczeniem

społecznym a w szczególności jego dwoma częściami czyli ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie społeczne / od orzeczeń organów emerytalno rentowych - pozew do sądów/ sąd pracy/

Jak orzecznictwo sądów powszechnych będzie oddziaływało na administrację.

Wyrok sądu powszechnego jest wiążący tylko i wyłącznie w danej sprawie , jednakże wyrok taki może stanowić zarówno dla organów administracji

jak i dla sądów pewien wrzozec interpretacji wykładni danego prawa.

Uchwały Sądu Najwyższego są znacznie silniejsze .Sąd Najwyższy stoi na czele sądownictwa .

Może podjąć dwojakiego rodzaju uchwały :

- nie są wpisywane do Księgi Zasad Prawa

- są wpisywane do Księgi Zasad Prawa.

Różnica .

W przypadku uchwał wpisanych do KZP - uchwały takie wiążą wszystkie sądy i organy administracji .

Natomiast jeżeli uchwała nie jest wpisana do KZP , to wówczas uchwała taka jest wiążąca tylko i wyłącznie dla sądów .

Z dnie 1 stycznia 2004 r. zaczęło funkcjonować II instancyjne sadownictwo administracyjne , a zmiana ta ma bardzo istotne znaczenie ..

1. Przepis stanowiący iż uchwały NSA podjęte do 31.12.2003r. / przepisy wprowadzające prawo postępowania przed sądami administracyjnymi / nie są wiążące dla wojewódzkich sądów administracyjnych .

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydając orzeczenie nie jest związany treścią uchwały NSA podjętych przed wejściem w życie przed dniem 01.01.2004r. .

NSA - też nie jest związany z wcześniejszymi uchwałami .

Organ administracji jest związany treścią prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego .

Organ administracji nie może wydać innej decyzji od wskazań sądu administracyjnego skoro nie było skargi kasacyjnej.

Jeżeli organ administracji nie zastosuje się do wskazań zamieszczonych w wyroku to wówczas sąd będzie mógł podjąć działania dyscyplinujące organ administracji.

Z uwagi na rozdział władz sądu administracyjnego nie może zastąpić organ administracji . W przypadku gdyby organ nie uwzględnił wyroku to sąd będzie mógł podjąć działania zmierzające wymuszenia na organie administracji podjęcia stosownego rozstrzygnięcia / art. 154/

Oznacza to, że wyrok sadu administracyjnego nie jest wiążący w innych sprawach , natomiast może on stanowić formę interpretacji wykładni danego przepisu w odniesieniu

do występującego w żadnej sprawie stanu faktycznego .

NSA - sąd kasacyjny rozpatruje tylko sprawy kasacyjne .

NSA nie ma prawa badać rozpatrując skargę kasacyjną tych elementów wyroku sadu wojewódzkiego , które nie zostały zaczepione / podniesione w skardze kasacyjnej/

NSA może podejmować uchwały :

- mogą być w składzie 7 sędziów

- w składzie Izby / są trzy izby w NSA/

- bądź połączonych izb..

Status prawny uchwał NSA.

Uchwały NSA podjęte po 01.01.2004r. są wiążące dla wszystkich składów sądów administracyjnych . Są wiążące zarówno sądy wojewódzkie jak i skład NSA .Oznacza to ,że również organy

administracji winne stosować się do przyjętych uchwał. , natomiast NSA jest związany treścią tej uchwały tak długo dopóki sąd ten nie zmieni jej treści .

Trybunał Konstytucyjny - to też jest sąd / specyficzny /

Wyroki TK z jednej strony są wiążące dla wszystkich rodzajów władz występujących w państwie . W odniesieniu do władz ustawodawczych i w pewnym zakresie do władzy wykonawczej .Wyroki nakazują podjecie określonych działań czyli wydanie nowych poprawionych aktów normatywnych .

Wyroki TK stanowią bądź otwierają drogę do weryfikacji ostatecznych rozstrzygnięć podjętych przez organy administracji jak również wyroków wydanych przez sądy administracyjne / oraz sądy powszechne / na podstawie przepisu który uznany został za niekonstytucyjny..

Tym nadzwyczajnym trybem weryfikacji jest instytucja wznowienia postępowania czy to administracyjnego czy to sądowego.

Należy zauważyć ,że możliwość uruchomienia wskazanego trybu nadzwyczajnego jest ograniczona czasowo ponieważ stosowny wniosek może być złożony w terminie 1 miesiąca

od dnia opublikowania wyroku TK w Dzienniku Ustaw .

D O K T RY N A

Pojęcie doktryna obejmuje swoim zakresem poglądy przedstawicieli nauki w swojej dziedzinie . Doktryna to sa stanowiska prezentowane przez naukowców / podręczniki, glossy , zewnętrzne przejawy poglądu doktryny/

Doktryna nie jest , nie stanowi podstawy wydawanych przez administrację rozstrzygnięć . Jednakże administracja podejmując rozstrzygnięcie będzie mogła kierować się poglądami doktryny czyli sposobami odczytania , interpretacji stosowanych przez nią norm prawnych .

Ogłaszanie Aktów Normatywnych

NOWY SEMESTR

Wykład 24.09.2005 r.

Terenowa administracja rządowa w województwie.

1. Organy administracji rządowej, które z kolei będą się dzieliły na organy władzy administracji ogólnej oraz organy administracji nie zespolonej.

2. Organy Samorządu Województwa - ustawa z 05.06.1998 r. o administracji rządowej w województwie Dz. U. z 2001 r. nr 80 poz. 872 z późn. zmianami.

Administrację rządową w województwie wykonują:

1. Wojewoda,

2. działający pod zwierzchnictwem Wojewody Kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach w imieniu Wojewody z ustawowego upoważnienia bądź też w imieniu własnym jeżeli ustawa tak stanowi,

3. organy administracji nie zespolonej,

4. organy jednostek samorządu terytorialnego jeżeli wykonują zadania wynikające z ustawy lub zawartego porozumienia,

5. Kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży działający pod zwierzchnictwem Starosty,

6. organy innych samorządów.

Wojewoda jest powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek właściwego ministra d/s administracji. Dla prawidłowości procedury wniosek jest wymagany, ale Prezes Rady Ministrów nie jest nim związany.

Wojewoda wykonuje stojące przed nim zadania przy pomocy I i II - go Wicewojewody, Kierowników wojewódzkich służb, inspekcji i straży, Dyrektora Generalnego Urzędu Wojewódzkiego oraz Dyrektorów wydziałów w urzędzie wojewódzkim.

Wicewojewodowie są powoływani i odwoływani przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek Wojewody. W okresie nieobecności Wojewody zastępuje go I Wicewojewoda, dopiero gdy nie ma I - go Wicewojewody zastępuje go II - gi Wicewojewoda.

Nadzór nad funkcjonowaniem Wojewody.

Głównym podmiotem sprawującym nadzór nad działalnością Wojewody jest Prezes Rady Ministrów. On też dokonuje okresowo kontroli działalności Wojewody. Występuje kryterium gospodarności i rzetelności, nie występuje kryterium celowości, w jego miejsce wchodzi kryterium zgodności działalności Wojewody z polityką rządu. Z faktu bycia organem nadzoru Prezes Rady Ministrów kieruje działalnością Wojewody i w tym zakresie wydaje zarządzenia i polecenia. Są to polecenia służbowe. Prezes Rady Ministrów może te działania podejmować z własnej inicjatywy lub może to być inicjatywa poszczególnych ministrów. Ministrowie nie są bezpośrednimi przełożonymi Wojewodów. W przypadku gdyby między Wojewodą, a Ministrem wystąpił spór to organem uprawnionym do rozstrzygnięcia takiego sporu będzie Prezes Rady Ministrów. Prezes Rady Ministrów rozstrzyga spory między Wojewodami. Ministrowie będą dysponować uprawnieniami o charakterze nadzorującym tylko i wyłącznie w takim zakresie w jakim przepisy prawa materialnego i procesowego ich uposażą. Uprawnienia te będą sprowadzały się do 2 grup:

1. uprawnienia wynikające z nadzoru instancyjnego przewidzianego przepisami procesowymi,

2. uprawnienia związane z kierowaniem przez Ministra określonym działem administracji publicznej.

Prezes Rady Ministrów może przekazać część swoich uprawnień z zakresu nadzoru i kontroli nad Wojewodami Ministrowi właściwemu do spraw administracji. Nie może przekazać tylko kompetencji do rozstrzygania sporów pomiędzy Ministrami, a Wojewodami.

Wojewoda pełni 5 funkcji na podstawie art. 7 ustawy;

1. Wojewoda jest przedstawicielem Rady Ministrów w województwie,

2. Wojewoda jest zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej

3. Wojewoda jest organem nadzoru nad jednostką samorządu terytorialnego

4. Wojewoda jest organem wyższego stopnia w rozumieniu kpa jeżeli przepis szczególny tak stanowi,

5. Wojewoda jest reprezentantem Skarbu Państwa.

Ad. 5) Ustawa o administracji rządowej w województwie w odniesieniu do tej funkcji wymienia w art. 26 jedynie 3 zadania:

1. Wojewoda reprezentuje Skarb Państwa w odniesieniu do mienia pozostawionego mu w celu wykonywania jego zawodu,

2. Wojewoda wykonuje uprawnienia wynikające z reprezentowania Skarbu Państwa,

3. Wojewoda pełni funkcje organu założycielskiego wobec przedsiębiorstw państwowych pozostających w zakresie jego kompetencji jak również wobec tych przedsiębiorstw, które nie zostały przekazane do Ministerstwa Skarbu.

Ad. 4) Wojewoda jest organem wyższego stopnia w rozumieniu kpa jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Żeby Wojewoda mógł realizować zadania musi ten przepis wynikać wprost z ustawy.

Ad. 3) Ustawa o administracji rządowej w województwie w odniesieniu do tej funkcji nie zawiera żadnych regulacji ponieważ uprawnienia Wojewody w tym zakresie regulowane są przepisami poszczególnych ustaw samorządowych.

Ad. 2) Wojewoda jest zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej i przysługują mu uprawnienia:

1. uprawnienia personalne są zróżnicowane, w przypadku powołania Wojewódzkiego Komendanta Policji potrzebna jest zgoda Wojewody, natomiast przy odwołaniu potrzebna jest tylko jego opinia,

2. Wojewoda ponosi odpowiedzialność za rezultaty działalności tych organów - odpowiedzialność polityczna,

3. Wojewoda kieruje nią i koordynuje jej działalność,

4. Wojewoda jest odpowiedzialny za zapewnienie odpowiednich warunków do skutecznego działania tych organów.

Ad. 1 ) Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów w województwie ( art. 15 - 22 ustawy przeczytać ) :

1. Wojewoda reprezentuje Radę Ministrów na wszelkich uroczystościach państwowych,

2. Wojewoda za pośrednictwem właściwego Ministra d/s administracji przekazuje Radzie Ministrów projekty dokumentów rządowych dotyczących województwa,

3. Wojewoda jest tym organem, który kontroluje wykonywanie przez organy administracji rządowej zadań wynikających z ustaw, rozporządzeń i ustaleń Rady Ministrów. Wojewoda w sytuacji kryzysowej pełni funkcje organu koordynującego zadania. Wojewoda może wydawać polecenia wykonania określonych zadań - nie może wydawać decyzji administracyjnych.

Wojewoda, a organy administracji nie zespolonej - załącznik do ustawy - wykaz organów administracji nie zespolonej:

1. Dyrektorzy Okręgów Wojskowych,

2. Dyrektorzy Urzędów Skarbowych,

3. Dyrektorzy Urzędów Morskich,

4. Dyrektorzy Urzędów Statystycznych,

5. Dyrektorzy Urzędów Górniczych.

1. Organy administracji nie zespolonej zobowiązane są uzgadniać z Wojewodami projekty aktów prawa miejscowego stanowione przez te organy.

2. Organy administracji nie zespolonej zobowiązane są do zapewnienia zgodności swoich działań z poleceniami Wojewody.

3. Organy te zobowiązane są do składania Wojewodzie rocznych sprawozdań ze swojej działalności.

4. Organy te na żądanie Wojewody udzielają informacji o swojej działalności na obszarze województwa.

Wojewoda posiada szczególne uprawnienia gdy chodzi o postępowanie egzekucyjne. Zgodnie z treścią art. 20 Wojewoda w szczególnie uzasadnionych przypadkach może wstrzymać na czas określony czynność każdego organu prowadzącego egzekucję administracyjną. W przypadku egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym może być dokonane jednorazowo i na okres 30 dni, nadto Wojewoda informuje o tym Ministra Finansów. Wojewoda ma prawo wglądu w tok każdej sprawy prowadzonej w województwie przez organy administracji rządowej, jak również organy samorządu terytorialnego z zakresu administracji rządowej, jak również przejęte w drodze porozumienia.

Organizację zespolonej administracji w województwie określa statut Urzędu Wojewódzkiego. Statut ten nadawany jest przez Wojewodę w drodze zarządzenia i zatwierdzany jest przez Prezesa Rady Ministrów oraz podlega ogłoszeniu w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym.

Statut Urzędu Wojewódzkiego zawiera:

1. nazwę i siedzibę Urzędu Wojewódzkiego,

2. wykaz nazw i stanowisk Dyrektorów wydziałów jak również nazwy wydziałów i komórek równorzędnych

3. zakres zadań wydziałów i komórek równorzędnych,

4. nazwy kierowników służb, inspekcji i straży,

5. nazwy komend, inspektoratów i innych jednostek oraz zakresy zadań,

6. delegatury Urzędu Wojewódzkiego łącznie z siedzibami i nazwami, czy określać skład kolegium Wojewody i regulować tryb jego sprawy oraz inne ważne dla funkcjonowania Urzędu sprawy,

7. do statutu dołączany jest wykaz podmiotów podporządkowanych Wojewodzie oraz wykaz przedsiębiorstw państwowych, dla których Wojewoda pełni funkcje organu założycielskiego.

Regulamin Urzędu Wojewódzkiego - określa on szczegółową organizację, tryb pracy Urzędu Wojewódzkiego i nadawany jest w trybie zarządzenia. Składa się on z 2 części; w znaczeniu wąskim i szerokim.

Ujęcie wąskie odnosi się do aparatu bezpośrednio podległego Wojewodzie.

Ujęcie szerokie - regulamin będzie obejmował regulaminy poszczególnych służb, inspekcji i straży wymienionych w statucie Urzędu Wojewódzkiego, przy czym Wojewoda jedynie zatwierdza bądź odmawia zatwierdzenia regulaminów poszczególnych komend czy inspektoratów. W przypadku odmowy zatwierdzenia ujawnia się spór Wojewody z właściwym Ministrem, który jest rozstrzygany przez Prezesa Rady Ministrów.

Administracja - wykład 08.10.2005 r.

Administracja rządowa w województwie

Wojewoda może upoważnić pracowników Urzędu Wojewódzkiego zajmujących określone stanowiska bądź też posiadających odpowiednie kwalifikacje umożliwiające im podejmowanie rozstrzygnięć do podejmowanie decyzji i postanowień. Wojewoda nie może takich upoważnień udzielać pracownikom służb, inspekcji i straży, pracownikom inspektoratów i komend funkcjonujących w ramach zespolonej administracji w województwie.

Uprawnienie Wojewody ogranicza się jedynie do osób zatrudnionych w Urzędzie Wojewódzkim w znaczeniu wąskim.

Zgodnie z art. 33 i 34 ustawy o administracji rządowej w województwie Wojewoda może powierzyć prowadzenie w jego imieniu niektórych spraw z zakresu jego właściwości jednostkom samorządu terytorialnego lub organom innych samorządów z obszaru województwa, a także kierownikom państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych funkcjonujących na obszarze województwa. Powierzenie zadań następuje w drodze porozumienia zawieranego z tymi podmiotami i w ramach tego porozumienia określany jest także zakres kontroli i nadzoru sprawowanego przez Wojewodę. Porozumienie takie ogłaszane jest w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym i z chwilą jego opublikowania oraz daty wskazanej w porozumieniu sprawy objęte nim przechodzą do kompetencji wskazanego organu. Wojewoda w ramach przysługujących mu uprawnień kontrolno - nadzorczych będzie mógł wstrzymać wykonanie uchwały organu jednostki samorządu terytorialnego i przekazać sprawę do ponownego uchwalenia, przy czym w rozstrzygnięciu takim winien wskazać zaistniałe uchybienia jak również podać termin przyjęcia nowej uchwały. W przypadku gdy pomimo sugestii Wojewody organ jednostki samorządu terytorialnego przyjął analogiczne rozstrzygnięcie jak pierwotne, Wojewoda ma prawo uchylić taką uchwałę i podjąć zarządzenie zastępcze. O zarządzeniu takim informuje właściwego ministra. Zarządzenie to wchodzi w życie po upływie 30 dni chyba, że w tym terminie minister podejmie inne rozstrzygnięcie. To rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody może być zaskarżone do Sądu Administracyjnego.

Wojewoda ma możliwość powoływania pełnomocników w przypadkach uzasadnionych szczególnymi potrzebami. Pełnomocnicy powoływani są na czas oznaczony i wykonują zadania określone w pełnomocnictwie. Należy zauważyć, że przepisy prawa nie określają dla jakich celów Wojewoda powołuje pełnomocników. Przepisy te dają Wojewodzie możliwość fakultatywnego ich powołania jak również nie wyznaczają okresu na jaki są oni powoływani.

Delegatury Urzędu Wojewódzkiego - tworzone są w celu usprawnienia działania wojewódzkich organów zespolonej administracji rządowej. Oznacza to, że takie delegatury mogą być tworzone w odniesieniu do Urzędu Wojewódzkiego w znaczeniu ścisłym i szerokim. Najczęściej wykorzystywane są w tym zakresie siedziby dawnych Urzędów Wojewódzkich. By utworzyć delegaturę Urzędu Wojewódzkiego możliwość taką musi przewidywać statut. Tworzenie delegatur jest fakultatywne. Do Wojewody należy wyznaczenie zakresu spraw, które podlegają załatwianiu przez delegatury. Do pomocy Wojewoda może wykorzystywać kolegium doradcze Wojewody. Jest to organ o charakterze opiniodawczo - doradczym. W skład kolegium wchodzą:

1. Wicewojewoda,

2. Dyrektor Generalny Urzędu Wojewódzkiego,

3. Komendant Wojewódzki Policji i Straży Pożarnej,

4. inne osoby zajmujące stanowiska wymienione w statucie.

Do prac w kolegium mogą być zapraszane inne osoby ze względu na poruszaną tematykę.

Obok kolegium Wojewoda może powoływać zespoły doradcze. Są one powoływane dla rozwiązania konkretnego zadania stojącego przed Wojewodą. Utworzenie takiego zespołu jest fakultatywne.

Akty prawa miejscowego stanowione przez terenowe organy administracji rządowej w województwie.

Wojewoda i organy administracji nie zespolonej będą wydawać przepisy wykonawcze do ustaw na podstawie delegacji ustawowej. Będą to rozporządzenia Wojewody lub danego organu administracji nie zespolonej. Wojewoda będzie miał dodatkowo możliwość podejmowania przepisów porządkowych. Przepisy te wydawane będą na podstawie delegacji ustawowej, jednakże delegacja ta zamieszczona jest w ustawie ustrojowej i ma charakter ogólny. Przepisy porządkowe Wojewoda wydaje wówczas gdy sprawa nie jest uregulowana w ustawie lub innym przepisie prawa powszechnie obowiązującego i jeżeli jest to niezbędne dla usunięcia stanu zagrożenia dla życia, zdrowia lub mienia oraz zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego. Przepisy porządkowe mogą być wydawane dla obszaru części lub całości województwa. Naruszenie przepisu porządkowego może być zagrożone karą grzywny. Przepisy wykonawcze jak i przepisy porządkowe są publikowane w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym i wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. W przypadku przepisów porządkowych terminy ich wejścia w życie mogą być inne z uwagi na ich charakter.

Nad działalnością prawotwórczą Wojewodów oraz organów administracji nie zespolonej nadzór sprawuje Prezes Rady Ministrów i ma on możliwość uchylania przepisów niezgodnych z prawem bądź też z linią polityki rządu.

Wojewoda wydaje Wojewódzki Dziennik Urzędowy. W dzienniku tym ogłaszane są akty prawa miejscowego stanowione przez organy terenowe; zarówno przez organy jednostek samorządu terytorialnego jak i organy administracji rządowej zespolonej oraz nie zespolonej. W Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym publikowane są min.:

1. akty Prezesa Rady Ministrów uchylające przepisy prawa miejscowego stanowione przez organy administracji rządowej,

2. porozumienia między jednostkami samorządu terytorialnego,

3. porozumienia między Wojewodą, a innymi podmiotami, którym powierzył załatwianie określonych spraw.

4. wyroki Sądów Administracyjnych mocą których uchylane są akty prawa miejscowego.

Wojewoda jest zobowiązany zapewnić powszechny dostęp do Wojewódzkiego Dziennika Urzędowego:

1. w siedzibie Urzędu i delegaturach,

2. delegaturach Internecie.

Każdy czyjego interes prawny został naruszony wydaniem aktu prawa miejscowego przez organ administracji rządowej, może wnieść skargę do Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu usunięcia występującego naruszenia prawa.

Administracja nie zespolona w województwie.

Ustawa o administracji rządowej w województwie w zasadzie w niewielkim stopniu reguluje kwestie dotyczące organów administracji nie zespolonej. Ustawa ta jedynie w załączniku wymienia organy administracji nie zespolonej. Katalog tych organów nie ma charakteru trwałego i ulega on ciągłym zmianom, przy czym zmiany te dokonywane są w drodze zmiany uchwały. Organy administracji nie zespolonej funkcjonują w granicach województwa bądź też na jego części. Uzależnione to będzie od charakteru zadań stojących przed danym organem. Organy administracji nie zespolonej funkcjonują w oparciu o regulacje zamieszczone w ustawach materialno - prawnych. Organy te zobowiązane są do pozostawania w relacjach z Wojewodą w zakresie przyjmowania aktów prawa miejscowego, jak również informują Wojewodę o podejmowanych działaniach oraz składają roczne sprawozdanie z działalności. Organy te nie są podporządkowane Wojewodom i znajdują się poza systemem zespolonej administracji rządowej w województwie.

Formy pochodne wykonywania administracji publicznej.

1. samorząd terytorialny określany samorządem powszechnym,

2. samorządy specjalne.

W ramach samorządów specjalnych wyróżnia się:

1. samorząd zawodowy,

2. samorząd zakładowy,

3. samorząd pracowniczy,

4. samorząd gospodarczy.

Ad. 1. Samorząd zawodowy związany z wykonywaniem wolnych zawodów ( adwokatów, radców prawnych, lekarzy, aptekarzy ).

Ad. 2. Samorząd zakładowy występuje w zakładach administracyjnych, członkami tego samorządu są użytkownicy tego samorządu.

Ad. 3. Samorząd pracowniczy - forma, która odchodzi w niebyt historyczny, funkcjonuje jeszcze w dużych przedsiębiorstwach państwowych.

Ad. 4. Samorząd gospodarczy jest to samorząd, który grupuje przedstawicieli poszczególnych dziedzin życia gospodarczego.

Samorząd terytorialny.

Samorząd terytorialny zaczął się rozwijać pod koniec XVIII wieku. Na gruncie nauk prawnych rozwinęły się 2 teorie samorządu terytorialnego naturalistyczna i państwowa i 1 teoria na gruncie nauk politycznych.

Teoria naturalistyczna wywodzi się z końca XVIII wieku z Francji i początku XIX wieku z państw niemieckojęzycznych. W myśl tej teorii gmina jest podmiotem starszym od państwa. Z tego też powodu państwo jest federacją poszczególnych gmin. Oznacza to, że gmina jest równa państwu. Państwo ma wspierać, pomagać gminie w wykonywaniu stojących przed nią zadań. Jednocześnie państwo nie może narzucać gminom zadań, które stoją przed państwem jako całością. Twórcy tej koncepcji podnosili, że zakres zadań gminy jest nienaruszalny, czyli państwo nie może ograniczać zakresu zadań stojących przed gminami. Zadania stojące przed gminami wynikają z natury jednostki, osoby fizycznej, gdyż z powodu zaspakajania jej potrzeb została gmina utworzona. Państwo nie może gminy pozbawiać jej zadań.

Teoria państwowa - w przypadku tej teorii tworzący wychodzą z innego punktu widzenia, a mianowicie suwerenność przysługuje państwu i państwo wykonuje stojące przed nim zadania przy wykorzystaniu własnych organów i podmiotów, ale także zadania te państwo może wykonywać przy wykorzystaniu samorządu terytorialnego, któremu przekaże część zadań. W myśl tej teorii samorząd terytorialny istnieje z woli państwa, jednakże sam wybiera swoje organy i decyduje o sposobie wykonania powierzonych mu do realizacji zadań. W samorządzie terytorialnym widzi się skrystalizowanie publicznego prawa podmiotowego. Przez publiczne prawo podmiotowe rozumie się możność rozporządzania władzą publiczną, czyli możność wydawania przepisów powszechnie obowiązujących oraz aktów administracyjnych kształtujących sytuację prawną jego adresatów.

Przysługująca samorządowi terytorialnemu osobowość publiczno - prawna związana jest z prawem do samodzielnego sprawowania części administracji publicznej przekazanej samorządowi przez państwo, które jednakże pozostawia sobie prawo sprawowania nadzoru nad realizacją tego typu zadań.

Teoria polityczna - w myśl tej teorii istotę samorządu terytorialnego widzi się w osobowym układzie organów, albo też w udziale społeczeństwa w administrowaniu. W skład organów wchodzą osoby wykonujące swoje funkcje społecznie co nie oznacza, że nie mogą otrzymywać diet jako formy rekompensaty utraconych dochodów.

Regulacje prawne w samorządzie terytorialnym.

Konstytucja w 2 miejscach porusza problematykę samorządu terytorialnego. W art. 15 konstytucja stanowi, że ustrój Rzeczypospolitej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Rozwinięciem art. 15 jest art. 16 oraz rozdział VII konstytucji. W myśl art. 16 ogół mieszkańców jednostki zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową, a samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej, a przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Konstytucja wprowadziła podstawowe filary:

1. Domniemanie kompetencji po stronie samorządu terytorialnego co oznacza, że samorząd terytorialny wykonuje wszystkie te zadania publiczne, które nie są zastrzeżone konstytucją i ustawami dla organów innych władz publicznych.

2. Domniemanie kompetencji gminy. Gmina wykonuje wszystkie te zadania, które nie zostały zastrzeżone na rzecz innych jednostek samorządu terytorialnego.

3. Samodzielność jednostki samorządu terytorialnego. Samodzielność ta przejawia się w posiadaniu osobowości prawnej oraz przysługującej ochronie sądowej.

4. Zakres nadzoru ograniczony jest do kryterium legalności.

5. Zapewnienie samorządowi terytorialnemu odpowiednich środków finansowych na realizację stojących przed nim zadań.

Ustawa o samorządzie gminnym z 08.03.1990 r. ( Dz. U. nr 142 z 2001 r. )

Ustawa o samorządzie powiatowym i samorządzie wojewódzkim z 05.06.1990 r. ( Dz. U nr 142 z 2001 r. ).

Podstawowe pojęcie samorządu terytorialnego. Wspólnota samorządowa stosownie do brzmienia wszystkich ustaw samorządowych wspólnotę Samorządową tworzą wszyscy mieszkańcy danej jednostki samorządu terytorialnego.

Mieszkańcy i terytorium.

Mieszkańcy - wszystkie osoby zameldowane na pobyt stały na terenie danej jednostki jak również osoby, które nie posiadają zameldowania na pobyt stały, ale zamieszkują na terenie danej jednostki, przy czym ta druga grupa osób w niektórych przypadkach będzie miała ograniczone prawa np. w zakresie wybierania i bycia wybieranym. Natomiast mieszkańcami danej jednostki nie będą osoby krótkotrwale przebywające na jej terenie.

Terytorium - wspólnota samorządowa funkcjonuje na ściśle określonym terytorium, którym jest gmina, powiat bądź województwo. Mieszkańcy gminy, powiatu, województwa z mocy prawa tworzą daną wspólnotę samorządową. Oznacza to, że ta wspólnota jest o charakterze przymusowym, przy czym ta przymusowość winna być widziana jako przynależność każdego obywatela Polski do jakiejś wspólnoty samorządowej. Przynależność do wspólnoty samorządowej w gminie determinuje przynależność do wspólnoty lokalnej i regionalnej.

Samodzielność - jednostki samorządu terytorialnego działają w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, co oznacza, że tylko dana jednostka ponosi odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania, jak również tylko ona korzysta z uzyskanych przychodów. Samodzielność ta podlega ochronie sądowej, która jest sprawowana przez sądy powszechne i administracyjne. Sądy powszechne sprawują ochronę samodzielności w sferze prawa cywilnego, natomiast sądy administracyjne w zakresie rozpatrywania skarg na rozstrzygnięcia nadzorcze organów nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego.

Osobowość prawna - jednostki samorządu terytorialnego posiadają osobowość prawną. Gdy idzie o osobowość cywilno - prawną sprawa jest prosta. Wszyscy autorzy przyznają jednostkom samorządu terytorialnego ten rodzaj osobowości. Osobowość cywilno - prawna umożliwia jednostkom samorządu terytorialnego aktywny udział w życiu prawnym, tzn. umożliwia bycie stroną wszystkich stosunków cywilno - prawnych. W literaturze sporna jest sytuacja osobowości publiczno - prawnej, jednakże większość autorów przyznaje jednostkom samorządu terytorialnego osobowość publiczno - prawną, która umożliwia im stanowienie aktów prawa miejscowego, jak również autorytatywnych, władczych rozstrzygnięć.

Tworzenie, łączenie, podział i znoszenie jednostek samorządu terytorialnego.

Gminy - mają obejmować obszar możliwie jednorodny ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, oraz więzi społeczne i gospodarcze zapewniające wykonywanie zadań publicznych. Przy wszelkiego rodzaju zmianach granic gmin wykorzystywany jest instrument konsultacji społecznej, która w przypadku gmin jest obowiązkowa.

Powiat - obejmuje gminy wchodzące w skład powiatu umożliwiające możliwie jednorodne ze względu na układ osadniczy i przestrzenny uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniające zdolność wykonywania zadań publicznych. Powiaty tworzone są w drodze rozporządzenia; okoliczność ta jest kwestionowana i podnosi się, że jest to sprzeczne z konstytucją.

Województwa - tworzone są w drodze ustawowej i tu aspekty dotyczące więzi nie odgrywają kluczowej roli, a wręcz przeciwnie wskazuje się, że w przypadku województwa wskazana jest różnorodność tak by województwo mogło wykonywać różnego rodzaju zadania.

Wszelkie zmiany granic jednostek samorządu terytorialnego wymagają rozporządzenia Rady Ministrów oraz wypowiedzenia się organów stanowiących i kontrolnych tych jednostek samorządu terytorialnego, których ta zmiana dotyczy.

Zadania stojące przed gminą w myśl ustawy o samorządzie gminnym.

Art. 6 w/w ustawy zawiera domniemanie kompetencji gminy. Przepis ten stanowi że do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone na rzecz innych podmiotów. W art. 6 ust 2 stanowi się, że jeżeli ustawy nie stanowią inaczej rozstrzyganie w sprawach publicznych o znaczeniu lokalnym należy do gmin.

Do zadań gminy należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty i obejmuje następujące grupy spraw ( art. 7 ustawy o samorządzie gminnym ):

1. infrastruktura techniczna gminy - drogi, kanalizacja, wodociąg,

2. infrastruktura społeczna gminy - służba zdrowia, kultura,

3. zadania z zakresu porządku i bezpieczeństwa publicznego.

4. ład przestrzenny i ekologiczny.

Zadania gminy

zadania własne zadania zlecone

zadania zadania na podst. art. 8 ust 1

obowiązkowe o charakterze zlecenia przekazane

nie obowiązkom w drodze ustaw zwykłych

w drodze porozumienia z

organami administracji rządowej

Gminy wykonują zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przy czym jeżeli Państwo zamierza przekazać gminie nowe zadanie do realizacji obowiązane jest zapewnić źródło finansowania, przy czym może być ono zwiększonym udziałem w podatkach bądź tez w innej formie.

Administracja - wykład 26.10.2005 r.

Samorząd zawodowy.

Samorząd zawodowy z mocy ustawy i ustawowo wytyczonych ramach określa swoje zadania i spełnia je w oparciu o władcze administracyjno - prawne środki działania na zasadach samodzielności i niezależności od administracji rządowej, która posiada uprawnienia nadzorcze. W literaturze wymienia się cechy i izby rzemieślnicze oraz samorząd w zakresie wolnych zawodów. „ Ustawa o rzemiośle ” z 22.03.1989 r. ( Dz. U. z 2002 r. nr 112, poz. 979 ).

Rzemiosło w ujęciu pozytywnym i negatywnym.

Ujecie pozytywne rzemiosła:

„ Rzemiosłem jest zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną bądź przez wspólników spółki cywilnej osób fizycznych z udziałem kwalifikowanej pracy własnej w imieniu własnym i na własny rachunek przy zatrudnieniu do 50 osób najemnych ”.

Ujecie negatywne obejmuje rodzaje działalności, które nie są zaliczane do rzemiosła i obejmują:

1. działalność handlową,

2. działalność gastronomiczną,

3. działalność transportową,

4. usługi hotelarskie,

5. usługi świadczone w ramach wolnych zawodów,

6. usługi lecznicze,

7. działalność wytwórcza i usługowa artystów plastyków i fotografików.

Rzemieślnikiem może być osoba fizyczna spełniająca określone wymogi. Osoba fizyczna będzie musiała dysponować kwalifikacjami zawodowymi rzemieślnika. Podmiotem, który odpowiada za działalność komisji egzaminacyjnych jest związek rzemiosła polskiego, który sprawuje nadzór nad działalnością komisji egzaminacyjnych funkcjonujących przy izbach rzemieślniczych. Izby rzemieślnicze natomiast przeprowadzają egzaminy jak również opracowują pytania i prowadzą szkolenia dla kandydatów chcących zdać egzamin rzemieślniczy. Rzemieślnik ma prawo zrzeszania się w cechach i izbach rzemieślniczych, wybierać i być wybieranym do organów samorządu gospodarczego oraz korzystać z uproszczonych form opodatkowania. Obowiązkiem rzemieślnika jest przestrzeganie zasad etyki i godności zawodowej.

Zadania samorządu gospodarczego rzemiosła mają z zasady charakter nie władczy, a władcze formy wynikają z postanowień prawa. Wśród zadań można wskazać na takie jak:

1. promocja działalności gospodarczej i społeczno - zawodowej rzemiosła,

2. udzielanie pomocy rzemieślnikom w organizacji samorządu,

3. reprezentowanie środowisk rzemieślniczych wobec organów administracji publicznej,

4. organizacja i nadzór nad procesem przygotowania zawodowego rzemieślników.

Cechy i izby rzemieślnicze.

Obok tych organów występuje związek rzemiosła polskiego i spółdzielnie rzemieślnicze, przy czym podmioty te funkcjonują w oparciu o ustawę o spółdzielczości.

Cechy są organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła, zrzeszającymi rzemieślników na zasadach dobrowolności wg kryterium terytorialnego lub wg rodzaju działalności gospodarczej. Rzemieślnik, który zgłosi deklarację o przyjęcie i zostanie przyjęty ma status rzemieślnika cechowego. Podstawa utworzenia cechu jest uchwalenie statutu. Do uchwalenia statutu wymagana jest zgoda 10 rzemieślników.

Zadania cechu są zadaniami o charakterze nie władczym i związane są z następującymi sferami:

1. utrwalanie więzi środowiskowych,

2. utrwalanie postaw zgodnych z zasadami etyki i godności zawodowej,

3. prowadzenie działalności społeczno - organizatorskiej i kulturalnej,

4. reprezentowanie członków wobec organów administracji i sądów.

Izby rzemieślnicze - są organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła zrzeszającymi cechy, spółdzielnie rzemieślnicze oraz rzemieślników nie należących do cechów. Żeby założyć izbę rzemieślniczą musi wystąpić 5 podmiotów założycielskich. Zadania izby rzemieślniczej dzielą się na zadania o charakterze władczym i nie władczym. Do zadań władczych zaliczamy organizowanie egzaminów. Pozostałe zadania to zadania o charakterze nie władczym, do których zaliczamy pomoc w reprezentowaniu zrzeszonych w izbie wobec organów organizacji publicznych oraz innych instytucji i organizacji. O innych zadań o charakterze nie władczym zaliczamy udzielanie członkom przez izby pomocy instruktażowej i doradczej . To jaki jest szczegółowy zakres zadań izby rzemieślniczej określa statut danej izby. Zadania poszczególnych izb mogą się między sobą różnić.

Związek rzemiosła polskiego jest organizacją ogólnopolską, która może zrzeszać izby rzemieślnicze, a także cechy o zasięgu ogólnopolskim. Dla utworzenia związku wymagana jest wola minimum 10 podmiotów. Wyróżniamy tu zadania o charakterze władczym i nie władczym.

W ramach zadań władczych wyróżniamy nadzór nad działalnością organizacyjną prowadzaną przez izby rzemieślnicze.

Wśród działań nie władczych wyróżnia się:

1. rozwijanie działalności społeczno - zawodowej,

2. reprezentowanie interesów rzemiosła w kraju i za granicą.

Samorządy wolnych zawodów.

Początki samorządu wolnych zawodów sięgają państwa liberalnego ( XIX wiek ). Pojęcie wolnego zawodu nie oznacza, że zawody te wolne są od regulacji prawnych. Funkcjonowanie wolnych zawodów podlega ścisłej regulacji prawnej, przy czym regulacja ta nie może odnosić się do sposobu wykonywania danego zawodu. Każdy wolny zawód ma swoją regulację ustawową.

Cechy wolnych zawodów.

1. Nikt nie może określać metod działania stosowanych w obrębie wolnych zawodów, co oznacza, ze nie można określać w sposób normatywny sposobu wykorzystania wiedzy fachowej.

2. Zawód ten jest wykonywany wg indywidualnej sprawności zarówno fizycznej jak i umysłowej.

3. Wymóg uzyskania odpowiedniego wykształcenia.

4. Swoboda wykonywania wolnego zawodu. Na te swobodę możemy spoglądać w 2 płaszczyznach:

1. swoboda wykonywania wolnego zawodu - by wykonywać wolny zawód nie ma przymusu bycia członkiem, ale aby wykonywać wolny zawód trzeba należeć do korporacji,

2. możliwość doboru najbardziej odpowiedniej metody działania.

5. Samorządy zawodowe posiadają własne samorządy zawodowe. Organy stanowiąco - kontrolne wybierane są w ramach wyborów powszechnych, w ramach danej korporacji. Organy wykonawcze wyłaniane są przez organy stanowiąco - kontrolne. We wszystkich samorządach występują sądy dyscyplinarne, których zadaniem jest nadzór i kontrolna nad przestrzeganiem reguł i zasad obowiązujących w danej korporacji. Sądy takie mogą również wymierzać kary przewidziane w ramach danego wolnego zawodu.

6. Występuje obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej. Obowiązek ten może być sprowadzony do zachowania tajemnicy względem innych osób i może on polegać na zachowaniu tajemnicy względem instytucji państwowych. Obowiązek zachowania tajemnicy może być bezwzględny i względny.

Z bezwzględnym obowiązkiem zachowania tajemnicy spotkamy się w przypadku adwokata, to w przypadku lekarza możemy mieć do czynienia z względnym zachowaniem tajemnicy. W przypadku bezwzględnego zachowania tajemnicy nie ma możliwości prawnych by zwolnić daną osobę z obowiązku jej zachowania.

Ze względną tajemnicą mamy do czynienia wówczas kiedy norma prawna stwarza sytuację, że osoba zobowiązana do zachowania tajemnicy zostanie zwolniona z jej zachowania i za ujawnienie tajemnicy w przypadku określonym w normie prawnej nie będzie ponosiła żadnych negatywnych konsekwencji.

Zakład administracyjny.

Pojęcie zakładu występuje w 4 ujęciach:

1. ujęcie potoczne jako zakład pracy przemysłowej,

2. w znaczeniu prawa pracy - miejsce świadczenia pracy,

3. w rozumieniu prawa finansowego jako zakład budżetowy,

4. w rozumieniu prawa administracyjnego jako zakład administracyjny.

Zakład administracyjny jest jednostką organizacyjną powołaną do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku administracyjno - prawnego. Z instytucją zakładu administracyjnego łączy się spełnianie świadczeń lub usług wg zasad fachowej wiedzy lub doświadczenia jakie zostały przed zakładem postawione. Członkowie zakładu stanowią korporację publiczną, którzy na równych prawach uczestniczą w jej konstytuowaniu i określaniu jej zadań. Pojęcie zakładu administracyjnego obejmuje swoim zakresem bardzo różnorodną grupę podmiotów. Z jednej strony będą to podmioty świadczące usługi w zakresie:

1. kultury i oświaty ( muzea, teatry, szkoły, przedszkola ),

2. w sferze ochrony zdrowia i pomocy społecznej ( szpitale, placówki opiekuńczo - wychowawcze, domy pomocy ),

3. zakłady w sferze penitencjarnej ( zakłady karne, areszt śledczy ).

Z uwagi na różnorodność zakładów administracyjnych jak również różnorodność sfer życia społecznego, w których występuje skupimy się na cechach zakładu administracyjnego.

1. Zakład administracyjny powołany jest do świadczenia niematerialnych usług. Oznacza to, że zakłady administracyjne nie prowadzą żadnej działalności związanej z produkcją. Generalnie zakłady zajmują się leczeniem, opieką, kształceniem, dostarczaniem rozrywki.

2. Elementy ekonomiczne działalności zakładu administracyjnego mają charakter drugoplanowy, przy czym w przypadku zakładów administracyjnych prowadzonych przez podmioty niepubliczne elementy ekonomiczne mogą mieć równoprawny charakter z elementami świadczenia usług.

3. Występują różne podstawy prawne tworzenia zakładów administracyjnych. Obok ustaw mogą być rozporządzenia, akty prawa miejscowego, z mocy woli założyciela zakładu administracyjnego.

4. Korzystanie z zakładów administracyjnych jest ograniczone do użytkowników, przy czym krąg użytkowników może być szerszy bądź węższy, albo dostępność może być powszechna, bądź też ograniczona. Z dostępnością ograniczoną spotkamy się tam gdzie możliwość skorzystania z zakładu administracyjnego wynikała będzie z rozstrzygnięć administracji bądź sądu.

5. Korzystanie z zakładu administracyjnego jest dobrowolne lub przymusowe. Z dobrowolnym korzystaniem spotkamy się wówczas gdy osoba chcąca skorzystać z usług zakładu wyraża w tym względzie wolną i nieprzymuszoną wolę. Natomiast z korzystaniem przymusowym spotykamy się wówczas kiedy umieszczenie w zakładzie administracyjnym odbywa się wbrew woli użytkownika, bądź też bez zwracania się do niego o wyrażenie takowej woli.

6. Między zakładem administracyjnym, a użytkownikiem nawiązany zostaje stosunek administracyjno - prawny. Nawiązanie tego stosunku może mieć różne podstawy:

1. stosunki prawne na etapie nawiązania,

2. stosunki administracyjno - prawne między użytkownikiem, użytkownikiem zakładem administracyjnym.

Formy nawiązania stosunku prawnego z zakładem administracyjnym:

1. z mocy umowy cywilno - prawnej ( np. kupno biletu ),

2. z mocy decyzji administracyjnej ( np. skierowanie do domu pomocy ),

3. z mocy wyroku sądowego ( np. umieszczenie w zakładzie karnym, areszcie ),

4. z mocy czynności faktycznej ( np. zapis do szkoły, biblioteki ).

Stosunek administracyjno - prawny między zakładem administracyjnym, a użytkownikiem.

Ten stosunek administracyjno - prawny będzie bardzo zróżnicowany. Z jednej strony będzie to stosunek bardzo luźny, z drugiej strony…………………………………………………………..

Użytkownik zakładu będzie zobowiązany do przestrzegania reguł obowiązujących w danym zakładzie. W przypadku naruszenia tych reguł zakład administracyjny będzie mógł skorzystać z przysługującego mu władztwa zakładowego, czyli z możliwości wykorzystania możliwości władczych w stosunku do użytkownika naruszającego wewnętrzny regulamin. Naruszenie tego regulaminu może skutkować nałożeniem kary, a najdalej idącym ograniczeniem jest możliwość pozbawienia danej osoby korzystania z usług zakładu. Ta ostania możliwość nie będzie mogła być wykorzystana w tych przypadkach, w których korzystanie z zakładu administracyjnego jest przymusowe. Użytkownicy zakładu mogą tworzyć własny samorząd w tych zakładach , w których będzie to możliwe.

7. Zakłady administracyjne z reguły nie posiadają osobowości prawnej. Osobowość prawną posiadają te zakłady, którym taki status nadaje ustawa.

8. Zakłady administracyjne najczęściej podlegają budżetowi centralnemu bądź budżetowi jednostki samorządu terytorialnego.

Organizacje społeczne wykonujące funkcje zlecone z zakresu administracji publicznej.

Organizacje społeczne to takie podmioty, które tworzone będą przez podmioty niezależne od administracji publicznej w ramach obowiązującego porządku prawnego, który państwo w drodze ustawy bądź też innej prawem przewidzianej formy przekazuje do realizacji zadania, a niekiedy kompetencje z zakresu administracji publicznej. Administracja publiczna może przekazać organizacjom społecznym do realizacji kompetencje wówczas, gdy przepis prawa będzie tak stanowił. Przekazanie danej organizacji społecznej kompetencji skutkowało będzie tym, że dana organizacja stanie się podmiotem administracyjnym i podmiot taki uprawniony będzie do podejmowania rozstrzygnięć właściwych dla administracji. Natomiast przekazanie organizacji społecznej zadania nie będzie skutkowało wyposażeniem tej organizacji w możliwość podejmowania rozstrzygnięć. Podmiot taki będzie mógł natomiast wykonywać zadania określone w akcie przekazującym mu je do realizacji. W sposób szczególny z taką formułą spotykamy się w pomocy społecznej, w której przewiduje się możliwość wykorzystania umowy - zlecenia, a następstwem jej zawarcia jest to, że podmiot przejmujący zadanie wykonuje je w zastępstwie podmiotu publicznego.

Cechy podmiotów niepublicznych.

Charakteryzują się one samodzielnością organizacyjną tylko w zakresie tworzenia własnych organów ( kto do nich wchodzi, jakie osoby ), dobrowolnością uczestników, trwałością działania - oznacza to, że niezależnie od osób to organizacja będzie funkcjonować. Wyróżnia się 2 grupy organizacji społecznych:

1. grupy nastawione na rozwijanie zainteresowań wąskiej grupy osób,

2. takie organizacje, których cele i zadania zgodne będą z celami i zadaniami państwa.

Stowarzyszenia. Ustawa z 07.04.1989 r. „ Prawo o stowarzyszeniach ” Dz. U. z 2001 r. nr 79 poz. 855.

Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach nie zarobkowych. W przypadku stowarzyszeń nie wolno stosować przymusu

Samorządne - autonomia wewnętrzna stowarzyszenia. Samo stowarzyszenie określa cele oraz w granicach wyznaczonych prawem strukturę organizacyjną. Ma możność wydawania aktów wewnętrznych.

Trwały charakter - stowarzyszenie istnieje, funkcjonuje niezależnie od składu osobowego.

Cele nie zarobkowe - działalność gospodarcza nie może stanowić głównego celu działania stowarzyszenia.

Wyróżniamy stowarzyszenia zwykłe oraz zarejestrowane. Stowarzyszenia mogą być tworzone przez obywateli polskich mających pełną zdolność do czynności prawnych.

Stowarzyszenia zwykłe nie posiadają osobowości prawnej. Tworzone są w celu realizacji wąskich zainteresowań, tworzą je osoby fizyczne, minimum 3 osoby. Stowarzyszenia takie nie mogą przyjmować datków i nie mogą tworzyć jednostek terenowych. Podlegają zgłoszeniu do organu sprawującego nadzór czyli u starosty, przy czym starosta może zwrócić się do sądu rejestrowego o zakazanie założenia takiego stowarzyszenia.

Stowarzyszenia zarejestrowane są rejestrowane w Sadzie Rejestrowym i z chwilą zarejestrowania statutu nabywają osobowość prawną. Dla założenia wymagane jest minimum 15 osób. Stowarzyszenie może przyjmować w swój skład osoby prawne, może przyjmować darowizny i prowadzić w ograniczonym zakresie działalność gospodarczą. Nadzór nad stowarzyszeniami sprawuje starosta, a nad stowarzyszeniami jednostek samorządu terytorialnego właściwy wojewoda.

Prawo adm. wykład 19.11.2005 r.

Związek gmin lub powiatów lub związek komunalny to nowa osoba prawna. Powoływane są do pełnienia zadań publicznych ( dostarczanie wody, wywóz nieczystości ).

Gminy lub powiaty desygnują swoich przedstawicieli do związku, który wybiera swoje organy stanowiące.

Każdy powiat desygnuje po 2 przedstawicieli do władz związku, nie muszą to być mieszkańcy powiatu.

Do związku gmin wchodzą Burmistrzowie, Wójtowie. Rada Gminy może uchwalić ( na wniosek wójta lub burmistrza ), że w związku reprezentować będą gminę np. zastępca wójta lub burmistrza, lub radny. Ilu ma być reprezentantów gminy określa statut związku ( w Polsce jest ponad 100 związków ). Z reguły z każdej gminy jest 1 reprezentant.

Zgromadzenie związku - głosowanie bezwzględną większością głosów statutowej liczby członków. Związek ma osobowość prawną, wykonuje działalność określoną w statucie związku.

Samorząd - określone grupy społeczne lub związki tych grup, którym państwo w drodze ustawy przekazało do wykonania część zadań i kompetencji. Zadania samorządu są wykonywane tak jak zadania państwa.

Kontrola - postrzeganie stanu rzeczywistego z oczekiwanym.

Nadzór - obejmuje kontrolę i możliwość użycia działań władczych wobec organów kontrolowanych

Kryteria nadzoru po roku 1999 - tylko zgodność z prawem.

Organy nadzoru:

1. Wojewoda,

2. Prezes Rady Ministrów,

3. Regionalna Izba Obrachunkowa.

Środki nadzoru:

1. łagodne - o charakterze informacyjnym - działalność kontrolna,

2. rygorystyczne.

Przepis porządkowy wydaje się wtedy gdy nie jest to uporządkowane w innych ustawach szczególnych, lub gdy zagraża zdrowiu lub życiu ( art. 40 ustawy o sam. gminnym ).

Przesłanie podjętych uchwał do organu nadzorczego - termin 7 dni, ( termin instruktażowy )

Terminy zawite inaczej pekluzyjne - to są takie terminy, których niedotrzymanie powoduje nieskuteczność prawną działań podjętych po tym terminie.

Termin instrukcyjny czyli pożądany - jeżeli gmina sporadycznie nie dotrzyma terminu instrukcyjnego, to nic się nie stanie ponieważ organ nadzorujący ma i tak termin 30 dni od daty otrzymania na rozpatrzenie sprawy.

Wadliwość nieistotna - akt wymaga sprostowania.

Wadliwość istotna - akt zawiera wady dotyczące rozstrzygnięć o prawach i obowiązkach. Taki akt wymaga uchylenia i wydania nowego.

Wadliwość kwalifikowana - akt z mocy prawa jest nieważny. Jest to taki akt, który nie zaistniał w obrocie prawnym, nie wywołuje skutków prawnych od samego początku.

Skarga popularna - przysługuje każdemu czyje prawa lub obowiązki zostały podjętym przez organ gminy aktem prawnym ograniczone.

Decyzję administracyjną można zaskarżyć tylko w trybie Kpa.

Samorządowe Kolegia Odwoławcze pełnią nadzór instancyjny. Kolegia powstały w latach 90. W 1994 r. została wydana ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych.

Prezesa i członków kolegiów powoływały sejmiki na 6 letnią kadencję. Po 1998 r. funkcję powoływania i odwoływania członków kolegiów przejął PRM. Członkowie etatowi muszą mieć wykształcenie wyższe prawnicze, a poza etatowi wykształcenie wyższe - niekoniecznie prawnicze. Prezesa kolegium wybiera się w drodze konkursu.

Procedura postępowania przed kolegiami ( art. 17 Kpa, art. 1 i 2 ustawy o kolegiach ) obejmuje zadania własne i zlecone.

Rozstrzyganie następuje w składach 3 osobowych. Rozstrzygnięcie kolegium zapada po przeprowadzeniu narady w formie decyzji lub orzeczenia. Rozstrzygnięcia kolegium są ostateczne.

Postanowienie sygnalizacyjne - jeżeli w trakcie postępowania administracyjnego kolegium podejmie wiadomość o uchybieniach w pracy organu, Prezes kolegium może podjąć decyzję o wydaniu postanowienia sygnalizacyjnego, informując o tym fakcie wojewodę, organ stanowiący i komisję rewizyjną. Po I zignorowanym postanowieniu sygnalizacyjnym kolegium przesyła II postanowienie sygnalizacyjne już do prokuratura.

Organy kolegium:

1. prezes,

2. zgromadzenie ogólne - członkowie etatowi i poza etatowi.

Przeczytać na temat RIO ( co to za organ, na jakiej podstawie działa, zadania i struktura ). RIO Dz. U. nr 55 z 2001 r. poz. 577

SKO Dz. U. nr 75 z 2001 r. poz…..

Administracja 4.03.2006.

Prof. Ochendowski. .Podział przez niego proponowany / trzeba umiec /

Prawne formy działania administracji / skrót poniżej /

Prawne Formy Działania Administracji

Czynności prawne czynności faktyczne

Sfera zewnetrzna	Sfera wewnętrzna

Sfera zewnętrzna	Sfera wewnętrzna
Czynności publiczno prawne	Czynności prywatno prawne Mają unormowanie w przepisach prawa prywatnego , prawa publicznego

Jednostronne

I

Wielostronne

W ramach tych dwóch mamy sfery sferę zewnętrzną i sferę wewnętrzną

Sfera wewnętrzna dzieli się na:

Akty generalne/ do osób i podmiotów znajdujacych się w podległosci

Akty indywidualne .

czynności publiczno prawne dzielimy na:

Jednostronne	Wielostronne
Akty adresowane do podmiotów administracyjnych / podmioty , czyli obywatele są to decyzje i postanowienia Akty kierowane do podmiotów administracyjnych np. zajęcie stanowiska art. 106 kp.a akty nadzoru np. uchwał	Tutaj wyróżniamy związki komunalne porozumienia umowy prawa publicznego

Czynności prywatno prawne to podział na :

Czynności jednostronne

Czynności wielostronne .

Sfera wewnętrzna dzieli się na:

Akty generalne

Akty indywidualne .

Nadanie statutów

/ np. zarząd powiatu nadaje regulaminy

np. wojewoda nadaje regulamin działania urzędu ze służbami inspekcji i kontroli

Akty zakładowe / akty zakładów administracyjnych są to regulaminy ale nie te co przerabialiśmy wcześniej .

Akty indywidualne to np. polecenie służbowe , rozkaz służbowy , akty władcze zakładowe , decyzje administracyjne

Czynności faktyczne .

W odniesieniu do sfery zewnętrznej i sfery wewnętrznej będziemy mieli taki sam podział :

• czynności społeczno organizatorskie

• czynnosci materialno techniczne .

Działania skierowane do podmiotów znajdujących się wewnątrz organizacji .Podział to ten sam rodzaj czynności

• czynności społeczno organizatorskie / propagowanie ,szkolenia pracowników- mogą być do podmiotów wew. I zewn./

• czynności materialno techniczne .

W ramach sfery wewnętrznej - wsród czynności technicznych wyróżniamy : zaświadczenia, wezwania , protokół z przeprowadzonej wizji , doręczenia .

Sfera wewnętrzna -czynności materialno techniczne : adnotacje , notatki służbowe ,prowadzone rejestry np. przychodzacych pism .

Inna czesc wykładu .

Interes prawny .

Stroną jest każdy kto:

a) żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek

b) żąda czynności organu ze względu na swój interes faktyczny

c) żąda czynności organu ze względu na szczególnie ważny interes społeczny

Stroną mogą być:

a. tylko osoby fizyczne,

b.tylko osoby prawne,

c.osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne bez względu na osobowość prawną.

Interes prawny .

Daje legitymację by być stronom w postępowaniu

/ interes prawny inne znaczenie przed sądami a inne przed administracją .

Ze stroną wiążą się pewne uprawnienia wynikające z k.pa.

Organ musi ustalić czy dana strona ma interes prawny .

Przyjmuje się w orzecznictwie ,ze interes prawny musi wynikać z przepisów prawa materialnego / przepisy prawa formalnego nie dają prawa .

Np. prawo do zasiłku bezrobotnego - przepis prawa materialnego jest , ale dotyczy to tylko jego a nie członków rodziny .

Art. 138 kp.a

I art. 61 kp.a

Przeczytać .

................................

pyt. 97

Czynności prawne

Wg. Ochendowskiego .

Dzielimy na :

Czynności administracyjno prawne

Czynności właściwe prawu cywilnemu.

Czynności adm.prawne w ramach których administracja działa w sposób władczy jak rónież wykorzystuje regulacje związane z prawem administracyjnym .

Czynności właściwe prawu cywilnemu , gdzie administracja nie jest zmuszona wykorzystywać przymus administracyjny , wykorzystuje umowy cywilno prawne w którego sferach działania administracji

np. gospodarka nieruchomościami , obrót lokalami

mają dominujące znaczenie.

Czynności administracyjno prawne generalnie dzielmy na :

Akty zewnętrzne - dotyczące podmiotów zewnętrznych

Akty wewnętrzne - skierowane są do podmiotów pozostających w stosunku podporządkowania albo do osób pozostających w szczególnym stosunku podporządkowania albo do osób pozostających w stosunku zależności i poddanych z tego tytułu szczególnym stosunkom prawnym.

Głownie to akty kierowane przez organy nadrzędne do podporządkowanych jak również akty wewnętrzne w zakładach administracyjnych .

Prof.Ochendowski wyodrębnia szczególna kategorię - akty procesowe. W szczególności są to : kp.a, ordynacja podatkowa , ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji .

Pyt. 99

Drugi podział .

Akty generalne

Akty indywidualne

- kryterium adresata rozstrzygnięcia .

To takie akty w przypadku których adresat nie jest sklasyfikowany w sposób jednostkowy .

W ramach aktów generalnych wyróżniamy :

Akty normatywne : wydawane w sferze zewnętrznej/ rozporządzenia / i w sferze wewnętrznej / zarzadzenia. /

W ramach aktów generalnych to akty zakładowe takie jak regulaminy .

.

Wszystkie te akty sa publikowane .

W ramach aktów generalnych wyłamują się akty znaków drogowych - dziwna procedura. Znaki drogowe są stawiane przy drodze / a gdzie je umieścić brak informacji /

Pyt. 99

Akty indywidualne .

Są skierowane do konkretnego adresata i tak w układzie / sfera zewnętrzna / - jak decyzja administracyjna czy postanowienie

W sferze wewnętrznej - jak polecenie służbowe .

W przykładzie zakładów administracyjnych - polecenie zakładowe.

Ochendowski przedstawia gradację aktów administracyjnych / ze względu na konkretnego adresata , od najszerszej do coraz mniejszej .

1. rozporządzenia / akty wykonawcze do ustaw / - są skierowane do wszystkich

2. akty planowania / niekiedy normy prawne nakładają na organy administracji obowiązek wykonania jakiegoś planu , niekiedy nakładają obowiązek wykonania zadania , bądź czynności /

3. akty tworzące sytuacje prawne dla obywateli ,które będą regulowały sytuację prawną w konkretnych prawach , jednakże nie skierowane do konkretnego adresata - np. zakaz kąpieli , strefa nadgraniczna , parki narodowe .

4. akty skierowane do oznaczonych adresatów a mianowicie nakładające obowiązki , bądź przyznające uprawnienia , decyzje administracyjne

5. akty egzekucyjne , zadaniem tych aktów egzekucyjnych jest doprowadzenie do wykonania prawa a w szczególności obowiązku prawnego .

Pyt. Nr 100

Akt administracyjny

Akt administracyjny (pojęcie i cechy). Aktem administracyjnym jest władcze działanie prawne organu adm. skierowane na wywołanie konkretnych indywidualnie oznaczonych skutków prawnych, regulujących konkretna sprawę skierowaną do konkretnego adresata. Skutek prawny jest celem aktu, który znosi, zmienia lub tworzy prawa i obowiązki bądź ustala je w sposób wiążący. Podstawą tego aktu jest przepis prawny. Cechą charakterystyczną jest jego władczość. Akt adm. musi pochodzić od organu uprawnionego do jego wydania, musi mieć podstawę prawną. Jest szczególna formą czynności prawnych organów administrujących, regulowaną przez przepisy prawa adm. Ma moc obowiązującą wobec adresata.

akt deklaratoryjny

Akt deklaratoryjny- podciąga dany stan faktyczny pod normę prawna w sposób wiążący. Deklaruje (ustala), że w danej sytuacji adresat aktu ma określone uprawnienia lub obowiązki których sam akt nie tworzy wynikają one z przepisów prawa. Akty deklaratoryjne ustalają treść stosunku prawnego, treść i granicę uprawnień i obowiązków adresata aktu. Akt deklaratoryjny działa od chwili spełnienia przesłanek warunkujących nabycie prawa i dopiero od chwili wydania takiego aktu można powołać się na swoje prawo.

akt konstytutywny

Akt konstytutywny- tworzy, zmienia lub znosi stosunek prawny przy czym skutek prawny następuje z mocy aktu adm. z chwilą jego wydania (ogłoszenia lub doręczenia). Występują również w akcie konstytutywnym elementy deklaratoryjne jak stwierdzenie iż zaszły przewidziane prawem przesłanki do wydania takiego aktu. Podział na akty konstytutywne i deklaratoryjne ma przede wszystkim znaczenie dla ustalenia powstania skutków prawnych, czy powstają od chwili gdy zostają spełnione przesłanki (ex tunc) czy z chwilą wydania aktu (ex nunc). Większe znaczenia ma podział na akty adm. i poświadczenia. Poświadczenia wydawane są w innym trybie, nie ma od nich odwołania i nie podlegają one egzekucji.prawnego, treść i granicę uprawnień i obowiązków adresata aktu. Akt deklaratoryjny działa od chwili spełnienia przesłanek warunkujących nabycie prawa i dopiero od chwili wydania takiego aktu można powołać się na swoje prawo.

Akty o charakterze mieszanym

Prawo administracyjne - WYKŁAD - 11.03.2006 r.

PRAWNE FORMY DZIAŁANIA cd . wykładu I

Akty adm .-kolejny podział:

1. akty formalne

2. akty nieformalne

Ad.1 - Akty formalne to takie akty, dla wydania których prawo przewiduje szczególna formę i niedochowanie tej formy skutkować będzie nieobowiązywalnością tego aktu.

Ad.2 - Akty nieformalne to takie akty kiedy dla ich wydania wymagane jest minimum formy tzn. akt taki musi być zrozumiały i dostarczony do adresata, przy czym nie jest tu wymagana forma pisemna, a w wielu przypadkach forma pisemna w ogóle nie jest wymagana

Np. w czasie akcji ratunkowej SA wydawane rozkazy, policja kieruje ruchem SA to wszystko akty nieformalne, nie są wydawane na piśmie, a są ważne

Kolejny podział

1. akty adm. w znaczeniu materialnym

2. akty adm. w znaczeniu formalnym

Ad2. - Akt adm w znacz. formalnym - to taki akt, który został wydany w prawem przewidzianej formie i zawiera wszystkie elementy wchodzące w skład danego aktu. Spełnia on wszystkie wymogi przewidziane przepisami prawa a są to takie elementy jak: data, organ wydający akt, podstawę prawną, uzasadnienie, pouczenie, podpis. Nie oceniamy go pod względem merytorycznym tylko od strony treści.

Ad.1 - Akt adm. w znacz. materialnym - to taki akt, który nie zawiera wszystkich elementów składowych przewidzianych dla prawidłowo wydanego aktu, jednakże zawiera minimalne wymogi , które pozwalają uznać go za obowiązujący.

Te minimalne wymogi to:

-od kogo pochodzi

-do kogo jest adresowany

-jakie ma uzasadnienie

-podpisany jest przez uprawnioną osobę

Jeżeli akt spełnia te minimalne wymogi ,wtedy jest to akt adm. w znacz. materialnym.

Podział ze względu na adresata:

1. akty zewnętrzne

2. akty wewnętrzne

Ad1. -Akty zewnętrzne - są kierowane do osób, podmiotów adresatów znajdujących się poza struktura adm. A więc są to: obywatele, przedsiębiorstwa, spółki, jedna jednostka adm. do drugiej.

Ad2. - Akty wewnętrzne - to takie akty, które wydawane są w ramach struktury organizacyjnej i kierowane są do podmiotów podporządkowanych lub znajdujących się w ramach szczególnych stosunków służbowych w tym również relacji przełożony-podwładny.

Inny podział:

1. akty pozytywne

2. akty negatywne

W tych aktach kryterium podziału to sposób uwzględnienia żądania skierowanego do organu administracji.

Ad1. - Akt pozytywny to taki, mocą którego organ adm. w całości, w pełnym zakresie uwzględnia żądania skierowane do niego. On musi zaspokajać wszystkie żądania. Osoba składająca podanie występuje z żądaniem a nie z prośbą. Jeżeli organ administrac. wydaje decyzję w całości spełniającą żądanie, czyli wydaje ją jako akt pozytywny może odstąpić od wydania uzasadnienia tej decyzji.

Może ona również być wykonana przed upływem terminu do wniesienia odwołania. Oznacza to, że jeżeli nie uwzględniałaby ona żądania w całości nie może być wydana przed terminem.

Organ może także zmienić swoją decyzję pod warunkiem jednak że będzie ona spełnić żądanie w całości.

AD2 - Akt negatywny - to taki akt, który nie będzie w całości uwzględniał żądania strony.

Nie oznacza to, że w ramach aktów negatywnych nie będzie decyzji częściowo uwzględniającej żądanie, może on np. spełnić częściowo żądanie strony: chce ktoś 1000 zł, a dostanie 500 spełnił częściowo żądanie strony. Ale dla adresata jest on negatywny bo nie spełnił w całości żądania.

Podział związany z rolą adresata aktu przy jego wydaniu.

Wyróżniamy tu:

1.akt jednostronny

2. akt dwustronny

AD1. - Akt jednostronny - to taki akt, do wydania którego organ adm. Nie musi uzyskiwać zgody adresata aktu np. organ nakłada obowiązek zwrotu świadczenia rodzinnego nie potrzebna jest wola adresata

Ad2. - Akt dwustronny - to taki akt, dla wydania którego wymagana jest wola nie tylko organu administrac. ale także adresata aktu np. Pozwolenie na budowę tu musi być wola wspólna bo bez woli strony nie będzie aktu.

Inny podział :

1. akty nakazujące

2. akty kształtujące

3. akty ustalające

Ad1 - Akty nakazujące - to takie akty, mocą których na adresata nałożony jest nakaz zachowania, bądź też mocą tego aktu zakazano czegoś adresatowi. Są to nie tylko nakazy ale i zakazy. np. są tam gdzie jest ochrona środowiska, prawo budowlane.

Ad2 - Akty kształtujące - akty te zmieniają lub znoszą konkretny stosunek prawny lub też określony status prawny np. ,nadanie obywatelstwa ale także wszystkie akty przyznające prawa: np., prawo do bezrobocia-jest to akt kształtujący stan prawny adresata

Ad3 - Akty ustalające - akty te ustalają prawo prawnie istotną właściwość osoby lub podmiotu

Np. stwierdzenie obywatelstwa , wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności-to też jest stwierdzenie stanu zdrowia osoby

Są też akty wywołujące skutki w sferze prawa cywilnego:

To taki akty adm. mocą których będą występowały skutki lub też będą rodziły skutki w sferze prawa cywilnego np.,

-decyzja o wywłaszczeniu rodzi skutki cywilno-pr. bo zmienia się zapis w księgach wieczystych, zmienia się właściciel

-o czasowym zajęciu nieruchomości - następuje ogranicz. Własności, straty dla właściciela za które może żądać odszkodowania w sądzie , rodzi się skutek cyw.-pr.

AKT ADMINISTRACYJNY A WYROK SĄDOWY

Różnice;

Wyrok-rozstrzyga spór w sposób wiążący

Akt adm.- działa na przyszłość jak forma działalności adm.

Wyrok - jest powód i pozwany, sąd wydaje wyrok a następnie rozstrzygnięcie sporu, który jak się uprawomocni jest wiążący. Wiąże on wszystkie organy w państwie, wynikają z niego skutki prawne.

Akt adm. - jest wyrazem prawnej formy działania administracji.

Wyrok - sąd przy wydawaniu wyroku jest bezstronny, zajmuje pozycję neutralną

Akt adm. - organ administracyjny jest uczestnikiem prowadzonego postępowania ale też organ postępowanie to prowadzi i podejmuje rozstrzygnięcie

W odniesieniu do sądów powszechnych stwierdzenie bezstronności sądu jest bezsporne. Sąd rozstrzyga spór między obywatelem a organem adm., powinien być przy tym bezstronny tzn. nikogo nie uprzywilejowywać, ani stawiać na słabszej pozycji.

Dla sadu adm. względy społeczne , ekonomiczne, nie powinny wpływać na podejmowane decyzje. Sąd administracyjny kontroluje decyzje administracyjne, a więc nie rozstrzyga sporu miedzy organem, a obywatelem ale sprawdza czy dany akt jest zgodny z prawem. Bada prawidłowość wydanego aktu. Sytuacja organu adm. przed sądem administracyjnym jest trudniejsza bo to on jest kontrolowany. Sąd administrac. nie może przesądzać merytorycznej treści decyzji tylko zbadać jego zgodność z prawem. Wskazuje na nieprawidłowości, ale nie może wydać decyzji co organ ma zrobić fizycznie. W konsekwencji przed sądem sytuacja obywatela jest uprzywilejowana.

Podmiotami w stosunku adm. jest organ adm. i adresat rozstrzygnięcia. Na organ, a nie na obywatela nałożony jest obowiązek wyjaśnienia istoty okoliczności sprawy. Jak nie wyjaśni , to nie można podjąć rozstrzygnięcia .

Sąd rozstrzyga na podstawie dokumentów, które otrzymał, bo jest bezstronny, a organ adm. tak dopasowuje dokumenty, aby decyzja była nimi potwierdzona.

WYROK jest więc rozstrzygnięciem prawnym.

AKT ADM. Jest zdeterminowany normami prawnymi, ale także celowością działania administracji.

Sąd powszechny działa zawsze na wniosek, nie jest podmiotem, który sam z własnej woli uruchamia jakiekolwiek postępowanie. Nie ma takiej możliwości. Wyjątkiem jest, gdy stwierdzi że działalność organu adm. jest wadliwa wtedy sygnalizuje o tym organom wyższym.

Organ adm. działa na wniosek, na żądanie lub może podejmować działania z urzędu (o tym decydują odpowiednie przepisy).

Postępowanie sądowe jest ściśle sformalizowane.

Postępowanie adm. prowadzone jest także w ramach określonych regulacji prawnych jednakże występują w nim większe luzy decyzyjne.

Sama procedura sądów powszechnych jest w zestawieniu z procedurą adm. bardziej skomplikowana.

Sąd nie działa, gdy strona nie zostanie powiadomiona , organ może tą okoliczność uznać ale nie musi.

Osoby pracujące w sądzie nic nie mogą zrobić bez zarządzenia sędziego.

W administracji taki element nie występuje. Nie ma tu zarządzeń, które nakazują przeprowadzenie czynności adm. Pracownicy sami to robią na podstawie druków oznaczających co się w danej sytuacji robi.

Sąd powszechny ma wykaz rozstrzygnięć, ma rozporządzenie wykonawcze, gdzie ten wykaz oficjalnych rozstrzygnięć się znajduje w odniesieniu do różnych spraw.

Organ adm może, ale nie musi z tego wykazu korzystać. Postępowanie adm. w porównaniu z sądowym jest mniej formalistyczne.

Podmiotem stosunku to - organ administracyjny - adresat

Organ administracyjny jest motorem postępowania, jest zobowiązany wyjaśnić wszelkie okoliczności sprawy i jest za to odpowiedzialny.

Wyrok - jest rozstrzygnięciem prawnym

Akt administracyjny- jest zdeterminowaną normą prawną, ale także celowością działania administracji.

Sąd administracyjny- bada legalność pod względem prawnym, nie może zajmować się innymi kwestiami.

Sąd działa zawsze na wniosek, nie jest podmiotem który sam uruchamia postępowanie .Wyjątek, gdy działalność jakiegoś organu jest niewłaściwa i sąd sygnalizuje o tym organ wyższy.

Właściwości organu. - mamy kilka rodzajów:

- rzeczowa( wynika z przepisów prawa)

- miejscowa (terytorialna)

- instancyjna(związana z etapem prowadzonego postępowania)

- funkcjonalna

• lokalna przemienna (związana z działalnością które powodują zmianę właściwości organu)

Kiedy organ adm. jest zobowiązany przestrzegać z urzędu swojej właściwości rzeczowej, miejscowej, instancyjnej funkcyjnej.....................brak

Naruszenie przepisów o właściwości skutkuje wadą kwalifikowaną aktu administracyjnego stanowiąca przesłankę stwierdzenia nieważności danego skutku administracyjnego.

Organ administracji podejmując rozstrzygniecie jest zobowiązany do tego by przestrzegać przepisów dotyczących wyłączenia pracownika lub organu. Podjęcie rozstrzygnięcia z naruszeniem reguł bezstronności stanowi przesłankę do uruchomienia nadzwyczajnego trybu weryfikacji ostatecznej decyzji adm. jaką jest wznowienie postępowania .

Wyłączenie pracownika lub organu może być:

• fakultatywne

• obligatoryjne

Wyłączenie obligatoryjne - występuje wtedy gdy zaistnieje okoliczność przewidziana w art. 24 par 1 KPA

Wyłączenie fakultatywne - spotykamy się z nim wtedy gdy zostanie uprawdopodobnione, że dana osoba może być nieobiektywna przy podejmowaniu danego rozstrzygnięcia (nie chodzi o udowodnienie tylko o uprawdopodobnienie).

Na podstawie KPA może nastąpić dewolucja kompetencji przejście z organu niższego na wyższy stopień kompetencji jeżeli taki istnieje.

Akt administracyjny wydany przez organ administracji wiąże, dopóki nie zostanie uchylony, bądź zniesiony, względnie nie zostanie w inny sposób określona utrata mocy wiążącej danego aktu.

Rozróżniamy:

1. akty administracyjne ostateczne

2. akty administracyjne nieostateczne.

ad a) Akty administracyjne ostateczne - to takie akty, od których nie przysługują żadne środki odwoławcze.

Ad b) Akty administracyjne nieostateczne - to takie, w stosunku do których przysługują zwykłe środki zaskarżenia (zwykłe środki odwoławcze). Jest to akt, który istnieje przez ściśle określony czas, a mianowicie przez okres czasu przewidziany do skorzystania ze zwykłego środka odwoławczego. Względnie, do podjęcia rozstrzygnięcia przez organ wyższego stopnia w przypadku, w którym adresat skorzystał z przysługującego mu prawa i środek odwoławczy wniósł.

Wydanie aktu AO Rozstrzygnięcie Organu

DWAA Wyższego Stopnia ROWS

AN 14 AO

Akt Nieostateczny dni Akt Ostateczny

Akt administracyjny wiąże organ administracji od dnia jego wydania, a adresata aktu, od chwili ogłoszenia lub doręczenia. A skutki prawne wynikają z chwilą upływu terminu do skorzystania ze środka odwoławczego.

Decyzja jest dla organu wiążąca od dnia wydania, a obowiązuje z chwilą wysłania tej decyzji.

Napisane Podpisane Wysłane Odebrane

10.03. 13.03. 15.03. 20.03.

Jeżeli po wysłaniu, organ by się zorientował, że decyzja posiada wady, to nie ma już możliwości jej zmiany.

Wadliwość aktów administracyjnych.

Jest założenie, że akt administracyjny wydany przez administrację jest aktem prawidłowym - jest to domniemanie aktu administracyjnego. Ale prawodawca musi przewidzieć sytuację, że akt administracyjny może być wydany z pewnymi uchybieniami. Dlatego muszą być przewidziane działania umożliwiające korektę aktu administracyjnego.

Wyróżnia się:

- wady istotne

- wady nieistotne aktu administracyjnego.

Wada istotna - to taka wada, której wystąpienie będzie skutkowało koniecznością, niezbędnością wyeliminowania aktu z obrotu prawnego.

Natomiast wada nieistotna - to taka wada, której wystąpienie w akcie administracyjnym nie będzie uzasadniało eliminacji danego aktu administracyjnego z porządku prawnego.

Wady istotne aktu administrac. mogą być korygowane w ramach zarówno zwykłego trybu odwoławczego, jak również przy wykorzystaniu trybów nadzwyczajnych i weryfikacji decyzji administracyjnych.

Natomiast wady nieistotne mogą być korygowane w ramach postępowania odwoławczego i nie powinny być korygowane w ramach trybów nadzwyczajnych.

Akty wzruszalne i akty nieważne.

Akty wzruszalne to takie akty, które w ramach trybów nadzwyczajnych mogą być weryfikowane.

Natomiast akty nieważne, to takie akty, które zawierają istotną wadę. Jednakże niezbędne jest ich usunięcie z porządku prawnego.

Tryby nadzwyczajne:

1. wznowienie postępowania,

2. stwierdzenie nieważności,

3. zmiana - uchylenie ostatecznej decyzji administracyjnej.

Wzruszalność i jej możliwości w odniesieniu do trybów jakim jest wznowienie postępowania i stwierdzenie nieważności, to istnieją sytuacje gdy uruchomienie tych trybów nie jest możliwe ponieważ wystąpiły wady w szczególności chodzi o upływ czasu.

W odniesieniu do trybów, jakimi jest wznowienie postępowania i stwierdzenie nieważności, to w tym zakresie istnieje sytuacja, kiedy uruchomienie tych trybów nie jest możliwe pomimo występowania w danym akcie wady. W szczególności chodzi o upływ czasu.

Zmiana, bądź uchylenie ostatecznej decyzji administarc. Może nastąpić w każdym czasie.

Jeżeli w sprawie orzekał sąd, to wówczas na okoliczność która była przedmiotem rozpatrywania skargi przez sąd, nie można już uruchamiać trybu nadzwyczajnego weryfikacji decyzji.

Akty nieważne to taki, który ma istotną wadę.

Akty nieistniejące - akt nieistniejący to taki akt, który nigdy nie został wprowadzony do porządku prawnego, a skoro nie został wprowadzony, a więc nie ma podstaw do jego eliminacji.

Trwałość aktu administracyjnego.

Akt prawidłowo wydany ma obowiązywać w sposób nieograniczony w czasie, dopóki nie zostanie w sposób prawem przewidzianym zmieniony lub uchylony. Chodzi tutaj o akt administracyjny ostateczny, czyli taki, który nie może być przy wykorzystaniu zwykłych środków zmieniony lub uchylony.

Czy akt administrac. Winien mieć trwałość bezwzględną, czy względną. W tym zakresie obserwuje się dwie tendencje:

1. tendencja, która wynika ze stanowiska adresatów aktów administrac. Otóż ci adresaci dążą do tego, są zainteresowani tym, by akt administrac. miał trwałość, czyli dysponował trwałością bezwzględną,

2. natomiast po stronie administracji zauważa się tendencję odmienną zmierzającą do tego, by administracja mogła zmieniać wydane wcześniej akty administracyjne. Czyli administracja opowiada się za względną obowiązywalnością aktu administrac.

Prawomocność aktu administracyjnego.

Na gruncie obowiązywania aktu administrac. obowiązuje decyzja ostateczności (k.p.a.) Pojęcie prawomocności, która będzie uwzględniała sytuację aktu administrac., w konsekwencji rozstrzygnięć podejmowanych przez sądy administracyjne. Prof. Ochendowski wyróżnia:

1. prawomocność formalną

2. prawomocność materialną.

ad 1 - Prawomocność formalna - to taka prawomocność aktu, która przewiduje niemożność zaskarżenia aktu w formie zwyczajnego środka prawnego. Oznacza to, że od momentu wydania danego aktu nie ma już możliwości skorzystania ze zwykłego środka odwoławczego.

Organ Odwoławczy Wyrok Sądu Prawomocność

Decyzja 1 instancji Wyroku PW

14 dni 30 dni NSA

na wniesienie

skargi do Sądu Amin.

Naczelny Sąd Administracyjny oddala kasację - wyrok staje się prawomocny. NSA może tylko uchylić wyrok Sądu Administracyjnego, ale też może uwzględnić decyzje sądów niższych instancji.

Ad 2 - Prawomocność materialna oznacza, że akt nie może być zmieniony, akt jest niewzruszalny.

Ani ostateczność, ani prawomocność decyzji nie chroni adresata aktu administrac. przed wywłaszczeniem z prawa. Zgodnie z art. 161 k.p.a. - minister, bądź wojewoda w odniesieniu do wydanych przez jednostki samorządu terytorialnego, może zmienić lub uchylić w niezbędnym zakresie każdą decyzję, jeżeli w inny sposób nie można usunąć stanu zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego, albo zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki narodowej. Względnie rozstrzygnięcie takie jest istotne z różnych powodów państwowych. Jest to możliwość wywłaszczenia z prawa.

Elementy dodatkowe aktu administracyjnego.

Każdy akt powinien spełniać podstawowe wymogi, o których mówi się w przepisach.. Przepisy szczególne mogą przewidywać dodatkowe elementy aktu administracyjn. Mogą nakładać na organ administracji określenie okresu obowiązywania danego aktu.

Warunek

Wyróżniamy rodzaje warunków:

1. warunki zawieszające,

2. warunki rozwiązujące.

Ad 1 - Warunek zawieszający - to taki, który został wprowadzony do aktu i akt czeka na ziszczenie się warunku w nim sformułowanego. Gdy warunek zostaje spełniony, wówczas dany akt zacznie obowiązywać.

Ad 2 - W przypadku warunku rozwiązującego akt administracyjn. jest wydany i obowiązuje. Jednocześnie akt ten zawiera warunek, którego spełnienie skutkuje tym, że akt przestaje obowiązywać. Czyli: „decyzja obowiązuje ….. o ile …”

Utrata mocy obowiązującej aktu administracyjnego.

Jest kilka takich możliwości:

1. Zrzeczenie się - ta możliwość będzie odnosiła się tylko i wyłącznie do tych aktów, mocą których przyznane zostało prawo. Natomiast nie jest możliwe zrzeczenie się w przypadku aktów nakładających obowiązek, bądź pozbawiających prawa, np. można zrzec się zasiłku, pozwolenia na budowę.

2. Zmiana okoliczności faktycznych - decyzja przestaje wywoływać pewne skutki prawne.

3. Uchylenie przez organ w przypadkach przewidzianych przez prawo - chodzi tu o sytuacje, które nie będą związane z zrzeczeniem się, czy zmiany okoliczności - chodzi o zmianę, bo przepis prawa tak nakazuje,

4. Uchylenie aktu administracyjn. mocą ustawy - ten sposób musi wynikać wprost z przepisu ustawy, musi wynikać wprost z aktu normatywnego,

5. Zmiana charakteru aktu w przypadkach przez prawo przewidzianych - chodzi o zmianę charakteru aktu, np. z aktu konstytucyjnego na inny.

Uznanie administracyjne i pojęcie niedookreślenia.

1. Akty związane.

2. Akty swobodne.

3. Akty wydawane na podstawie pojęć niedookreślonych.

Prof. Wróblewski - prawa powszechnie przyjęte.

Cały proces decyzyjny da się zmieścić w 4 etapach:

1. Etap ustalania stanu faktycznego - jest to postępowanie dowodowe. Jest ono prowadzone tak długo, dopóki nie zostaną wyjaśnione wszystkie okoliczności faktyczne, które będą miały wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia.

2. Ustalenie stanu prawnego - w ramach tego etapu organ administracji podejmuje działania zmierzające do wyszukania wszystkich przepisów prawa, które będą miały zastosowanie w danej sprawie, jak również organ przeprowadza wykładnię tychże przepisów, czyli jak dane przepisy rozumie, co z tych przepisów wynika.

3. Tzw. subsumcja - w ramach tego etapu następuje zestawienie stanu faktycznego ze stanem normatywnym, czyli zestawienie czynności z obowiązującymi przepisami.

4. Wybór następstwa prawnego, czyli podjęcie decyzji. Wybór ten inaczej wygląda w przypadku decyzji uznanej i uznaniowej.

USF USP Subsumcja WNP

1 2 3 4

Decyzja związana - mamy z nią do czynienia wówczas, gdy następstwo prawne jest ściśle określone, a organ administracji w ramach prowadzonych działań sprawdza, czy sytuacja przewidziana normą prawną zaistniałą, czy też nie. Przykład: status zasiłku bezrobotnego.

Decyzje uznaniowe - to takie decyzje, w ramach których organ może samodzielnie dokonywać wyboru następstwa prawnego. Przykład: zasiłek okresowy z pomocy społecznej.

Pojęcie niedookreślone - jest pojęciem, które nie ma wyznaczonego zakresu. Czyli pojęcie, które nie ma precyzyjnej definicji. Przykładem może być: interes społeczny, słuszny interes strony, rażąca proporcja, dysproporcja, marnotrawstwo.

Te pojęcia niedookreślone mogą znajdować się zarówno w decyzjach związanych jak i swobodnych.

Pojęcia niedookreślone organ administracji wyjaśnia na etapie ustalania stanu prawnego. Organ winien wyjaśnić treść pojęcia niedookreślonego. Często organ dokonuje interpretacji przepisu prawa pod wpływem stanu faktycznego, czyli dopasowuje treść przepisu do tego co ustalił faktycznie.

Uznanie administracyjne - jest to pojęcie, które jest w pewien sposób przypisane administracji. Genezy uznania administracyjnego możemy szukać w drugiej połowie XIX w.

Pierwotnie uznanie administracyjne uznawane było swobodnym uznaniem. Dawało ono administracji możliwość w dowolności rozstrzygania.

W drugiej połowie XIX w. została sformułowana tzw. „teoria interesu” autorstwa Laun'a.

Z uznaniem administracyjnym spotykamy się wówczas, gdy ustawodawca w przepisie prawa odsyłał do pojęcia interesu publicznego. Jeżeli w przepisie znajdował się taki zwrot „interes publiczny”, to wówczas organ miał prawo do decydowania wg swobodnego uznania. W świetle ówczesnego prawodawstwa decyzje takie wyłączone były spod sądowej kontroli decyzji administracyjnych.

Na początku XX w. została sformułowana „teoria pojęć nieoznaczonych”. Jej autorem był Walter Jelinek. W myśl jego koncepcji z uznaniem administracyjnym mieliśmy do czynienia wówczas, gdy przepis prawa zawierał pojęcia niedookreślone, które stwarzały organowi administracji możliwość podejmowania rozstrzygnięć w ramach uznania administracyjnego w ramach swobodnego uznania.

Małgorzata Mincer Jaśkiewicz - początek lat 80-tych - wprowadziła nowe pojęcie uznania administracyjnego. Uznała, że pojęcia niedookreślone nie są związane z administracją, ponieważ w ramach procesu decyzyjnego organ administracji ustalając stan prawny zobligowany jest do wyjaśnienia zamieszczonego w normie prawnej pojęcia niedookreślonego. Natomiast z uznaniem administracyjnym mamy do czynienia wówczas, gdy w wyborze następstwa prawnego organ administracji nie jest związany, czyli nie musi podejmować rozstrzygnięć o charakterze zero-jedynkowym. Ma możliwość wyboru z licznych rozwiązań. Czyli uznanie administracyjne zostało połączone z wyborem następstwa prawnego. W normach prawnych uznanie administracyjne znajduje uzewnętrznienie najczęściej w tych sytuacjach, gdy norma prawna zawiera słowo „może”.

Decyzje uznaniowe podejmowane w warunkach uznania administracyjnego podlegają sądowej kontroli. Przy czym sąd nie jest uprawniony do oceny dokonanego wyboru następstwa prawnego. Natomiast sąd ma prawo skontrolować, czy organ administracji podejmując rozstrzygnięcie w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny jak również, czy w sposób właściwy dokonał ustalenia stanu normatywnego łącznie z wykładnią wykorzystanych przepisów. Jeżeli przeprowadzona kontrola wykaże, że wyjaśni wszystkie okoliczności, jak również dokona prawidłowej wykładni zastosowanych przepisów, wówczas nie może kwestionować dokonanego wyboru następstwa prawnego. Natomiast, gdy przeprowadzona kontrola wykaże uchybienia, czy to w zakresie stanu faktycznego, czy też stanu normatywnego - wówczas sąd może zakwestionować dokonany wybór następstwa prawnego jako dokonane w warunkach nie wyjaśnienia wszystkich przesłanek.

Administracja

Wykład 18.03.2006

Dalsze prawne formy działania administracji.

UGODA administracyjna - regulowana jest w KPA od 114-121 art., jest to szczególna forma działania administracji,przy wykorzystaniu tej formy administracja może załatwiać sprawy, w których występują strony o sprzecznych interesach. W ramach ugody administracyjnej organ administracyjny nie podejmuje rozstrzygnięcia, a jedynie zatwierdza ugodę,porozumienie zawarte przez 2 strony o sprzecznych interesach - organ nie jest stroną ugody.

W przypadku ugody administracyjnej, strony tego postępowania przed organem administracji zawierają pisemną ugodę.Zawarcie ugody będzie możliwe jedynie w tych sprawach, w których przepisy prawa będą zezwalać na zawarcie ugody, względnie nie zabraniają zawarcia ugody. Tak zawarta ugoda pisemna wymaga zatwierdzenia przez organ administracji w terminie 7 dni. w drodze postanowienia. Na postanowienie służy zażalenie.Organ administracji może odmówić zatwierdzenia zawartej ugody, wówczas, gdy zawarta ugoda naruszałaby przepisy prawa. Skutki prawne zatwierdzonej ugody są analogiczne z tymi,jakie wywołałby wydany przez organ administracji akt administracyjny. Ugoda może być zawarta przed organem pierwszej instancji jak i organem wyższego rzędu.

PRZYRZECZENIE ( promesa) organu administracji - jest to oświadczenie organu administracji,w którym zobowiązuje się on do podjęcia określonych działań, albo do dopuszczenia do pewnego działania.Jeżeli w ściśle określonym okresie czasu podmiot ubiegający się o koncesję nie dopuści się naruszeń prawa,to wówczas po ściśle określonym okresie czasu otrzyma koncesję ( pewne uprawnienia).

UMOWA administracyjna - na gruncie prawa polskiego nie występuje.

Z umowa administracyjną spotykamy się w procedurze administracyjnej Niemiec.

Jest zawierana w tych przypadkach, w których może być zawarty akt administracyjny, przy czym umowa taka może powodować nawiązanie zmianę lub znoszenie stosunku administracyjno-prawnego. Oznacza to,że umowa administracyjna jest równoległą formą prawna do aktu administracyjnego i wywołuje analogiczne skutki.

Prof. Filipek pewne rozważania nad umową administracyjna.: wskazuje na postulat ustępowania administracji z monopolizowania administracyjno - prawnych form działania i upoważnienie do korzystania z tych form przez osoby prywatne.

- umowa administracyjna jest możliwa tam, gdzie prawo przedmiotowe( materialne) określa

świadczenia, jakie mogą być objęte umową

- osoba w ramach umowy administracyjnej otrzymuje autorytatywnie określony status

prawny, a świadczenia mają być realizowane w sposób ciągły,nieprzerwany,

systematyczny. Natomiast administracja ma być informowana o zmianach w zakresie

realizowanych świadczeń i ma wyrażać zgodę na dokonanie tych zmian.

Kontrahent administracji może korzystać z tych administracyjno-prawnych form działania,które w danej sytuacji możliwe będą do wykorzystania.Administracja zachowuje uprawnienia kontrolne względem podmiotu realizującego świadczenia, a spory występujące między kontrahentami rozstrzyga sąd administracyjny, a nie sad powszechny.

BEZCZYNNOŚĆ - organ administracji jest zobligowany do podejmowania określonych prawem działań ,jednakże tych działań nie podejmuje . Działania te nie są podejmowane w terminach przewidzianych dla danej czynności prawnej. Z bezczynnością organu administracji spotykamy się w tych przypadkach ,w których organ administracji zobowiązany jest do podjęcia autorytatywnego ( władczego) działania skierowanego do konkretnego adresata .Oznacza to ,ze z bezczynnością nie spotykamy się wówczas ,gdy organ administracji podejmuje działania ,które maja charakter przepisów ( aktów prawa miejscowego), jak również innych czynności ,które są skierowane do ogółu obywateli. Dla podjęcia jakiegoś aktu administracyjnego organ administracji ma wyznaczony normą prawną przewidziany okres czasu ( najczęściej miesiąc ,dwa) ,przy czym do tych terminów nie wlicza się terminów ,które są niezależne do organu administracji ,a zależne są od strony. Jeżeli organ administracji w wyznaczonym terminie nie podejmie rozstrzygnięcia to wówczas strona danego postępowania ma prawo zwrócić się do organu wyższego stopnia z zażaleniem na bezczynność ,przy czym zażalenie to jest szczególnym zażaleniem ,ponieważ nie powoduje przeniesienia sprawy przed organ wyższego stopnia , a jedynie nakłada na ten organ obowiązek przeprowadzenia postępowania zmierzającego do wyjaśnienia ,czy zażalenie jest zasadne. Jeżeli organ wyższego stopnia w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego stwierdzi ,z e organ pierwszej instancji jest organem bezczynnym ,wówczas wyznacza temu organowi nowy termin do załatwienia sprawy ,jak również może zobowiązać organ pierwszej instancji do wyciągnięcia konsekwencji porządkowych bądź dyscyplinarnych wobec osoby winnej występującej bezczynności. Natomiast w sytuacji ,w której wniesione zażalenie okazało się nie uzasadnione ,wówczas organ wyższego stopnia stwierdza brak przesłanek uznania zażalenia za zasadne .Wyczerpanie toku instancji polegająca na wniesieniu zażalenia do organu wyższego stopnia otwiera dopiero drogę do prawnie skutecznego wniesienia skargi do sądu administracyjnego na bezczynność organu administracji.

MILCZENIE - organu jest odmienna formą działania administracji. Z milczeniem spotykamy się wówczas ,gdy przepis prawa wyznacza organowi administracji jakiś termin w trakcie którego ,bądź podejmie rozstrzygniecie względnie rozstrzygnięcia nie podejmie. Jednakże niepodjęcie rozstrzygnięcia oznaczało będzie zaistnienie skutków prawnych przewidzianych w danej normie prawnej ,najczęściej ten skutek prawny będzie określony jako przyznanie prawa bądź pozytywnego uzgodnienia.

INTERES PUBLICZNY - mówimy o takim interesie ,który związany jest z pojęciem administracji i celem jej działania .W postępowaniu administracyjnym co wynika z treści art.7 KPA organ administracji zobowiązany jest działać mając na względzie interes publiczny ,czyli interes danej wspólnoty samorządowej ,bądź interes państwa jako podmiotu pierwotnego.

INTERES INDYWIDUALNY - jest przeciwieństwem interesu publicznego. Jest to interes poszczególnych osób domagających się ( oczekujących) działania ze strony administracji publicznej.

INTERES GRUPOWY - należy zauważyć ,iż interes grupowy nie jest odrębną kategorią interesu, lecz sumą interesów indywidualnych , jednakże z uwagi na skalę ,ten rodzaj interesu wyodrębniamy .Interes grupowy uzewnętrznia się w sytuacjach podejmowania przez administrację działań w sferze infrastruktury ,mocą których narusza się bądź dotyka interesów prawnych dużej grupy członków jakieś społeczności.

Organ administracji prowadząc postępowanie ma na względzie interes publiczny i słuszny interes strony.

Jeżeli postępowanie administracyjne jest uruchamiane na wniosek ,to wówczas strona, osoba ma słuszny interes ,gdyż gdyby takiego interesu nie posiadała ,wówczas nie występowała by do organu administracji z zażaleniem jego realizacji .Zatem organ administracji jeżeli jest to tylko możliwe ,winien uwzględnić słuszny interes strony. Natomiast jeżeli organ administracji nie będzie w stanie zaspokoić żądania zgłoszonego przez stronę ,wówczas będzie mógł odwołać się do interesu publicznego i ograniczyć bądź odmówić uwzględnienia zgłoszonego żądania, przy czym przepis prawa materialnego będzie musiał zezwalać organowi na podjęcie takiego rozstrzygnięcia .

Organ administracji uruchamia postępowanie z urzędu wówczas ,gdy na mocy przepisów prawa ,zobowiązany jest do ochrony interesu publicznego z czym może się wiązać ingerencja w interes indywidualny, który może nawet być słusznym interesem indywidualnym.

INTERES FAKTYCZNY - jest to subiektywny pogląd na działanie administracji nie mający umocowania w normach prawnych i z tego powodu nie podlega ochronie prawnej.

INTERES PRAWNY - subiektywny pogląd na działanie administracji ,jednakże mający umocowanie w normach prawnych i podlega ochronie prawnej

Ma charakter ;

- osobisty , indywidualny

- konkretny związany z dana sytuacją

- musi być aktualny czyli związany z obowiązującymi przepisami prawa

- oparty na konkretnej normie prawnej co oznacza zarazem ,że nie jest interesem pochodnym

wynikającym z innej normy prawnej

OSOBA ZAINTERESOWANA - może uczestniczyć w postępowaniu ,ma prawo do pewnych czynności procesowych ,natomiast rozstrzygniecie nie dotyczy jej praw.

Wykład 1.04.2006. / administracja /

Publiczne prawa podmiotowe. Jest to pojecie-narzędzie, którym posługuje się nauka prawna

Prawo podmiotowe - jest to zespól funkcjonalnie powiązanych wolności, uprawnień i kompetencji jakiegoś podmiotu / def. wykorzystywana jest na gruncie prawa publicznego /

Publiczne prawa podmiotowe.

Prawa, które będą przysługiwały poszczególnym podmiotom funkcjonującym w sferze określonej prawem administracyjnym, którym przysługują wolności, uprawnienia bądź kompetencje. / przysługują z mocy prawa administracyjnego adresatom działań organów administracji /

Cechy publicznych praw podmiotowych.

-mają one równoważyć nierównorzędność podmiotów

/ stosunku administracyjno prawnego, czyli pozycje stron, czyli dla organu - adresata działań / wzmocnienie pozycji adresata.

-pozwalają na realizacje interesu publiczno-prawnego przez obywatela. Interes ten wynika z normy prawnej. Publiczne prawo pozwala adresatowi na realizacje tego interesu.Pozwala na możliwość skutecznego domagania się realizacji przysługującego mu prawa.

Oraz przysługuje środek odwoławczy.Adresat może zwrócić się do sądu administracyjnego

-prawa te z zasady nie podlegają sukcesji. Nie przechodzą na inne osoby..np. zasiłek dla bezrobotnych. Gdy zasiłkobiorca umrze,prawo wygasa.

-Prawa te nie są zbywalne.Możliwość przenoszenia na inne osoby nie istnieje.

-prawo to ma charakter aktualny. Występuje w danym konkretnym momencie / okresie/.Gdy zmienią się okoliczności np. bezrobotny podejmie prace - wygasają.

-oparte jest na normach prawnych. Prawo to musi wynikać wprost z przepisu prawa powszechnie obowiązującego..

Publiczne prawa podmiotowe z zasady czerpią swoje źródło z normy ustawowej.

/ skrót ppp/

Dwa rodzaje:

A/ ppp- o treści pozytywnej

B/ ppp- o treści negatywnej

Ad/ a .

Gdy adresata działania organu administracji domaga się wydania aktu administracyjnego, to domaga się określonego zachowania, względnie określonego świadczenia / najczęściej decyzji /.

Zachowanie się- działanie organu administracji

Świadczenia - przyznanie świadczenia

Ad/b

Obywatel oczekuje zaniechania ingerencji organu administracji w jego wolności..Organ nie może wkraczać w sferę wolności.

Podmiotowość administracyjno prawna.

Na gruncie prawa cywilnego jest osoba fizyczna i osoba prawna. / art. 30 k.pa. /

Na gruncie prawa administracyjnego podmiotowość administracyjno prawna - jest to wyznaczony normami prawa administracyjnego zakres uprawnień i obowiązków przysługujących podmiotom funkcjonującym w ramach tegoż prawa.

Pojecie to będzie się odnosiło zarówno do podmiotów administrujących jak i administrowanych.

Podmiotowość adm prawna wyznaczana jest zawsze normami prawnymi, a każdy rodzaj podmiotów posiada inny zakres podmiotowości.

Grupy podmiotów.

• organy administracyjne

• osoby fizyczne

• osoby prawne

• podmioty nieposiadające osobowości prawnej

• podmioty nie sformalizowane, którym przepisy prawa administracyjnego przydają status podmiotowości

Patrzymy na właściwość rzeczową podmiotów, czyli organów tych, co rozstrzygają i na ich adresatów.

Np. 3 osobowe stowarzyszenie nie jest osoba prawną, ale są podmiotem i im przysługują określone uprawnienia. Np. rodzina - jako samodzielny podmiot prawa nie istnieje, ale może być adresatem konkretnych działań.

Tym samym jest podmiotem administracyjnym. art. 145 k.pa ma zastosowanie.

Kontrola w administracji.

• kontrola wewnętrzna

• kontrola zewnętrzna

• kontrola sądowa administracji.

Kontrola działania administracji.

Nie jest funkcją samodzielną. Kontrola jest elementem służebnym zmierzającym do zapewnienia prawidłowego przebiegu procesu zarządzania.

Celem / istotą/ kontroli nie jest doszukiwanie się nieprawidłowości, lecz badanie czy działalność danego podmiotu prowadzona jest w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującymi normami prawnymi.

Pod pojęciem kontroli rozumiemy ciąg działań, wśród których wyróżnić można:

A/ działania obligatoryjne

B/ działania fakultatywne

Ad./a

Do działań w ramach procesu kontroli zaliczamy:

• ustalenie stanu rzeczywistego

• ustalenie stanu normatywnego

• porównanie obu tych stanów

ad/ b. Natomiast elementem w działaniach fakultatywnych w ciągu działań kontrolnych jest sformułowanie zaleceń pokontrolnych. Zalecenia pokontrolne występują wówczas, gdy podmiot przeprowadzający kontrole stwierdzi rozbieżności między stanem rzeczywistym a stanem postulowanym.

W przypadku nie wystąpienia rozbieżności zalecenia pokontrolne nie występują.

Celem zaleceń pokontrolnych jest nie tylko wymuszenie na podmiocie kontrolnym usunięcia występujących nieprawidłowości, ale także stworzenie takich warunków, które uniemożliwiają wystąpienie takich rozbieżności w późniejszym okresie działania podmiotu kontrolowanego.

Zalecenia. - ujawniają się, gdy występują rozbieżności. Po to, aby na przyszłość nie pojawiły się.

Administracja podlega kontroli i ocenie przez bardzo rozbudowany krąg podmiotów.

Nadzór.

To tez możliwość władczej ingerencji w działalności podmiotu administracyjnego. / np. Nadzór - Policja nad porządkiem - mandat /

Ingerencja - sąd.

Wojewoda - nadzór nad uchwałami. Może wkraczać poprzez wyeliminowanie uchwały. Może wydać zarządzenie zastępcze.

Nadzór obejmuje kontrolę.

Kontrola - nie każda kontrola jest połączona z nadzorem.

Mamy;

- kontrolę społeczna między innymi środki masowego przekazu ( jedna z najbardziej skutecznych form)

konkretnych działań podejmowanych przez administrację z pkt, widzenia społeczności

- kontrola zawodowa: NIK jako organ kontroli państwa nad administracja publiczną,

Cała gama organów administracyjnych powołanych do kontroli wśród tych organów dominującą rolę odgrywają organy,których działanie ukierunkowane będzie na kontrolę adresatów działań administracji.

Wśród kontroli zawodowej,kontrolę sprawują sądy powszechne i administracyjne.

Obok kontroli zawodowej mamy;

- kontrolę parlamentarna

- kontrolę sprawowaną przez organy stanowiące i kontrolne jednostek samorządu terytorialnego.

W sądowej kontroli wyróżniamy dwa modele:

1. Model anglosaski polega na tym,że działalność administracji kontrolowana jest przez sady powszechne na

analogicznych zasadach jak rozstrzyganie innych sporów przez te sądy.

2. Model kontynentalny w ramach, którego przewiduje się dualizm systemu sądowej kontroli administracji.

Sądy powszechne zajmują się sprawami właściwymi prawu prywatnemu,natomiast sądy administracyjne

Zajmują się kontrolą działań podejmowanych przez adm.,czyli stosunkom prawnym zawieranym na

podstawie norm prawa publicznego.

W Polsce sadową kontrolę nad administracją sprawują zarówno sądy powszechne jak również sądy administracyjne.

Sady powszechne powołane są do sprawowania sadowej kontroli administracji,wówczas,gdy wynika to w sposób jednoznaczny z przepisu prawa natomiast domniemanie właściwości do sprawowania sadowej kontroli leży po stronie sądów administracyjnych.

Zakres kontroli sprawowanej przez sądy powszechne nie jest rozbudowany jednakże obejmuje takie sfery życia społecznego jak sprawy emerytalno-rentowe, czy też zagadnienia dotyczące orzecznictwa w zakresie niepełnosprawności i również właściwe SA w sprawach zamówień publicznych.

Kontrola rozpoczyna się na poziomie sądu okręgowego.

Sady administracyjne w Europie kształtowały się przez lata. Początki sięgają rewolucji francuskiej,gdzie Rada Stanu wchodziła w zakres władzy wykonawczej i była 1 sądem administracyjnym. W drugiej połowie XIX wieku sądy administracyjne pojawiły się również w Niemczech i Austrii.

W Polsce w roku 1922 po odzyskaniu niepodległości utworzono Najwyższy Trybunał Administracyjny, działa do 1935 roku, po II wojnie światowej nie było sadu administracyjnego. Dopiero w 1980 roku reaktywowano sądownictwo administracyjne w okrojonym kształcie.

Pierwotnie działał jako sad jednoinstancyjny, do 31.12.2003 Istniała możliwość wniesienia rewizji nadzwyczajnej na decyzję sądu administracyjnego,ale nie mógł jej wnieść adresat decyzji.

Z dniem 01.01.2004 sytuacja prawna w zakresie sadu administracyjnego uległa zmianie,weszły w życie reformy sądownictwa administracyjnego a w szczególności 2 ustawy,mianowicie - ustawa z 25.07.2002 „ Prawo o ustroju sadów administracyjnych” i z 13.08.2002 „ Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi” - Dz.U. nr 153 z 2002 pozycja 1269,1270.

Z dniem 01.01.2004 są administracyjny jest dwuinstancyjny i w 1 instancji orzekają wojewódzkie sady administracyjne w 2 instancji orzeka Najwyższy Sąd Administracyjny.

Wojewódzkie sądy administracyjne SA utworzone we wszystkich województwach,natomiast NSA jest jednym sadem działającym na obszarze całego kraju.

Sądy administracyjne sprawują kontrolę adm. tylko i wyłącznie w oparciu o kryterium zgodności z prawem. Natomiast przepis prawa może rozszerzyć kryteria sadowej kontroli.

Sad bada zgodność działania organów administracji z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, przy czym sędzia jest związany jedynie przepisem ustawy, co oznacza,ze w trakcie przeprowadzania kontroli rozstrzygnięcia organu administracyjnego może nie zastosować przepisu wykonawczego do ustawy i ograniczyć się tylko do zastosowania przepisu ustawowego ( kryterium legalności).i tylko to jest brane pod uwagę przy rozstrzygnięciach.

Sądy badają następujące rodzaje rozstrzygnięć:

1. wszelkie decyzje administracyjne

2. postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym,ale tylko na te, na które służy zażalenie,jak również na te, które kończą postępowanie w sprawie ( takie jak postępowanie niedopuszczalne, odwołanie lub stwierdzenie uchybienia, odmowa przywrócenia terminu do wniesienia odwołania,zatwierdzenie ugody)

3. postanowienia wydawane w ramach postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego, na które służy zażalenie.

4. akty lub czynności z zakresu administracji publicznej przyznające uprawnienia lub nakładające obowiązki wynikające z przepisów prawa ( nie SA brane pod uwagę decyzje i postanowienia,ale chodzi o czynności materialno-techniczne)

5. akty prawa miejscowego stanowione przez organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej.

6. inne uchwały i zarządzenia organów jednostek samorządu terytorialnego podejmowane w sprawach z zakresu adm. publicznej niebędące aktami prawa miejscowego

Nie podlegają uchwały,których podstawą są przepisy prawa cywilnego,jak również uchwały

podejmowane w trybie przepisów działu 8 KPA

7. rozstrzygnięcia nadzorcze wojewodów i regionalnej izby obrachunkowej nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego

8. bezczynność organów administracji,ale tylko w odniesieniu do pierwszych 4 grup spraw przez nas wymienionych

9. rozstrzyganie sporów o właściwość w tych przypadkach, w których nie można ustalić organów w oparciu o postanowienia art. 22 KPA

Wyłączone są spod kontroli:

1. sprawy wynikające z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami

administracji publicznej ( Prezes RM a Wojewoda itd.)

2. sprawy wynikające z podległości służbowej miedzy przełożonymi a podwładnymi

3. sprawy dotyczące odmowy mianowania na stanowisko lub powołania do pełnienia funkcji w organach adm. publicznej,chyba,że przepis szczególny stanowi inaczej

Skargę do sądu adm. wnosi się za pośrednictwem organu adm.,który wydał decyzję,czy podjął akt po wyczerpaniu toku instancji. Skargę można wnieść dopiero na decyzję ostateczna wydana przez organ odwoławczy.

Przy bezczynności przed wniesieniem skargi należy wezwać dany organ do usunięcia naruszenia prawa i skargę można wnieść dopiero po bezskutecznym wezwaniu.

Skargę można wnieść w terminie 30 dni od dnia otrzymania (nie wydania) decyzji lub postanowienia.

Skargę wnosi się zawsze do wojewódzkiego sadu adm.,Naczelny Sad jest w sytuacjach odwoławczych.

Wojewódzki sąd adm. może rozpatrywać sprawę w dwóch trybach:

1. zwykłym

2. uproszczonym

3. ewentualnie skierować sprawę do postępowania mediacyjnego

Odp. 2

Tryb uproszczony polega na tym,ze sprawa załatwiana jest przez 1-go sędziego na posiedzeniu nie jawnym.

Kategorie spraw:

1. gdy zachodzi oczywistość stwierdzenia nieważności, albo wznowienia postępowania

2. gdy wystąpiły o to strony postępowania przed sądem adm.

Jeżeli nie ma tych przesłanek sprawa rozpatrywana jest w trybie zwykłym,czyli rozprawy.

Wojewódzkie sądy adm. orzekają w składach 3 osobowych zawodowych.

Rodzaje rozstrzygnięć:

1. sąd odrzuca skargę, jeżeli skarga zawiera wady, braki,bądź jest niedopuszczalna, odrzucenie jest zawsze w formie postanowienia.

2. sąd w drodze wyroku oddala skargę, gdy stwierdza niezasadność wniesienia skargi

3. sąd uwzględnia skargę w części lub w całości,jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy

4. dające podstawy do wznowienia postępowania,stwierdzi naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło to mieć istotny wpływ na wynik sprawy

5. sąd stwierdza nieważność postępowania lub decyzji,gdy zachodzą przesłanki wymienione w art. 154 KPA lub w innych przepisach

6. o uchwały,jeżeli uwzględnia to stwierdza ich nieważność,gdy mamy rozstrzygnięcie nadzorcze to uchyla,gdy skargę uznaje

Wyrok Wojewódzkiego Sadu Adm. nie jest prawomocny,może być zaskarżony do NSA przez obie strony tego postępowania.

Skargę do NSA wnosi się za pośrednictwem sadu,który wydał wyrok, przy czym:

- jeżeli skarga jest oddalona,to trzeba wystąpić o uzasadnienie wyroku do 7 dni od wydania wyroku,po?

sporządzeniu wyroku wraz z uzasadnieniem otwiera się termin 30 dniowy do wniesienia skargi kasacyjnej

-, jeżeli skarga została uwzględniona to termin zaczyna biec od dnia doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem.

Skargę kasacyjną może sporządzić tylko radca prawny bądź adwokat.

NSA rozpatruje skargę tylko w granicach skargi,chyba,że jest unieważnienie wyroku.

---