Rodzaje twardości wody.
Twardością węglanową nazywamy twardość wywołaną przez obecne w wodzie wodorowęglany, węglany i wodorotlenki wapnia i magnezu (Tww).Twardość wywołana przez inne związki wapnia i magnezu nazywa się twardością niewęglanową (Twn). Twardość ogólna jest sumą twardości węglanowej i niewęglanowej.
Jednostki, które są używane głównie w Europie to stopnie niemieckie i francuskie. W Polsce często używa się milivali (1 mval/dm3). 1 mval wapnia lub magnezu w 1 dm3wody, to jest 20,04 mgCa2+/dm3, lub 12,16 mgMg2+/dm3.
Doświadczenie 17.1. Oznaczenie twardości wody.
1) Oznaczenie twardości węglanowej.
Twardość węglanową oznacza się metodą acydymetryczną, miareczkując próbkę wody kwasem solnym wobec wskaźnika - oranżu metylowego. Podczas oznaczania twardości tą metodą zachodzą następujące reakcje:
Ca(HCO3)2 + 2HCl
CaCl2 + 2H2O + CO2
Mg(HCO3)2 + 2HCl
MgCl2 + 2H2O + CO2
Do kolby stożkowej odmierzyłem 100cm3badanej wody, a następnie dodałem kilka kropel oranżu metylowego. Badaną próbkę miareczkowałem 0,01 mol/dm3kwasem solnym do zmiany zabarwienia z żółtej na cebulkową.
Na miareczkowanie zużyłem 13,2 cm3 kwasu solnego.
Twardość węglanową obliczyłem ze wzoru:
gdzie:
vHCl - objętość roztworu HCl
cHCl - stężenie molowe roztworu HCl
3) Oznaczanie twardości ogólnej.
(Ca2+/Mg2+) + HInd2-
(Ca2+/Mg2+)Ind- + H+
Na2H2Y = 2Na+ + H2Y2-
(Ca2+/Mg2+)Ind- + H2Y2-
(Ca2+/Mg2+)Y2- + HInd2- + H+
Twardość ogólną oznacza się metodą kompleksometryczną, miareczkując próbkę wody wersenianem disodowym (EDTA) wobec wskaźnika - czerni eriochromowej.
Do kolby stożkowej odmierzyłem 100 cm3 badanej wody, a następnie dodałem 2 cm3 buforu amonowego (pH = 10) oraz szczyptę czerni eriochromowej. Badaną próbkę miareczkowałem roztworem wersenianu disodowego (EDTA) o stężeniu 0,01 mol/dm3do zmiany barwy roztworu z fioletowej na niebieską.
Na miareczkowanie zużyłem w pierwszej próbie 8,1 cm3 EDTA, w drugiej próbie 7,9 cm3.
Jako wartość średnią przyjęłem do obliczeń 8,0 cm3 EDTA.
Twardość ogólną wody obliczyłem ze wzoru:
gdzie:
vEDTA - objętość EDTA
cEDTA - stężenia molowe EDTA
56.08 - milimol CaO w mg
pomarańczowa
b winnoczerwona
niebieska
czerwona
Włókna kompleksotwórcze
niebieski