LABORATORIUM METROLOGII ELEKTRYCZNEJ
Imię i Nazwisko Robert Janusz |
Grupa ED 5.3 |
||||
Data wyk. ćwicz. 22.10.1996 r. |
Numer ćwiczenia 2 |
Temat ćwiczenia: Pomiar galwanometru statycznego. |
Ocena |
I. Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest zapoznanie z budową i zasadą działania galwanometru statycznego oraz jego parametrami.Podczas ćwiczenia wyznacza się następujące parametry galwanometru statycznego: - oporność wewnętrzną Rg
- oporność krytyczną Rkr
- okres wahań nietłumionych To
- stałą prądową Ci
- stałą napięciową Cu
Schemat pomiarowy dla wszystkich punktów pomiarowych.
Spis przyrządów.
- rezystor dekadowy kl. 0.05 Ug= 650V PL-P3-338-E6,
- rezystor r1 = 335 I = 0.6A PL-K-021-E6,
- rezystor r2 = 162 I = 0.35A PL-K-043-E6,
- rezystor wzorcowy Rn = 1 kl=0.01% Imax = 1A PL-P3-80-E6/M,
- miliamperomierz magnetoelektryczny kl.=0,5 licz. dz.=75 zakres 7,5A PL-P3-523-E6,
- galwanometr statyczny C = 3.3*10-9A/mm*m, P = 10W, To = 3s, U1 = 220V, U2 = 6V, Rg=190, Rk = 1800, l = 105cm, nr 7108,
- źródło napięcia stałego E = 1.35V,
- dwa wyłączniki w1, w2,
- przełącznik p.
II. Program ćwiczenia.
II.1. Pomiar oporności wewnętrznej galwanometru metodą jednakowych odchyleń.
Lp |
Położenie przełącznika p |
dz |
I mA |
Rd1
|
0,5I mA |
Rd2
|
Rg
|
1 |
lewe |
185 |
5 |
5000 |
2,5 |
2410 |
180 |
2 |
lewe |
179 |
6 |
7000 |
3 |
3405 |
190 |
3 |
prawe |
196 |
5 |
5000 |
2,5 |
2411 |
178 |
4 |
prawe |
169 |
6 |
7000 |
3 |
3391 |
218 |
Średnia rezystancja wewnętrzna galwanometru wynosi: Rgśr = 191,5
Przykładowe obliczenia:
Rg = Rd1 -2Rd2 = 5000 - 2*2410 = 180
II.2. Wyznaczenie oporności krytycznej galwanometru.
Lp |
o dz |
Rd
|
Rzkr
|
Rkr
|
P |
141 |
1850 |
1850 |
2041,5 |
L |
138 |
1820 |
1820 |
2011,5 |
Srednia rezystancja krytyczna wynosi Rkrśr = 2026,5
Przykładowe obliczenia:
Rkr = Rg + Rzkr = 191,5 + 1850 = 2041,5
Dokładność wyznaczenia rezystancji opornika dodatkowego Rd = 10
II.3. Wyznaczenie okresu drgań nietłumionych To.
Lp |
o dz |
1 dz |
2 dz |
3 dz |
4 dz |
5 dz |
6 dz |
|
∑T s |
n |
T s |
To s |
1P |
92 |
60 |
38 |
25 |
16 |
10 |
7 |
0.883 |
9.02 |
3 |
3.01 |
2.98 |
2L |
95 |
58 |
39 |
26 |
16 |
10 |
7 |
0,886 |
8.97 |
3 |
2.99 |
2.96 |
Przykładowe obliczenia:
λ=
T =∑t/n=9,02/3≈3,01s
T0=
=
Średni okres drgań nietłumionych wynosi To = 2.975s .
II.4. Wyznaczenie stałej prądowej galwanometru oraz jego czułości.
Lp |
Położenie przełącznika p |
I mA |
dz |
Cil A/dz |
Cim A/dz, m |
Sim dz/A,m |
1 |
prawe |
4 |
154 |
5×10-9 |
5,25×10-9 |
1,905×108 |
2 |
lewe |
4 |
148 |
5,21×10-9 |
5,47×10-9 |
1,828×108 |
Przykładowe obliczenia:
Stała prądowa i stała prądowa metrowa wynoszą:
Czułość prądowa metrowa wynosi:
Błąd systematyczny graniczny wyznaczenia stałej wynosi:
II.5. Obliczenie średniej wartości metrowej stałej napięciowej Uum oraz metrowej czułości napięciowej na podstawie wyników otrzymanych w poprzednim punkcie.
III. Wnioski.
Obliczone wartości oporności wewnętrznej, rezystancji krytycznej i okresu drgań własnych są bardzo zbliżone do podanych na tabliczce galwanometru. Wartość obliczonej oporności wewnętrznej różni się od rzeczywistej o 1,5Ω, zaś rezystancja krytyczna różni się o 50Ω. Jednak rozrzut wszystkich otrzymanych wyników jest znaczny ( być może wpływ na otrzymane wyniki miał fakt, że włos na plamce świetlnej był bardzo rozmyty tak, że dla niektórych odczytów możemy mówić o małej precyzji odczytania powodowanej tym faktem).
W punkcie drugim warto zauważyć, że błąd wyznaczenia rezystancji Rzkr jest znaczny gdyż wynosi 10.
Otrzymana w punkcie trzecim wartość okresu drgań swobodnych To jest zadowalająca
( bliska wartości znamionowej) i wynosi Tośr = 2.975s. Oczywiście w porównaniu z wartością znamionową wartość ta różni się o ok. 1%, ale biorąc pod uwagę sposób pomiaru okresu T
( włączanie i wyłączanie stopera, szybkość przesuwania plamki ) wynik ten można uznać za dokładny, ale warto dodać, że aby zwiększyć dokładność wyniku dobrze by było zwiększyć liczbę serii pomiarowych, gdyż chyba najważniejszą rolę odgrywa tutaj błąd przypadkowy związany z subiektywnymi umiejętnościami osoby dokonującej pomiaru.
W punkcie czwartym wyznaczaliśmy stałą prądową galwanometru i jak widać stała prądowa metrowa ma większą wartość niż stała znamionowa ( właściwie jest o ok. 50% większa od stałej znamionowej). Trudno jednoznacznie określić co jest przyczyną tak dużego błędu, można jedynie przypuszczać, że jest to błąd wynikły z niewłaściwie dokonanych pomiarów, ale mało prawdopodobne jest by błąd ten polegał na tym, że rezystancja nastawiona na rezystorze Rd była większa niż odnotowana w protokole.