Case study: Jeremy Cass
„Coping with Amnesia: The Natural
History of a Compensatory Memory
System”
Barbara A. Wilson, JC, Evie Huges
Zaburzenia pamięci
• Rehabilitacja - uczenie się unikania
problemów spowodowanych
zaburzeniami pamięci
• Używanie „external memory aids”
(zewnętrzne cele pamięciowe) w
celu kompensacji zaburzeń
pamięci
External memory aids
• Pozwalają zapamiętywać informacje poprzez
używanie systemów umożliwiających
nagrywanie i odtwarzanie danych
• Używane narzędzia: notebook, listy, zegarki z
alarmem, kartki samoprzylepne, kalendarze,
organizery
• Trudność – nauczenie osób z zaburzeniami
pamięci stosowania metod wspomagających
funkcjonowanie w codziennym życiu
Czynniki sprzyjające strategiom
kompensującym zaburzenia pamięci
wg. Wilson i Watsona
• Wiek poniżej 30 lat
• Brak dodatkowych deficytów poznawczych
(pure amnestic syndrome)
• Wynik 3 i większy w 12 punktowym teście
pamięciowym RBMT
Przypadek JC
• Jeremy Cass urodzony w 1965 roku, student
prawa w Cambridge University
• W wieku 20 lat przeszedł atak epileptyczny, w
wyniku którego pojawił się tętniak w lewej
tylnej części mózgowia
• Po wylewie odbył 5 tygodniową rehabilitację
• JC nie był w stanie zapamiętywać żadnych
nowych informacji
• Większość rehabilitacji przeprowadzona była
niezależnie, przez JC i jego rodzinę
Ocena neuropsychologiczna
stanu zdrowia JC
• Wysoki poziom różnego rodzaju
umiejętności: czytania, percepcji,
zdolności wykonawczych
• Niski wynik w teście RBMT – 1 punkt
• Brak problemów z koncentracją
• Dostęp do wspomnień sprzed ataku
• Dobrze funkcjonująca pamięć
krótkotrwała
Strategie
• External aids – używanie pamiętnika
i notebooka’a
• Mnemonics – mnemotechniki takie
jak na przykład metoda „face-name”
(twarz-imię)
• Rehearsal – powtarzanie
• Chaining – Tworzenie łańcucha
złożonego z małych kroków
składających się na jakąś czynność
System opracowany przez
JC
• Notebook i zegarek z alarmem dzwoniącym co
godzinę; po każdym alarmie JC zapisywał w
notebook’u co robił
• Plan tygodniowy i plan dzienny umożliwiające
planowanie przyszłości
• Dyktafon
• Filofax (osobisty organizer)
• Komputer – praktyczne umiejętności korzystania z
komputera rozwinęły się bez udziału świadomości, JC
nie był w stanie wyjaśnić tego jak należy cos zrobić,
umiał jednak wykonać daną czynność
• Używanie kolorowych kartek papieru dla różnych sfer
życia; „social sheets”, „post it”
Praca
• Nauka na kursie umożliwiającym
zdobycie umiejętności odnawiania
krzeseł
• Dokładne zapiski dotyczące
klientów, dat, cen, kosztów
materiałowych itp.
Relacja Evie
• JC dodatkowo oznacza ważne wiadomości bądź
zmiany w czynnościach rutynowych używając
notatek, które nazywa „post it”
• JC używa 6 różnych rodzajów list: zakupy, telefony,
księgowość, menu, pakowanie ( w przypadku
wyjazdów)
• Listy używane przez JC umieszczone są w
odpowiednich, stałych miejscach
• Powtarzanie (miejsce w samolocie)
• Rutynowe postępowanie – utrzymywanie stałej
kolejności
Ogólny komentarz o JC
• JC udoskonalał swój system tak aby stał się on
niezawodny; gdy coś ominięte jest w jednym kroku,
powinno być „wyłapane” w kolejnym
• Młody wiek i występowanie czystej amnezji bez
dodatkowych problemów można uważać za czynniki
wspomagające nauczanie się niezależnego życia
• Niski wynik testu RBMT mógł być zrekompensowany
przez wysoki poziom inteligencji JC
• Pomoc rodziny
• Możliwość nabierania nowych praktycznych
umiejętności – proceduralna pamięć i uczenie się nie
zostały zaburzone
Zapis kroków postępowania JC przy
ubieganiu się o pracę
• Evie spytała JC o podanie o pracę
• JC zrobił notatkę na dyktafonie
• Wieczorem JC odsłuchał taśmy, w swoim organizerze zapisał notatkę
dotyczącą formularza i ustawił alarm w zegarku który miał
przypomnieć mu, ze musi spojrzeć w organizer o odpowiedniej porze
• Gdy alarm zadzwonił, JC przypomniał sobie, żeby spojrzeć w swój
organizer i porozmawiać z wykładowcą z College’u
• JC nagrywa swoją rozmowę na dyktafon, zabiera formularz i zapisuje
notatkę na dyktafonie
• Wieczorem JC przygotowuje papiery; jest gotowy na spotkanie z Evie
• Uzupełniony formularz zostaje skopiowany, na dyktafonie nagrana
jest kolejna notatka
• Wieczorem jedna kopia zostaje wypełniona, druga zostaje odłożona,
JC nastawia alarm w zegarku, aby przypomniał mu o konieczności
dostarczenia formularza
Dziękuję
Agnieszka Szymańska