Analiza ilościowa- redoksymetria
Analiza ilościowa- redoksymetria jest to dział ilościowej chemii analitycznej, który wywodzi się z reakcji utleniania i redukcji, na których oparte są wszystkie metody oznaczania jonów. Zastosowanie mają tylko reakcje przebiegające stechiometrycznie i praktycznie nieodwracalnie. Reakcję taką można przedstawić za pomocą równania:
Autl + ne ↔ Ared
Wielkością charakteryzującą układ pod względem jego właściwości redoks (zdolność układu oddawania lub przyłączania elektronów) jest potencjał redoks, który wyraża się za pomocą wzoru:
E = E° + (RT / nF) ln (autl / ared)
Gdzie: E- potencjał redoks
E°- potencjał normalny danego układu redoks
R- stała gazowa (r=8,314 J/mol*K)
T- temperatura (K)
F- stała Faradaya (96500 C/mol)
N- liczba elektronów oddanych lub pobranych przez jon
autl / ared- aktywność utleniacza lub reduktora (aktywność substancji stałych jest stała i
równa jedności).
Wartość potencjału redoks jest zależna od stosunku aktywności formy utlenionej do zredukowanej. Dla roztworów rozcieńczonych można przyjąć, że aktywność jonu An+ jest równa jego stężeniu. Z równania Nernsta wynika, że gdy autl=ared, potencjał redoks układu jest równy potencjałowi normalnemu tego układu, E= E°.
Głównie przed miareczkowaniem redoks trzeba przeprowadzić oznaczaną substancję w postać zredukowaną (jeśli miareczkuje się roztworem utleniacza) lub w postać utlenioną (jeśli miareczkuje się roztworem reduktora). Najczęściej stosuje się takie redutory lub utleniacze, które następnie można łatwo usunąć z roztworu. Jako reduktory stosuje się: dwutlenek siarki, chlorek cyny (II) i amalgamaty metali (w kolumnie Jonesa). Jako substancje utleniające stosuje się: nadtlenek wodoru, brom, bizmutan sodu.
Reduktometria jest to miareczkowanie mianowanymi roztworami reduktorów. Do typowych metod reduktometrycznech należą:
- ferrometria- jako reduktor stosowany jest roztwór FeSO4
- jodometria- jako reduktor stosowany jest roztwór tiosiarczanu, najczęściej Na2S2O3
Oksydymetria jest to miareczkowanie roztworami utleniaczy. Do typowych metod oksydymetrycznych należą:
- cerometria- jako utleniacz stosowany jest Ce(SO4)2
- bromianometria- jako utleniacz stosowany jest KBrO3