"Problemy nowych miast przemysłowych na przykładzie

Stalowej Woli."

1 Ogólna charakterystyka

2 Historia i powstanie Stalowej Woli

3 Problemy w latach 80/90.

Nowym miastem przemysłowym zwykło się nazywać miejscowość, która uzyskała prawa miejskie po II wojnie światowej, lub zostały jej przywrócone prawa miejskie po roku 1945.

W okresie późnego średniowiecza na terenie naszego kraju znajdowało się około 900 ośrodków, które posiadały prawa miejskie. Obecnie na terenie Polski jest ich około 870. Taki stan rzeczy spowodowany został tym, że część ośrodków traciła prawa miejskie na skutek upadku gospodarczego lub wyludnienia spowodowanego migracją ludności. Inne zostawały wchłonięte przez większe miasta, które w ten sposób powiększały swoje terytorium i obszar, który zajmowały.

Począwszy od XVII wieku zaczęto przywracać prawa miejskie. Proces ten znacznie nasilił się po roku 1945. W ten sposób Stalowa Wola uzyskała prawa miejskie właśnie w roku 1946.

Po II wojnie światowej liczba ośrodków na prawach miejskich wzrosła z 678 do 860 w roku 1985. Obecnie jest ich 870 - dane z roku 1990.

Obecnie największymi aglomeracjami miejskimi są:

- aglomeracja warszawska

- Dolny Śląsk

- Górny Śląsk

- Dąbrowa Górnicza

Należy jednak zauważyć, że Dąbrowa Górnicza składa się z wielu mniejszych miast, które wchłonęła w czasie swoje rozwoju.

Przyczyny wzrostu gospodarczego miast:

- wzrost liczby mieszkańców

- korzystne położenie geograficzne

- posiadanie bazy surowcowej

- możliwość zaadaptowania terenu.

Około 80% nowych miast, to te, w których wiodącą funkcję stanowi przemysł i jego różne odłamy. Tak też jest w Stalowej Woli, gdzie 70% ludzi czynnych zawodowo pracuje w przemyśle i jego gałęziach.

Miasta zdominowane przez przemysł:

1

Ruda Śląska

160

tys

2

Tychy

130

tys

3

103

tys

4

Stalowa Wola

67

tys

Stalowa Wola położona jest w dolinie dolnego Sanu, leży na jego lewym brzegu. Jej początki datowane są na rok 1937, kiedy to zaczęła się tworzyć w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego - COP.

C O P

A

obszar świętokrzyski

Baza surowcowa

B

obszar lubelski

Rolnictwo

C

Stalowa Wola

Przetwórstwo

W 1939 roku rozpoczęto budowę huty aluminium. Niestety budowa nie została ukończona, a niezagospodarowany obiekt pozostał na swoim miejscu.

W ramach Stalowej Woli funkcjonowały Zakłady Południe, które w 1948 roku zmieniły nazwę na Huta Stalowa Wola. Względy natury społeczno gospodarczej zmusiły rząd do szybkiego i zdecydowanego działania na tym terenie. W celu zmniejszenia potrzeby dojazdów wybudowano osiedla mieszkaniowe dla pracowników i ich rodzin. Pierwsze bloki zostały wybudowane i oddane do użytku na przełomie roku 1946/47. Prawdę powiedziawszy, miasto zostało utworzone bazując na blokach i osiedlach mieszkaniowych.

Huta Stalowa Wola była nastawiona na produkcję stali szlachetnej oraz produkcję elementów dla potrzeb bazy wojskowej.

Na południe od miasta postała elektrownia cieplna, z której czerpano gorącą wodę na potrzeby przemysłu siarkowego. Gdy ta gałąź uległa załamaniu rola elektrowni drastycznie się zmniejszyła.

Plan sześcioletni przyniósł olbrzymi wzrost ludności, aż o 150% w porównaniu do lat poprzednich. Właśnie lata 1950/55 uważa się za okres najbardziej dynamicznego rozwoju Stalowej Woli.

Obecnie granice administracyjne Salowej Woli obejmują obszar 83 km2, Co czyni Stalową Wolę jednym z największych miast przemysłowych w Polsce.

Jednakże tereny zagospodarowane stanowią zaledwie 22 km2 tego terenu.

Na początku lat '90 zaczęły się pojawiać problemy związane z brakiem pracy spowodowanym częściowym załamaniem Huty S. W.. Wywołało to spadek gospodarczy i doprowadziło do emigracji części ludności utrzymującej się z pracy w zakładach zlokalizowanych na terenie Stalowej Woli.

Aby ten proces powstrzymać władze Stalowej Woli wprowadziły szereg udogodnień dla firm, które chcą rozpocząć działalność na terenie miasta.

Firmy, które zainwestują więcej niż 2 miliony eque, lud zatrudnią więcej niż 100 pracowników zostaną zwolnione z płacenia podatku dochodowego na okres 10 lat, jak również z płacenia podatku od nieruchomości na okres 20 lat. Stwarzając tak dogodne warunki rozwoju i inwestycji starano się nie doprowadzić do upadku miasta i doprowadzić do jego rozwoju.

"...Stalowa Wola została dobudowana do Huty..."- cytat z lokalnej gazety.

Miasto było zbyt uzależnione od zakładu!!!

---