Wybrani święci i błogosławieni
Imię |
Święto |
Życie |
Patron |
Ikonografia |
Elżbieta |
|
Córka Aarona, żona Zachariasza, matka Jana Chrzciciela (Łk 1, 5-22, 39-56) |
|
Św. Jan z barankiem. |
Elżbieta Portugalska |
4.07 |
Córka Piotra III, króla Aragonii. Od dziecka bardzo pobożna, w wieku 12 lat wydana za Dionizego, króla Portugalii. Znana z miłosierdzia dla ubogich oraz umiejętności mediatorskich. Po śmierci króla wstąpiła do III zakonu franciszkańskiego. |
Patronka III zakonu franciszkańskiego. |
|
Elżbieta z Turyngii (a. Węgierska) |
17.11 |
1207-31. Córka króla węg. Andrzeja II, żona Ludwika IV, landgrafa Turyngii, matka 3 dzieci. Krewni wypędzili ją razem z dziećmi z zamku po śmierci męża - po okresie tułaczki została tercjarką franciszkańską. Do śmierci mieszkała w Marburgu, przy założonym przez siebie szpitalu. |
Patronka ubogich, Węgier, Niemiec i III zakonu franciszkańskiego |
Bochenki chleba, dzban i ryby na tacy; pęki róż; model kościoła; berło; żebrak. |
Erazm |
25.11 |
Zm. ok. 303. biskup Antiochii (prawdopodobnie męczennik) |
Patron marynarzy |
Kabestan. |
Eulalia z Barcelony |
12.02 |
Zm. w 304 za cesarza Dioklecjana śmiercią męczeńską |
Patronka Katalonii, Barcelony i żeglarzy, ochrona przed poronieniem. |
Krzyż, stos, gołąb |
Eustachy |
|
Zm. ok. 118 r. Centurion rz. |
Patron myśliwych i leśników |
Jeleń z krucyfiksem między rogami, chorągiew z krucyfiksem, łuk, kusza. |
Eustachy z Antiochii |
16.07 |
Zm ok. 335. Biskup Antiochii, broniący wiary w czasie prześladowań Dioklecjana i przed arianami, wybitny teolog, skazany na wygnanie przez pro-ariańskiego cesarza Konstantyna. |
|
|
Filip Apostoł |
3.05 |
Urodzony w Betsaidzie, kilkakrotnie wymieniony w Ewangelii Jana. Misjonarz Frygii. |
|
Bicz, kij pasterski z krzyżem; krzyż w kształcie litery T; kosz z chlebem i rybami. |
Florian |
|
Zm. 304 (prawdopodobnie). Oficer armii rzymskiej na terenie dzis. Austrii. Podczas prześladowań Dioklecjana przyznał się do bycia chrześcijaninem i został okrutnie umęczony. Relikwie sprowadzono z Włoch do Polski, gdzie był czczony od XII w. |
Patron strażaków, kupców bławatnych, piwowarów, kominiarzy, chroni od klęsk: ognia, wojny, powodzi, nieurodzaju i burzy |
Zbroja, chorągiew, włócznia, wiadro z wodą, miecz, kamień u szyi świętego. |
Franciszek z Paoli |
2.04 |
1416-1507. Początkowo franciszkanin, następnie założyciel zakonu minimów |
|
Święty stojący na swym płaszczu, na piersi napis "caritas", osioł przy kuźni. |
Franciszek Ksawery |
3.12 |
1506-52. Hiszpan, współzałożyciel zakonu jezuitów, misjonarz w Indiach, a następnie w Japonii. Sam ochrzcił ponad 200 tys. tubylców. |
Patron Indii Wsch., Kongregacji Rozkrzewiania Wiary i misji |
Lilia. |
Franciszek Salezy (St. François de Sales) |
24.01 |
1567-1622. Biskup Genewy, Doktor Kościoła, wybitny teolog i promotor duchowości uświęcenia codziennego życia, kaznodzieja, mistyk, współzałożyciel zakonu wizytek. |
Patron pisarzy, dziennikarzy i prasy katolickiej (od 1922) |
Przedstawiany jako XVII-wieczny biskup, czasem z przeszytym sercem okolonym wieńcem z cierni, a nad nim krzyż chwały albo z obrazem Maryi Panny. |
Franciszek z Asyżu (właśc. Jan Bernardone) |
4.10 |
ok. 1181-1226. Początkowo pragnął być rycerzem - po niewoli w Perugii zaczął poszukiwać najdoskonalszego wypełnienia woli Bożej i Ewangelii. Znalazł je w życiu "brata mniejszego" - ubogiego i posłusznego. Jeszcze przed śmiercią jego przykład pociągnął ponad 5000 osób, które wstąpiły do założonego przez niego zakonu. Dla osób świeckich Franciszek stworzył III zakon, dla kobiet zaś (wraz ze św. Klarą) - II zakon (kontemplacyjny). |
Patron ekologii i Akcji Katolickiej |
Słuchające jego kazania ptaki i ryby; krzyż łac., lilia, czaszka ludzka. |
Genowefa (St Geneviéve) |
3.01 |
ok. 419 - ok. 512. Ur. w Nanterre, dziewica i ascetka |
Patronka Paryża, chroni przed klęskami, ulewą i suszą, gorączką |
Klucze Paryża u pasa; Często ukazywana jako pasterka, trzymająca w dłoni świecę - obok niej anioł chroniący płomień i diabeł gaszący go, czasem z niewidomą matką, kórej przywraca wzrok |
Gertruda |
16.11 |
Zm. 1302. Mniszka, potem ksieni w klasztorze cysterskim. Jedna z inicjatorek kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa, pisarka i mistyczka. |
|
|
Gertruda z Nivelles |
17.03 |
626-659. Matka przełożona klasztoru, ciotka króla Franków Pepina Krótkiego, znana z gościnności i hojności. Mistyczka i pokutnica. |
Patronka podróżników i ogrodników oraz przeciw myszom i szczurom |
Mysz, kot, mysz wbiegająca na jej pastorał a. na kądziel, gdyświęta przędzie. |
Grzegorz I Wielki |
3.09 |
Ok. 540-604. Papież, Ojciec Kościoła Zach. Doktor Kościoła, wybitny teolog, "Sługa sług bożych", promotor i redaktor chorałów liturgicznych (chorał gregoriański) |
|
Tiara, księga, gołąb na ramieniuświętego. |
Grzegorz z Nazjanzu (Kapadocja) |
2.01 |
Ok. 329 - ok. 390. Teolog, filozof, wybitny kaznodzieja, Ojciec i Doktor Kościoła Wsch., przez krótki czas biskup Konstantynopola, zrezygnował jednak z funkcji i resztę życia spędził w klasztorze studiując i pisząc. Przyjaciel Bazylego Wlk. |
|
Przedstawiany jako mnich czytający księgę, obok gołąb. |
Grzegorz z Nyssy (Kapadocja) |
|
Ok. 335 - ok. 399. Brat Bazylego Wielkiego. Filozof, teolog, Ojciec i Doktor Kościoła Wsch. Mistyk, biskup Nyssy - typ naukowca, zbyt łatwowierny, dał się oszukać w kwestiach finansowych i został złożony z urzędu biskupiego, uczestniczył potem w II Soborze Konstantynopolitańskim jako jeden z najwybitniejszych teologów swego czasu. |
|
|
Gudula |
8.01; |
Zm. 712. Córka hr. Witgera, wychowała się w klasztorze w Nivelles, mieszkała jednak później w domu rodzinnym. Zasłynęła z niezwykłej pobożności i dzieł miłosierdzia. |
Patronka Brukseli |
Latarnia. |
Helena |
18.08 |
Ok. 255 - 327. Matka Konstantyna Wielkiego, wsławiła się odnalezieniem drzewa Krzyża św., a także gorliwą pobożnością i dziełami miłosierdzia. |
|
Krzyż Św., 3 gwoździe z Krzyża; Grób Św., korona i szaty królewskie. |
Hieronim ze Strydonu (Dalmacja) |
30.09 |
Ok. 347-420. Ojciec i Doktor Kościoła Zach., tłumacz Biblii na jęz.łac. (Wulgata). Przez pewien czas sekretarz pp. Damazego, po jego śmierci udał się do Ziemi Świętej i resztę życia spędził w Betlejem na pracy naukowej. |
|
Strój kardynalski, księga, pióro i manuskrypt, lew, kamień; czaszka ludzka. |
Hilary |
13.01 |
ok. 315 - ok. 367. Teolog, Ojciec i Doktor Kościoła Zach. Pochodził z dobrego rodu rzymskiego, początkowo poganin - studium filozofii i własne przemyślenia doprowadziły go do nawrócenia na chrześcijaństwo. Biskup Poitiers, przeciwnik arianizmu, autor hymnów kośc. |
Patron Poitiers, dzieci opóźnionych w rozwoju, chroni przed wężami |
Ukazywany z otwartą księgą Ewangelii lub jako biskup z 3 księgami i piórem, czasem z wskrzeszonym niemowlęciem. |
Hubert |
3.11 |
ok. 656-727. Kuzyn króla Franków Pepina Krótkiego. Najpierw dworzanin na jego dworze, potem (po wizji jelenia z krzyżem między rogami) pustelnik, następnie misjonarz, biskup Tongen-Maastrichtu, późn. Liege, apostoł Ardennów i Brabantu; |
Patron myśliwych, leśników i sportowców, matematyków i metalowców |
Łuk a. kusza; pies gończy; jeleń z krucyfiksem między rogami. Czasem w szatach biskupich. |
Opracowano na podstawie: Wł. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 1994; H. Hoever OCist, Żywoty Świętych Pańskich, Olsztyn 1988, Catherine Rabenstein, "For All the Saints" - tam też szersza bibliografia oraz materiałów własnych.