PRZYPADEK

PRZYPADEK

JULII COGAN

JULII COGAN

Na podstawie: Oddy, Cogan (2004), Coping with
severe memory impariment. Neuropsychological
Rehabilitation 14(5), 481-494

Agnieszka Kasprowicz

Julia Cogan przed chorobą:

Julia Cogan przed chorobą:

-23 lata
- kończyła fizykę i europeistykę
- robiła doktorat z obrazowania magnetycznego w
onokologii

- miała normalne szczęśliwe dzieciństwo
- otrzymywała przeciętne stopnie z fizyki, chemii i
matematyki

- żyła samodzielnie w okresie po i przed
ukończeniem studiów

Choroba:

Choroba:

-gdy Julia zapisywała się na doktorat była już chora
- wyniki z magnetycznego rezonansu ujawniły zmiany
w lewej części wzgórza ( utrata pamięci
krótkoterminowej )

- przeszła chirurgiczny zabieg zakładania klamr
(clipping ), sztuczną wentylację i początkowe
karmienie przez zagłębnik ( PEG tube)

- po dwóch miesiącach powróciła do zdrowia jednakże
pozostała całkowicie zdezorientowana pomimo, że
miała świadomość swoich kłopotów z pamięcią

- spędziła sześć miesięcy na rehabilitacji zanim została
zwolniona do domu pod opiekę rodziców

Obecnie:

Obecnie:

- mieszka samodzielnie we własnym mieszkaniu
- uczęszcza na kursy i wieczorowe zajęcia
- uprawia sporty
- pracuje w wolontariacie
- jest w stanie podróżować samodzielnie na długie
dystanse środkami komunikacji miejskiej

Efekty choroby:

Efekty choroby:

- kiepskie wyniki w testach pamięci „rozpoznającej”
(recognition memory) i „przywołującej” (recall
memory)

- Julia nie pamięta np. co jadła na śniadanie
- musi polegać na opracowanych systemach by
poradzić sobie z życiem codziennym

- w rozmowie często powtarza to o czym już wcześniej
mówiła

System kompensacyjny:

System kompensacyjny:

Julia zaczęła go używać już w okresie rehabilitacji, ale

system ten został potem jeszcze bardziej rozwinięty i
dostosowany do jej potrzeb głównie przez nią i jej
rodziców.

a) notatnik

-

na każdy dzień ma przeznaczoną jedną kartkę plus
dodatkowe kartki na notatki dotyczące osób i
wydarzeń

- podobnie jak J. Cass dokładnie notuje wszystkie

informacje na temat osób, z którymi się spotyka

- używa notatnika także do przypominania o

spotkaniach

- w praktyce jest w stanie zlokalizować daną

informację bardzo szybko np. na pytanie „Jak ci idzie
praca?” Julia natychmiast przeszukuje swój notatnik
by znaleźć informację po czym udziela właściwej
odpowiedzi „Ostatnio zakończyłam X i 15 kwietnia
zamierzam zacząć Z.”

b) elektroniczny organizer (używała go rzadko i
tylko funkcji alarmu, która miała jej przypominać o
różnych rzeczach)

c) komputer (Julia koresponduje ze znajomymi przez
maile)

d) telefon komórkowy (nosi go zawsze ze sobą by w
razie kiedy nie może sobie z czymś poradzić mogła
zadzwonić po pomoc do ojca)

e) mapy (używa ich by móc się bez problemu
poruszać po nowych miejscach, ale kiedy przyzwyczai
się do nowych warunków wtedy nie musi już tak
często posługiwać się mapą)

f) plany żywieniowe

- są przygotowywane przez Julię i jej rodziców raz na
tydzień

- plan zawiera listę potrzebnych jej składników,
przyborów kuchennych i podaną ilość czasu, której
jest potrzebna do przyrządzenia różnych potraw

- wszystkie plany są rozpisane krok po kroku

g) plany podróży

-zawierają różne dodatkowe informacje, np. numer
siedzenia, datę podpowiedzi takie jak: „korzystaj z
planu na stronie z 22 lipca”, „zaznaczaj każdą linijkę +
kiedy ją wykonasz”, „trzymaj bilety w torebce” itd..

- wszystkie podróże są dokładnie zaplanowane łącznie
z powrotem, np. „kup bilet powrotny”, „zanotuj numer
siedzenia”

- cały plan składa się z pionowych kolumn
zatytułowanych:

jadę z // jadę do// wychodzę o// odjeżdża o// przyjeżdża
o// z kim// czym// działanie

- obok drzwi wejściowych Julia ma specjalną tablicę,
na której zapisuje gdzie, z kim i kiedy wychodzi, o
której wraca, na wypadek gdyby spotkała jakieś
dodatkowe trudności (np. coś się opóźniło) i
potrzebowała pomocy w zorganizowaniu dalszej części
dnia; czasem też rodzice i pracownik opieki zostawiają
jej tam wiadomości

h) rodzice i pracownik opieki

-rodzice pomagają Julii w układaniu planów,
zajmowali się też nią zaraz po zakończeniu
rehabilitacji w szpitalu (ułożyli dla niej specjalny
program zapewniający jej ustrukturalizowany i
aktywny dzień), dają jej wsparcie

- pracownik opieki odwiedza ją raz w tygodniu,
pomaga jej robić zakupy, sprawdza jej plan żywienia,
grafiki sprzątania, rachunki i formalną
korespondencję, pomaga jej planować spotkania i
czasem jej w nich towarzyszy

i) dodatkowo

- Julia ma bardzo dobrą pamięć do imion, zapisuje je
na kartce i używa mnemotechniki by je utrwalić, np.
jeden z jej znajomych nazywa się Oddy więc
zapamiętała go jako Oddy-Oddball, ta strategia
ułatwia jej zapamiętywanie i rozpoznawanie imion ale
niekoniecznie twarzy

Problemy, z którymi musi zmagać

Problemy, z którymi musi zmagać

się Julia:

się Julia:

-w ustalaniu priorytetów
- w rozwiązywaniu wielo-zadaniowych problemów
- brakuje jej pewności siebie w nawiązywaniu nowych
znajomości

- zapomina często o datach ważności produktów
spożywczych i zdarza jej się zjeść coś
przeterminowanego

- zapomina kasować maile, na które już odpowiedziała
- powtarza błędy (wynik uszkodzenia pamięci
epizodycznej (episodic memory))

- nie nadaje się do zwykłej pracy
- miewa luki w swoim systemie i wymaga okresowej
pomocy i nadzoru

Osiągnięcia:

Osiągnięcia:

- zdolność do podróżowania samemu
- po chorobie znacznie poprawiła i rozwinęła swoje
umiejętności komputerowe (pomogła jej w tym, tak jak
J. Cass’ owi, nienaruszona pamięć bezwarunkowa
(implicit memory)

- pracuje w wolontariacie raz w tygodniu
- uczęszcza na kurs komputerowy dwa razy w tygodniu
- utrzymała swoją znajomość języka francuskiego z
przed wypadku i obecnie uczęszcza na zaawansowane
kursy tego języka dwa razy w tygodniu

- wygłosiła dwa przemówienia dotyczące jej
doświadczeń ze swoją chorobą bez najmniejszych
problemów

coming from

coming to

how

leaving at

arriving at

who

action

home

tw station

foot

15:30

15:50

by myself

buy return ticket

tw station

townbridge station

train

16:02

16:10

by myself

seat no 52

townbridge station

inside door at ticket office

foot

16:10

16:12

by myself

to meet Sandra

ticket office

cafe

foot

16:40

16:48

with Sandra and dad

to confirm arrival

townbridge station

tw station

train

16:53

17:02

by myself

1. Seat

tw station

home

foot

17:02

17:20

by myself

meet Sandra

TRAVEL PLAN
Date of journey: Wednesday
22nd July

Reminders:
keep travel plan next to 22nd July
tick off each line when completed
keep tickets in purse
dad mobile no. 50876409

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę



