Bardzo często mamy do czynienia z różnymi typami poezji. Niektóre wiersze nas wzruszają, niepokoją, zastanawiają, olśniewają, a jeszcze inne- prowokują. To właśnie ta różnorodność, wywieranych przez nie uczuć wpływa na fakt, że poezję tak bardzo lubimy.

Czy są wiersze, które nas wzruszają? Oczywiście. Najgłębsze uczucia wywołują te, których akcja toczy się w czasach wojny lub okupacji. Przykładami takich utworów są „Warkoczyk” i „Ocalony”- dzieła Tadeusza Różewicza. Pierwszy utwór, choć posiadający bardzo prostą budowę, przejmuje mnie szczególnie.... Początkowe wersy mówią o tym, że wszystkie kobiety z transportu zostały już ogolone, a ich włosy zmieciono pod ścianę. Leżą tam sztywne, nie muskane dłonią, czy wiatrem- martwe. A wśród nich, „szary warkoczyk, mysi ogonek ze wstążeczką,
za który pociągają w szkole niegrzeczni chłopcy”. W tych wersach czytamy, że straszliwy los spotykał także dzieci. Dlatego też, ten wiersz mnie tak bardzo wzrusza.

Utwór „Ocalony”, ma bardzo podobną tematykę. Jest jednak jeszcze dosadniejszy . Podmiot liryczny, ocalał- prowadzony na rzeź. Mówi, że tam wyrazy takie jak człowiek i zwierzę, czy miłość i nienawiść, są puste i jednoznaczne. Tam „człowieka tak się zabija jak zwierzę”. Podmiot liryczny mówi „widziałem: furgony porąbanych ludzi, którzy nie zostaną zbawieni.”. Wiersz ten naprawdę dosadnie ukazuje los ludzi z obozów koncentracyjnych. Właśnie takie utwory, wzruszają najbardziej.

Jeśli chodzi o twórczość Tadeusza Różewicza, to pisał on wiersze o różnych tematykach- nie tylko te wzruszające. Spośród jego utworów, jeden zaniepokoił mnie szczególnie. A mianowicie „List do ludożerców”. W swoim dziele autor ukazuje ludzi, którzy „mówią odwróceni tyłem: ja, mnie, mój, moje”. Są to osoby, które „patrzą wilkiem na człowieka, który pyta o wolne miejsc w przedziale pociągowym”.... Autor nazywa ich ludożercami. Kim jest ludożerca w tym wierszu?

To zapatrzony w siebie, obojętny człowiek, który zatracił hierarchię wartości i wszelkie nadzieje na lepsze jutro, dlatego dba i troszczy się tylko o siebie, do celu dąży nie zwracając uwagi na innych. W ostatniej zwrotce autor nawołuje do zmiany postępowania: „Kochani ludożercy, nie zjadajmy się. Dobrze? Bo nie zmartwychwstaniemy. Naprawdę”. Co w tym wierszu mnie niepokoi najbardziej? To, że mimo, iż wiersz został napisany stosunkowo dawno, to tacy ludzie istnieją do dziś. Myślę, że każdy z nas powinien odpowiedzieć sobie na pytanie: „Czy ja nie jestem „ludożercą?”.

Jest wiele utworów ,które nas zastanawiają, skłaniają do refleksji na określony temat. Przykładem takiego wiersza jest „Sprawiedliwość”, Jana Twardowskiego. Autor pisze, że „Gdyby wszyscy mieli po cztery jabłka, gdyby wszyscy byli silni jak konie, gdyby wszyscy byli jednakowo bezbronni w miłości, gdyby każdy miał to samo- nikt nikomu nie byłby potrzebny”. Zawsze gdy czytam ten utwór zastanawia mnie, czy podmiot liryczny ma rację, że to, iż nie mamy wszyscy tego samego jest dobre. Czasami jestem tego samego zdania co on, a innym razem uważam, że jednak lepiej by było, „gdyby każdy miał to samo”. Ten utwór zastanawia mnie najbardziej ze wszystkich......

Dzieło Juliana Tuwima „Nauka”, to wiersz, który naprawdę olśniewa. Autor opisuje, że nauczyli go „mnóstwa mądrości”. Uważa to wszystko jednak za zbyteczne:

„Różne rzeczy do głowy mi wkuli,
Tumanili nauką daremną.

I nic nie wiem, i nic nie rozumiem,
I wciąż wierzę biednymi zmysłami,
Że ci ludzie na drugiej półkuli
Muszą chodzić do góry nogami.”

W kolejnych strofach mówi, że do dziś ma taką szkolną trwogę, że Bóg go wyrwie(ale gdzie wyrwie?), a on stanie bez słowa. Ważniejsze jest bowiem nauczenie się praw życiowych, niż np. tych fizycznych. Dlaczego?

„Trudna lekcja. Nie mogłem od razu.
Lecz nauczę się... po pewnym czasie...
Proszę! Zostaw mnie na drugie życie
Jak na drugi rok w tej samej klasie.”

Niestety, nikt z nas nie będzie mógł przeżyć swojego życia powtórnie- mamy tylko jedną szansę. Myślę, że jest bardzo ważne, by mieć tego świadomość......

Wiersze które prowokują do działania, powstawały szczególnie w czasach, kiedy Polski nie było na mapach. Nakłaniały one do dalszej walki, dodawały otuchy. Przykładem takiego wiersza jest „Bagnet na broń”- dzieło Władysława Broniewskiego. Nawet sam jego tytuł, jest już rozkazem. W kolejnych strofach, autor ukazuje sytuacje, które tak silnie działają na wyobraźnię człowieka, że spełnia on „rozkaz”. Tego typu utworów, w tamtym okresie powstało bardzo dużo. Wierszem, który podobnie prowokuje, jest „Rota”, Marii Konopnickiej, w której podmiot liryczny mówi: „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród”.

Jak widać na powyższych przykładach, poezja wzrusza, niepokoi, zastanawia, olśniewa i prowokuje. Każdy wiersz, ma za zadanie wzbudzać w nas konkretne emocje. To właśnie sprawia, że tak bardzo lubimy poezję.....

---