Obsługa klienta:
Elementy przed transakcją:
Misja w formie pisemnej i polityka obsługi
klienta.
Popularyzowanie misji i polityki wśród
klientów.
Cele obsługi.
Procesy wspierające cele.
Ludzie i struktury wspierający cele obsługi.
Zaplecze techniczne.
Zapewnienie klienta
o dobrej jakości świadczonych usług.
Informacja o uŻytkowaniu.
Elementy transakcji:
Dostosowanie do wzorców popytu.
Czas.
Zakres obsługi.
Prawidłowy produkt.
Usługi pomocnicze. Z ELEMNTÓW ZAWSZE PYTANIE!!!
Otoczenie (nastrój).
Rozliczenia.
Prezentacje.
Dogodna sprzedaŻ.
Elementy po transakcji:
Gwarancje.
Reklamacje.
Naprawy i odszkodowania.
Kontrola jakości.
Schemat usługi w celu skorygowania błędów.
Rozwiewanie obaw po zakupie.
SprzedaŻ krzyŻowa.
Marketing bezpośredni.
Kluby „stałych klientów”.
Oferta promocyjna w czasie zmniejszonego
popytu.
Poziomy obsługi klienta:
1. Poziom oczekiwany - to potrzeby i nadzieje klienta,
który kontaktuje się z działem obsługi klienta.
2. Poziom dawany - jest określony regulaminem,
zakresem usług i wymaganiami pracodawcy, na
przykład rozwiązywanie problemów klienta według
przyjętych procedur.
3. Poziom extra - to obsługa, której klient się nie
spodziewał i która nie została przewidziana
w regulaminie i oczekiwaniach pracodawcy. Usługa
extra jest dla klienta jak prezent bez okazji.
Do oceny powiązań przedsiębiorstwa z klientami
moŻna wykorzystać następujące
wskaźniki kosztowe:
koszt utraty klientów,
koszt zdobycia nowych klientów.
Zadanie. Próba obliczenia kosztu
utraty klientów
Mając dane: liczba klientów w przedsiębiorstwie -
3000; utrata klientów w analizowanym roku - 5%;
zbadano, Że przyczyną odejścia klientów była słaba
obsługa, a głównie: nierzetelność informacji, długi czas
oczekiwania w kolejce, niesłowność sprzedawców itp.
Przyjmując, Że roczne przychody przedsiębiorstwa
wynoszą 240 mln zł. Marża przedsiębiorstwa wynosi
10%. Oblicz koszt utraty klientów, przychód
przypadający na 1 klienta w ciągu roku oraz utracony
przychód.
Zadanie. Koszt zdobycia nowych
klientów
Proszę obliczyć koszt zdobycia nowych klientów
mając dane:
koszt nawiązania kontaktów z potencjalnym
klientem: płace, prowizja, telefony, wydatki na
delegację - 700 zł
podjęto 90 prób wstępnych kontaktów, z
których zawarto 30 umów.
Zadanie - szacowanie prawdopodobieństwa
wartości klienta dla firmy
Oszacuj prawdopodobieństwo wartości klienta
dla przedsiębiorstwa Y i określ, czy klienci są
warci ponoszonych kosztów wiedząc, Że:
roczny przychód od klienta - 8.000
okres lojalności (w latach) - 2
marża w % − 10%.
Analiza TOWS/SWOT
Analiza TOWS/SWOT
Czynniki wpływające na obecną
i przyszłą sytuację strategiczną
przedsiębiorstwa dzieli się według
kryterium:
_ miejsca powstawania - na
wewnętrzne i zewnętrzne;
_ sposobu oddziaływania - na
pozytywne i negatywne.
Ze skrzyŻowania tych dwoch kryteriow
powstają cztery grupy czynnikow:
_ zewnętrzne pozytywne - szanse;
_ zewnętrzne negatywne - zagroŻenia;
_ wewnętrzne pozytywne - mocne
strony;
_ wewnętrzne negatywne - słabe
strony.
W celu wykonania analizy
TOWS/SWOT naleŻy zatem:
3. Zbadać rownolegle relacje zachodzące między silnymi
i słabymi stronami a szansami i zagroŻeniami, przy czym:
_ w analizie TOWS („z zewnątrz do wewnątrz”) posługujemy
się następującym zbiorem pytań: Czy dane zagroŻenia
osłabią kolejne siły? Czy dane szanse spotęgują
zdefiniowane siły? Czy dane zagroŻenia spotęgują Z TEGO PYTANIE
występujące słabości? Czy dane szanse pozwolą
przezwycięŻyć istniejące słabości?
_ w analizie SWOT („od wewnątrz na zewnątrz”)
posługujemy się zbiorem pytań: Czy zidentyfikowane siły
pozwolą wykorzystać szanse, ktore mogą wystąpić? Czy
zidentyfikowane słabości nie pozwolą na wykorzystanie
mogących się pojawić szans? Czy zidentyfikowane siły
pozwolą na przezwycięŻenie mogących wystąpić zagroŻeń?
Czy zidentyfikowane słabości wzmocnią siłę oddziaływania
mogących wystąpić zagroŻeń?
PYTANIE Z TEGO!!!
Strategia maxi-maxi (agresywna)
_ dotyczy przedsiębiorstw, w ktorym wewnątrz firmy
przewaŻają mocne strony, w otoczeniu zewnętrznym
zaś - szanse.
_ Jest to sytuacja idealna dla firm, ale na rynku bardzo
rzadko spotykana.
_ Strategia ta polega na wykorzystaniu efektu synergii
występującego pomiędzy silnymi stronami organizacji i
szansami generowanymi przez otoczenie. Określana jest
ona często mianem strategii silnej ekspansji i
zdywersyfikowanego ryzyka.
_ Charakterystyczne jest: aktywne wykorzystywanie
pojawiających się szans, wzmacnianie pozycji na rynku,
przejmowanie organizacji o tym samym profilu,
koncentrację zasobow na konkurencyjnych produktach.
Strategia mini-maxi (konkurencyjna)
_ prowadzi do wykorzystania nadarzających się okazji
z jednoczesnym poprawieniem tych obszarow, ktore
uznano za słabe, naleŻy zatem szybko zamienić słabości
w atuty i zaoferować konsumentom usługę w pełni
profesjonalnie.
_ Strategia ta polega na eliminowaniu słabych stron
funkcjonowania organizacji oraz budowaniu jej
konkurencyjnej siły przez maksymalne wykorzystanie
istniejących szans sprzyjających rozwojowi.
_ Działania te mogą przybierać formę powiększania
zasobow finansowych lub handlowych, zwiększania
produktywności, redukcji kosztow, usprawnienia
organizacji, inwestowania w utrzymanie przewagi
konkurencyjnej.
Strategia maxi-mini
(konserwatywna)
_ informuje, Że źrodłem trudności rozwojowych firmy jest
niekorzystny układ warunkow zewnętrznych.
Przedsiębiorstwo moŻe mu przeciwstawić duŻy potencjał
wewnętrzny i probować przezwycięŻyć zagroŻenia,
zamieniając je w szanse wykorzystując do maksimum
swoje atuty (np. silna i duŻa firma w sytuacji spadku
popytu moŻe wykupić konkurenta lub poszukać niszy
rynkowej).
_ Strategia ta zakłada minimalizację negatywnego
wpływu otoczenia przez maksymalne i aktywne
wykorzystanie potencjału tkwiącego w organizacji.
_ Charakterystyczne działania to selekcja produktow,
segmentacja rynku, redukcja kosztow, ulepszanie
produktow konkurencyjnych produktow, rozwoj rynkow,
produktow, ekspansja na nowe rynki.
Strategia mini-mini (defensywna)
_ jest najbardziej niekorzystna dla firm.
Najlepiej wtedy wycofać się z danej
działalności (wariant pesymistyczny) lub np.
znaleźć wspolnika posiadającego poszukiwane
atuty (wersja optymistyczna). Działanie to
ma jednak rację bytu tylko w sytuacji, gdy
zagroŻenia są przejściowe.
_ Strategia ta pomaga przetrwać organizacjom
przez minimalizowanie wpływu, zarowno
występujących wewnątrz słabości jak i
zagroŻeń ze strony otoczenia, poprzez
redukcję kosztow, zmniejszanie zdolności
produkcyjnych czy zatrzymanie procesu
inwestowania.
METODY BADAWCZE
Rodzaje metod, m.in.
• ankiety,
• wywiady,
• panele,
• obserwacje,
• eksperymenty,
• badania symulacyjne,
• pomiary fizjologiczne,
• metody projekcyjne.
ANKIETA
Metoda pomiaru pośredniego charakteryzująca się
tym, iŻ kwestionariusz ankietowy trafia bezpośrednio
do rąk respondenta, ktory odpowiada pisemnie lub
elektronicznie na pytania kwestionariusza.
Stosowana najczęściej w celu moŻliwie szybkiego
przebadania bardzo licznych zbiorowości.
Rodzaje skal:
2. ZaleŻnie od stopnia, w jakim skale odzwierciedlają
rzeczywiste cechy:
a) skale nominalne - pozwalają jedynie na stwierdzenie roŻności
lub rowności mierzonych cech; podstawą ści przyporządkowania
są jakościowe cechy zjawisk,
b) skale porządkowe - umoŻliwiają zarowno odwzorowanie
rowności i roŻności, jak i uporządkowanie mierzonych cech;
ze względu na roŻnice w konstrukcji i przeznaczeniu dzieli
się je na: jednobiegunowe, dwubiegunowe, stopniowe
i ciągłe,
c) skale przedziałowe (interwałowe lub jednostkowe)
- umoŻliwiają stwierdzenie nie tylko relacji mniejszości
i większości, lecz takŻe rowności odstępow
między przedziałami skali,
d) skale stosunkowe (proporcjonalne lub ilorazowe) -
umoŻliwiają dokonywanie pomiarow na najwyŻszym
poziomie dzięki istnieniu stałego, naturalnego
punktu zerowego i naturalnej jednostki miary; moŻna
na niej porownywać pomiary, obliczając ich
stosunek.
c) skale przedziałowe (interwałowe lub jednostkowe)
- umoŻliwiają stwierdzenie nie tylko relacji mniejszości
i większości, lecz takŻe rowności odstępow
między przedziałami skali,
WYWIAD
rozmowa kierowana, w ktorej biorą udział co
najmniej dwie osoby: prowadzący wywiad
i respondent.
Badający stara się oddziaływać na badanego
stawianymi pytaniami i skłonić go do udzielenia
odpowiedzi na temat będący przedmiotem badań.
Wśrod wywiadow indywidualnych na
szczegolną uwagę zasługują:
• bezpośredni indywidualny wywiad
kwestionariuszowy (Paper&Pen Personal
Interview - PAPI),
• bezpośredni wywiad indywidualny ze
wspomaganiem komputerowym (Computer- Może być pytanie z tego!!
Assisted Personal Interview - CAPI),
• indywidualny wywiad telefoniczny ze
wspomaganiem komputerowym (Computer-
Assisted Telephonr Interview - CATI).
Wywiad grupowy
Badacz prowadzący wywiad grupowy nazywany jest
moderatorem.
Głowne cechy focusu to:
- grupa w miarę jednorodna (np. według płci),
- wielkość grupy waha się od 6 do 15 osob,
- czas trwania wywiadu wynosi od 1,5 do 2 h,
- liczba wywiadow wynosi od 3 do 6 z kolejnymi grupami,
- rozmowa w grupie jest kontrolowana przez moderatora,
ktory prowokuje interakcje oraz kontroluje dyskusję,
- rekrutacja raczej „na ulicy”,
- niemoŻność generalizowania wynikow na całą
populację.
PANEL
stała grupa osob, ktora zgadza się dostarczać dane
w określonym czasie. Cel badania panelowego: uzyskanie
informacji o zmianach w kształtowaniu się zjawisk
rynkowych następujących w pewnym okresie czasu.
Cechy:
- pomiar wielokrotny (powtarzalność) w roŻnych odcinkach
czasu,
- względnie stała zbiorowość probna,
- ciągłość,
- systematyczność.
OBSERWACJA
ukierunkowane, zamierzone, celowe,
systematyczne i prowadzone według ustalonego
planu postrzeganie badanych obiektow.
Obserwacja jest najczęściej traktowana jako
pomiar dodatkowy i uzupełniający.
EKSPERYMENT
manipulowanie przez eksperymentatora zmiennymi
w taki sposob, aby oddziaływały one na inne
zmienne, ktorych zmiany poddawane są
pomiarom.
Zmienne manipulowane nazywa się zmiennymi
niezaleŻnymi lub przyczynami, a zmienne poddane
pomiarom - zmiennymi zaleŻnymi lub skutkami.
BADANIA SYMULACYJNE
moŻna określić jako technikę rozwiązywania
problemow, polegającą na śledzeniu w czasie
zmian zachodzących w dynamicznym modelu
systemu.
Budowane modele zdarzeń i procesow mogą być
modelami fizycznymi lub matematycznymi
o charakterze statycznym lub dynamicznym.
POMIARY FIZJOLOGICZNE
a) pomiar fal mozgowych za pomocą elektrookulogramu sprzęŻonego
z elektroencefalogramem i komputerem;
b) pomiar ruchu gałek ocznych - instrument pomiarowy to
tachistoskop;
c) pomiar ruchu źrenic - instrumentem pomiarowym jest pupilometr;
d) pomiar wraŻliwości skory - wraŻliwość skory jako reakcja
emocjonalna na roŻne bodźce objawia się ilością wydzielanego
potu; reakcja ta jest niemoŻliwa do kontroli przez respondenta;
instrumentem pomiarowym jest psychogalwanometr;
e) pomiar natęŻenia głosu - posłuŻono się względną częstotliwością
wibracji głosu człowieka jako reakcją na określone bodźce.
METODY PROJEKCYJNE
zaliczają się do metod jakościowych. Wyraz
„projekcyjny” oznacza pośredniość pytań lub
bodźcow.
Celem ich jest dotarcie do osobowości, postaw
i motywow działania badanych osob na podstawie
tego, co one mowią lub piszą o innych ludziach
oraz sytuacjach. Jest to poznawanie osobowości
drogą pośrednią.
Rodzaje metod projekcyjnych:
1. Metody skojarzeń - polegają na wywołaniu u respondentow
natychmiastowego (w ciągu 3-4 sekund), spontanicznego
skojarzenia z danym słowem. WyroŻnia się:
a) metody skojarzeń swobodnych, mają dwie odmiany:
- metoda, zgodnie z ktorą respondent podaje jakikolwiek
jeden wyraz kojarzący się z wyrazem podanym przez
badacza,
- metoda skojarzeń sukcesywnych - respondent podaje
kolejno kilka powiązanych ze sobą skojarzeń słownych.
Przykład
Proszę natychmiast po usłyszeniu danego słowa podać
swoje pierwsze skojarzenie:
• - mydło.................................
• - wanna...............................• wanna................................
• - gąbka................................
czy teŻ
• - Fiat...........................
• - Mercedes..........................
• - BMW............................
b) metody skojarzeń kontrolowanych, w ktorych ogranicza
się dowolność skojarzeń; odmiany to:
- metoda ograniczająca wyraŻane skojarzenia słowne do
ściślejszych odpowiedzi, np. antonimy, kolory itp.,
- prezentowanie respondentowi na kartach testu
gotowych odpowiedzi w postaci kilku słow, spośrod
ktorych respondent wybiera jedno kojarzące się z podanym
wcześniej innym słowem-bodźcem.
Przykład
Proszę podać, ktore z podanych poniŻej nazw
kojarzą się Pani/Panu z wyrazami: rodzina, biel,
świeŻość, zabawa, smak, dzieci, luksus, lisek,
kolorowy, paski, restauracja:
• - Orbit.....................................
• - Rex..............................................
• - Aquafresh........................................
• - Vizir............................................
2. Metody uzupełnień - polegają na uzupełnianiu przez
respondenta przedstawionych mu w testach niekompletnych
zdań (tzw. stemow) oraz kończenie krotkich historyjek,
dotyczących badanych aspektow postępowania
konsumentow na rynku i sposobow konsumpcji. Dwie
grupy tych metod:
- metody uzupełnień zdań, np. metody uzupełnień luk
słownych w zdaniu lub metody uzupełnień części zdań,
zwykle zakończenia,
- metody uzupełnień krotkich opowiadań - uzupełnienie
opowiadania, dopisanie dalszego ciągu lub dokonanie
wyboru.
Przykład
• 1. Przeczytam Pani kilka zdań. Mają one luki, ktore proszę uzupełnić.
• Timotei jest...............................................szamponem do włosów.
Odpowiada mi w nim przede
wszystkim...........................................Jest on głównie kupowany przez
.................................., natomiast rzadko
przez......................................... Timotei jest
w porównaniu z innymi szamponami.............................. Zaczęłam go
kupować, gdyŻ...............................Opakowanie szamponu jest dla
mnie........................................Nie podoba mi się w
nim..............................................
• 2. Proszę o dokończenie zdań:
• Najczęściej sięgam po batona, kiedy...........................................
• Baton daje mi...................................................
• Kiedy widzę reklamy batonów w telewizji, to.....................................
• Kiedy jem batona, to najczęściej myślę...............................................
• Gdy długo stoję w kolejce do kasy, to..................................................
3. Metody konstrukcji - badani proszeni są o skonstruowanie
opowiadania, opisu lub dialogu dotyczącego
prezentowanego bodźca. Bodźcami tymi są najczęściej
rysunki lub wieloznaczne i niewyraźne obrazy. Metody
te to:
- testy rysunkowe (balonikowe) - składają się z jednego
lub kilku rysunkow przedstawiających rozmowę dwu lub
więcej osob,
- testy obrazkowe (nazywane teŻ testami apercepcji tematycznej
- TAT) - opierają się na prezentacji jednego
lub więcej rysunkow bądź fotografii przedstawiających
schematycznie i niezbyt wyraźnie określoną sytuację
Przykład testu rysunkowego
• Proszę o uzupełnienie dymku (myśli) i balonika
(wypowiedzi).
4. Metody wyobraŻeń (nazywane testami „wyobraź sobie i
zgadnij”, testami „odgrywania rol).
Przykład.
• Proszę wyobrazić sobie osobę uŻywającą dezodorantu
Nivea i scharakteryzować ją ze względu na:
• wiek..................
• styl Życia...................
• pozycję zawodową.........
• zainteresowania..............
Klasyczny przykład - badania w 1949 r.
w USA - kawa Nesca
• Badanym respondentkom przedstawiono dwie
listy zakupów (na liście, oprócz kawy, były
następujące produkty: jeden kg mięsa mielonego,
pęczek marchewki, dwie puszki brzoskwiń, trzy
kilogramy ziemniaków, proszek do pieczenia, dwa
bochenki chleba) róŻniące się tylko rodzajem
kawy (na jednej liście była tradycyjna kawa
mielona Maxwell, na drugiej - nowy produkt
kawa rozpuszczalna (instant) Nesca), prosząc je,
aby na ich postawie scharakteryzowały osobę,
która dokonuje takich zakupów.
Klasyczny przykład - badania w 1949 r.
w USA - kawa Nesca
• Kobietę, która robiła zakupy z listy z kawą rozpuszczalną,
opisano jako „samotną, pracującą w biurze, leniwą, nie
umiejącą planować zakupów, lub młodą męŻatkę. Lubi długo
spać, poniewaŻ kupiła puszkę kawy błyskawicznej”.
• Kobieta reprezentująca drugą listę jest według badanych
„praktyczną, oszczędną, lubiącą gotować, czułą opiekunką
rodziny. Kobieta ta nie dba zbytnio o figurę
i lubi towary reklamowane”.
• RóŻnice w odbiorze wywołała jedyna zmiana na liście - kawa.
W tamtym okresie bowiem umiejętne przygotowywanie kawy
było jedną z waŻniejszych sztuk kulinarnych pani domu,
symbolem gościnności i ciepła rodzinnego.
Inne metody projekcyjne, np.
• Metoda collage (kolaŻ) - stosowana wyłącznie jako technika
grupowa - jest to tworzona zespołowo kompozycja z wycinków
gazet i zdjęć mająca zilustrować jakiś problem marketingowy
(np. wizerunek marki, typowego uŻytkownika marki/produktu).
Materiały do zadania powinny być przygotowane według
załoŻeń badacza, choć niekiedy sami uczestnicy ze sterty
czasopism dobierają rysunki do kolaŻu.
• Personifikacja - zadanie wyobraŻenia sobie produktu lub marki
jako osoby. Następnie, w zaleŻności od wersji zadania,
uczestnicy próbują opisać markę szczegółowo (np. jej cechy
charakteru, sposób spędzania wolnego czasu, cechy
demograficzne), opisać jej otoczenie (np. samochód, jakim
jeździ, jej dom) lub teŻ opisać ją w sytuacji społecznej.
Personifikacja uŻywana jest często do ujawnienia rzeczywistego
wizerunku marki, produktu lub opakowania.
Test zapamiętywania - badanym osobom w ciągu 3-5
minut prezentuje się kilkanaście produktów
zaspokajających tą samą potrzebę bądź blok kilku czy
kilkunastu reklam. Bezpośrednio po ekspozycji bądź po
pewnym czasie (najczęściej po jednej godzinie) zadaje się
pytania mające na celu określenie, jakie produkty bądź
reklamy zostały zapamiętane i które elementy zapamiętano
najbardziej.
• Technika masek (połączenie odgrywania ról -
psychodramy oraz personifikacji - antropomorfizacji)
respondenci zaś nie tylko odgrywają jakąś scenkę zgodnie
z poleceniem badacza, lecz takŻe samodzielnie wykonują
rekwizyty - maski, których wizerunek ma być zgodny z
postrzeganiem marki
RODZAJE BADAŃ
Według obszarów badawczych
1. Badania warunkow działania
Badania zjawisk zewnętrznych:
_ badania ogolnych warunkow działania,
_ badania struktury podmiotowej rynku,
_ badania potrzeb i popytu,
Badania zjawisk wewnętrznych:
_ badania techniki i technologii,
_ badania zasobow finansowych, rzeczowych i
ludzkich.
2. Badania instrumentow działania
Badania związane z produktem,
Badania związane z ceną,
Badania związane z dystrybucją,
Badania związane z promocją,
Badania odnoszące się do personelu.
3. Badania rezultatow działania
Badania wynikow sprzedaŻy,
Badania udziału w rynku,
Badania wizerunku (image)
przedsiębiorstwa.
Według pełnionych funkcji
Badania opisowe: sporządzenie charakterystyki
zdarzeń i procesow rynkowych.
Badania wyjaśniające: poszukiwanie związkow
przyczynowo-skutkowych dotyczących zdarzeń
rynkowych.
Badania prognostyczne: przewidywanie zmian
zdarzeń i procesow rynkowych.
Badania innowacyjne: wskazywanie moŻliwości,
dostarczanie nowych pomysłow.
Badania kontrolne: kontrolowanie i ocena skutkow
działań marketingowych.
PROBA
część zbiorowości generalnej wybrana za
pomocą metod naukowych, uczestnicząca
w przeprowadzanych badaniach i
reprezentująca ją w odniesieniu do
przedmiotu badań, aby moŻna było
uogólnić wyniki badań na całą zbiorowość.
Określenie liczebności proby
Gdy szacujemy średnią populacji
Losowanie proste niezaleŻne (populacja
nieskończona)
n - niezbędna wielkość próby,
u - współczynnik zaleŻny od przyjętego
poziomu ufności (odczytywany z tablicy
dystrybuanty rozkładu normalnego),
s - odchylenie standardowe badanej zmiennej
w populacji,
d - dopuszczalny, ustalony z góry, maksymalny
błąd przy szacowaniu średniej.
Gdy szacujemy średnią populacji
Losowanie proste zaleŻne (populacja
skończona)
Gdy szacujemy frakcję populacji
Losowanie proste niezaleŻne (populacja
nieskończona)
n - niezbędna wielkość próby,
u - współczynnik zaleŻny od przyjętego poziomu ufności
(odczytywany z tablicy dystrybuanty rozkładu
normalnego),
p - częstość względna; spodziewany rząd wielkości
szacowanego wskaźnika struktury (frakcja elementów
posiadających wyróŻnioną cechę);
m0 - elementy charakteryzujące się daną cechą
n0 - liczebność próbnej zbiorowości
q = 1-p; frakcja elementów nieposiadających określonej
cechy
d - dopuszczalny, ustalony z góry, maksymalny błąd
wartości procentowej.
Gdy szacujemy frakcję populacji
Losowanie proste zaleŻne (populacja
skończona)
ZADANIA
Ilu studentow I roku teologii naleŻy wylosować
niezaleŻnie do proby, aby przy wspołczynniku
ufności 0,98 oszacować odsetek osob, ktore
wybrały kierunek studiow głownie ze względu
na swoje zainteresowania, jeŻeli wśrod 250
studentow 100 osob uwaŻa, Że zainteresowania
były głownym powodem wyboru przez
nich kierunku studiow. Przy szacowaniu tego
odsetka nie chcemy pomylić się o więcej niŻ
5%. U=2,33.
ZADANIA
Ilu mieszkańcow pewnej wsi naleŻy
wylosować niezaleŻnie do proby, by
oszacować procent mieszkańcow tej
miejscowości uczestniczących w imprezach
kulturalnych, jeŻeli przy szacowaniu tego
procentu, ktory jest rzędu 20%, nie chcemy
się pomylić o więcej niŻ 5%?. Populacja liczy
100 mieszkańcow. Wspołczynnik ufności
wynosi 0,95 czyli U=1,96.
ZADANIA
Jak liczna powinna być proba losowa,
aby oszacować przeciętny roczny
wydatek na kulturę rodziny wiejskiej
przy odchyleniu standardowym
wynoszącym 200 zł z dopuszczalnym
błędem oszacowania 40 zł; U=1,96.
ZADANIA
Jak liczna powinna być proba losowa,
aby oszacować przeciętny roczny
wydatek na turystykę rodziny miejskiej
przy odchyleniu standardowym
wynoszącym 400 zł z dopuszczalnym
błędem oszacowania 50 zł; U=1,64.
ZałoŻmy, Że badana populacja liczy
N=1000.
METODA DOBORU PROBY -
sposob, w jaki elementy populacji
badanej są dobierane z tej populacji.
Dzieli się je na:
metody doboru losowego,
metody doboru nielosowego.
Dobór losowy próby
jest to taki sposob doboru jednostek z listy
badanej populacji, gdzie przypadek losowy
decyduje o tym, ktora jednostka zostanie
dobrana. KaŻda jednostka ma takie samo
większe od zera prawdopodobieństwo wejścia
w skład wybranej proby.
Zaliczono tu:
dobor losowy prosty: losowanie
nieograniczone (czysty przypadek), tablica
liczb losowych, dobor systematyczny
(interwał losowania),
dobor warstwowy - podzielenie całej zbiorowości na
warstwy (grupy) według wcześniej ustalonych
kryteriow, w obrębie ktorych następuje oddzielny,
prosty dobor losowy,
dobor wielostopniowy - zbiorowość generalną
dzielimy na grupy coraz to niŻszego stopnia aŻ do
uzyskania jednostek badawczych,
dobor wielofazowy - w pierwszej fazie losuje się
większą zbiorowość probną i przeprowadza się
wstępne badania; w następnej fazie zbiorowość
probną dzielimy na mniejsze zbiorowości ze względu
na określoną cechę i w nich przeprowadza się
badanie właściwe;
Dobór nielosowy próby
ostateczny wybor jednostek powierza się
decyzjom osob przeprowadzających badania.
Decyzje te powinny opierać się na znajomości
parametrow danej zbiorowości.
Wykorzystywany, gdy dobor losowy jest
niemoŻliwy lub ekonomicznie nieuzasadniony.
Zalicza się tu:
dobor jednostek typowych, przeciętnych,
dobor kwotowy, proporcjonalny,
dobor na zasadzie eliminacji.
INSTRUMENTY POMIAROWE:
1. naturalne, czyli zmysły: wzrok, słuch, smak, węch,
dotyk,
2. sztuczne - przedłuŻenie zmysłow:
instrumenty konwencjonalne - mierzą zjawiska
jakościowe; najczęściej są to narzędzia papierowe,
np. kwestionariusz, test, dziennik, instrukcję, model;
instrumenty mechaniczne - mierzą głownie zjawiska
ilościowe; są to: wizometr, kamera, komputer,
psychogalwanometr, skaner, tachistoskop i inne.
PREZENTACJA PROJEKTU
BADANIA - rodzaje raportów
raport wstępny,
raport pośredni - konieczny ze względu
na wydłuŻony cykl badań,
raport końcowy - opracowanie zwarte
i syntetycznie ujmujące problem.
Metody graficzne
mają postać tablic, wykresow i rysunkow.
Rodzaje:
1. wykresy kołowe - zazwyczaj podzielone na
kilka części odzwierciedlające udziały lub
strukturę badanego zjawiska, dające w sumie
100%.
2. wykresy liniowe - gdy dane odzwierciedlają długi
okres rozwoju danego zjawiska, gdy kilka zjawisk
porownuje się na tym samym wykresie, gdy zaleŻy na
dynamicznym ukazaniu danego problemu oraz gdy
wykres zawiera prognozę lub szacunek.
wykresy słupkowe w tym m.in. histogram,
ktory składa się z pionowych lub poziomych
słupkow odzwierciedlających względne roŻnice
struktury, zmiany strukturalne w czasie oraz
względne lub bezwzględne wielkości.
wykresy warstwowe - charakteryzujące
rozwoj kilku wielkości w czasie we wzajemnych,
zmieniających się z okresu na okres relacjach.
wykresy obrazkowe (piktogramy) -
ilustrujące głownie strukturę danego
zjawiska za pomocą małych obrazkow
lub symboli.
mapy geograficzne (kartogramy)
i inne mapy - uŻywane do prezentacji
pozycji produktu na rynku,
zobrazowania względnej lokalizacji
oraz wielu innych danych.
7. tablice i tabele - stosowane, gdy
mogą być dodatkową ilustracją
określonego wykresu lub gdy dane
liczbowe trudno jest zaprezentować
w postaci wykresu.
ANALIZA DYSTRYBUCJI
Mierniki skuteczności
dystrybucji
Prowadzenie produktu
Wskaźnik dystrybucji netto
Numeryczny wskaźnik dystrybucji
WaŻony wskaźnik dystrybucji
Prowadzenie produktu
% sklepow, ktore miały produkt danej
marki podczas wizyty otwarcia
(wizyta na początku okresu
badawczego) lub podczas wizyty
zamknięcia (wizyta na koniec okresu
badawczego, jest jednocześnie wizytą
otwarcia kolejnego okresu) albo
dokonały zakupu tego produktu
w badanym okresie
Wskaźnik dystrybucji netto
% sklepow, ktore miały produkt
podczas wizyty zamknięcia
Numeryczny wskaźnik
dystrybucji (NWD)
% sklepow, ktore w okresie badawczym sprzedawały
produkty danej firmy (przynajmniej
jeden artykuł danej marki) w grupie wszystkich
punktow sprzedaŻy, kich ktore rozprowadzają
tego typy produkty;
Informuje w ilu punktach sprzedaŻy produkty
są dostępne, ale nie bierze pod uwagę wielkości
sprzedaŻy w poszczegolnych typach
placowek handlowych
WaŻony wskaźnik dystrybucji
(WWD)
Procentowy udział sklepow, ktore w danym
okresie badawczym sprzedały lub
miały na stanie przynajmniej jeden
artykuł danej marki, w całkowitej wartości
sprzedaŻy danej grupy towarowej
Wskaźniki dla dystrybucji
selektywnej
Numeryczny wskaźnik selekcji
sieci
WaŻony wskaźnik selekcji sieci
Numeryczny wskaźnik
selekcji sieci (NWSS)
Określa, jaki udział wśrod punktow
sprzedaŻy prowadzących sprzedaŻ
danej kategorii produktow stanowią
punkty wyselekcjonowane przez firmę
przy uŻyciu wybranych wcześniej
kryteriow
WaŻony wskaźnik selekcji
sieci (WWSS)
Informuje o udziale wyselekcjonowanych
sklepow w obrotach daną
kategorią produktow
Im wyŻsze wskaźniki selekcji sieci, tym
firma ma większe szanse na zwiększenie
sprzedaŻy swoich wyrobow
GRUPY STRATEGICZNE
Grupa strategiczna
to te podmioty, które dąŻą do opanowania
tego samego rynku (segmentu) i w tym
celu stosują tę samą strategię działania
według wymiarów strategicznych; firmy
mają podobne podejście do prowadzenia
walki konkurencyjnej na rynku, np.
uŻywają podobnych kanałów dystrybucji,
docierają do tych samych grup klientów.
Składają się z rywalizujących ze sobą firm, które mają
podobne podejście do prowadzenia walki
konkurencyjnej na rynku, tzn.:
_ oferują produkty porównywalne pod względem
jakości, poziomu technicznego oraz nowoczesności,
_ uŻywają podobnych kanałów dystrybucji,
_ w takim samym stopniu są zintegrowane pionowo,
_ oferują porównywalne usługi, serwis oraz pomoc
techniczną,
są nastawione na zaspokojenie potrzeb tych
samych klientów,
_ w podobny sposób prowadzą kampanie
promocyjne,
_ stosują identyczne technologie produktu,
_ oferują produkty po zbliŻonych cenach.
Z punktu widzenia substytucyjności
produktu wyróŻnia się cztery poziomy
konkurencji:
a) Konkurencja na poziomie marki -
konkurentami są wszystkie przedsiębiorstwa
oferujące zbliŻony produkt i serwis tym
samym klientom;
b) Konkurencja w ramach gałęzi - wszystkie
przedsiębiorstwa wytwarzające produkt tego
samego typu;
c) Konkurencja na poziomie formy produktu -
wszystkie firmy, których produkty zaspokajają tą
samą potrzebę;
d) Konkurencja ogólna - konkurentami są wszystkie
firmy, które zabiegają o ograniczone fundusze
konsumentów.
W przypadku tworzenia grup strategicznych pod uwagę
bierze się pierwsze dwie grupy konkurentów
(konkurenci bliŻsi). Dwie następne grupy to
konkurenci dalsi, którzy stanowią mniejsze
zagroŻenie.
Zaś struktura (analiza) gałęzi jest
charakteryzowana na podstawie takich zmiennych
jak m.in.:
- liczba producentów lub sprzedawców określonego
wyrobu oraz stopień zróŻnicowania oferowanego
produktu - podstawa do wyróŻniania typu struktury
gałęzi (np. monopol) nośnik informacji o stopniu
rozwoju branŻy i jej dojrzałości,
- bariery mobilności zainwestowanego kapitału w
gałęzi - firmy dąŻą do ich uszczelniania, aby
zapewnić wyŻszy poziom zysków; firmy spoza
gałęzi i konsumenci wolą je nieograniczone,
― stopień integracji pionowej w branŻy -
integracja pionowa pozwala na ograniczenie
kosztów działalności i lepszą kontrolę nad
strumieniem wartości dodanej; moŻe teŻ
umoŻliwiać korzyści wynikające z kooperacji i
specjalizacji pracy,
- zasięg działania poszczególnych firm sektora,
- struktura kosztów stałych i zmiennych, a takŻe
ich rozkład w poszczególnych działach firmy.
Mapy grup moŻna
mogą być nośnikiem następujących
informacji:
_rozpoznanie barier mobilności w sektorze,
_rozpoznanie grup marginalnych, o nieistotnych
znaczeniu,
_wykreślenie kierunków ruchów strategicznych
pozwalających wskazać kierunek zmian w
sektorze i przyszłościowej sytuacji
strategicznej,
_analiza tendencji w sektorze.
Na podstawie map grup
strategicznych moŻna teŻ ocenić:
_Siłę wzajemnego oddziaływania grup
strategicznych,
_Pozycję konkurencyjną grupy strategicznej,
w której znalazła się badana firma,
_Intensywność konkurencji wewnątrz tej grupy,
_Pozycję konkurencyjną firmy w danej grupie
strategicznej.
Oceniając siłę wzajemnego oddziaływania
grup strategicznych bierze się pod uwagę:
a) rynkową współzaleŻność grup - stopień,
w jakim róŻne grupy strategiczne konkurują
o tych samych klientów lub o klientów
w odmiennych segmentach rynku; to jeden
z najwaŻniejszych czynników skłaniających
grupy do rywalizacji; jeŻeli grupy adresują
swoją ofertę do tych samych klientów to
współzaleŻność jest duŻa;
b) zróŻnicowanie wyrobów (marek)
poszczególnych grup w świadomości
klientów; im zróŻnicowanie to jest większe,
tym mniejsze natęŻenie konkurencji, gdyŻ
wyroby są postrzegane przez klientów
odmiennie
c) liczbę grup strategicznych i ich względne
rozmiary - duŻe zróŻnicowanie wielkości
grup strategicznych zmniejsza walkę
konkurencyjną, gdyŻ małe grupy najczęściej
nie są w stanie rozpocząć takiej walki
z duŻymi grupami; w sektorach
rozproszonych (liczne małe grupy)
prawdopodobieństwo walki strategicznej,
która rozprzestrzeni się, jest większe;
d) strategiczne odległości między grupami,
czyli zróŻnicowanie strategii poszczególnych
grup pod względem kluczowych zmiennych,
np. przywództwo techniczne, oraz pod
względem warunków zewnętrznych tj.
stosunki z korporacjami macierzystymi
i rządami; im większe jest zróŻnicowanie
strategii tym mniejsza rywalizacja między
grupami.
Pozycja konkurencyjna grupy strategicznej
w sektorze zaleŻy m.in. od:
_Wysokości barier mobilności chroniących daną
grupę; mogą one być symetryczne (oznaczają, Że
przejście z jednej grupy strategicznej do innej jest
tylko kwestią nakładów poniesionych na
rozwinięcie określonej umiejętności lub zasobów)
lub asymetryczne (zwiększenie skali inwestycji
nie daje moŻliwości wejścia do innej grupy bez
nabycia specyficznych umiejętności
nieosiągalnych dla grupy).
_Siły przetargowej grupy strategicznej wobec
dostawców i klientów zaleŻnej od udziału
w rynku i atrakcyjności rynkowej oferty;
_WraŻliwości grupy na wyroby substytucyjne;
_Stopnia podatności grupy na rywalizację ze
strony innych grup.
Intensywność konkurencji wewnątrz
grupy oraz pozycja konkurencyjna
firmy w danej grupie zaleŻy od:
_Liczby konkurujących w grupie firm;
_Wielkości firmy w porównaniu z innymi
w grupie;
_Kosztów wejścia do danej grupy strategicznej;
_Zdolności firmy do wykonania lub wdroŻenia
wybranej przez siebie strategii w znaczeniu
operacyjnym.
ANALIZA SATYSFAKCJI KLIENTÓW
Metoda CSI (ang. Customer Satisfaction
Index) - wskaźnik satysfakcji nabywcy
_ pozwala na zmierzenie i analizę poziomu
zadowolenia klienta pod względem całości
produktu, jak i kaŻdej cechy istotnej z punktu
widzenia jego satysfakcji.
umoŻliwia _ analizę zmian preferencji i ocenę
poziomu satysfakcji z produktów konkurencji,
co ułatwia dokonanie np. benchmarkingu.
_ jej efektem jest poznanie stopnia zadowolenia
respondentów (najczęściej) nabywców z aktualnej
oferty przedsiębiorstw w stosunku do
oczekiwanej oferty.
Wskaźnik CSI
_ Jego konstrukcja opiera się na matematycznej
kombinacji odpowiedzi na poszczególne pytania,
uwzględniającej wagę przykładaną do danego
wymiaru przez respondenta.
_ Tego typu wskaźnik jest zdecydowanie bardziej
wraŻliwy w sensie badawczym, czyli
z większą dokładnością diagnozuje stopień
zadowolenia konsumentów i jego zmiany
w czasie, precyzyjniej równieŻ dzieli badanych
pod tym względem.
ZAJŻEĆ DO PRZYKŁADU Z PREZENTACJI!!
Dom jakości - pola diagramu
I. W układzie poziomym dane, których źródłem są
badania marketingowe:
_ pole wymagań klientów (I), które zawiera postulaty
klientów związanych z procesem świadczenia usługi,
wyposaŻeniem oraz z obsługą klienta; wymagania
klientów są określane poprzez selekcję cech z badań
ankietowych klientów przeprowadzonych przez
zainteresowany podmiot;
_ pole istotności poszczególnych cech dla klientów
(II) w skali od 1 - znaczenie małe do 5 - znaczenie