AKADEMIA BYDGOSKA

IM. KAZIMIERZA WIELKIEGO

MATERIAŁOZNASTWO METALI

TEMAT ĆWICZENIA :

PRÓBA TŁOCZNOŚCI METODĄ ERICHSENA

WYKONALI :

MARCIN MARMUROWICZ

TOMASZ MŁYNARCZYK

MICHAŁ JANCZUR

II ROK WT - gr.e

1. Cel ćwiczenia ................................................................. 3

2. Wprowadzenie do ćwiczenia ................................. 4

3. Wykonanie ćwiczenia ............................................... 5

4. Wyniki pomiarów ....................................................... 6

5. Kategorie blach ............................................................ 7

6. Wnioski ............................................................................ 8

1. Cel ćwiczenia

Próba metodą Erichsena jest stosowana w celu określenia tłoczności blach cienkich, taśm, pasów i bednarki o grubości od 0,1 do 2 mm oraz szerokości 13mm i większej, wykonanych ze stali i metali nieżelaznych oraz ich stopów.

Celem ćwiczenia jest dokonanie oceny zdolności materiału do odkształceń trwałych i sprężystych oraz wykrywanie wad powierzchniowych i wewnętrznych, istniejących w materiale albo powstałych w procesie technologicznym jego przeróbki lub obróbki.

2. Wprowadzenie

Próba tłoczności metoda Erichsena jest próbą technologiczną. W próbach technologicznych nie przeprowadza się zazwyczaj pomiaru siły, a własności metali ocenia się najczęściej na drodze bezpośredniej obserwacji skutków jej działania.

Próba polega na powolnym wtłaczaniu w próbkę, dociśniętą do matrycy pierścieniem dociskowym, zakończonego kulisto stempla do momentu powstania w próbce przechodzącego na wskroś pęknięcia i pomiarze głębokości wytłoczenia. Próba powinna zakończyć się określeniem twardości blachy. Wynik próby pozwala stwierdzić, czy określona blacha, taśma lub bednarka spełnia żądane wymagania odnośnie przydatności do tłoczenia na zimno.

Do próby tłoczności metodą Erichsena stosuje się próbki prostokątne, kwadratowe i okrągłe. Długość próbki prostokątnej powinna zapewniać możliwość wykonania co najmniej trzech wgłębień.

Prostowanie próbek na zimno lub gorąco, obróbka cieplna oraz młotkowanie jest niedopuszczalne.

3. Wykonanie ćwiczenia

Kolejność przeprowadzenia próby :

• dokonać oględzin powierzchni próbki,

• zmierzyć grubość próbki co najmniej w trzech miejscach z dokładnością do 0,01 mm i obliczyć średnią arytmetyczna,

• natłuścić obie strony próbki oraz powierzchnie roboczą stempla i matrycy smarem,

• założyć próbkę do urządzenia,

• docisnąć próbkę pierścieniem dociskowym do matrycy,

• wtłaczanie tłocznika w próbkę,

• przerwanie wtłaczania w chwili pęknięcia,

• odczytanie na podziałce aparatu głębokości wgłębienia z dokładnością do 0,1 mm.

4. Wyniki pomiarów

Przeprowadziliśmy trzy pomiary i na ich podstawie obliczyliśmy średnią grubość wgłębienia. Przy każdym pomiarze mierzyliśmy grubość próbki w trzech miejscach i obliczyliśmy średnią grubość próbki.

1. Pomiar

• grubość próbki - 0,6 mm

• głębokość wgłębienia -10,8 mm

1. Pomiar

• grubość próbki - 0,6 mm

• głębokość wgłębienia - 10,8 mm

1. Pomiar

• grubość próbki - 0,7 mm

• głębokość wgłębienia - 11 mm

• średnia grubość blachy - 0,63 mm

• średnia głębokość wtłoczenia - 10,86 mm

1. Kategorie blach

SSB - blachy na szczególnie trudne wytłoczki o bardzo złożonym

kształcie i o dużym stopniu miejscowego odkształcenia,

S - blachy na bardzo trudne wytłoczki,

G - blachy do wykonywania wytłoczek wymagających głównie

tłoczenia

T - blachy do wykonywania wytłoczek wymagających zwykłego

tłoczenia,

B - blachy do wykonywania wytłoczek wymagających

normalnego tłoczenia.

6. Wnioski

Na podstawie powyższych wyników można określić gatunek blachy, korzystając z wykresu „tłoczność- grubość”. Blacha użyta jako próbka do tego ćwiczenia była o grubości 0,63 mm (wynik ten to średnia arytmetyczna z trzech pomiarów dokonanych podczas każdego tłoczenia), natomiast średnia głębokość wtłoczenia to 10,86 mm . Posiadając takie dane i korzystając z wykresu określamy gatunek blachy. Możemy stwierdzić, że jest to blacha o gatunku oznaczonym symbolem SSB. Jest to blacha przeznaczona na szczególnie trudne wytłoczki o bardzo złożonym kształcie i o dużym stopniu miejscowego odkształcenia.

Ocena materiału próbki następuje na podstawie średniej arytmetycznej z trzech pomiarów. Na podstawie wyglądu wytłoczonej wypukłości można wnioskować o wielkości ziarna badanego materiału.

Gładka powierzchnia wytoczenia charakteryzuje materiał drobnoziarnisty, chropowata lub o wyglądzie skórki pomarańczowej - materiał gruboziarnisty.

2

---