Planowanie transportu - definicja, rola, poziomy, uczestnicy
Def.:
Planowanie transportu jest dziedziną obejmującą oceny, projektowanie i lokalizowanie urządzeń
transportowych. Angażuje wiele dyscyplin i wszystko to, co jest niezbędne aby móc rozwiązywać problemy transportowe, planować i usprawniać systemy transportu.
Cele i rola:
-tworzenie długookresowych planów rozwoju systemu transportu realizujących cele sformułowane w polityce transportowej i innych politykach powiązanych
-Powinno Być silnie osadzone w długoterminowej strategii rozwoju na 20--‐30 lat integrującej transport i mobilność z zagospodarowaniem przestrzennym, rozwojem gospodarczym, bezpieczeństwem, zdrowiem i edukacją.
Poziomy:
Poziom UE (np. Sieć TEN‐T)
Poziom krajowy (sieć transportowa i węzły transportowe o znaczeniu krajowym i międzyregionalnym)
Poziom wojewódzki (sieć i węzły o znaczeniu regionalnym - ponad lokalnym)
Poziom lokalny (powiatowy i gminny)
Uczestnictwo:
Otwarte i dynamiczne formy współpracy, np. stowarzyszenia, umowy, nowe formy władz regionalnych itd.
Partnerzy prywatni (przewoźnicy, deweloperzy itp.), obywatele i inni reprezentanci istotnych interesów w procesie podejmowania decyzji planowania i wdrażania działań
Proces planowania transportu - podstawa prawna, cele, ogólny proces, reguła 3C, etapy
Podstawa prawna:
Przebieg procesu planistycznego reguluje ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wskazuje na wymagania ładu przestrzennego, ochrony środowisko, ochrony zdrowia, bezpieczeństwo ludzi i mienia, potrzeby niepełnosprawnych, walory ekonomiczne przestrzeni, potrzeby interesu publicznego
Cele:
Planowanie rozwoju przestrzeni
Utrzymanie spójności opracowań planistycznych z dokumentami określającymi politykę transportową na poziomie krajowym, regionalnym, gminnym
Zapewnienie bezpieczeństwa całego systemu transportowego
Ogólny proces:
Problemy, wizje
Cele
Kryteria oceny
Ocena programowa
Reguła 3C:
Ciągłość planowania -continuingprocess
Kompleksowość planowania -compehensiveprosess
Wspólne podejście państwa, regionów i gmin - cooperation
Etapy:
Sformułowanie celów
Identyfikacja problemów
Określenie opcji rozwoju
Zbudowanie modelu systemu transportowego
Wdrożenie systemu
Monitorowanie systemu
Sieć transportowa - składniki, typologia i topologia w sieciach transportowych (schematy)
Składniki:
Sieć- węzły i połączenia
Połączenia- drogi samochodowe, linie kolejowe, korytarze powietrzne, szlaki wodne
Węzły- miejsca fizyczne takie jak dworce, parkingi, porty
Topologiczne rodzaje sieci:
- Oczka(każdy węzeł ma co najmniej dwa połączenia
- Hub (peryferyjne węzły są połączone z węzłem centralnym)
- Sieć liniowa (tylko jedno połączenie pomiędzy dwoma węzłami)
- Sieć „drzewo”
Typologia:
Wiele kryteriów klasyfikujących sieć pod względem kształtu, obciążenia, rangi, rodzaju użytkownikow itp.
Topologie przykłady:
Typologie schematy:
Strukturalne cechy sieci drogowej - hierarchizacja, kategoryzacja, kształty, gęstość, spójność, dostępność, powiązania
Strukturalne cechy sieci drogowej:
Przestrzenne rozmieszczenie dróg (kształt gęstość dostępność)
Specjalizacja połączeń ( odmienne funkcje)
Sposób powiązania dróg między sobą
Sposób powiązania dróg z siecią osadniczą
Sposób powiązania dróg z przyległym terenem
Hierarchizacja:
Drogi w sieci objęte są zasadą hierarchizacji, zasadą zgodności hierarchicznej układów drogowych i jednostek osadniczych oraz zasadą różnicowania standardów technicznych (cechy techniczne, dostępność)
Kategoryzacja:
To przypisanie drogom właściwego standardu technicznego i określenie dostępności. Wiąże się z tym kontrola dostępności dróg przez określenie możliwości obsługi przyległego terenu.
Kształty:
Kształty tworzy się przez poszukiwanie najmniejszych obciążeń sieci i minimalizację kosztów budowy i transportu.
K- stosunek powierzchni do długości sieci
Kształty:
Ruszt
Zbiorcza droga obwodowa
Drzewo/widelec
pętla
Gęstość:
To jedno z kryteriów oceny dróg. Wyróżniamy przestrzenny i demograficzny wskaźnik gęstości
Spójność:
Wyraża stopień wzajemnych powiązań między węzłami.
Dostępność:
Cecha sieci wskazująca w jakim stopniu można z jednego węzła osiągnąć pozostałe węzły sieci
Terminale transportowe - funkcje, typy, definicje i różnice pomiędzy terminalami typu hub i gateway, typy terminali intermodalnych
Terminal - miejsce, gdzie towary i pasażerowie rozpoczynają lub kończą swój udział w procesie transportowym. Może być punktem węzłowym w ramach tego samego rodzaju transportu (np. nowoczesne porty lotnicze) lub punktem transferowym pomiędzy rodzajami transportu. Występują terminale intermodalne i transmodalne.
Funkcja GATEWAY - miejsce promujące ciągłość ruchu w systemie transportowym, obsługujące łańcuchy dostaw, stanowiące interfejs pomiędzy różnymi systemami ruchu, obejmujące urządzenia terminalowe, a także aktywności powiązane, jak i centra dystrybucyjne, finansowe i ubezpieczeniowe.
Funkcja HUB - centralny punkt zbierania, sortowania, przeładunku, dystrybucji towarów dla określonego obszaru. W transporcie lotniczym oznacza zbieranie i dystrybucję pasażerów i towarów poprzez jeden punkt (topologia gwieździsta Hub &Spoke)
Modele transportowe w procesie planowania transportu - rola modeli, pożądane cechy, klasyfikacje, modele mikro-, makro- i mezoskopowe, modele oddziaływań pomiędzy transportem z zagospodarowaniem przestrzennym
Rola modeli:
- Matematyczne modelowanie ruchu (podróży) służy opisaniu zachowań transportowych obecnych i przyszłych,
- Oszacowanie potrzeb przewozowych
- Określenie niezbędnych działań organizacyjnych i inwestycyjnych
- Ocena skutków proponowanych rozwiązań.
Pożądane cechy:
- Dopasowanie i precyzja,
- Oszczędność danych i źródeł obliczeniowych,
- Zdolność do reprezentowania procesów i oddziaływań,
- Właściwe rozmieszczenie geograficzne
Klasyfikacje:
- Statyczne (modele średnich sytuacji),
- Dynamiczne (modele sytuacji zmiennych w czasie),
- Dyskretne (niezależne zmienne wyrażone w liczbach całkowitych),
- Stochastyczne lub deterministyczne (modele zakładają zmienność, np. czasu reakcji, każda symulacja może dać inne rezultaty),
- Kroków czasowych lub zdarzeniowe (co 1 s lub co zdarzenie),
- Bazujące na swoich własnościach (interpretacja fizyczna, dyskretne a ciągłe, deterministyczne a stochastyczne),
- Bazujące na dynamicznym potoku (makroskopowe, mezoskopowe, mikroskopowe, nanoskopowe)
Model mikroskopowy - mapy pojedynczych pojazdów reprezentują zintegrowaną sieć, szeroki zakres urządzeń sterowania i różne klasy pojazdów. Modelują ruch pojedynczych pojazdów (car following, zmiany pasa, sploty i rozploty, autobusy). Uwzględniają zachowania przed podróżą, w trakcie podróży, agresywność i podporządkowanie się.
Model makroskopowy -dyskretyzacja w czasie i przestrzeni, rozległe sieci i ograniczone szczegóły, brak identyfikacji pojedynczych pojazdów w potoku, charakteryzacja poprzez wartości makroskopowe jak prędkość, gęstość, natężenie, potok traktowany jako ciągły płynny potok w dynamice płynów.
Model mezoskopowy - pojedyncze pojazdy, zagregowane zachowania na połączeniach sieci. Typy: prędkość = f(gęstości) i automaty komórkowe. Ogólne zasady to definiowanie zasad dla wszystkich uczestników ruchu i definicja punktu początkowego.
Modele oddziaływań pomiędzy transportem z zagospodarowaniem przestrzennym
• Modelowaniestatyczne.Określeniestanusystemuwdanejchwilipoprzezklasyfikacjeidziałaniaarytmetycznenareprezentatywnychzmiennych.
• Modelowaniesystemowe.Określeniezachowaniasystemuprzydanychzależnościachpomiędzyzmiennymi.Przykładowomodelgrawitacyjny
• Modelowanieoddziaływańmiędzysystemami.Próbaintegracjikilkumodelidoformymeta-‐systemu(systemkompleksowyirozległy)
• Modelowaniewśrodowiskupodejmowaniadecyzji.Dotyczynietylkosamychzależności„transportazagospodarowanie”,aletakżezastosowaniewynikówprzyformułowaniustrategiiirekomendacji.
Zastosowanie grafów w planowaniu sieci - własności, składniki, typy grafów, wykorzystanie w planowanie sieci
Podstawowe strukturalne własności grafu: symetria i asymetria, dopasowanie lub niedopasowanie, kompleksowość, łączność i spójność, uzupełnianie, korzenie, drzewa, przesmyk.
Składniki: klamra, krawędź (połączenie), wierzchołek (węzeł).
Badania transportowe dla celów planistycznych- cele badań, rodzaje badań, etapy badań, opis wykonywania badań KBR
Cele badań:
- Źródła powstania ruchu,
- Wielkość ruchu,
- Rozkład przestrzenny,
- Rozkład czasowy,
- Długości i czas podróży,
- Przyczyny (motywacje podróży),
- Mobilność.
Rodzaje badań:
- Ocena stanu istniejącego (diagnoza),
- Pomiary ruchu i badania ruchu,
- Badania podróży na dużą skalę,
- Prognozy zapotrzebowania na podróże,
- Badania ruchu poprzez obserwacje,
- Badania transportu poprzez uczestnictwo,
- Badania mieszane.
Podstawowe etapy badań transportowych:
- Zdefiniowanie wymagań w zakresie danych,
- Źródła wtórne lub drugorzędne,
- Wybór narzędzi badań - najbardziej odpowiednie techniki,
- Określenie próby (metody próbkowania, wielkość próby),
- Opracowanie planu badań,
- Badania przekrojowe lub szeregów czasowych,
- Szkolenie zespoły badawczego.
Czteropoziomowy model transport/zagospodarowanie przestrzenne - sekwencje, modele generacji podróży, modele rozkładu przestrzennego (interakcji przestrzennej), modele wyboru środka transportu, modele obciążenia sieci
Model transport/ zagospodarowanie przestrzenne jako procedura sekwencyjna
• Generacja podróży. Określenie stopnia w jakim dana jednostka przestrzenna jest źródłem i celem ruchu.
• Rozkład podróży. Model, który określa przemieszczanie pomiędzy źródłem i celem, mogący uwzględnić przeszkody takie jak odległość.
• Podział modalny. Przemieszczania pomiędzy źródłem i celem są rozdzielone pomiędzy środki transportu, zależnie od odstępności środka, kosztów i preferencji.
• Obciążenie ruchem. Wszystkie podróże z podziałem na źródłowe, docelowe oraz środki transportu obciążają sieć transportową.
Integracja transportu - definicja, cele, uwarunkowania, płaszczyzny integracji, zintegrowane planowanie
Definicja nr 1:
Integracja oznacza scalanie wielu elementów w jedną całość, nie jest to jednak zwykłe sumowanie, wewnętrzną spójność, zgodność albo harmonijność, zwartość, więź, siła przyciągania.
Definicja nr 2:
Integracja nie oznacza ujednolicenia - przeciwniewłaśnie dzięki różnorodności np. funkcji, elementymogą się zintegrować w działaniu, a gdyby byłyjednolite osiągnięcie jedności byłoby niemożliwe.Różnicowanie jest warunkiem integracji. Integracjazatem nie oznacza jedności w sensie jednolitości,oznacza jednolitość w różnorodności.
Cele integracji transportu:
- Ograniczenie degradacji środowiska,
- Poprawa bezpieczeństwa,
- Sprostanie oczekiwaniom klientów/ użytkowników,
- Podniesienie wydajności pracy,
- Uproszczenie operacji przeładunkowych i przesiadkowych,
- Rozszerzenie przewozów w relacji drzwi - drzwi,
- Poprawa ciągłości i skrócenie czasy trwania procesów,
- Obniżenie społecznych kosztów transportu,
- Obniżenie kosztów opakowania, zmniejszenie szkód materialnych.
Uwarunkowania integracyjne:
- Sprawność międzynarodowego transferu ładunków,
- Sprawność gałęziowego podziału zadań,
- Sprawność przepływu informacji i dokumentacji,
- Przepływu strumienia ładunkowego przy minimalnej liczbie przeładunków i magazynowania.
Płaszczyzny integracji:
- Poziom europejski, krajowy, regionalny, lokalny,
- Polityka zintegrowanego transportu - integracja wewnętrzna i międzygałęziowa,
- Integracja ze środowiskiem,
- Integracja z planowaniem przestrzennym,
- Integracja z polityką edukacji, zdrowia, wzrostu gospodarczego.
Zintegrowane planowanie transportu - Jesttoprocesidentyfikacjiobecnychiprzyszłychpotrzebdostępności-dlaludzi,przestrzeni,towarówiusług-informującypodejmującychdecyzje,wjakisposóbzarządzaćsystememtransportuizagospodarowaniemprzestrzennymabydobrzezaadresowaćtepotrzeby.Zarządzanieto
Powinnoobywaćsięzgodniezzasadamitrwałegorozwojugospodarczego,zachowaniaśrodowiskaidbałościojakośćżyciaobecnychiprzyszłychpokoleń.
Polityka transportowa - definicja, cel tworzenia instrumenty polityki, proces tworzenia, typowa struktura
Definicja:
Polityka transportowa wyraża stanowisko i rolę rządu, samorządu wojewódzkiego i samorządów gminnych w osiąganiu celów rozwojowych systemu transportowego.
Prezentuje pogląd w zakresie rozwiązywania podstawowych, współczesnych problemów transportowych, kreowania potrzeb transportowych, kierunków inwestowania i zasad finansowania rozwoju i funkcjonowania transportu.
Cel tworzenia:
• Identyfikowanie obecnej sytuacji i warunków
• Wskazywanie jakie są cele
• Identyfikowanie bariery przy osiąganiu celów
• Identyfikowanie co jest niezbędne z punktu widzenia innych instytucji
• Określenie jak zostanie osądzony sukces
• Identyfikowanie jakie kroki są wymagane dla osiągnięcia sukcesu.
Instrumenty polityki:
• Własność publiczna
• Subsydia
• Regulacje prawne
• Badania i rozwój
• Regulacje pracownicze
• Standardy bezpieczeństwa i procedury operacyjne
Proces tworzenia:
• Zdefiniowanie problemu
• Cele i opcje polityki
• Wdrożenie polityki
• Ocena polityki
Typowa struktura: Wizja, misja, cele, strategia, wnioski
Polityka transportowa UE - cel, wizja, priorytety
Cel:
BIAŁA KSIĘGA. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu - dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu
Wizja:
Wizja konkurencyjnego i zrównoważonego rozwoju:
• Zapewnienie wzrostu sektora transportu i wspieranie mobilności przy jednoczesnym osiągnięciu celu obniżenia emisji o 60 %
• Efektywna sieć multimodalnego podróżowania i transportu między miastami
• Równe szanse na całym świecie dla podróżowania na dalekie odległości i międzykontynentalnego transportu towarów
• Ekologiczny transport miejski i dojazdy do pracy
• Dziesięć celów na rzecz utworzenia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu: poziomy odniesienia dla osiągnięcia celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 60 %
Priorytety:
Jednolity europejski obszar transportu
Innowacje na przyszłość - technologia i zachowanie
Nowoczesna infrastruktura, inteligentne opłaty i finansowanie
Wymiar zewnętrzny
Polityka transportowa Polski - cel, wizja, priorytety
Cel:
Spełnienie oczekiwań społeczeństwa wywołanych wzrostem zapotrzebowania na mobilność
Cele szczegółowe:
Cel 1: Poprawa dostępności transportowej i jakości transportu jako czynnik poprawy warunków życia i usuwania barier rozwojowych gospodarki.
Cel 2: Wspieranie konkurencyjności gospodarki polskiej jako kluczowy instrument rozwoju gospodarczego.
Cel 3: Poprawa efektywności funkcjonowania systemu transportowego.
Cel 4: Integracja systemu transportowego - w układzie gałęziowym i terytorialnym.
Cel 5: Poprawa bezpieczeństwa prowadząca do radykalnej redukcji liczby wypadków i ograniczenie ich skutków (zabici, ranni) oraz do poprawy bezpieczeństwa osobistego użytkowników transportu.
Cel 6: Ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne i warunki życia.
Cele w polityce transportowej miejskiej:
Głównym celem dalszych przekształceń i rozwoju systemu transportu miasta jest stworzenie warunków dla bardziej sprawnego i bezpiecznego - niż obecnie - przemieszczania osób i towarów, przy spełnieniu wymogów ograniczenia uciążliwości transportu dla środowiska.
Modernizacja i rozwój systemu transportu służyć powinny stymulowaniu rozwoju gospodarczego i ładu przestrzennego, ochronie dziedzictwa kulturowego, poprawie wizerunku i umacnianiu jego funkcji metropolitalnych oraz zmniejszeniu zróżnicowań w rozwoju i jakości życia w poszczególnych obszarach miasta.
Wizja:
Przyjazny człowiekowi zrównoważony system transportowy (to misja, nic nie było więcej o wizji)
Priorytety:
• Rozwój komunikacji zbiorowej (priorytety w inwestycjach i w ruchu),
• Utrzymanie sieci drogowo - ulicznej i jej selektywna rozbudowa
• Rozwój urządzeń dla ruchu niezmotoryzowanego, w tym rowerowego,
• Zarządzanie ruchem, a w szczególności sterowanie ruchem,
• Sterowanie polityką parkingową (w tym jej egzekwowanie),
• Poprawa bezpieczeństwa ruchu,
• Łagodzenie skutków oddziaływania transportu na środowisko
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju - podstawa i cel tworzenia, zakres ustaleń w zakresie transportu, rola w systemie planowania transportu
Jego (KPZK) celem strategicznym jest efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej zróżnicowanych potencjałów rozwojowych do osiągnięcia: konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia i większej sprawności państwa oraz spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej w długim okresie.
Podstawowym celem polityki transportowej państwa jest „zdecydowana poprawę jakości systemu transportu przy równoczesnym uwzględnieniu zasady równoważenia jego rozwoju”. Stosowanie zasady zrównoważonego rozwoju będzie zapewniało równowagę między czynnikami społecznymi, gospodarczymi, przestrzennymi oraz ochrony środowiska. Z punktu widzenia polityki przestrzennej szczególne znaczenie mają następujące szczegółowe cele polityki transportowej:
• poprawa dostępności transportowej i jakości transportu jako czynnik poprawy warunków
życia i usuwania barier rozwojowych gospodarki:
• integracja systemu transportowego - w układzie gałęziowym i terytorialnym:
• ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne i cywilizacyjne.
Czynnikiem dynamizującym rozwój kraju jako całości będą przede wszystkim autostrady i
drogi ekspresowe, wybrane linie kolejowe, centra logistyczne oraz porty lotnicze.
Szczególną wagę mają trans-europejskie korytarze transportowym, jednak priorytet mieć będą
te elementy systemu transportu, które odgrywają równocześnie kluczową rolę w transporcie
krajowym. Wśród priorytetowych zadań znajduje się takŜe usprawnienie funkcjonowania
transportu w obszarach metropolitalnych, traktowanych jako węzły sieci krajowej i
równocześnie samoistne systemy transportowe, kumulujące znaczące potoki ruchu i problemy
do rozwiązania.
Transport kolejowy
Warunkiem odegrania przez kolej kluczowej roli w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju transportu jest radykalna poprawa jakości oferowanych usług przy równoczesnym wzroście
efektywności/produktywności. W szczególności wymaga to modernizacji i rozwoju infrastruktury i taboru oraz poprawy zarządzania systemem.
W odniesieniu do infrastruktury kolejowej aktualne plany przewidują: zahamowanie degradacji i stopniową poprawę stanu infrastruktury kolejowej.
Transport lotniczy
W polityce transportowej zakłada się, że modernizacja i rozbudowa infrastruktury portów lotniczych będzie wyprzedzać wzrost popytu, poprawiając dostępność transportu lotniczego i likwidując izolację regionów. W pierwszej kolejności wykorzystywana będzie istniejąca infrastruktura portowa, a następnie podjęty zostanie program rozbudowy tej infrastruktury, szczególnie w regionach o najsłabszym dostępie do
transportu lotniczego.
Transport morski i wodny śródlądowy
Strategicznym celem polskiej polityki transportowej dotyczącej transportu morskiego jest powstrzymanie jego regresu, a następnie poprawa jakości świadczonych usług oraz konkurencyjności. Jednym z najważniejszych zadań jest podniesienie atrakcyjności polskich portów stanowiących punkty początkowe
paneuropejskich korytarzy transportowych Północ-Południe, przechodzących przez terytorium Polski. Będzie to następować przez:
• modernizację i rozbudowę infrastruktury czterech głównych portów morskich (Gdańsk, Gdynia, Szczecin i Świnioujście oraz dostępu do nich od strony morza i lądu (dostęp drogowy i kolejowy); infrastruktura portów zostanie dostosowana do nowych uregulowań międzynarodowych, w tym związanych z bezpieczeństwem żeglugi i ochroną środowiska,
• modernizację i rozwój terminali promowych, co umożliwi rozwinięcie żeglugi promowej i ro-ro w rejonie wschodniego Bałtyku.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa - podstawa i cel tworzenia, zakres ustaleń w zakresie transportu, rola w systemie planowania transportu
Ukształtowanie dostępnej i funkcjonalnej sieci transportowej obszaru metropolitalnego.
Integracja systemu transportu pasażerskiego w obszarze metropolitalnym.
Rozwój transportu intermodalnego i kombinowanego.
• Rozwoj infrastruktury transportu miejskiego jest realizowany zgodnie z Planami Zrownoważonego Transportu Miejskiego (PZTM)
• Infrastrukturę transportu miejskiego służącą integracji transportowej w obszarze metropolitalnym tworzą węzły (punkty) przesiadkowe i przeładunkowe o randze krajowej, metropolitalnej i lokalnej; wszystkie punkty przesiadkowe o randze krajowej powinny być
Ze sobą powiązane i tworzyć zintegrowany węzeł transportowy.
• Kształtowanie zagospodarowania przestrzennego umożliwiające:
- oparcie Obsługi transportowej obszarow śródmiejskich na transporcie szynowym (kolejowym, tramwajowym) i trolejbusowym;
- rozwój Wielomodalnych powiązańobszaru centralnegozobszaramiperyferyjnymipoprzezrozbudowęinfrastrukturytransportowejnajwyższejrangiwokreślonychpasmachkoncentracjiosadnictwa
- transportowewykorzystanierowerudo krótkich przejazdowirozwijanieinfrastrukturydlaruchurowerowegoocharakterzetransportowym.
• Poprawa bezpieczeństwa i zmniejszenie szkodliwego oddziaływania transportu na środowisko. Poprawa dostępności zewnętrznej obszaru metropolitalnego:
- poprawa dostępności drogowej:
- poprawa dostępności kolejowej:
- rozwój węzła lotniczego:
- rozwój portow morskich jako węzłow autostrad morskich:
- rozwój portowych centrow logistyczno‐dystrybucyjnych jako węzłow intermodalnych:
• Rozwoj infrastruktury transportu drogowego poprawiającej funkcjonowanie obszaru metropolitalnego
• Rozwoj infrastruktury kolejowej poprawiającej obsługę ruchu pasażerskiego w obszarze metropolitalnym, rozwój węzłow przesiadkowych o randze krajowej i międzynarodowej:
• Rozwojwęzłow przesiadkowych o randze metropolitalnej przy stacjach i przystankach kolejowych
• Rozwoj małych portow morskich o funkcjach turystycznych oraz powiązanie tych portow liniami żeglugi przybrzeżnej z portami i przystaniami
• Budowa układow drogowych o charakterze obwodnicowym wyprowadzających tranzytowy
Ruch z miast i miejscowości położonych przy drogach krajowych i wojewodzkich
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy - podstawa i cel tworzenia, zakres ustaleń w zakresie transportu, rola w systemie planowania transportu
• określa politykę przestrzenną gminy, w tym lokalne zasady zagospodarowania przestrzennego
• uwzględnia stan i ustala kierunki rozwoju systemów transportowych
• bierze pod uwagę te elementy systemu, które należą do zadań służących realizacji
ponadlokalnych celów publicznych
• Skala 10000 (25000)
• USTAWA z dnia27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego - podstawa i cel tworzenia, zakres ustaleń w zakresie transportu, rola w systemie planowania transportu
Plan miejscowy jest aktem prawa miejscowego i ustala przeznaczenie terenów, w tym dla
Inwestycji celu publicznego oraz określa sposoby ich zagospodarowania i zabudowy..
• Zawarte Ustalenia dotyczące zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów transportu
Powinny zawiera
:
• określenie układu komunikacyjnego i sieci infrastruktury technicznej wraz z ich parametrami
Oraz klasyfikacją ulic i innych szlaków komunikacyjnych,
• określenie warunków Powiązań układu komunikacyjnego I sieci infrastruktury technicznej Z układem zewnętrznym,
• wskaźniki w zakresie komunikacji i sieci infrastruktury technicznej, w szczególności ilość miejsc parkingowych w stosunku do ilości mieszkań lub ilości zatrudnionych albo powierzchni obiektów usługowych i produkcyjnych.
• Skala 1:1000
Strategie rozwoju transportu na poziomie krajowym i regionalnym - cele, priorytety na przykładzie Polski i woj. Pomorskiego
Regionalna strategia rozwoju transportu w województwie pomorskim na lata 2007-2020 ukierunkowana powinna być na rozwiązanie podstawowych problemów transportowych wynikających z diagnozy, a mianowicie:
zrównoważonego rozwoju transportu (harmonijny i przyjazny dla
środowiska rozwój wszystkich podsystemów transportowych);
zwiększenia udziału transportu publicznego w obsłudze regionalnych
i metropolitalnych przewozów pasażerskich;
poprawy jakości dostępności transportowej województwa,
a zwłaszcza metropolii, portów morskich i lotniczych;
integracji systemu transportu województwa pomorskiego w skali
regionalnej i metropolitalnej;
minimalizacji wpływu infrastruktury transportu na środowisko oraz
ograniczenie zużycia podstawowych źródeł energii,
a zwłaszcza paliw płynnych;
zwiększenie bezpieczeństwa ruchu samochodowego i kolejowego.
Celem strategicznym rozwoju transportu w województwie pomorskim jest stworzenie zrównoważonego, zintegrowanego i przyjaznego dla środowiska systemu infrastruktury transportu, zapewniającego dobrą dostępność zewnętrzną i wysoką jakości usług, przyczyniającego się do poprawy poziomu i warunków życia mieszkańców, rozwoju gospodarki i zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej.
Cel ten zostanie osiągnięty przez skoncentrowanie się na realizacji następujących celów cząstkowych:
cel I: poprawa dostępności transportowej;
cel II: poprawa jakości systemu transportowego;
cel III: zmniejszenie zatłoczenia dróg;
cel IV: integracja systemu transportu;
cel V: poprawa bezpieczeństwa;
cel VI: ograniczenie oddziaływania transportu na środowisko.
Priorytetowe kierunki działań inwestycyjnych :
Realizacja inwestycji drogowych i kolejowych w istniejących i planowanych europejskich korytarzach transportowych (Nr IA Via Baltica, nr VI Północ-Południe i wschód - zachód - S6), przede wszystkich stanowiące priorytety rozwoju sieci TEN-T
Budowa/modernizacja dróg krajowych
Budowa/modernizacja dróg dojazdowych do autostrady i dróg ekspresowych
Modernizacja dróg wojewódzkich stanowiących połączenia do głównych regionalnych i lokalnych ośrodków aktywności gospodarczej i administracyjnej
Rozbudowa sieci drogowo-ulicznej w TOM i Słupsku
Modernizacja i unowocześnienie magistralnych linii kolejowych i ich połączeń z portami
Modernizacja/Rewitalizacja regionalnych linii kolejowych
Rozbudowa/modernizacja metropolitalnych linii kolejowych
Rozbudowa/modernizacja portów morskich w Gdańsku i Gdyni w ramach rozwoju autostrad morskich
Rozbudowa Pomorskiego Węzła Lotniczego
Rozbudowa transportu miejskiego ulicznego w obszarze metropolitalnym i innych ośrodkach miejskich w województwie
Dostosowania dróg wodnych śródlądowych do obsługi ruchu turystycznego
Rozwój zintegrowanego systemu zarządzania ruchem drogowym i obsługi pasażerskiej w skali regionalnej i metropolitalnej
Poprawa bezpieczeństwa ruchu w miejscach koncentracji wypadków na drogach krajowych wojewódzkich i powiatowych
Budowa sieci ścieżek rowerowych w województwie i w poszczególnych miastach.
Priorytetowe kierunki działań organizacyjnych
Podniesienie jakości usług przewozowych transportu publicznego miejskiego i regionalnego
Rozwój funkcji turystycznych małych portów morskich Półwyspu Helskiego i Zalewu Wiślanego oraz Łeby i Ustki, oraz rozwój w żegludze przybrzeżnej
Doskonalenie systemu planowania rozwoju przestrzennego w zakresie rozwoju infrastruktury transportowej województwa
Realizacja programu „GAMBIT POMORSKI”
Usprawnienie form zarządzania transportem w województwie
Zapewnienie dopływu wysokokwalifikowanych specjalistów z różnych gałęzi transportu i sfer jego aktywności.
W Polsce
Priorytetowe kierunki interwencji w zakresie modernizacji i przestrzennego rozmieszczenia
infrastruktury
1. Rozwój sprawnych i multimodalnych połączeń Warszawy z wszystkimi miastami wojewódzkimi i siecią europejską;
2. Rozwój efektywnych połączeń transportowych miast wojewódzkich z najważniejszymi ośrodkami miejskimi w kraju i w relacjach europejskich;
3. Rozwijanie wewnętrznego systemu transportowego obszarów funkcjonalnych miast (FUA) i jego
integracja (m.in. bezkolizyjne skrzyżowania, obwodnice, transport publiczny);
4. Rozwijanie połączeń transportowych między ośrodkami subregionalnymi i obszarami wiejskimi, a ośrodkami miejskimi i wojewódzkimi oraz poprawa połączeń lokalnych;
5. Wzmacnianie powiązań transportowych zapewniających dostęp z miast wojewódzkich do obszarów o specyficznych walorach i potencjałach rozwojowych (turystyka, przemysł, kultura, środowisko itp.);
6. Wzmacnianie połączeń transportowych Polski Wschodniej z obszarami o większych perspektywach rozwojowych;
7. Rozwijanie połączeń transportowych usprawniających komunikację z obszarów przygranicznych do ośrodków wzrostu i miejsc pracy oraz w szczególności na obszarach położonych wzdłuż zewnętrznych granic UE, rozbudowa sieci połączeń transgranicznych;
8. Rozwijanie i integrowanie systemów transportu publicznego poprzez m.in. tworzenie infrastruktury węzłów przesiadkowych transportu kołowego i kolejowego w celu poprawy wahadłowej mobilności przestrzennej na poziomie lokalnym i regionalnym;
9. Rozwój i budowa infrastruktury bezpieczeństwa ruchu drogowego;
10. Rezerwacja terenów pod potencjalne inwestycje infrastrukturalne, które mogą być przedmiotem planowania strategicznego po 2020 r.
Priorytety rozwojowe w zakresie stworzenia warunków dla sprawnego funkcjonowania rynków
transportowych i rozwoju efektywnych systemów przewozowych.
W transporcie drogowym, równolegle z tworzeniem kompletnej i nowoczesnej sieci infrastruktury drogowej. Sukcesywnie wprowadzane będą inteligentne systemy transportowe wspierające zarządzanie infrastrukturą dróg publicznych.
W transporcie kolejowym, istotne znaczenie będzie miało wsparcie określonych segmentów rynku przewozów pasażerskich, poprzez dofinansowanie ze środków publicznych wykonywania usług o
charakterze publicznym, a także modernizacji i zakupu taboru przeznaczonego do realizowania przewozów
w ramach tych usług.
W transporcie morskim, zostaną podjęte działania na rzecz zwiększenia polskiej floty handlowej, zwłaszcza w zakresie statków specjalistycznych
W transporcie wodnym śródlądowym, na potrzeby podniesienia poziomu bezpieczeństwa ruchu
żeglugowego, a także podniesienia wydajności wodnego transportu śródlądowego, poprzez szybką
wymianę informacji dotyczących dróg wodnych na odcinkach śródlądowych dróg wodnych o znaczeniu
międzynarodowym zostanie wprowadzony system informacji rzecznej (River Information Services - RIS).
rozwój lotniczych przewozów ładunków (cargo), które dotychczas mają w Polsce marginalne znaczenie. W tym kontekście niezbędnym będzie stworzenie infrastruktury lotniczej dostosowanej do ruchu cargo (zarówno po stronie landside oraz airside29)), maksymalnie skomunikowanej z transportem drogowym oraz kolejowym.
Plan transportowy - podstawa prawna, cele, podmioty sporządzające, zakres, proces sporządzania
Ustawa Z dnia 16 grudnia 2010r. publicznym transporcie zbiorowym weszła w życie 1 marca 2011r.
Cel podstawowy: Poprawa jakości systemu transportowego i jego rozwój zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Cele szczegółowe:
• Poprawa dostępności transportowej i jakości transportu,
• Poprawa efektywności funkcjonowania systemu transportowego,
• Integracja systemu transportowego,
• Wspieranie konkurencyjności gospodarki obszaru,
• Poprawa bezpieczeństwa,
• Ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko.
Podmioty:
Zakres :
Proces:
Projektowanie systemu transportowego - typy prac nad systemem, studia nad racjonalnymrozmieszczeniem zagospodarowania przestrzennego, problematyka projektu systemu transportu
Typy:
STUDIA:
Problematyka:
Problematyka diagnozy istniejącego systemu transportowego
Materiały wyjściowe: Schematy i plany • Pomiary ruchu • Badania relacji w ruchu wewnętrznych i zewnętrznym • Model stanu istniejącego i jego kalibracja
Rodzaje analiz • Analiza istniejącej sieci • Ocena powiązań wewnętrznych i zewnętrznych • Ocena warunków ruchu • Analiza bezpieczeństwa ruchu • Ocena uciążliwości • Ocena parkowania • Ocena organizacji ruchu
Planowanie rozwoju miejskich systemów transportu szynowego - rodzaje transportu szynowego, o cena stanu istniejącego, przesłanki rozwoju sieci i budowy nowej linii
Rodzaje: tramwaj elektryczny • szybki tramwaj • tramwaj dwusystemowy • premetro • metro • szybka kolej miejska
Ocena: Na podstawie wskaźników - np. dostępność transportowa: Średni długość podróży nie powinna przekraczać 3 km a czas 20 min. Maksymalne odległości dojścia do przystanków transportu zbiorowego nie powinny przekraczać: W centrum 300 m; W obszarach zabudowy wielorodzinnej oraz w miejscach koncentracji miejsc pracy 400 - 500 m; W obszarach zabudowy jednorodzinnej 600 - 1000 m; Częstotliwość, prędkość komunikacyjna, rytmiczność, napełnienie pojazdów,
Przesłanki budowy: zachowanie hierarchizacji (kolej > tramwaj > autobus); wielkość miasta - 100tys. => tramwaj wydzielony, poniżej 100 tys. bez szynowego tr. miejskiego. Metro powyżej ok. 1mln.; przewidywane potoki ruchu, gęstość zaludnienia, możliwość techniczne