„PRÓBA TŁOCZNOŚCI METODĄ ERICHSENA”

Temperatura- ႰC

Wilgotność powietrza- %

I Część teoretyczna:

TŁOCZNOŚĆ - podatność materiału (np. blachy) na odkształcenia plastyczne w procesie tłoczenia. Tłoczność jest określana na podstawie próby technologicznej, np. próby Erichsena (miarą podatności jest głębokość wytłoczenia — uzyskanego do pojawienia się oznak pękania blachy — za pomocą tłocznika o kulistym zakończeniu), próby miseczkowania (stosunek średnicy krążka blachy do średnicy miseczki uzyskanej z niego bez pęknięć), a także próby rozciągania i przeginania.

Próba tłoczności metodą Erichsena jest stosowana w celu określenia tłoczności cienkich blach, taśm i bednarki oraz sprawdzenia ich podatności dotłoczenia na zimno. Próba polega na powolnym wtłaczaniu kulisto zakończonego tłocznika stalowego lub kulki w próbkę blachy dosuniętą do matrycy oraz na pomiarze głębokości wytłoczonego wgłębienia do chwili wystąpienia na nim pęknięcia. Głębokość wgłębienia określa się symbolem E.

Przebieg ćwiczenia:

a) próbę tłoczności należy przeprowadzać w temperaturze otoczenia lecz nie niższej niż 10 stopni C.

b) przystępując do prowadzenia próby należy: dokonać oględzin próbki, zmierzyć grubość próbki w co najmniej trzech miejscach, obliczyć średnią arytmetyczną, natłuścić smarem obydwie strony próbki, części robocze stempla oraz matryce, docisnąć próbkę pierścieniem dociskowym do matrycy.

c) ustalając na podziałce początkowe położenie stempla a następnie wtłaczać go w próbkę bez wstrząsów i uderzeń z prędkością 5-20 mm / minutę.

d) zmierzyć głębokość wtłoczenia z dokładnością 0,1 mm i obliczyć średnią arytmetyczną z co najmniej 3 głębokości.

e) dokonać oględzin powierzchni wytłoczonej wypukłości i porównać z powierzchnią próbki przed dokonaniem próby.

II CZĘŚĆ PRAKTYCZNA:

1)Treść zadania:

• Próba tłoczności blach metodą Erichsena.

2) Sprawdzone przedmioty i wymiary:

- próbka blachy o średniej grubości ........... mm.

- przyrząd Erichsena.

3) Sprzęt mierniczy:

• suwmiarka.

• podziałka na przyrządzie Erichsena.

4) Wyniki pomiarów(tabela zestawieniowa wyników):

Rodzaj badanego materiału:

Wymiary próbki mm

Średnica kulistego zakończe- nia stempla w mm

Głębokość wtłoczenia

Tłoczność mm

Charakter pęknięcia i powierzchni wypukłości

grubość a

szerokość b

h1

h2

h3

5) Obliczenia:

6) Uwagi i wnioski końcowe:

Z przeprowadzonego doświadczenia wynika, że zastosowana próbka blachy, która jest ze stali, nie jest idealnym materiałem do zastosowania w tłoczeniu. Istnieje wiele innych rodzajów metali i stopów lepiej nadających się do tego typu zastosowań technologicznych.

Po wykonaniu tego ćwiczenia wewnętrzna strona próbki zmieniła się z chropowatej na błyszczącą. Wewnątrz pozostały rysy od tłocznika.

Niezgodność warunków ciągnięcia blachy w przyrządzie Erichsena z rzeczywistymi warunkami procesu tłoczenia jest następująca: przy wyciąganiu materiału w przyrządzie Erichsena występuje przede wszystkim wyciskanie materiału. W procesie rzeczywistym odkształcanie powstaje przez przesunięcie objętości metalu pod wpływem naprężeń wzdłużnych, rozciągających i stycznych.

2

---