GR 1

1.Scharakteryzuj złoża siarki w Polsce (pochodzenie, występowanie, sposób wydobycia, zastosowanie w gospodarce).

Występuje w rejonie Tarnobrzega, Jeziórka, Grzybowa. Wydobywa się ją metodą odkrywkową. Podstawowy produkt przemysłu chemicznego, używana również w procesach wulkanizacji, w medycynie, do produkcji leków, zapałek etc.

2. Scharakteryzuj złoża węgla kamiennego w Polsce.

Występuje w trzech zagłębiach: Dolnośląskim, Górnośląskim, Lubelskim. Wydobywany jest metodą podziemną. 98% energii w Polsce jest energią z węgla.

3. Scharakteryzuj złoża węgla brunatnego w Polsce.

Występuje w rejonie Konina, Tuliszkowa, Bełchatowa. Wydobywany jest metodą odkrywkową. W Polskiej gospodarce ma zastosowanie energetyczne.

4. Scharakteryzuj złoża rudy cynku i ołowiu w Polsce.

Występują w okolicach Olkusza, Bolesławia, Chrzanowa i Zawiercia. Wydobywa się je metodą podziemną.

5. Scharakteryzuj złoża soli kamiennej w Polsce.

Występuje w Wieliczce, Bochni, Rybniku, Kłodawie, Inowrocławiu. Wydobywa się ją metodą podziemną. Przemysł spożywczy i chemiczny.

GR 2

1.Podział złóż kopalin użytecznych.

- ze wzg. na użyteczność.

- ze wzg. na genezę.

- ze wzg. na kształt.

2.Definicja pokładu.

Forma złoża przeważnie osadowego o stosunkowo niewielkiej grubości. Ograniczona od góry płaszczyzną stropu a od dołu spągu.
3.Definicja wychodni.

Miejsce w terenie w którym złoże (pokładowe, żyłowe, wysadowe etc.) wychodzi na powierzchnię ziemi.

4.Definicja żyły.

Ciało skalne lub mineralne młodsze od skał sąsiadujących wypełniające szczelinę i spękania w skałach otaczających.
5.Podział pokładów

GR 3

1. Podaj definicje urabiania i urabialności skały.
   Urabianie jest to oddzielanie części skały od calizny. Jest podstawową operacją górniczą.

Urabialnością skały nazywamy własność określająca podatność skały na urabianie.

2. Wymienić techniki urabiania skał.

-za pomocą prostych narzędzi urabiających,

-za pomocą specjalnych maszyn urabiających,

-za pomocą materiałów wybuchowych

3. Podać rodzaje maszyn urabiających

a. proste narzędzia urabiające- kilofy górnicze oraz łopaty,

b. maszyny wykonujące sam proces urabiania-wrębiarki,

c. zespołowe maszyny do urabiania i ładowania- kombajny.

4. Opisać budowę kombajnu chodnikowego na przykładnie Alpine AM-50.

a. Organ Urabiający

b. Głowice Urabiające

c. Ładowarka Łapowa

d. Podawarka Kombajnu

e. Podwozie

f. Noże Urabiające.

5.Podać podział MW ze względu na zakres robót szczelniczych.

-skalne

-węglowe

-powietrzne zwykłe

-specjalne

GR 4

1.Podział wyrobisk górniczych ze względu na wykonanie.

-wyrobiska węglowe

-wyrobiska kamienne

-wyrobiska węglowo-kamienne
2.Podział wyrobisk górniczych ze względu na kształt.

-wyrobiska korytarzowe

-wyrobiska komorowe

-otwory wiertnicze

-wyrobiska wybierkowe
3.Do czego służą wyrobiska górnicze?

Wyrobiska służą do poszukiwania złoża i wyeksploatowania go na powierzchnie ziemi.

4.Wyjaśnij pojęcie przekop.

Wyrobisko korytarzowe wykonane skale płonnej, biegnące równolegle do rozciągłości pokładów, prowadzone od szybu w celu udostępnienia złoża przecznicami polowymi.
5.Wyjaśnij pojęcie przecznica.

Poziome wyrobisko korytarzowe w skale płonnej, łączące szyb z pokładami, lub pokłady w poprzek ich rozciągłości.

GR 5

1. Narysuj i omów budowę obudowy ŁP.

wyrobisko powinno być kształtem zbliżone do kształtu obudowy. Ustawienie obudowy może odbywać się poprzez ustawienie i skręcenie ich na spągu. Zwolnienie łuku spągowego zaburzeń łuków osiowych i połączenia ich osiami. W przypadku wyst. ciśnień stropowych należy stosować obudowę łukową podatną zamkniętą.
2. Omów obudowę kotwiową.

- zabezpiecza wyrobisko za pomocą tzw. kotwi, którymi można przypiąć skały znajdującego się wewnątrz do skał poza jego zasięgiem (można spiąć skały do skał w zasięgu kotwi i zwiększyć swoistość skał w strefie silnie spękanej). Kotwie mogą być o utwierdzeniu: ciągłym (żelbetowe, wklejone), punktowym (klinowe, szczękowe - głowica połączona jest z rozpieraczem naciskającym na szczęki).
3. Wyjaśnij pojęcie górotwór.

Ogół utworów skalnych w których prowadzone są roboty górnicze

4.Co to jest strop bezpośredni?

zespół warstw zalegających bezpośrednio nad pokładem posiadającym zdolność załamywania się w ślad za posiadającym frontem.
5. Scharakteryzuj ciśnienie statyczne działające na obudowę wyrobiska.

Jest to ciśnienie równe wartości siły działającej na jednostkę powierzchni, z jaką działają na siebie dwa stykające się elementy przepływającego lub będącego w spoczynku płynu, które znajdują się w danej chwili w rozpatrywanym punkcie przestrzeni.

GR 6

1. Wymień klasy stropu i scharakteryzuj je.

Klasa I- strop bezpośredni stanowią skały kruche, łatwo rabujące się o miąższości większej od 5-krotnej grubości pokładu.

Klasa II- strop bezpośredni stanowią skały kruche, łatwo rabujące się o miąższości mniejszej od 5 krotnej grubości pokładu.

Klasa III-strop bezpośredni stanowią skały sztywne, trudno rabujące się lub też nad pokładem zalega strop zasadniczy w postaci grubej warstwy skał mocnych.

Klasa IV-skały stropowe mają zdolność uginania się i osiadania na spągu bez uginania się.
2. Omów i narysuj schemat systemu ścianowego podłużnego i poprzecznego.

W przypadkach gdy kierunek postępu frontu jest zgodny z kierunkiem rozciągłości pokładu system eksploatacji nazywamy podłużnym, a poprzecznym w przypadku gdy jest prostopadły.

3. Podstawowe różnice pomiędzy systemem ubierkowym i zabierkowym.

- czas likwidacji wybranej partii złoża, który w systemach ubierkowych następuje na bieżąco, w ślad za postępującym frontem, a w systemach zabierkowych po wybraniu złoża w obrębie całej zabierki.

- wymiary wyrobisk eksploatacyjnych (większe w przypadku ubierek)

- stopień mechanizacji prac wydobywczych, który jest wyższy w systemach ubierkowych.

4. Wymień i opisz znane metody eksploatacji złóż.

- odspajania, stosowaną obecnie przeważnie do eksploatacji kopalin stałych,

- ługowania- polegająca na rozpuszczaniu minerałów stałych w wodzie, stosowaną w górnictwie solnym,

- zgazowania, polegająca na pozyskiwaniu gazów palnych przez częściowe spalanie węgla kamiennego lub brunatnego w złożu,

- wytapiania, czyli stapiania i rozpuszczania w wysokiej temperaturze minerałów stałych oraz wydobywania ich w stanie ciekłym na powierzchnię przez pompowanie (eksploatacja złóż siarki),

- czerpania kopalin ciekłych i gazowych stosowaną w górnictwie naftowym, gazu ziemnego oraz wód mineralnych.

5. Podział pokładu na warstwy.

-strop

-spąg

GR 7

1. Kryteria wybuchowości pyłu węglowego.

-zawartość części lotnych w węglu z którego powstał pył węglowy. Powyżej 12% niebezpieczny, 30-35% najbardziej wybuchowy.

-rozdrobnienie pyłu. Najbardziej niebezpieczne są ziarna przechodzące przez sito zawierające 6400 otworów na 1cm³

2. Tąpnięcie - definicja i kategorie.

Tąpniecie-gwałtowne i przebiegające w krótkim czasie zruszenie struktury skał, spowodowane przekroczeniem ich wytrzymałości w wyniku czego następują nagłe spękania. Wyróżniamy tąpnięcia stropowe, pokładowe i spągowe.

Kategorie:

-I tąpnięcia słabe- uszkodzenie lub zniszczenie obudowy na odcinku do 20 m wzdłuż czoła wybierkowego lub osi wyrobiska korytarzowego.

-II tąpnięcia średnie- uszkodzenie lub zniszczenie obudowy na odcinku od 20 do 25 m wzdłuż czoła wybierkowego lub osi wyrobiska korytarzowego.

-III tąpnięcia silne- uszkodzenie lub zniszczenie obudowy na odcinku powyżej 50 m wzdłuż czoła wybierkowego lub osi wyrobiska korytarzowego.

3. Pożary podziemne - podział i zapobieganie.

I

Egzogeniczne- zazwyczaj spowodowane w wyniku błędu człowieka.

Endogeniczne- zazwyczaj spowodowane przez czynniki nie zależne od człowieka.

II

Grupa A (drzewo papier węgiel)

Grupa B (benzyna oleje tłuszcze)

Grupa C gazy palne (metan propan wodór)

Grupa D metale lekkie (magnez sód lit)

Grupa E narzędzia elektryczne, maszyny

4. Podaj granice wybuchowości metanu i wymień kategorie zagrożenia metanowego.

5,5%-15% przy 12 zawartości tlenu;

Występują 4 kategorie zagrożeni metanowego:

- kat. I: 0,02-2,5 m³/t dla czystej substancji węglowej lub <5m³/t w przeliczeniu na średnie wydobycie dobowe,

- kat. II: 2,5-4,5 m³/t dla czystej substancji węglowej lub 5-10 m³/t w przeliczeniu na średnie wydobycie dobowe,

- kat. III: 4,5-8 m³/t dla czystej substancji węglowej lub 10-15 m³/t w przeliczeniu na średnie wydobycie dobowe,

- kat. IV: >8 m³/t dla czystej substancji węglowej lub >15 m³/t w przeliczeniu na średnie wydobycie dobowe 

5. Podaj właściwości fizyczne metanu, występowanie metanu w kopalni i jak możemy zwalczyć to zagrożenie.

Wzór: CH₄

Właściwości fizyczne: 
-gaz 
-bezbarwny 
-lżejszy od powietrza 
-bardzo słabo rozpuszczany w wodzie.

Występowanie metanu w kopalni: metan wydobywa się z górotworów, największe jego skupiska w kopalni występują pod stropem, bo metan jest lżejszy od powietrza.

Zwalczanie zagrożenia:
a) wentylacyjne
b) pod stropem: Przez zwiększenie prędkości przepływu powietrza
- za pomocą przegród wentylacyjnych
- za pomocą przysłon nachylonych pod kątem 30 - 70^o w kierunku przepływu powietrza
- za pomocą różnej konstrukcji lutniociągów
- za pomocą tzw. lutni wirowych
- za pomocą specjalnych dysz powietrznych umieszczonych pod stropem,

c) odmetanowywanie:
- odwiercenie w złożu otworów wiertniczych, tzw. otworów odrenażowych, do których stosuje wymusza się dopływ metanu przez wytworzenie w nich podciśnienia, wyloty otworów odrenażowych są podłączone do rurociągów odmetanowania tworzących w kopalni hermetyczną sieć połączoną ze stacją odmetanowania.
- odcinanie dopływu metanu przez zacementowanie szczelin, którymi wypływa metan.
- przez wykonanie obudowy powłokowej z betonu natryskowego lub przez torkretowanie.
d) poprzez montowanie metanomierzy

---