PODSTAWOWE DEFINICJE I WZORY.
Podstawowe cechy identyfikacyjne gruntu (wskaźniki identyfikacyjne).
1. Gęstość właściwa.
Gęstością właściwą gruntu ρs nazywamy stosunek masy jego cząstek do ich objętości. Obliczamy ją według wzoru
gdzie m - masa cząstek gruntu w stanie suchym
Vs - objętość samych cząstek (szkieletu gruntowego)
2. Gęstość objętościowa gruntu.
Gęstością objętościową ρ nazywamy stosunek masy szkieletu gruntu wraz z poramido jego objętości . Wyznaczamy ją ze wzoru
gdzie m - masa gruntu
V - objętość gruntu.
3. Wilgotność naturalna.
Wilgotnością naturalną gruntu nazywamy procentowy stosunek masy wody mw zawartej w jego porach do masy szkieletu gruntowego ms. Próbki gruntu powinny być naturalnej wilgotności (NW), naturalnej strukturze (NNS) lub wilgotności w stanie powietrznosuchym.
Pochodne wskaźniki identyfikacyjne gruntu.
Gęstość objętościowa szkieletu gruntowego
4. Porowatość.Porowatością n nazywamy stosunek objętości porów Vp do objętości całego gruntu V:
5. Szczelność.Szczelnością m nazywamy stosunek objętości szkieletu gruntu Vp do objętości całego gruntu V:
6. Wskaźnik porowatości.
Wskaźnikiem porowatości nazywamy stosunek objętości porów do objętości cząstek gruntu
7. Wilgotność całkowita
8. Stopień wilgotności . Stopniem wilgotności gruntu nazywa się stosunek objętości wody zawartej w porach gruntu do objętości porów.
OPIS BADANIA.
Gętość objętościowa gruntu.
W zależności od cech gruntu i wielkości dostarczonej próbki, oznaczenia można wykonywać jedną z następujących metod:
a) metodą wyporu hydrostatycznego w cieczach organicznych,
b) metodą wyporu hydrostatycznego w wodzie
c) przez oznaczenie objętości próbki metodą wyporu rtęci,
d) przy stosowaniu pierścienia o określonej objętości,
e) przy zastosowaniu cylindra o określonej objętości.
Dopuszcza się stosowanie innych metod lub specjalnych przyrządów, jeżeli pozwalają one na oznaczenie wartości
z błędem nie większym niż 0.01 g/cm3, a w trakcie badania wilgotność próbki nie ulega zmianie.
1. Oznaczenie gęstości objętościowej gruntu w pierścieniu.
Do oznaczenia należy używać pierścieni o znanej masie i objętości wewnętrznej. Pierścień należy wypełnić gruntem nie pozostawiając niewypełnionych miejsc wyrównać nożem z dwoch stron i zważyć próbkę wraz z pierścieniem.
Gęstość objętościową gruntu obliczamy ze wzoru:
w którym: mm - masa próbki gruntu, g
V - objętość próbki, cm3
mst - masa pierścienia wraz z gruntem, g
mt - masa pierścienia, g
Vp - wewnętrzna objętość pierścienia, cm3
2.Wilgotność naturalna gruntu.
Do oznaczenia wilgotności gruntu powinny być użyte próbki o naturalnej wilgotności (NW), naturalnej strukturze (NNS) lub wilgotności w stanie powietrznosuchym. Próbki należy umieścić w parowniczce o znanej masie, zważyć, a następnie suszyć w temperaturze 105-110°C do stałej masy i po ostudzeniu w eksykatorze ponownie zważyć.Wilgotność gruntu obliczamy ze wzoru:
w którym mmt - masa wilgotnej próbki z masą parowniczki, g.
mst - masa próbki wysuszonej z masą parowniczki, g.
mt - masa parowniczki lub innego naczynka mieszczącego badaną próbkę, g.
Wartość mst oznaczać należy co najmniej dwukrotnie, przyjmując do obliczeń wilgotności średnią arytmetyczną wartości obu oznaczeń, jeżeli ich różnica nie przekroczy 5% wartości średniej.
Porowatość.
Porowatość próbki gruntu liczymy ze wzoru:
w którym:
s -gęstość właściwa szkieletu gruntowego, g/cm3.
-gęstość objętościowa szkieletu gruntowego, g/cm3.
Szczelność.
Szczelność próbki gruntu wyrażamy wzorem:
s = 1 - n
Wskaźnik porowatości.
Wskaźnik porowatości gruntów (e) liczymy ze wzoru:
Wilgotność całkowita.
Wilgotność całkowitą liczymy ze wzoru:
w którym :
w -gęstość właściwa wody, g/cm3.
s -gęstość objętościowa szkieletu gruntowego, g/cm3.
e - wskaźnik porowatości.
WYNIKI BADAŃ.
Gęstość właściwa szkieletu gruntowego.
Gęstość właściwa szkieletu gruntowego została określona na podstawie nazwy gruntu określonej metodami makroskopowymi z tablic [1]. Badanym gruntem był pył pylasty w stanie półzwartym, którego gęstość właściwa szkieletu gruntowego wynosi *s=2,66 g/cm3 a wilgotność naturalna wn=14%
Ciężar właściwy
γs = 2,66(9,81) = 26,1 kN/m3
Gęstość objętościowa gruntu (badania przeprowadzone metodą pierścienia tnącego)
mt = 14,31g
mmt = 91,51g (1 pomiar)
mmt =91,55g (2 pomiar)
mt - masa pierścienia
mmt - masa pierścienia wraz z gruntem
dwew = 39,88 mm
hp = 39,65 mm
Vp = (d/2)2 = 49,52 cm2
Vp - objętość wewnętrzna pierścienia
* = (mmt - mt )/Vp
1) * = 1,56 g/cm3 2) * = 1,56 g/cm3 * *śr=1,56 g/cm3
Ciężar objętościowy
γ = 1,56*(9,81) = 19,9 kN/m3
Wilgotność
Nr Parowniczki |
Mt [g] |
mmt [g] |
mst [g] |
wn |
15 |
24,02 |
39,78 |
37,24 |
19,21% |
16 |
27,43 |
44,57 |
41,79 |
19,35% |
wnśr = 19,28%
Gęstość objętościowa szkieletu gruntowego
*d = 1,56/1+19,28 = 1,30 g/cm3
Porowatość
n = (*s - *)/*s
n = ( 2,66 - 1,56 )/2,66 = 0,41
Szczelność
s = 1 - n
s = 1 - 0,41 = 0,59
Wskaźnik porowatości
e = n/( 1 - n )
e = 0,41/(1 - 0,41 ) = 0,69
Wilgotność całkowita
wr = ( 1*0,69/2,66 )*100% = 25,94%
Stopień wilgotności
Sr = 19,28*2,66/1*0,69 = 0,74
Grunt suchy (su) |
Sr=0 |
Grunt mało wilgotny (mw) |
0 < Sr ≤ 0,4 |
Grunt wilgotny (w) |
0,4 < Sr ≤ 0,8 |
Grunt mokry (m) |
0,8 < Sr ≤ 1,0 |
Wnioski
Otrzymane wyniki różnią się od wartości podanych w normie ponieważ badanie zostało wykonane na próbkach w których nie zachowano ich naturalnej wilgotności .
Bibliografia
[1] Z. Wiłun, Zarys geotechniki, Warszawa 1982.
[2]. PN-88/B-04481
[3] PN-88/B-03020
5
5
6