Opisywali艣my wcze艣niej, jak wybiera膰 i selekcjonowa膰 informacje z grubych ksi膮偶ek. Dzisiaj b臋dzie o robieniu notatek
Wi臋kszo艣膰 notatek, to po prostu przeniesienie s艂贸w wyk艂adaj膮cego profesora na papier. No dobra, to oczywiste - zapewne pomy艣licie - to o czym ten go艣ciu pisze? Przecie偶 to wie ka偶dy!
- OK, mo偶e i ka偶dy wszystko wie, tylko czemu tak ma艂o z nas stosuje podstawowe i najprostsze techniki, wspomagaj膮ce notowanie? Co wi臋cej, cz臋sto okazuje si臋, 偶e w pierwszych klasach podstaw贸wki poznajemy niekt贸re ze sposob贸w efektywnego notowania (podkre艣lenia, kolorowanie), tylko... przestajemy je stosowa膰, bo jeste艣my ju偶 przecie偶 tacy doro艣li...
Dobre notatki, to zapisanie nie tyle s艂贸w wyk艂adaj膮cego, ile my艣li w nich zawartych
Podejrzewam, 偶e wielu z Was - prawdopodobnie ze strachu, 偶e co艣 wa偶nego przeoczy - stara si臋 za wszelk膮 cen臋 zanotowa膰 dok艂adnie wszystkie s艂owa wyk艂adowcy w dos艂ownym ich brzmieniu. O dziwo, sporo student贸w na pierwszym roku nadal stosuje t膮 metod臋. Jednak Ci, kt贸rzy nie potrafi膮 szybko pisa膰, zaczynaj膮 si臋 gubi膰 i w konsekwencji opuszczaj膮 niekt贸re s艂owa wyk艂adowcy. Mamy na to recept臋. Co prawda, stare przyzwyczajenia mog膮 sprawi膰, 偶e na pocz膮tku b臋d膮 si臋 pojawia艂y problemy z zastosowaniem jej w praktyce, ale gwarantujemy Wam, 偶e efekty b臋d膮 szybko widoczne. Na pocz膮tek, ma艂y przyk艂ad:
FRAGMENT WYK艁ADU
Wyk艂adowca:
Stan szlachecki kszta艂towa艂 swoje pa艅stwo na przestrzeni XV i XVI wieku - wieki XVII i XVIII to okres jego pe艂nego funkcjonowania. Zajmiemy si臋 tutaj pi臋cioma grupami spraw. Po pierwsze pr贸b膮 naszkicowania obrazu szlachty jako stanu, po drugie jego podstawami spo艂ecznymi, po trzecie podstawami gospodarczymi, dalej na czym polega艂a absolutna przewaga polityczna szlachty w Rzeczypospolitej i wreszcie, jako ostatni膮 spraw膮 zajmiemy si臋 kr贸tko kultur膮. Stan szlachecki obejmowa艂 oko艂o 10% populacji Rzeczypospolitej. To bardzo du偶o zwa偶ywszy, i偶 we Francji obejmowa艂 oko艂o 2%, w Rosji 1,5%. Szlachta wywodzi艂a si臋 z dw贸ch grup spo艂ecznych z okresu 艣redniowiecza, kt贸re uleg艂y zlaniu - byli to rycerstwo i mo偶ni. Te dwie grupy r贸偶ni艂y si臋 maj膮tkowo i r贸wnie偶 w ramach stanu szlacheckiego wyst臋powa艂 wyra藕ny podzia艂 maj膮tkowy. Szlachta dzieli艂a si臋 na magnateri臋(najbogatsza grupa), 艣redni膮 szlacht臋, szlacht臋 zagrodow膮 (ta grupa nie posiada艂a ch艂op贸w, sama uprawia艂a ziemi臋) i wreszcie go艂ot臋 szlacheck膮, kt贸ra nie posiada艂a ziemi a wy艂膮cznie szabl臋 i pochodzenie. Dwie pierwsze grupy zwano posesjonatami, a dwie pozosta艂e nieposesjonatami. Mimo i偶 niezale偶nie od posiadania stanu maj膮tkowego, ka偶dy szlachcic cieszy艂 si臋 tymi samymi prawami politycznymi, to w praktyce nieposesjonaci nie byli dopuszczeni do pe艂nienia urz臋d贸w.
Nasza notatka powinna wygl膮da膰 tak:
Stan szlachecki -> pocz膮tki XV i XVI w., rozkwit XVII i XVIII
Szlachta -> 10% ludzi !!!, (Francja 2%, Rosja 1,5%)
[艢REDNIOWIECZE] [NOWOZYTNO艢膯]
Rycerstwo
|-------------------------------->SZLACHTA
Mo偶ni
KASA I WP艁YWY:
+
1.Magnateria
2. 艢rednia szlachta
Posesjonaci
dopuszczeni do urz臋d贸w
-
3. Zagrodowa szlachta
4. Go艂ota szlachecka
Nieposesjonaci
niedopuszczeni do urz臋d贸w
Mam nadziej臋, 偶e po tym przyk艂adzie wida膰, 偶e zapisywanie najwa偶niejszych informacji w postaci skr贸towej jest bardzo przydatne. Tre艣膰 wyk艂adu, to kilkana艣cie linijek, a notatek? Tylko kilka!!!
W przyk艂adzie tym wyst膮pi艂o kilka element贸w - sztuczek, wartych uwagi:
Stosowanie akapit贸w i zwi臋kszonych odst臋p贸w mi臋dzy linijkami
Podporz膮dkowanie si臋 tym zasadom, pozwoli Wam oddzieli膰 my艣li i idee zawarte w wyk艂adzie czy ksi膮偶ce, od innych my艣li odmiennych tematycznie. Cz臋sto si臋 bowiem zdarza, 偶e notuj膮c bardzo szybko, nie zwracamy uwagi na to, jak tekst jest zbudowany. Natomiast przyjrzenie si臋 jego strukturze, pozwoli nam w艂膮czy膰 odpowiednie "schematy" do odpowiednich my艣li zawartych w akapitach.
Marginesy
Cz臋sto s艂yszymy w szkole: "Gdzie masz MARGINESY ty flejtuchu jeden!" Nic wi臋c dziwnego, 偶e wi臋kszo艣ci uczniom wydaje si臋, i偶 s艂u偶膮 one jedynie wzgl臋dom estetycznym. To prawda, ale mog膮 one s艂u偶y膰 tak偶e do czego艣 wa偶niejszego w procesie nauki.
Bardzo cz臋sto zdarza si臋, 偶e zapisanie jakiej艣 my艣li po raz pierwszy, nie jest tak przejrzyste jak przy zapisaniu za 2 czy 3 razem, ju偶 po jej przemy艣leniu. Mo偶na wi臋c t膮 my艣l zapisa膰 jeszcze raz, ja艣niej - na marginesie. Marginesu u偶ywamy tak偶e, gdy po czasie nasunie nam si臋 jakie艣 skojarzenie z danym akapitem, czy je偶eli chcemy zamie艣ci膰 odno艣nik do jakiej艣 literatury czy innego fragmentu naszej notatki.
Wreszcie, poprzez marginesy mo偶na 艂膮czy膰 strza艂kami poszczeg贸lne akapity, w celu zaznaczenia zwi膮zk贸w my艣lowych i tematycznych mi臋dzy nimi. I na koniec, gdy zmuszeni jeste艣my zapisa膰 tekst w brzmieniu dos艂ownym jak np. fragment wiersza, s艂awny cytat czy definicj臋 lub regu艂k臋, mo偶emy potem na marginesie umie艣ci膰 w艂asn膮 parafraz臋.
A teraz DEFINICJA:
Je偶eli na odkszta艂calny ust贸j pr臋towy dzia艂a obci膮偶enie zewn臋trzne rzeczywiste, to obci膮偶enie to wykonuje na przygotowanych przemieszceniach ustroju prac臋 r贸wn膮 pracy uog贸lnionych si艂 przekrojowych na przygotowanych odkszta艂caniach.
艁ojezu! A co ja mam z tym czym艣 zrobi膰 - zapytacie. A mo偶e tak:
PARAFRAZA:
Je偶eli na drut dzia艂a si艂a to si艂a ta wykonuje w miejscu zgi臋cia si臋 pr臋tu prac臋 r贸wn膮 pracy si艂 wewn臋trznych na przygotowanych odkszta艂caniach.
Pogrubione zwroty, czy grupy wyraz贸w zast膮pili艣my pojedynczymi, a co wa偶niejsze, „ludzkimi” wyrazami. Bardziej zrozumia艂e? Chyba tak. A na pocz膮tku a偶 odrzuca艂o..
Kolor, podkreslanie i pogrubienie
Kolor, tak jak akapity, pozwala na rozgraniczenie jednego rodzaju informacji od drugich. Np. w notatkach z historii, mo偶na poprzez cz臋ste stosowanie jednego koloru do okre艣lonego rodzaju informacji tak uwarunkowa膰 sw贸j m贸zg, aby je szybciej odnajdywa艂. Czerwonym kolorem zapisywa膰 daty, zielonym imiona i nazwiska wa偶nych osobisto艣ci a jeszcze innym nazwy organizacji itp. Oczywi艣cie wyb贸r kolor贸w i rodzaju kolorowanych informacji zale偶y od was. Wa偶ne jednak, aby odr贸偶nia艂y si臋 od koloru tekstu.
Gdy ju偶 zabraknie wam kolor贸w, podobn膮 funkcj臋 mo偶e pe艂ni膰 podkre艣lanie najwa偶niejszych informacji lub u偶ywanie cz臋sto przez student贸w stosowanych zakre艣laczy do wy艂apywania sedna informacji z tekstu.
Symbole
Ich zalet膮 jest uniwersalno艣膰 i 艂atwa rozpoznawalno艣膰. Dodaj膮c do notatek „???” mo偶emy wskaza膰, 偶e nie jeste艣my do ko艅ca pewni czy informacja przy tym znaku jest dla nas zupe艂nie jasna i b臋dziemy musieli j膮 sobie wyt艂umaczy膰. „!!!” mo偶e sugerowa膰 niezwyk艂膮 wa偶no艣膰 wiadomo艣ci. Wreszcie symbole mo偶emy wymy艣la膰 sami, jak np. skrzy偶owane miecze przy dacie 1410 sugeruj膮 nam, 偶e w tym roku mia艂a miejsce bitwa, a symbol krzy偶a, 偶e kto艣 zmar艂. Przyk艂ad贸w mo偶na tu podawa膰 wiele - ka偶dy powinien wypracowa膰 sw贸j system znak贸w, kt贸re b臋dzie p贸藕niej 艂atwo kojarzy艂.
Tabelki, wykresy i strza艂ki
To kolejne triki, kt贸re pozwalaj膮 na uporz膮dkowanie wiedzy. Przyk艂adem tabelki jest rozdzielenie szlachty i przyporz膮dkowanie jej praw. A wykresem jest kasa i wp艂ywy ze znakiem + i - na ko艅cach osi.