Laboratorium Instytutu Fizyki Politechniki Lubelskiej |
||||
Wydział Elektryczny Grupa: ED3.4 |
Nazwisko i imię: Pietraś Łukasz |
|||
Symbol i nr tematu i zadania: OP2.1 |
Treść zadania: Wyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od stężenia roztworu. |
|||
Data wykonania zadania: 24.10.2002 |
Zaliczenie: |
Ocena: |
Data: |
Podpis: |
I. Wyniki pomiarów i obliczeń.
II. Dane do określenia (obliczenia) błędów bezwzględnych pomiarów.
III. Schematyczny rysunek zestawu przyrządów.
IV. Wzór wykorzystany do obliczenia mierzonej pośrednio wartości.
VI. Wnioski.
I. Wyniki pomiarów i obliczeń:
Rodzaj próbki: roztwór gliceryny. |
||||
C % |
nDsr |
nD |
||
|
|
1 |
2 |
3 |
0 |
1,3322 |
1,3325 |
1,3320 |
1,3320 |
20 |
1,3582 |
1,3585 |
1,3580 |
1,3580 |
40 |
1,3850 |
1,3850 |
1,3850 |
1,3850 |
60 |
1,4128 |
1,4130 |
1,4125 |
1,4130 |
80 |
1,4418 |
1,4420 |
1,4420 |
1,4415 |
100 |
1,4682 |
1,4670 |
1,4685 |
1,4690 |
Rodzaj badanej próbki (nr): 2 |
|||
Lp. |
nD |
Z |
nDsr = 1,4046 Zsr = 42,1 Cx% = 53 A = 0,02442 B = 0,03064 δ = -0,588 T[K] = 296,15
ds =
dw = |
1 |
1,4045 |
42,5 |
|
2 |
1,4045 |
42,0 |
|
3 |
1,4050 |
42,0 |
|
4 |
1,4045 |
42,0 |
|
Wielkości A, B, δ odczytałem z tabeli stałych dla refraktometru jednookularowego.
II. Dane do określenia (obliczenia) błędów bezwzględnych pomiarów:
Wartość tablicowa wielkości mierzonej:
(ds)t=6,3379*10-3
PRZYRZĄDY:
refraktometr Abbego jednookularowy - wartość najmniejszej działki skali nD wynosi 0,001; wartość najmniejszej działki skali Z równa się 1;
termometr;
żarówka dająca światło białe.
III. Schematyczny rysunek zestawu przyrządów.
Do pomiarów wykorzystałem refraktomet jednookularowy Abbego:
Refraktomet składa się z: Ok-okular lunety L1, P1-pryzmat oświetlający, P2-pryzmat pomiarowy, Z1 i Z2-zwierciadła oświetlające, Gz-gałka pokrętła kompensatora, GN-gałka pokrętła skali N, R-przykrywka śruby regulacyjnej, O-okienko skali N, T-termometr, H2O-wlot oraz wylot wody termostatującej.
Wykonując pomiary oświetlałem źródłem światła pryzmat oświetlający.
IV. Wzór wykorzystany do obliczenia mierzonej pośrednio wartości.
ds - dyspersja światła
A - współczynnik A odpowiadający zmierzonej wartości nD
B - współczynnik B odpowiadający zmierzonej wartości nD
δ - współczynnik δ odpowiadający zmierzonej wartości Z
V. Opracowanie wyników pomiarów:
Błędy bezwzględne Δ wielkości bezpośrednio mierzonych wynoszą:
ΔnDmax=0,5*10-3, gdyż najmniejsza działka skali nD miała 0,001;
ΔZmax=0,5, gdyż najmniejsza działka skali Z miała 1;
Ocenę błędu maksymalnego możliwego do popełnienia przy pomiarze wielkości ds przeprowadzę różniczkując wzór
. Wartości błędów bezwzględnych |ΔAMAX| i |ΔBMAX| związane są z błędem pomiaru wartości nD, natomiast błąd bezwzględny |ΔδMAX| związany jest z błędem odczytu wartości Z.
Rzeczywista wartość współczynnika nDrz zawiera się w przedziale:
lub inaczej:
gdzie
działki na skali N. Wartość współczynnika nD1 odpowiadają dwie tabelaryczne wartości A1 i B1, oraz wartości nD2 odpowiadają wartości A2 i B2. Możemy więc przyjąć, że rozrzut w wartościach odczytów A i B dla każdego pomiaru nD może zawierać się w granicach |A1-A2|=|ΔAMAX| oraz |B1-B2|=|ΔBMAX|.
→
→
;
;
;
;
|ΔAMAX|=|A1-A2|=|0,02442-0,02440|=0,00002
|ΔBMAX|=|B1-B2|=|0,03064-0,03035|=0,00029
Podobnie ma się sprawa z odczytem wartości δ dla liczby Z. Ponieważ rzeczywista wartość Zrz każdego pomiaru zawiera się w przedziale
, lub inaczej
, gdzie ΔZ=0,5 działki na skali Z, więc wartości Z1 odpowiada wartość δ1, a wartości Z2 wartość δ2. Rozrzut wartości odczytów δ dla każdego pomiaru nD może się więc zawierać w granicach | δ 1- δ 2|=|Δ δ MAX|.
→
→
;
;
|Δ δ MAX|=| δ 1- δ 2|=|-0,588-(-0,629)|=0,041
Obliczam błąd maksymalny:
Spełniony jest warunek δp≤δmax, czyli pomiar wykonany jest poprawnie.
VI. Wnioski:
Spełniony jest warunek δp≤δmax, czyli pomiar wykonany jest poprawnie. Błędy tego pomiaru biorą z błędnego odczytu wartości na skali nD i liczby Z. Błędy tez mogą wynikać z niedoskonałości oka ludzkiego.
4