FOTOGRAFIA CYFROWA - PORADY

EKSPOZYCJĄ

możemy nazwać takie ustawienie wszystkich parametrów w aparacie aby uzyskać oczekiwany efekt naświetlenia elementu światłoczułego. Parametry ekspozycji decydują ile światła dotrze do elementu światłoczułego.

Parametrami tymi są :
- Czas naświetlania
- Liczba przesłony
- Czułość ISO

Wszystkie te parametry zależą oczywiście od poziomu światła zastanego lub użytego.

W celu właściwego ustawienia ekspozycji musimy użyć światłomierza wbudowanego w aparat lub zewnętrznego.
W celu ułatwienia wykonywania zdjęć, producenci wbudowali w aparat automatykę ekspozycji, która na podstawie wskazań wewnętrznego światłomierza, samoczynnie ustawia parametry ekspozycji. Jest to bardzo wygodne dla początkujących fotografów ale po zdobyciu pewnej wiedzy i doświadczenia, ręczne ustawienie parametrów ekspozycji, w niektórych przypadkach może prowadzić do znacznie ciekawszych efektów.

W ramach prawidłowej ekspozycji, fotograf może żonglować wszystkimi parametrami otrzymując za każdym razem taki sam stopień naświetlenia zdjęcia ale zupełnie inną głębię ostrości i inny sposób pokazania ruchu. Jeżeli prawidłowe jest ustawienie ekspozycji przy czasie migawki 1/125s i przesłonie f/8 to prawidłowe będzie również przy 1/250s i f/5.6 oraz przy 1/500s i f/4 itd. Można z tego wnioskować, że prawidłowe warunki ekspozycji to cały ciąg różnych kombinacji czasu i przesłony a zmiana jednego z parametrów o jeden stopień powinna być zrekompensowana zmianą drugiego parametru również odpowiednio o jeden stopień.

W fotografii artystycznej, fotograf często zmienia warunki ekspozycji tak, aby uzyskany obraz zawierał odczucia artysty a nie wiernie odtwarzał wygląd fotografowanej sceny.

W części tej zostanie też opisana temperatura barwowa, która ma wpływ na prawidłowe odzwierciedlenie kolorów na zdjęciu a my możemy na to wpływać poprzez ustawienie balansu bieli.

ŚWIATŁO

Najważniejszym czynnikiem w fotografii jest światło, które przybierając różną barwę i intensywność czyni zdjęcia pięknymi bądź też pozbawionymi wyrazu. Najlepsze fotografie powstają o świcie lub przed zmierzchem gdy światło jest wyjątkowo miękkie i delikatne.

Wczesnym świtem, aby słońce oświetliło ziemię, promienie muszę się przebić przez grubą warstwę atmosfery pokonując największą odległość pod bardzo dużym kątem. Podczas tej drogi najszybciej i najłatwiej ulegają rozproszeniu najkrótsze, niebieskie fale a światło wykazuje tendencję do zabarwień różowo-czerwonych. Dodatkowo poranna mgła rozprasza promienie przez co obraz nabiera uroku tworząc bajkową atmosferę. W tym czasie cienie są długie i przebiegając przez plan zdjęciowy doskonale wkomponowują się w fotografię krajobrazu. Cienie takie podkreślają fakturę terenu i kontury fotografowanej sceny. Po wschodzie słońca możemy obserwować jakim zmianom ulegają barwy i cienie w miarę jak słońce podnosi się nad horyzontem.

W południe promienie słońca pokonują najkrótszą odległość do ziemi a w widmie świetlnym dominują fale niebieskie. Kontrasty są bardzo mocne, a cienie krótkie, ostro zarysowane i ciemne. W świetle takim uzyskujemy najwierniejsze i najmocniej nasycone kolory ale mocne promienie powodują z jednej strony duże wypalenia (białe plamy) a z drugiej głębokie cienie. O tej porze dnia światło nadaje się do fotografii kształtów i form graficznych. Należy bardzo uważać przy fotografowaniu pod słońce ponieważ nawet gasnące promienie słoneczne, mocno skupione przez teleobiektyw, mogą trwale uszkodzić wzrok !

Przed zachodem słońca, promienie znowu muszą pokonać najdłuższą drogę do ziemi, tracąc po drodze z widma świetlnego fale niebieskie przez co dominuje barwa czerwona. Bardzo duży wpływ na kolorystykę ma stopień przejrzystości powietrza. Dodatkowe możliwości przy fotografowaniu o zmierzchu dają nam zapalające się lampy uliczne, reklamy i łuny rozciągające się nad miastami. Połączenie zachodzących promieni słońca ze światłem sztucznym daje bardzo ciekawe rezultaty. Przy tego typu fotografii, stosując długie czasy naświetlania, wychwytujemy sztuczne oświetlenie uliczne ale niezbędny okazuje się wtedy statyw.

Również nocą możemy uzyskiwać bardzo ciekawe efekty zdjęciowe. Wielkomiejskie światła reklam, latarni, neonów i reflektory samochodów mogą dać piękne niekonwencjonalne ujęcia. Mokre ulice mogą dodatkowo uatrakcyjnić zdjęcia poprzez odbicia światła i dodatkowe bliki. W tego typu fotografii również niezbędny staje się statyw.

LICZBA PRZESŁONY

Średnica otworu przesłony, która jest określana za pomocą liczby przesłony, ma wpływ na stopień naświetlenia elementu światłoczułego oraz na głębię ostrości. Swoboda z jaką możemy wybierać liczbę przesłony zależy od panującego oświetlenia a dodatkowo jest ograniczona przez czas naświetlania oraz czułość elementu światłoczułego wyrażona w ISO. Jeżeli w trudnych warunkach oświetleniowych chcielibyśmy użyć przesłony o liczbie 8 i wykonać zdjęcie z “zamrożonym ruchem” to może się okazać niemożliwe uzyskanie tak krótkiego

czasu aby ten ruch “zamrozić”.

Jeżeli chcemy kontrolować głębię ostrości, to parametrem priorytetowym będzie właśnie liczba przesłony. Chcąc wykonać zdjęcie modela, który znajduje się na nieciekawym, rozpraszającym tle, ustawiamy wymaganą liczbę przesłony na 2.8 a pozostałe parametry musimy dostosować do liczby przesłony tak, aby światłomierz wskazywał prawidłową ekspozycję np. migawka 1/500s , 100 ISO. Przy takich parametrach głębia ostrości będzie bardzo mała przez co uzyska się efekt rozmycia tła (foto 01). Chcąc uzyskać znacznie większą głębię ostrości (foto 02), powinniśmy liczbę przesłony ustawić na wartość 16 (-5 EV), migawkę pozostawić na 1/125s (+2 EV) oraz zwiększyć czułość filmu do ISO 800 (+ 3 EV) albo pozostawić czułość na ISO100 a migawkę ustawić na 1/15s (+5 EV). Jak sami widzimy, przesłona daje nam bardzo duże możliwości twórcze oraz swobodę akcentowania wybranych elementów zdjęcia. Poza przesłoną, na głębie ostrości ma wpływ również ogniskowa obiektywu oraz odległość od fotografowanego obiektu. Należy zawsze pamiętać, że zmiana przesłony musi pociągać za sobą zmianę pozostałych parametrów naświetlania w celu zrównoważenia poziomu ekspozycji

CZAS MIGAWKI

Czas otwarcia migawki ma wpływ na poziom ekspozycji oraz na sposób odzwierciedlenia ruchu na zdjęciu. Czas, przez który materiał światłoczuły jest naświetlany liczony jest w sekundach i ich ułamkach. Tylko odpowiednia kombinacja czasu migawki, przesłony oraz czułości ISO pozwoli wykonać prawidłową ekspozycję . Czas naświetlania decyduje, czy obiekty ruchome będą oddane na zdjęciu jako “zamrożone” czy też będą znajdowały się na poruszonym tle. Przy pomocy czasu migawki można też zadecydować czy obiekty statyczne będą odwzorowane w sposób ostry i ze wszystkimi szczegółami czy też będą zamazane tworząc bardziej “impresyjny” obraz.

Czas naświetlania powinien być na tyle krótki, aby nie doprowadzić do rejestracji przypadkowych wstrząsów i zbędnego poruszenia aparatu podczas otwarcia migawki. Przy stosowaniu dłuższych czasów naświetlania pomocny jest statyw. Przyjęta jest zasada, że przy wykonywaniu zdjęć “z ręki” najlepiej jest stosować czas naświetlania równy “ 1 / użyta ogniskowa w obiektywie “ - jeżeli ogniskowa wynosi 50mm to najlepiej stosować czasy 1/50s lub krótsze. Stosowanie tej zasady pozwala uniknąć przypadkowego poruszenia aparatem na zdjęciu a wynika to z tego, że im dłuższa ogniskowa, tym bardziej wszelkie drgania są przenoszone na materiał światłoczuły.

Poprzez czas naświetlania możemy manipulować sposobem rejestracji ruchu na zdjęciu. Jeżeli chcemy przedstawić jadący samochód w sposób “zamrożony” to powinniśmy zastosować bardzo krótki czas migawki np. 1/500s ( foto 04 ). Tak krótki czas spowoduje, że wszystkie elementy na zdjęciu będą nie poruszone a fotograf będzie miał pewność, że przypadkowe poruszenie aparatu nie będzie miało wpływu na treść zdjęcia. W celu całkowitego zamrożenia ruchu na zdjęciu, przy bardzo szybko poruszających się obiektach ( np. skrzydła kolibra) powinniśmy stosować bardzo krótkie czasy migawki. Innym sposobem zamrożenia ruchu jest użycie lampy błyskowej ale możliwe jest to tylko na niewielkie odległości. Zamrożenie ruchu powoduje, że zdjęcia takie są bardzo statyczne a w wielu przypadkach warto dodać trochę dynamiki co pozwoli przekazać widzowi atmosferę zdjęcia. W tym celu należy wydłużyć czas do takiego stopnia aby obiekty
poruszające się zostały oddane jako poruszone. Zastosowanie czasu 1/40s podczas rajdu samochodowego umożliwia poruszenie samochodu a przez to przekazanie informację o ruchu tego pojazdu - zdjęcie takie nabiera dynamiki (foto 05). Wydłużenie czasu migawki powoduje coraz większe
poruszenie na zdjęciu. Jeszcze inną możliwość kreacji obrazu daje nam długi czas migawki w połączeniu ze śledzącym ruchem aparatu za poruszającym się obiektem - jest to tak zwane panoramowanie akcji. Zastosowanie podczas rajdu samochodowego czasu migawki 1/30s oraz prowadzenie w trakcie ekspozycji, aparatu za poruszającym się samochodem, pozwala na uzyskanie ostrego obrazu samochodu na poruszonym tle (foto 06). Uzyskujemy przez to maksymalne podniesienie dynamiki zdjęcia oraz przekazanie widzowi wrażenia szybkości samochodu. Stopień poruszenia tła będzie uzależniony od czasu migawki oraz szybkości obrotu aparatu za poruszającym się obiektem. Jednak przekroczenie pewnej granicy czasu powoduje, że cały obraz staje się poruszony i nie czytelny.

CZUŁOŚĆ ISO

W aparatach analogowych, fotograf zanim rozpocznie sesję zdjęciową, musi zdecydować jakiej czułości film będzie używał. Każdy materiał światłoczuły posiada swoją czułość na światło, wyrażoną w jednostkach ISO. W przypadku aparatów cyfrowych mówimy o ekwiwalencie światłoczułym również wyrażanym w ISO. W przeciwieństwie jednak do aparatów analogowych, w cyfrówkach zmieniać czułość ISO w trakcie sesji zdjęciowej przed każdym zdjęciem. Pozwala to na bardziej kreatywne wykorzystywanie pozostałych parametrów mających wpływ na ekspozycję czyli liczby przesłony i czasu naświetlania Czułość ISO ma bezpośredni wpływ tylko na poziom ekspozycji. Zmiana czułości ISO o jeden stopień np. z ISO 100 na ISO 200 powoduje, że czas ekspozycji powinien zostać skrócony o jeden stopień lub przesłona przymknięta o jeden stopień. Dzięki możliwości zwiększania czułości, możemy wykonywać zdjęcia w trudniejszych warunkach oświetleniowych przy niezmiennej przesłonie i czasie migawki.

Zwiększanie czułości pociąga jednak za sobą pogorszenie obrazu. Fotograficzne filmy analogowe wraz ze wzrostem czułości mają powiększone ziarno a w aparatach cyfrowych wraz ze wzrostem czułości rosną szumy wydzielane przez element światłoczuły, zakłócające rejestrowany obraz. Najlepsze efekty uzyskuje się przy najniższych czułościach (ISO100 lub ISO 200) ale w drastycznych przypadkach stosuje się nawet ISO 1600, które pozwoli na wykonanie nieporuszonego zdjęcia “z ręki”.

BALANS BIELI

Temperatura barwowa jest terminem odstraszającym fotografów ale w przypadku aparatów cyfrowych, wiadomości te są niezbędne aby kolorystyka wykonanych zdjęć odpowiadała naszym oczekiwaniom.

Aby najlepiej zobrazować termin temperatury barwowej należy sobie wyobrazić kawałek metalu, który zostaje rozgrzewany. Po osiągnięciu odpowiedniej temperatury metal zaczyna świecić - najpierw światło ciemnoczerwone a w miarę podgrzewania przechodzące przez barwę jasnoczerwoną, żółtą aż do białej. Skala temperatury barwowej jest oparta na takiej samej zasadzie a wyrażana jest w stopniach Kelwina.

Punktem odniesienia jest przeciętne światło dzienne w południe, którego temperatura barwowa wynosi ok. 5500 K. Podobną temperaturę daje światło z lamp błyskowych. Po ustawieniu w aparacie balansu bieli na temperaturę 5500 K każde odchylenie od temperatury 5500 K daje dominantę barwną - fotografowanie w temperaturze poniżej 5500K będzie powodowało na zdjęciu ciepłą dominantę o zabarwieniu pomarańczowym lub nawet czerwonym a jeżeli temperatura przekracza 5500 K to uzyskamy zimną dominantę o zabarwieniu niebieskim. W niektórych przypadkach zamiast korygować, można wzmocnić takie zabarwienia a uzyskane efekty mogą być znacznie bardziej interesujące np. mocno czerwony zachód słońca.

Trudno jest jednoznacznie określić temperaturę barwową w zależności od pory dnia ponieważ zależy ona dużej mierze od pogody, zamglenia i pory roku. Światło poranka waha się pomiędzy 3000 K a 4000 K aby osiągnąć w południe przeciętną temperaturę ok. 5500 K - w bardzo ostrym słońcu temperatura barwowa w południe wynosi ok. 6500K. Jeżeli w bezchmurny dzień skierowalibyśmy aparat w błękit nieba, to musielibyśmy ustawić temperaturę barwową nawet na 15000 K (szczególnie w górach). Przykłady temperatury barwowej w zależności od rodzaju światła zawarte są w tabeliAparaty cyfrowe oferują nam mechanizm korekcji temperatury barwowej, który nazywa się balansem bieli. Każdy aparat ma kilka zaprogramowanych ustawień, charakterystycznych dla różnych warunków oświetleniowych. Przeważnie są to :

• automatyczne ustawienie balansu bieli

• światło słoneczne

• światło z za chmur

• oświetlenie zwykłą żarówką

• oświetlenie jarzeniowe

• oświetlenie błyskowe

Dzięki tej funkcji możemy dostosować aparat fotograficzny do światła jakie zastaliśmy a przez to uzyskamy naturalne oddanie kolorów bez zbędnej dominanty.

Wyższe modele aparatów dysponują funkcją ręcznego ustawienia balansu bieli. Pozwala to w sposób bardziej precyzyjny oraz w większym zakresie wpływać na dostosowanie aparatu do zastanej temperatury barwowej. Ręczny balans bieli wykonuje się na dwa sposoby w zależności od modelu aparatu cyfrowego. W obu przypadkach zalecane jest stosowanie białej powierzchni np. biała kartka papieru.

Wykonujemy zdjęcie białej powierzchni (pełny kadr) a następnie w menu aparatu wskazujemy to zdjęcia jako wzorcowe. Na jego podstawie oprogramowanie w aparacie dokonuje korekty bieli dzięki czemu pozbywamy się dominanty barwnej.

Wybieramy w menu “balans bieli” a następnie ustawiamy pełny kadr na białą powierzchnię po czym wciskamy spust migawki. Oprogramowanie na podstawie takiego kadru dokonuje korekty bieli i pozbywa się dominanty barwnej. W niektórych przypadkach można użyć szarej powierzchni a uzyskane efekty mogą być bardziej zbliżone do naturalnych niż przy wykonywaniu balansu bieli na podstawie białej powierzchni.

Niektóre aparaty posiadają bracketing balansu bieli, który polega wprowadzaniu korekty o określoną wartość w stosunku do ustawionego balansu bieli - działanie jest analogiczne jak przy bracketing'u ekspozycji.

ROZPIĘTOŚĆ TONALNA

Rozpiętość tonalna jest różnicą pomiędzy najjaśniejszym a najciemniejszym obszarem sceny. Aparat fotograficzny ma niestety ograniczone możliwości rejestrowania scen o dużej rozpiętości tonalnej i zanim naciśniemy spust migawki, należy się zastanowić, czy wszystkie obszary sceny zostaną prawidłowo zarejestrowane. Elementy światłoczułe CCD/CMOS, posiadają większe możliwości rejestracji obszarów niedoświetlonych niż prześwietlonych. Poza tym, bardzo jasne powierzchnie, bez widocznych szczegółów, powodują utratę czytelności takiej fotografii i mogą wprowadzać chaos. Tak więc, najlepiej jest dokonywać pomiaru ekspozycji, na podstawie najjaśniejszych miejsc sceny. Dokładnego pomiaru rozpiętości tonalnej możemy dokonać, przy pomocy światłomierza z punktowym pomiarem światła, lub światłomierza naszego aparatu ustawionego w trybie spot (o ile aparat posiada taki tryb pracy). Dokonując pomiaru w miejscu najjaśniejszym i najciemniejszym, możemy określić, czy cała scena zostanie prawidłowo zarejestrowana. Jeżeli rozpiętość jest zbyt duża, to należy spróbować zmniejszyć rozpiętość przy pomocy różnych, dostępnych środków. Klasycznym przykładem zbyt dużej rozpiętości tonalnej, jest fotografia krajobrazu, gdzie niebo jest bardzo jasnym obszarem, a ziemia zbyt ciemnym. Ustawiając poziom ekspozycji na podstawie nieba, otrzymamy mocno niedoświetloną ziemię, ustawiając ekspozycję na bazie ziemi, otrzymamy prześwietlone niebo. Uśredniając ekspozycję, otrzymamy niedoświetloną ziemię i prześwietlone niebo. Najlepszym wyjściem jest zastosowanie filtru polaryzacyjnego lub połówkowego neutralnie szarego bądź niebieskiego. Filtry takie spowodują zmniejszenie kontrastu i poprawną ekspozycję dla całej sceny. Możemy również poczekać na zmianę światła (poranne, popołudniowe, ...), która spowoduje zmniejszenie rozpiętości tonalnej. Wprowadzenie dodatkowego oświetlenia lub korekta światła zastanego (blendy, ekrany rozpraszające, zasłony) także poprawia światło na naszej scenie.

ŚWIATŁO BŁYSKOWE

Lampy błyskowe możemy podzielić na dwie podstawowe grupy : lampy wbudowane w aparat oraz lampy zewnętrzne. Lampy wbudowane w aparat. Lampy wbudowane w aparat dysponują niewielką mocą w związku z czym możemy ich używać przy fotografowaniu na niewielkie odległości lub traktować je jako lampy doświetlające. Dzięki pełnej automatyce lamp wbudowanych nie musimy się martwić o poziom ekspozycji - aparat kontroluje proces naświetlania przy użyciu takiej lampy.

Zewnętrzne lampy błyskowe dają nam znacznie większe możliwości kreacji obrazu. Nowoczesne modele lamp posiadają zmienny kąt nachylenia głowicy błyskowej, możliwość regulacji siły błysku oraz kąta rozsyłu światła (w połączeniu z ogniskową obiektywu ), błysk na otwarcie lub zamknięcie migawki, błyski stroboskopowe a także wspomaganie systemu autofocus.

Poza standardowym oświetlaniem , możemy użyć lampy błyskowej do zamrożenia ruchu. Zamrożenie ruchu jest spowodowane wysłaniem bardzo dużej ilości światła w bardzo krótkim czasie.

Czas błysku - nowoczesne lampy błyskowe mają regulowany czas błysku i może się on zawierać w przedziale 1/200 do 1/20000 sekundy.

Temperatura barwowa światła z lamp błyskowych jest zbliżona do temperatury światła dziennego i wynosi ok. 5600 stopni Kelwina (wg danych technicznych różnych producentów). W praktyce temperatura może się znacznie różnić i zależy m.in. od stopnia zużycia palnika a także od użytych rozpraszaczy czy dyfuzorów, które mogę również w znacznym stopniu zmienić temperaturę barwową.

Moc lamp błyskowych jest podawana w liczbie przewodniej lampy. Natężenie światła z lampy błyskowej bardzo gwałtownie maleje wraz z odległością. Spadek mocy lampy jest proporcjonalna do kwadratu odległości - zmieniając odległość dwukrotnie, światło z lampy będzie czterokrotnie słabsze oświetlając czterokrotnie większą powierzchnię. Przyswojenie tej zasady jest przydatne przy fotografowaniu sceny wieloplanowej - obiekty z pierwszego planu będą poprawnie naświetlone podczas gdy obiekty z dalszych planów będą sukcesywnie coraz gorzej oświetlone a najdalsze plany będą pozbawione oświetlenia. Zaradzić temu możemy poprzez takie zaplanowanie fotografowanej sceny aby zminimalizować odległość pomiędzy poszczególnymi planami lub skorzystania z kilku lamp błyskowych oświetlających poszczególne plany zdjęciowe.

Kąt rozsyłu światła - przy rozbudowanych lampach, dedykacja zapewnia również pełną współpracę z obiektywem i ustawioną ogniskową. Lampa taka potrafi regulować kąt rozsyłu światła, który jest uzależniony od ustawionej ogniskowej. Dla długich ogniskowych kąt rozsyłu będzie wąski, tak aby osiągnąć oświetlenie na dużą odległość. Przy krótkich ogniskowych kąt będzie szeroki tak aby pokryć

błyskiem jak największą powierzchnię.

Błysk wypełniający - najnowsze aparaty potrafią bardzo precyzyjnie sterować siłą błysku a mikroprocesory potrafią określić, czy potrzebny jest pełny błysk lampy czy tylko doświetlenie obiektu przy świetle zastanym. Jeżeli fotografowane obiekty są oświetlone mocnym światłem słonecznym, które powoduje powstawanie głębokich cieni (foto 01), możemy wtedy zastosować lekkie doświetlenie obiektu tak aby rozjaśnić te cienie (foto 02) - jest to tak zwany błysk wypełniający. Również przy fotografowaniu w tylnym oświetleniu (np. pod słońce) aby nie uzyskać tylko konturów, powinniśmy stosować doświetlenie obiektu lampą błyskową.

Błysk odbity - wysokie modele lamp błyskowych mają obracaną głowicę z regulowanym kątem jej pochylenia. Dzięki takiemu systemowi możemy skierować strumień światła w dowolne miejsce. Jest to wykorzystywane do oświetlania światłem odbitym od ścian lub sufitu. Standardowy błysk bezpośredni dając ostre światło, powoduje powstawanie głębokich cieni a obraz staje się bardzo płaski (foto 03). Światło odbite jest bardziej miękkie i rozproszone przez co likwidowane są ostre cienie a obiekty oświetlone są równomiernie i pod innym kątem (foto 04). Światło odbite nie powoduje efektu czerwonych oczu. Odbicie światła zabiera jednak znaczną część mocy błysku i tego typu oświetlenie może być używane tylko z bardzo mocnymi lampami lub w niewielkich pomieszczeniach.

Zmiękczanie i rozpraszanie światła błyskowego bardzo pomaga w rozjaśnieniu głębokich cieni powstających przy bezpośrednim oświetleniu. Im większa będzie powierzchnia świecąca, tym lepsze uzyskamy rezultaty. Zmiękczać światło możemy poprzez stosowanie różnego rodzaju mini softboxów lub dyfuzorów. Możemy także odbijać światło od różnych powierzchni, ścian lub sufitu. Można też używać ekranów rozpraszających lub specjalistycznej parasolki odbijającej, dzięki której możemy dodatkowo kontrolować kierunek światła odbitego. Efektem takich zabiegów jest równomiernie oświetlony plan zdjęciowy z miękkim światłem nie powodującym głębokich cieni.

Czerwone oczy powstają w wyniku odbicia światła błyskowego od mocno ukrwionego dna oka. Odbicie to jest tym większe im bliżej osi obiektywu znajduje się lampa błyskowa. Można to zredukować lub wyeliminować różnymi sposobami - funkcja redukcji czerwonych oczu - realizowana jest za pomocą dodatkowego błysku wysyłanego przed błyskiem głównym. Dodatkowy błysk ma spowodować zwężenie źrenic a zatem zmniejszenie dostępu światła do dna oka. Niestety funkcja ta w niewielkim stopniu pomaga - odsunięcie lampy błyskowej od osi obiektywu - jest to możliwe po zastosowaniu specjalnego przedłużacza do lampy błyskowej i pomaga to w bardzo dużym stopniu wyeliminować czerwone oczy - błysk z odbiciem od sufitu lub od ściany możliwy jest w przypadku stosowania lamp o regulowanym pochyleniu głowicy błyskowej. Błysk taki całkowicie eliminuje czerwone oczy - rozproszenie światła za pomocą softboxu lub ekranów rozpraszających - bardzo pomaga w eliminacji czerwonych oczu - usunięcie czerwonych oczu w programie graficznym

Dedykacja - najnowsze lampy błyskowe posiadają dedykację do konkretnej firmy a nawet modelu aparatu. Lampa taka, po podłączeniu do aparatu, integruje się z jego elektroniką i dzięki temu aparat potrafi w pełni kontrolować siłę i czas błysku a także kąt rozsyłu światła. Najnowsze systemy pomiaru światła błyskowego (np. E-TTL u Canona) potrafią dostosować kierunek i siłę wysłania światła do punktu ustawienia ostrości w kadrze nawet jeżeli ten punkt nie jest ustawiony centralnie. Zapewnia to optymalne oświetlenie fotografowanego obiektu. Lampy nie posiadające dedykacji dla konkretnego aparatu, mogą nie współpracować albo współpracować tylko w podstawowym zakresie.

Czas synchronizacji z lampą błyskową decyduje, przy jakim minimalnym czasie naświetlania możemy użyć lampy błyskowej. Czas synchronizacji przeważnie wynosi ok. 1/125s dochodząc w najlepszych aparatach do 1/250s. Niektóre modele aparatów potrafią synchronizować błysk lampy przy każdym czasie naświetlania ale dotyczy to tylko aparatów z centralną migawką. Czynnikiem ograniczającym czas synchronizacji jest migawka, a właściwie kurtyny migawki, które tylko do określonego czasu odsłaniają w pełni cały element światłoczuły. Najnowsze aparaty i lampy błyskowe potrafią jednak obejść tą niedogodność i synchronizować przy wszystkich czasach migawki ale okupione jest to bardzo dużą stratą błysku.

Błysk na otwarcie lub zamknięcie migawki ( na pierwszą lub drugą lamelkę) umożliwia nam kontrolowanie pokazanie ruchu na zdjęciu. Możliwości tych funkcji możemy obserwować przy długich czasach otwarcia migawki (np. 1 sekunda). Wyobraźmy sobie, że robimy zdjęcie spadającego obiektu przy czasie naświetlania 1/3 sekundy. Bez użycia lampy błyskowej obiekt będzie widoczny na zdjęciu jako rozmazana szeroka linia (foto 05). Przy u życiu błysku na otwarcie

migawki, lampa zamrozi obiekt w fazie początkowej a dalej będzie widoczna rozmazan a szeroka linia (foto 06) - na zdjęciu będzie to wyglądało jakby obiekt leciał do tyłu. Przy użyciu błysku na zamknięcie migawki, spadający obiekt będzie rozmazywał obraz a przy zamykaniu migawki nastąpi błysk zamrażający ruch (foto 07) - efektem będzie bardzo naturalny wygląd spadającego przedmiotu. Standardowo aparaty są ustawione na błysk podczas otwarcia migawki.

Błyski stroboskopowe - funkcję błysków stroboskopowych oferują tylko wysokiej klasy lampy błyskowe o bardzo dużej mocy. Błyski takie są przydatne przy rejestracji różnych faz ruchu. Błyski są generowane z regulowaną szybkością (do kilkudziesięciu razy na sekundę) i podczas długiej ekspozycji, możemy zarejestrować na jednym kadrze nawet do kilkudziesięciu zamrożonych obrazów w różnej fazie ruchu. Fotocela umożliwia zdalne wyzwolenie lampy błyskowej za pomocą innej lampy błyskowej. Fotocele są bardzo przydatne gdy aparat nie jest wyposażony w stopkę do podłączenia zewnętrznej lampy ani w specjalne gniazdo ale dysponuje wbudowaną lampą błyskową. Po podłączeniu zewnętrznej lampy błyskowej do fotoceli możemy ją wyzwolić za pomocą błysku z wbudowanej lampy. Należy jednak pamiętać, że aby prawidłowo ustawić parametry ekspozycji, aparat musi posiadać ręczne sterowanie parametrami, które ustawimy na podstawie wskazań światłomierza do pomiaru światła błyskowego. Bardzo często fotocele są używane do podłączenia i synchronicznego wyzwolenia kilku lamp błyskowych oświetlających cały plan zdjęciowy.

Światłomierz - pomiar światła błyskowego jest możliwy tylko za pomocą specjalistycznych światłomierzy. Na światłomierzu ustawiamy czas migawki (ze względu na czas błysku jest to parametr marginalnie wpływający na ekspozycję) oraz czułość w ISO a następnie zdalnie wyzwalamy błysk - światłomierz wskazuje przesłonę jaką należy użyć dla prawidłowej ekspozycji.

---