Romantyzm

Hymn "Smutno mi Boże!" Juliusza Słowackiego jako przykład romantycznej liryki wyznaniowej. Hymn "Smutno mi Boże!" powstał w 1836 roku w pobliżu Aleksandrii w trakcie morskiej podróży J. Słowackiego. Podmiot liryczny, ogarnięty bezgranicznym smutkiem, wywołanym tęsknotą za ojczyzną, zwraca się bezpośrednio do Boga. Zgodnie z ideowymi założeniami romantyzmum, poeta wykreował postać pielgrzyma, tułacza, wygnańca z kraju. Samotność podmiotu, pozbawionego bliskich mu osób i znajomych miejsc, podkreślają słowa, wyznaczające przestrzeń: "Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem". Poeta przywołuje pamięć o odległej ojczyźnie, pogrążonej w niewoli; niepewność losu i świadomość braku korzeni budzą w jego duszy lęk przed śmiercią na obczyźnie (" Ť...ť nie wiem, gdzie się w mogiłę położę"). Koniec życia nie oznacza kresu tułaczki. J. Słowacki ma świadomość, że po śmierci zostanie pochowany w obcych stronach, w miejscu wiadomym tylko Bogu. Rozgoryczenie i rezygnacja poety wyraża się w przekonaniu o niemożności powrotu do kraju: "Wiem, że mój okręt nie do kraju płynie, Płynąc po świecie... ". W ostatniej zwrotce utworu pojawia się motyw przemijalności ludzkiego żvcia oraz kruchości człowieka wobec Bożej potęgi i wieczności: "Na tęcze blasków, którą tak ogromnie Anieli Twoi w niebie rozpostarli, Nowi gdzieś ludzie w sto lat będą po mnie Patrzący - marli". "Smutno mi Boże!" to jeden z bardziej znanych utworów poety, który doczekał się licznych przekładów i odbił szerokim echem wśród twórców, nie tylko epoki romantyzmu.

---