Technologia -całokształt wiedzy dotyczącej kompletnej metody wytwarzania jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu przemysłowego lub usługowego
Tech. informacyjna -dziedzina wiedzy obejmująca informatykę, telekomunikację, narzędzia i inne technologie związane z informacją
Informatyka -zespół dyscyplin naukowych i tech. Zajmujących się przetwarzaniem informacji, zwłaszcza przy użyciu środków automatycznych
Dana -info. Przedstawiona w sposób dogodny do przechowywania, przesyłania lub przetwarzania
Telekomunikacja -dziedzina nauki i tech. Zajmująca się transmisją wszelkiego rodzaju informacji na odległość, obejmuje sposoby przetwarzania tych info., kodowanie, sprzęt, itp.
Bit -pozycja lub cyfra reprezentująca liczbę zapisaną w kodzie dwójkowym
Popularność bitów: ma dwa stany; łącząc bity w grupy można otrzymać dowolną liczbę symboli; dwójkowy system zapisu może być bezpośrednio przeniesiony na bity; operacje arytmetyczne są proste; można stosować reguły algebry Boole'a; są odporne na zakłócenia
Słowo komputera -ciąg bitów o ustalonej długości, który w różnych operacjach wewnętrznych jest traktowany niepodzielnie
Bit -jednostka informacji, określa ilość info. Zawartą w komunikacie o występowaniu jednego z dwóch równie prawdopodobnych stanów
Ch-ka komputera
Zamierzone przetwarzanie info. Przebiega wg schematu:
Przetwarzanie info.:
Komputer -urządzenie elektroniczne przeznaczone do automatycznego przetwarzania informacji wg zadawanych algorytmów
Architektura komp. -definiowana przez atrybuty komputera widoczne przez programistę piszącego program w języku maszynowym
Atrybuty def. archit. komp.: lista instrukcji; format instrukcji; kody informacji; tryby adresowania; rejestry i lokacje pamięć
Archit. komp. wg Neumana: program wykonywany przez procesor oraz przetwarzane dane przechowyw2ane są w pamięci; kolejność wykonywania rozkazów zależy od ich umieszczenia w prog., zmiana możliwa przez program, sys. operacyjny, użytkownika; procesor odczytuje rozkazy z pamięci wysyłając odpowiednie adresy
Elementy funkcjonalne komp.: procesor, pamięć operacyjna, urządzenia zew., szyna danych, szyna adresowa, szyna sterująca
W czasie przetwarzania danych ma miejsce: dostęp użytkownika do urządzeń zew.; wprowadzanie programów i danych; wywołanie prog. przez użytkownika; wykonywanie programu; wyświetlanie, wydrukowanie wyników
Implementacja sprzętowa arch. komp.: rzeczywista struktura sprzętu; organizacja ukł. Logicznych; organizacja dróg przepływu danych
Wydajność obliczeniowa komp.
FLOPS -liczba operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę
Benchmark LINPACK[ rank top500, fortran] -oparty na bibliotece LINPACK, mierzy szybkość rozwiązywania gęstego[dane nie zerowe] ukł. Równań liniowych
MIPS -liczba milionów operacji stałoprzecinkowych na sekundę [wydajność CPU]
System komputerowy -komputer + peryferia z nim związane
Podział komp. wg mocy obliczeniowej: superkomputery [b. duża moc obliczeniowa, RAM 16-512GB]; mainframe [komp. centralny, ewentualnie kilka o dużej wydajności przetwarzania danych, którego celem jest świadczenie usług dużej ilości użytkowników, nie posiada dużej mocy obliczeniowej, specjalizuje się w wydajne operacje we/wy, ma bardzo duże współczynniki wielozadaniowości]; minikomputer [maszyna o możliwościach większych niż stacja robocza, często był wykorzystywany jako komp. specjalizowany, prosta obsługa, niewielkie wymiary, modułowa budowa, nie wymagał klimatyzacji]
Stacja robocza [potocznie] -każdy komputer przeznaczony do bezpośredniej pracy
Procesor [CPU] -urządzenie cyfrowe sekwencyjne potrafiące pobierać dane z pamięci, interpretować je i wykonywać jako rozkazy
RISK -procesory tego typu zawierają najprostsze rozkazy
CISK -procesory tego typu zawierają złożone rozkazy
Funkcjonalna struktura procesora: zespół rejestrów; jednostka arytmetyczna; ukł. sterujący przebiegiem wykonywania rozkazów
Płyta główna -…
Pamięć komputera -…
Dysk twardy -….
Dyskietka -…
Pamięci optyczne: CD-ROM [grubość 1,2mm; średnica 12cm; 1982]; DVD[…]; HD DVD[grubość 1,2mm, średnica 12cm, bardziej pojemny niż DVD dzięki zastosowaniu niebieskiego lasera o dł. 405nm; HD DVD-ROM 15GB[1s1w] 60[2s2w] 51[1s3w]]; BD[ większa pojemność niż DVD, niebieski laser o długości 460nm; 25GB[1w1s]; 50GB[2w1s]]
Pamięć USB -urządzenie przenoścnie zawierające pamięć nie ulotną typu Flash EEPROM, poj. 128MB-4GB, szybkość: FullSpeed (USB 1.1, 12Mbit/s {1,5MB/s}); HiSpeed (USB 2.0, 480Mbit/s{60MB/s}); Schemat budowy: złącze USBG, kontroler pamięci, styki serwisowe, kość pamięci Flash, rezonator kwarcowy, dioda LED, blokada zapisu, miejsce na dodatkową pamięć.
Oprogramowanie komp. (software) -całość inf. W postaci: zestawu informacji; zaimplementowanych interfejsów; zintegrowanych danych przeznaczonych do realizacji wyznaczonych celów
Oprogramowanie -termin zazwyczaj stosowany do określenia większych programów oraz ich zbiorów; programy bądź ich zespoły często w połączeniu z bibliotekami , dodatkowymi danymi
Podział oprog.: systemowe; do tworzenia oprogramowania; biblioteki programistyczne; użytkowe
Program komputerowy -zbiór (ciąg) instrukcji opisujących zadanie bądź zadania które ma wykonać komputer
Program komputerowy w trakcie wykonywanie to proces bądź zadanie
Interfejs użytkownika -oprog. Pozwalające na interakcje między użytkownikiem a aplikacją
Interfejs to także urządzenie elektroniczne bądź optyczne pozwalające na komunikacje między dwoma innymi urządzeniami których bezpośrednio nie da się połączyć ze sobą
System operacyjny -prog. komp. lub zbiór prog., który zarządza systemem oraz aplikacjami komputera, ładowany do pamięci komp. na początku jego pracy, nie korzysta z gotowych funkcji, sam je udostępnia, od niego zależą rzeczywiste możliwości wykorzystania sprzętu komputerowego
Zadania sys. operac.: zarządzanie zasobami komp., przydzielanie zasobów procesom; koordynacja pracy procesora, pamięci, urządzeń peryferyjnych; ochrona danych i pamięci; automatyzacja najczęściej wykorzystywanych funkcji; abstrakcja równoległości wykonywania prog.; zapewnienie jednolitości dostępu do urządzeń
Podział sys. operac. wg sposobu przetwarzania: bezpośrednie (sys. interakcyjne) bezpośrednia interakcja między użytkownikiem a sys. i wykonywaniem zadań użytkownika; pośredniego (sys. wsadowe) występuje znacząca zwłoka czasowa między przedłożeniem a rozpoczęciem zadania, niemożliwa ingerencja użytkownika w zadanie
Wg wywłaszczania: z wywłaszczaniem[ możliwość przerwania procesów i przeniesienia go powrotem do kolejki] bez wywłaszczania [proces jest przenoszony gdy sam tego zażąda]
Biblioteka -zbiór funkcji z których korzystają różne programy, za twórców koncepcji uważani są M. Wilkes, D.J. Wheeler, S. Gill (1951), biblioteka związana często z 1 jęz. oprog.
Podział bibliotek wg połączenia z prog.: statyczne [łączone z prog. w momencie konsolidacji]; dynamiczne [łączone z prog. w momencie wykonania]; uruchomieniowe [zasoby funkcji narzędziowych które wspomagają program komp. w trakcie jego działania, współpracujące z sys. oprac. W celu dostosowania funkcji we/wy, matematycznych
Interfejsy do innych jęz. Tworzone są za pomocą wraperów
Koncepcje uruchamiania komp.: wykorzystanie translatorów [przed uruchomieniem prog. wykonywane jest tłumaczenie go na postać zrozumiałą dla komp.]; wykorzystanie interpreterów [prog. źródłowy jes „w locie” tłumaczony, fragmenty prog. są natychmiast wykorzystywane przez komp.]
Kod źródłowy -prog. komp. zapisany w jakimś jęż. oprog. Z użyciem środowiska programistycznego
Kod maszynowy -postać wykonywalna prog., przeznaczony do bezpośredniego lub prawie bezpośredniego wykonania przez procesor, przeznaczony na konkretny typ procesora, wytażony w postaci kodów rozkazów dla tego procesora i ich argumentów
Translator -specjalny prog. komp. tłumaczący prog. w jęz. Programowania na postać wynikową zrozumiałą dla maszyny
Kompilator -tłumaczy prog. zapisany w jęz. wysokiego poziomu, tłumaczy automatycznie kod napisany w jednym jęz. na równoważny kod w innym jęz. [kod źródłowy na maszynowy]
Asembler - tłumaczy programy zapisane w jęz. symbolicznym na jęz. maszynowy, jęz. programowania niskiego poziomu, jedno polecenie to 1 rozkaz procesora, umożliwia tworzenie prog. których kod źródłowy może być zrozumiały dla człowieka i jednocześnie jest bezpośrednio tłumaczony na kod maszynowy procesora
Interpreter -prog. komp. analizujący kod źródłowy prog., przeanalizowane fragmenty wykonuje
Jęz. programowania -usystematyzowany sposób przekazywania poleceń komputerów do wykonywania
Programowanie proceduralne -zakłada proces realizacji zadania jako sekwencje instrukcji zmieniających stan programu
Programowanie obiektowe -metodyka tworzenia prog. komp. które definiuje programy za pomocą obiektów[elementów łączących stan], obiekty komunikują się pomiędzy sobą w celu wykonywania zadań
Podział jęz. programowania: wg generacji: 3GL [3 generacja, Pascal, C] 4GL [4 generacja, matlab, matematica]
Generacja jęz. opisuje zawansowanie struktury języka, im niższy numer generacji tym jęz. programowania jest bardziej zbliżony do sprzętu, im wyższy to jęz. programowania jest bardziej intuicyjny i niezależny od rodzaju sprzętu
Oprogramowanie użytkowe -określa sposób w jaki zostają użyte zasoby sys. do rozwiązywania problemów obliczeniowych zadanych przez użytkownika, ma bezpośredni kontakt z użytkownikiem
Edytor -program służący do wprowadzania zmian w jakimś dokumencie
Procesor tekstu -zawansowany edytor tekstu, umożliwiający równocześnie: formatowanie tekstu, różne kolory, itp.
WYSIWYG -określa metody które pozwalają uzyskać wynik w publikacji identyczny lub b. zbliżoy do obrazu na ekranie
WYWIWYG -met. Które pozwalają na całkowitą kontrolę nad kdem dokumentu, na monitorze prezentowany jest kod strony, np. edytory WWW
Arkusz kalkulacyjny -prog. komp. przedstawiający dane głównie liczbowe w postaci zestawu dużych tabel dwuwymiarowych, pozwala na automatyczną obróbkę tych danych oraz prezentacje ich w różnych sposób, np. Calc, Quattro Pro, Excel
Prezentacja -dok. Przedstawiający dany temat, np. Presentations, Impress, Powerpoint
Baza danych -zbiór danych zapisanych w ściśle określony sposób sktruktórach odpowiadających założonemu modelowi danych; potocznie obejmuje bazę danych i program wyspecjalizowany do gromadzenia i przetwarzania tych danych
Rodzaje baz danych:
Karotekowa -każda tabela danych jest osobnym dokumentem i nie może współpracować z innymi tabelami
Sieciowa -korzysta z rekordów i zbiorów, rekordy zawierają pola przechowujące dane, zbioty określają relacje 1 do wielu między rekordami, gdzie 1 rekord jest „właścicielem” zbioru zawierającego „członków” zbiorów, 1 rekord może być zarówno „właścicielem” i „członkiem” wielu zbiorów
Hierarchiczna - dane przechowywane są na zasadzie rekordów nadrzędnych-podrzędnych, każdy rekord jest związany z dokładnie 1 rekordem nadrzędnym
Relacyjna -dane przechowywane są jako zbiór krotek[zespołów danych], które w znormalizowanych BD są unikalnie nie ważna jest ich kolejność, dostęp do nich jest realizowany za pomocą algebry relacji, wiele tablic danych (relacji) może współpracować ze sobą, posiadają wewnętrze jęz. programowania wykorzystujące zwykle SQL, z powodu braku możliwości identyfikacji wiersza przez jego pozycję wprowadzana jest 1 lub więcej kolumn niepowtarzalnych w tabeli tworzącej klucz
Zasady relacyjnych baz danych: wszystkie wartości danych oparte są na prostych typach danych; wszystkie dane przedstawiane są w formie 2D tablic; każda tablica zawiera 0 lub więcej wierszy (krotek) i jedną lub bicej kolumn (atrybutów); wartości w kolumnie w różnych wierszach mogą być inne; wiersze przwechowywane są w kolejności dowolnej; wszystkie operacje wykonywane są w oparciu relacji;
Obiektowa -przechowuje obiekty, widoczne są jako obiekty jęz. programowania, mogą być odczytywane z bary przy pomocy met. Udostępnionych przez te obiekty
Relacyjno obiektowa: manipulowanie danych jako zestaw obiektów, posiada bazę relacyjną jako wewnętrzną met. Przechowywania danych
Strumienie baz danych -dane przedstawione są w postaci strumieni, niektóre lub wszystkie napływające dane nie są dostępne w dowolnej chwili
Różnice między strumieniami danych a danymi konwencjonalnymi: elementy strumienia dancych napływają na bieżąco, system nie ma wpływu na dane które wpływają; strumienie danych nie są ograniczone czasem [teoretycznie]; każdy element pobrany z strumienia danych jest niszczony bądź archizowany po przetworzeniu
Temporalna -każdy rekord posiada stępel czasowy określający czas w jakim wartość jest prawdziwa
System zarządzania bazą danych -oprog. Bądź system oprogramowania służący do zarządzania komputerowymi bazami danych
Bezpieczeństwo teleinformatyczne -zbiór zagadnień z dziedziny informatyki związany z szacowaniem i kontrolą ryzyka wynikającego z korzystania z komp. i sieci komp. z perspektywy poufności, integralności i dostępniośći
Poufność -nieostępność treści zawartych w danych dla wszystkich podmiotów nie uprawnionych do jej odczytywania
Integralność -dane nie zostaną w żaden niuprawniony sposób zminione
Dostępność -nieograniczona możliwość korzystania przez uprawnionych
Bezpieczny sys. teleinformatyczny -wyidealizowane urządzenie, które poprawnie i w całości realizuje tylko i wyłącznie cele zgodne z intencjami właściciela; w praktyce -budowa w/w założenie jest z reguły niemożliwa, przyczyny: ryzyko usterek i błędów, trudność określenia i sformalizowania często sprzecznych oczekiwań, trudność lub niemożliwość automatycznego dowiedzenia że dany program spełnia oczekiwania