1,WIADOMOŚCI OGÓLNE O BUDYNKACH HALOWYCH

2.WYMIARY GEOMETRYCZNE HAL

3.TYPY BUDYNKÓW HALOWYCH

4.Belki stalowe

5.Blachownice stalowe

6.Słupy stalowe

7.Budynki halowe z ramownicami z dźwigarem kratowym

8 Budynki halowe w systemie Butler o konstrukcji ze zbieżnych słupów i blachownie o zmiennej wysokości

9. Drugorzędowe elementy konstrukcji - płatwie i rygle

10.Rozwiązanie ściany szczytowej zamykającej budynek

11.Hale o konstrukcji żelbetowej

12.Żelbetowe konstrukcje prefabrykowane

13. Konstrukcja drewniana z drewna klejonego

14.Obudowa hali z zastosowaniem kaset wzdłużnych z blachy stalowej

15.Lekka obudowa z płyt warstwowych

16. Charakterystyka techniczna płyt warstwowych Funkcje płyty warstwowej

17. Elementy płyty warstwowej metalplast ISOTHERM

18. Płyty z rdzeniem z poliuretanu

19. Okap dachu i kalenica

20. Stropodach z odwodnieniem wewnętrznym

21. Obudowa budynków halowych z wielkoformatowych elementów ściennych z betonu komórkowego

22.Obudowa hali o konstrukcji żelbetowej płytami ściennymi w układzie poziomym i płytami dachowymi

23. Obudowa hali o konstrukcji stalowej płytami ściennymi w układzie poziomym i płytami dachowymi

24. Wykończenie ścian i rozwiązanie stropodachu w hali obudowanej płytami systemu YTONG

25. Stropy z blach profilowanych

26. Stropodachy

27. Ściana oddzielenia przeciwpożarowego z płyt gipsowo-kartonowych

28. Bramy przemysłowe

WIADOMOŚCI OGÓLNE O BUDYNKACH HALOWYCH

Hale to budynki jednokondygnacyjne, w których dach i ściany zamykają pewną przestrzeń zapewniając dużą powierzchnię użytkową, osłoniętą od wpływów atmosferycznych (deszczu, śniegu, wiatru, wahań temperatury, pyłu, itp.).

Charakterystyczną cechą budynków halowych jest brak wewnętrznych ścian poprzecznych i podłużnych.

Konstrukcja większości budynków halowych składa się z płaskich układów nośnych rozmieszczonych prostopadle do podłużnej osi budynku, połączonych ze sobą elementami podłużnymi i stężeniami. Płaskie układy hal mogą być jedno i wieloprzęsłowe, złożone z ram, łuków bądź w postaci rozwiązań słupowo-ryglowych.

Konstrukcję nośną hali tworzy układ przestrzenny złożony zwykle z nastę­pujących elementów:

• słupów,

• dźwigarów dachowych

• elementów nośnych pokrycia dachu

• stężeń dachowych ¡ściennych

• szkieletowej konstrukcji ścian

W niektórych typach hal występują także belki podsuwnicowe, belki jezdne do transportu podwieszonego, pomosty technologiczne, galerie, itp.

Współczesne budynki halowe to nowoczesne wyroby przemysłowe o wyso­kich walorach użytkowych i ekonomicznych. Rozwój i postęp w tej dziedzinie budownictwa nastąpił przede wszystkim dzięki wprowadzeniu znaczących zmian technologicznych w procesie wytwarzania konstrukcji stalowych.

W nowoczesnych halach stosuje się obecnie elementy o przekrojach cienkościennych, rury o przekrojach prostokątnych, liny stalowe, blachy profilowane i nowoczesne łączniki takie jak śruby o wysokiej wytrzymałości, samowiercące wkręty i nity jednostronne. Współczesna technika kompu­terowa umożliwia dokładniejszą niż dawniej analizę rzeczywistego zacho­wania się i ocenę nośności ustroju.

WYMIARY GEOMETRYCZNE HAL

O powierzchni hali, określanej przez architekta i technologa, decyduje sposób jej użytkowania. Na jej kształt i wielkość wpływają wymagania eksploatacyjne obiektu (wysokość urządzeń produkcyjnych, wysokość

transportowanych elementów, gabaryty suwnic, itp.).

O układzie geometrycznym hali decyduje rozmieszczenie instalacji ciągów transportowych, maszyn i urządzeń technologicznych. Często jest to ściśle związane z konstrukcją budynku, determinując rozwiązania geometryczne układów konstrukcyjnych.

Sytuacja jest korzystniejsza, gdy elementy te są niezależne od konstrukcji budynku Można wtedy swobodnie kształtować przestrzeń hali i ujednolicić elementy jej konstrukcji nośnej. Takie ujednolicenie w projekcie wymia­rów ram konstrukcyjnych, rozstawu słupów i szerokości naw jest zalecane ze względów ekonomicznych i konstrukcyjnych Zróżnicowa­nie geometryczne konstrukcyjne ustrojów nośnych budynków halowych powinno dotyczyć tylko uzasadnionych sytuacji projektowych.

Główne wymiary hali określa rozpiętość ustroju nośnego oraz długość i wysokość obiektu. Hale przemysłowe, składowe, a także duża część hal obsługi masowej mają rzuty prostokątne.

Typowe rozpiętości naw w przemysłowych budynkach halowych wynoszą: 12,00 / 18,00 / 24,00 / 30,00 / 36,00 / 48,00 m, natomiast wysokość 4,80/6,00/7,20/8,40/9,60/10,80/12,00/13,20 m. Wymiary te wynikają z przyjętego w projektowaniu hal przemysłowych modułu poziomego konstrukcji 30 M = 300 cm i jego parzystej wielokrotności oraz modułu pionowego 12 M = 120 cm. Stosowanie wymiarów w systemie modularnym umożliwia m.in. ujednolicenie elementów obudowy (dachu i ścian) oraz wyposażenia hal.

TYPY BUDYNKÓW HALOWYCH

1. Ze względu na przeznaczenie budynku wyróżnić można:

Hale przemysłowe (hale produkcyjne)

W halach przemysłowych odbywać się może produkcja bezpośrednia montaż lub magazynowanie materiałów i wytworzonych wyrobów lub mogą one stanowić zaplecze produkcyjne (maszynownie, kotłownie) W projekcie hali przemysłowej należy uwzględnić możliwość zmian technologicznych, potrzebę rozbudowy i modernizacji, a także zmianę branży i odmienne w przyszłości użytkowanie obiektu.

Hale handlowe (magazynowe, inwentarskie, handlowe) W halach składowych, które są obiektami magazynowym, niskiego lub wysokiego składowania zazwyczaj stosowane są urządzenia dzwigowo-transportowe i przenośnikowe.

Hale użyteczności publicznej (hale sportowe, wystawowe itp ) oraz h ile maisowejobsługi(handlowo-usługowe, dworce zajezdnie itp ) Hale takie mają najbardziej zróżnicowane rozwiązania konstrukcvine i architektoniczne.

Wiadomości ogólne o konstrukcjach stalowych Belki stalowe

Belki stalowe są stosowane w budynkach o konstrukcji stalowej jako elementy nośne stropów . pomostów (żebra . podciąg.) rygle ścienne, płatwie dachowe, nadproża, wsporniki, elementy schodów, itp. Oddzielną grupę stanowią belki podsuwnicowe i belki stanowiące elementy konstrukcji wsporczych urządzeń technologicznych.

1. Ze względu na schemat statyczny rozróżnić można:

• belki jednoprzęsłowe (swobodnie podparte na końcach, swobodnie podparte ze wspornikami, utwierdzone obustronnie lub wspornikowe - tj. utwierdzone jednostronnie)

• belki wieloprzęsłowe

Belki wieloprzęsłowe są ekonomiczniejsze od odpowiadającego im szeregu belek jednoprzęsłowych swobodnie podpartych, ze względu na mniejsze momenty zginające i ugięcia. Belki swobodnie podparte są dogodniejsze w wykonaniu i montażu oraz niewrażliwe na osiadanie podpór i wpływy temperatury.

1. W zależności od ukształtowania przekroju poprzecznego rozróżnia się

• belki pełnościenne - wykonane z kształtowników walcowanych na gorąco, profilowanych na zimno lub złożone z blach jako tzw. blacho- wnice

• belki ażurowe - dźwigary o podwyższonym środniku mającym otwory które zmniejszająciężar belki i umożliwiają. prowadzenie przewodów instalacyjnych wewnątrz stropu

• belki kratowe - mogą być lekkimi elementami stropów i dachów, jak również dźwigarami o dużych rozpiętościach i obciążeniach

  1. Oddzielną grupę belek stalowych stanowią pełnościenne dźwigary sprężone cięgnami oraz belki stalowe zespolone z płytą żelbetową.

Styki belek stalowych wykonuje się jako zakładkowe lub doczołowe, z zastosowaniem śrub zwykłych lub wysokiej wytrzymałości. Połączenia stalowych belek stropowych z podciągami i słupami wykonuje się jako spawane lub śrubowe.

• najprostsze połącznie przegubowe belki stropowej z podciągiem polega na ułożeniu belki na górnym pasie podciągu i skręceniu śrubami obu stykających się pasów - układ taki znacznie zwiększa wysokość kon­strukcyjną połączenia

• znacznie częściej stosowane jest połączenie przegubowe z zacho­waniem jednakowego poziomu górnych pasów belek - w połączniu takim wycina się część stopki górnej i fragment środnika

• spawane połączenia sztywne belek stropowych z podciagami sa trudniejsze do wykonania i rzadziej stosowane

Połączenia belek ze słupami mogą być również przegubowe, przenoszące tylko reakcje pionowe belek lub sztywne, przenoszące także momenty zginające. Oba rodzaje połączeń mogą być spawane lub śrubowe

Blachownice stalowe

Blachownicami nazywa się belki stalowe o kształcie naicześciej dwuteowym wykonane blach które składają się ze środnika (blachy pionowej)oraz dwóch pasów połączonych ze środnikiem spoinami czołowymi lub pachwinowymi Blachownice mogąbyć belkami jedno- i wieloprzęsłowymi. Przyjmuje się, że orientacyjna wysokość blachownicy wynosi:

- dla jednoprzęsłowej blachownicy spawanej:

h = 1/10 do 1/15 rozpiętości obliczeniowej belki lQ.

- dla blachownicy wieloprzęsłowej:

h = 1/12 do 1/20 rozpiętości obliczeniowej belki l₀.

Blachownice stalowe są na ogół belkami cienkościennymi o dużych wysokościach i małych grubościach środników. Aby ograniczyć niebezpieczeństwo utraty stateczności na skutek zwichrzenia, stosuje się poprzeczne żebra usztywniające środnik z pasami blachownicy. Żebra takie umieszcza się także nad podporami oraz w miejscach przyłożenia znacznych sił skupionych.

Słupy stalowe

Słupy przenoszą obciążenia konstrukcji hali na fundamenty. Mogą być obciążone siłą pionową w sposób osiowy lub mimośrodowy oraz siłami poziomymi spowodowanymi działaniem suwnic, wiatru, itp. Odnośnie do tego rozróżnia się słupy ściskane osiowo oraz słupy ściskane mimo- środowo (ściskane i zginane).

Słupy opierająsię na fundamentach w sposób przegubowy lub sztywny:

• sztywne zamocowanie (utwierdzenie) słupa w fundamencie wymaga poprawnego skonstruowania i zakotwienia podstawy słupa oraz takiego ukształtowania fundamentu, aby był on mało odkształcalny i zdolny do przeniesienia momentów słupa na podłoże gruntowe. Słupy takie występujątylko w konstrukcjach ramowych

• słupy z przegubami stałymi u dołu i u góry są stosowane m.in. w wielo- przęsłowych układach hal. Słupy stalowe w konstrukcjach hal mogąbyć zamocowane u dołu w płaszczyźnie prostopadłej do podłużnej osi hali, a tylko podparte przegubowo w drugim kierunku

W konstrukcji słupa wyróżniamy:

• głowicę - stanowiącą podporę belek, podciągów, dźwigarów itp.

• trzon - stanowiący podstawowy element nośny, który przenosi obciąże­nia z głowicy na podstawę

• podstawę - stanowiącą dolną część słupa, która przenosi obciążenia z trzonu na fundament

W słupach stalowych stosuje się prawie wyłącznie połączenia spawane; jedynie styki montażowe trzonów wykonywane są jako połączenia śrubowe. Trzony słupów stalowych wykonuje się najczęściej z kształtowników walcowanych. Słupy o przekrojach zamkniętych (np. skrzynkowe, rurowe) nadają się szczególnie do przenoszenia obciążeń osiowych, mają mały przekrój i estetyczny wygląd. Słupy o przekrojach wydłużonych względem jednej osi (np. dwuteowniki) stosowane są jako słupy ściskane mimo- środowo.

W konstrukcjach stalowych znacznie częściej występują słupy ściskane mimośrodowo. Stosowane są jako słupy hal z kratowymi dźwigarami dachowymi oraz jako słupy hal o konstrukcji ramowej.

Budynki halowe z ramownicami z dźwigarem kratowym

Ramownice stalowe z wiązarem kratowym są kolejnym typem konstrukcji hal Pasy wiązara wykonane są z profili dwuteowych HEA, a elementy skratowania (słupki i krzyżulce) z kwadratowych lub prostokątnych profili zamkniętych. W przypadku większych rozpiętości elementy skratowania mogą być również wykonane z profili dwuteowych.

Słupy ramownic wykonuje się z profili dwuteowych typu HEA, przesztyw- nionych w górnej części wpuszczonym pomiędzy nie dźwigarem kratowym. W celu obniżenia kosztów robót fundamentowych, słupy mocowane są na fundamentach w sposób przegubowy. Jedynie w budynkach wyższych względy ekonomiczne uzasadniają osadzenie słupa na fundamencie w sposób sztywny.

Przedziały zastosowań:

• rozpiętość: L = 25,0-45,0 m

• wysokość w okapie: H = 3,0-7,0m

• rozstaw ram: B = 3,0-6,0m

• optymalny (zalecany) rozstaw ram):... B₀ = 6,0 m

• kąt spadku dachu: 2°-10°

• optymalny kąt spadku dachu: 5,71° (10%)

Wiązary kratowe znajdują zastosowanie także w budynkach, w których słupy wykonane są z żelbetu. Pozwala to na zwiększenie ogólnej odpor­ności ogniowej budynku. Przy wykorzystaniu wiązarów kratowych do zadaszania budynków wykonanych w technologii tradycyjnej uzyskujemy możliwość przekrywania większych rozpiętości bez konieczności budo­wania ścian pośrednich, co pozwala na dużą swobodę w kształtowaniu wnętrza.

Specjalnym rozwiązaniem dźwigara kratowego jest wiązar o górnym pasie zakrzywionym w formie łuku kołowego. Przy rozpiętości do 20 m pas górny wiązara wykonywany jest z gorąco walcowanych rur kwadratowych do uzyskania łuku o wymaganym promieniu krzywizny. Jeżeli rozpiętość wiązara jest większa niż 20 m, pas górny wykonuje się z segmentów z profili HEA.

Budynki halowe w systemie Butler o konstrukcji ze zbieżnych słupów i blachownie o zmiennej wysokości

Kratownice, jako konstrukcja budynku halowego, stosowane są coraz rzadziej, co wynika ze względów ekonomicznych i trudności w konserwacji skomplikowanych dźwigarów kratowych.

Przykładem nowoczesnego i ekonomicznego systemu konstrukcyjnego dla budynków halowych jest Butler System - konstrukcja o zbieżnych słupach spawanych zamocowanych przegubowo w fundamencie, połączonych sztywno z ryglami wykonanymi z blachownie o zmiennej wysokości.

W rozwiązaniach konstrukcyjnych hal Butler System wyróżnia się nastę­pujące typy budynków:

• LRF - hala jednonawowa - najczęściej stosowane rozwiązanie konstruk­cyjne

• MLRF - hala wielonawowa, będąca wielokrotnością hali jednonawowej (z korytami wewnętrznymi)

• MRF - hala wielonawowa z dachem dwuspadowym

• CRB - hala jednonawowa z dachem łukowym

• MP - hala jednonawowa z dachem jednospadowym

Konstrukcja główna budynku to ramy blachownicowe, składające się ze zbieżnych słupów i rygli o zmiennej wysokości.

Drugorzędnym elementem konstrukcyjnym są płatwie dachowe i rygle ścienne, będące podporą dla poszycia dachu i ścian budynku. Są one wykonane z elementów cienkościennych typu "Z" i "C" i stanowią łącznik warstw poszycia z główną konstrukcja nośną. Za ich pośrednictwem prze­noszone są obciążenia na ramy główne. Jednocześnie płatwie i ^gle pełnią funkcje dodatkową, współtworząc układ stężeń zapewniający stateczność całego układu konstrukcyjnego.

Płatwie wykonywane są jako belki wieloprzęsłowe, łączone na długości w sposób zakładkowy.

Standardowo do stężania konstrukcji stosowanie są prętowe stężenia krzyżowe. Jeżeli jednak ze względów funkcjonalnych jest to niemożliwe stosuje się ramy portalowe zwiększające niestety masę konstrukcji. W rozwiązaniach standardowych główne ramy konstrukcyjne stęża się średnio w co szóstym polu poprzez układ poprzecznych stężeń prętowych, skrzyżowanych na kształt litery "X".

Układ płatwi dachowych i rygli ściennych zapewnia przeniesienie obciążeń podłużnych za ścian szczytowych na układ stężeń i kolejno dalej na fundament. Dzięki współpracującym ze stężeniami płatwiom i ryglom wszystkie ramy - nie tylko te przyległe do stężeń - mają zapewnioną odpowiedniąstateczność.

W budynkach o rozpiętościach ponad 42 m bez podpór pośrednich, wymagany jest dodatkowy system stężeń. Zużycie stali zwiększa się wtedy w takim stopniu, że korzystniejsze ze względów ekonomicznych stają się hale wielonawowe typu MRF (redukcja zużycia stali może sięgać kilku­dziesięciu procent). Najbardziej ekonomiczne rozwiązania otrzymuje­my przy nawach o rozpiętości 15,0 - 20,0 m i wysokości 4,0 - 7,0 m.

Drugorzędowe elementy konstrukcji - płatwie i rygle

Połączenie płatwi dachowych na ramie pośredniej wykonuje się z syme­trycznym zakładem 60 cm. Płatwie mocuje się do kątownika montażowego na ryglu ramy i usztywnia z dolnym pasem rygla poprzez zastosowanie jednostronnych zastrzałów. Stężenie płatwi dachowych w płaszczyźnie dachu wykonywane jest przy pomocy prętów i zimnogiętych profili "C" w pasie okapowym i kalenicowym.

Połączenie rygli ściennych ze słupem ramy wykonywane jest za pomocą montowanych pod ryglami wsporników kątowych. Rygle w pasach okiennych wykonywane są z profili "C", tworzących nadproża i pasy podokienne. Aby zapobiec obwieszaniu się rygli ściennych pomiędzy głównymi ramami konstrukcji stosowane są podwieszenia rygli do płatwi

okapowej za pomocą cięgien prętowych. Typowe połączenia rygli ściennych występujące w budynku przedstawiono na rysunku poniżej.

Rozwiązanie ściany szczytowej zamykającej budynek

Lekka ściana szczytowa zamykająca budynek nie ma pełnej ramy konstrukcyjnej. Jest ona wykonana ze słupków połączonych u góry ryglem zrobionym z dwuteownika i stężonych prętami.

Mankamentem lekkiej ściany szczytowej jest to, że nie daje ona możliwości rozbudowy budynku w przyszłości.

Charakterystyczne detale lekkiej ściany szczytowej:

• Płatwie dachowe są przewieszone przez ramę lekkiej ściany szczytowej i zakończone kątownikiem umożliwiającym podwieszenie rygli ściennych i montaż poszycia. Płatwie te są stężone z ryglem ramy poprzez jednostronne zastrzały. Rygle ścienne połączone są z narożnym słupem lekkiej ramy szczytowej

Konstrukcja narożnika ściany szczytowej poprzez dodatkowe wsporniki montażowe. Rygle ścienne są podwieszone na odcinkowych prętach łączących sąsiednie rygle

• zawieszonych na kątowniku na zakończeniu płatwi.

• Rygle w pasie okiennym wykonywane są z odwróconych lustrzanie profili "C", tworzących nadproża i pasy podokienne. Słupki okienne z profili "C" montowane są do rygli podokiennych i nadprożowych za pomocą kątowników.

• Rygle ścienne dochodzące do narożnika mają na końcu zamocowane kątowniki ułatwiające montaż obudowy hali.

Hale o konstrukcji żelbetowej

Konstrukcja hali może być monolityczna lub prefabrykowana.

Monolityczne ramy żelbetowe stosuje się jako elementy konstrukcyjne hal wówczas, gdy niezbędne jest zapewnienie dużej sztywności i wyso­kiej odporności ogniowej konstrukcji. Monolityczne konstrukcje słupowo-belkowe, obecnie rzadko stosowane, wykonuje się jako układ ram, najczęściej poprzecznych, rozstawionych w równych odstępach. Poszczególne ramy stężone są podłużnymi belkami (ryglami) oraz stropami (np. monolitycznymi stropami płytowo-żebrowymi). Rozstaw ram wynika z przyjętych rozpiętości stropów.

W ramach jedno- i wieloprzęsłowych o wysokości do 6,00 m i rozpiętości do 12,00 m stosuje się dodatkowy element stężający w postaci gzymsowej o szerokości co najmniej 20 cm i wysokości minimum 45 cm nie mniejszej niż 1/15 rozstawu ram. W halach wyższych niż 6,00 m nie mniejszej niż 1/15 rozstawu ram. W halach wyższych niż 6,00 m

Żelbetowe konstrukcje prefabrykowane

mają zwykle układ słupowo- ryglowy. Konstrukcja składa się ze słupów, opartych na nich dźwigarów (najczęściej z betonu sprężonego) oraz z żelbetowych lub sprężonych płyt dachowych ułożonych między dźwigarami.

W Polsce hale o konstrukcji słupowo-ryglowej projektuje się i wykonuje z prefabrykowanych elementów systemowych takich jak system FF (fabryka fabryk), P-70, JSB (jednolity system budownictwa). W zależności od typu zastosowanej konstrukcji hale mogą być wyposażone w suwnice podparte lub podwieszone. Dachy i ściany w/w hal systemowych o konstrukcji betonowej są ciężkie, wskutek czego, dźwigary i słupy muszą mieć odpowiednio dużą nośność. W najnowszych rozwiązaniach stosuje się lekkie przekrycia dachowe i lek­kie ściany osłonowe.

Konstrukcja drewniana z drewna klejonego

Drewno jest najstarszym wykorzystywanym konstrukcji metodom klejenia drewna możliwe stało się stosowanie drewna' gorszych gatunków i tarcicy o mniejszych przekrojach do przemysłowej, często zautomatyzowanej produkcji elementów o dużych

Jednocześnie wprowadzenie nowych łączników i sposobów łączenia, zastosowanie konstrukcji zespolonych np. drewniano-stalowych a nawet sprężonych oraz udoskonalenie środków ochrony drewna nie tylko zdynamizowało ale również bardzo rozszerzyło zakres stosowania konstrukcji drewnianych w różnych dziedzinach budownictwa. Upowszechnienie klejenia i innych sposobow łączenia coraz doskonal­szych materiałów drewnopochodnych (sklejki, płyty wiorowe, płyty warstwowe)z elementami drewnianymi, umożliwiło konstruktorom tworze­nie oszczędnych, trwałych, bardzo lekkich i wystarczająco sztywnych elementów nośnych o dużych rozpiętościach.

Stosując płaskie dźwigary pełnościenne i kratowe można już projektować hale o rozpiętościach do 60 m, a wykorzystując konstrukcje łukowe z drewna klejonego - przekrywać obiekty o rozpiętościach przekraczają­cych 100m.

Podstawowe elementy stosowane w konstrukcjach z drewna klejonego to:

-słupy drewniane (proste i zbieżne)

-belki i dźwigary klejone warstwowo

-dźwigary kratowe

-dźwigary łukowe i ramowe

W budynkach halowych znajdują zastosowanie dźwigary z drewna klejonego w układach ramowych. Do najczęściej stosowanych konstrukcji należą:

Elementy konstrukcyjne z drewna klejonego mają dużą nośność przy małej wadze elementów, co jest zaletą szczególnie w obiektach o dużych rozpiętościach - technologia drewna klejonego umożliwia wykonanie przekryć o rozpiętości do ponad 60 m bez podpór pośrednich.

Deski w klejonych warstwowo elementach z drewna łączy się za pomocą klejów. Przyjmuje się, że zależnie od rozpiętości dźwigarów, na 1 m² rzutu powierzchni obiektu potrzebne jest od 0,05 do 0,10 m³ drewna klejonego.

Elementy konstrukcyjne z drewna klejonego mogą być łączone ze wszystkimi materiałami budowlanymi: ze stalą, żelbetem, szkłem, go konstrukcję z drewna klejonego z funda- tworzywami sztucznymi czy drewnem litym.

Obudowa hali z zastosowaniem kaset wzdłużnych z blachy stalowej

Kolejnym wariantem obudowy hal są ściany warstwowe wznoszone z k_aSp wzdłużnych z ocynkowanej i powlekanej blachy stalowej PrzetłacS? profil o wysokości 60 cm, dzięki dużej sztywności oraz długości sięa^Sl 12 m, umożliwia eliminację rygli i bezpośredni montaż do słupów k*^ strukcji.

Główną zaletą rozwiązania jest eliminacja mostka termicznego porr zewnętrzna okładziną, a konstrukcją budynku Kasety o głębokości do 150 mm umożliwiają właściwy dobór głębokości wynikający z nych parametrów cieplnych obiektu oraz nośności ściany Małv ) elementów i prostota rozwiązania ułatwiają i skracają proces mon ta ' yy^Ź3r

W budynkach o podwyższonej izolacyjności akustycznej ścian stn* kasety z perforacją. Izolacja termiczna ścian wykonywana jest z wełny mineralnej całkowicie wypełniającej profil kasety. Zalecanym rozwiązaniem jest stosowanie wełny mineralnej powleczonej welonem szklanym lub wykonanie wiatroizolacji na zewnątrz kaset.

Zewnętrzną obudowę ścian warstwowych wykonanych z kaset wzdłużnych stanowić mogą lekkie blachy profilowane lub panele fasadowe. Przy speł­nieniu wymagań przez zasadniczą termoizolację osadzoną w kasetach, możliwy jest montaż profilowanych blach o pionowym przebiegu profili bezpośrednio do kaset. W przypadku paneli fasadowych oraz blach o pozio­mym przebiegu profili konieczne jest stosowanie dodatkowego rusztu mocowanego do kaset łącznikami dystansowymi. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość montażu dodatkowej warstwy termoizolacji oraz uzyskanie szczeliny wentylacyjnej.

Lekka obudowa z płyt warstwowych

Zewnętrzne ściany budynku mogą być wykonane z wielu materii których parametry często różnią się bardzo między sobą w budynkach halowych coraz popularniejszym rozwiązaniem staje się stosowanie lekkiej obudowy z płyt warstwowych, których masa wynosi około 15 kg/m ^J

Współcześnie stosowane lekkie, trwałe i tanie elementy osłonowe nr? warstwowych są wynikiem prowadzonych od lat 60-tych prac badawczych

W Polsce pierwsze płyty warstwowe PW8/B zwane por "obornickimi" wyprodukowane zostały w Kombinacie Produkcji m ^e Lekkiej Obudowy Metalplast w 1974 roku. montażu

Zmiany dokonane w technologii płyt warstwowych w ciągu 30-tu lat

• wprowadzenie płyty warstwowej z rdzeniem ze styropianu i?

mineralnej;

• zmiana kształtu zamka płyty - standardem stały się połączeni h twowe (obecne płyty posiadają uszczelki aplikowane w ^{8 S}~ produkcji, a kształt zamka nie wymaga dodatkowych listew n^^CeS'^e niowych charakterystycznych dla pierwszego polskienn ^2e" PW8/B-U1, U2); ^{y s}Vstemu

• rozpoczęcie stosowania bezfreonowej pianki poliuretanowei n niedawna, pianki poliuretanowej o podwyższonej odporności onn °^d

• wzbogacenie oferty o dodatkowe profilowania, szerokości mnH^'

i możliwości montażu zarówno w układzie pionowym jak i pozio ^me . zmiana systemu mocowania płyt do konstrukcji dzięki czen^' szono dopuszczalne rozpiętości (aktualnie w standardzie Zc ^W'^ęk' płyty warstwowe w układzie poziomym o rozpiętości 6 mJtT^J\^S'^ę dodatkowej konstrukcji wsporczej) ^metrow- kz

Charakterystyka techniczna płyt warstwowych Funkcje płyty warstwowej

Płyty warstwowe są samonośnym elementem budynku i zależnie od potrzeb projektanta pełnić mogą funkcję izolacji termicznej, akustycznej, ogniowej, powietrznej oraz wilgotnościowej. Płyta warstwowa spełnia te funkcje zarówno jako zewnętrzny, jak i wewnętrzny element osłonowy. Oznacza to, że może być wykorzystana do przekrycia ścian i dachów lub użyta w charakterze przegrody wewnętrznej. Jako element konstrukcyjny, płyty warstwowe należy traktować tak samo jak materiał wypełniający, nie będący elementem konstrukcji nośnej budynku ani stężeń. Stąd - płyty warstwowe zdolne są wyłącznie do przejmowania i przekazywania oddziaływujących na konstrukcję nośną obciążeń zewnętrznych jak śnieg wiatr, różnice temperatur etc.

Budowa płyt warstwowych

Struktura typowej płyty warstwowej jest zawsze taka sama rdzeń izolacyjny połączony trwale z okładzinami z blachy stalowej. Okładziny w każdej płycie, oprócz realizacji funkcji estetycznych, przejmują i przenoszą naprę­żenia normalne, a rdzeń oprócz pełnienia funkcji izolacyjnej, przenoś również naprężenia styczne. W celu dokładnego połączenia płyt między sobą okładziny mają odpowiednio wyprofilowane krawędzie podłużne Część płyt posiada również specjalną, wbudowaną w procesie

wytwarzania, uszczelkę wzdłuż styku. Inne wymagają jej aplikacji podczas montażu.

Elementy płyty warstwowej metalplast ISOTHERM

• Rdzeń płyty - metalplast Oborniki oferuje płyty warstwowe z trzema rodzajami rdzenia: z poliuretanu, wełny mineralnej lub styropianu. Każdy z nich ma swoje indywidualne cechy i właściwości fizyczne, a ich szczegółowa charakterystyka zawarta jest w poniższym opisie.

• Okładziny - okładziny płyt metalplast ISOTHERM wykonywane są z dwóch rodzajów blachy stalowej: węglowej (gat. S280GD Z 275 wg PN-EN 10147:2002 U) oraz nierdzewnej (gat. OH18N9 wg PN-71/H-86020). Zależnie od potrzeb grubość blachy S280GD Z 275 może wynieść od 0,50 do 0,75 mm. Zabezpieczeniem antykorozyjnym jest obustronna warstwa cynku o gramaturze 275 g/m². Od strony wewnętrznej okładzina ma 6 j.im warstwę powłoki organicznej zwiększa­jącej jej przyczepność do rdzenia lub kleju, a od zewnątrz zabezpie­czona jest następującymi rodzajami powłok:

o poliestrowąo grubości 25 \.im (standard), o z plastizolu PVC(P) o grubości 200 f.im, o z folii PVC(F) o grubości 120f.im,

1. z PVDF (polifluorowinilen) o grubości 25 jim.

Trzy ostatnie powłoki wykorzystywane są przede wszystkim przy produkcji płyt dla obiektów o specjalnych wymaganiach - tam, gdzie dochodzi do kontaktu z żywnością, występuje zwiększona wilgotność powietrza wewnątrz pomieszczeń lub funkcjonuje agresywne środo­wisko.

Powłoki zewnętrzne, mogą być oferowane w różnych kolorach zgodnych z paletą RAL. Możliwa jest także produkcja płyt o różnych kolorach okładziny wewnętrznej i zewnętrznej w ramach tej samej płyty. Okładziny płyt metalplast ISOTHERM charakteryzują się różnymi typami profilowań: liniowymi, rowkowymi, mikroprofilowanymi, embos- singowanymi lub sinusoidalnymi. Głębokość profilowań wynosi

1. mm (sinusoidalne 18 mm), różnią się one pod względem szerokości i kształtu. Możliwe jest także wykonanie płyt z jedną okładziną gładką. Charakter profilowania okładzin płyt dachowych zapewnia szczelność styku na wodę bez żadnych dodatkowych czynności uszczelniających. Podczas produkcji płyt okładziny powlekane są folią, która chroni płyty przed uszkodzeniami w trakcie transportu, składowania oraz montażu. Po zamocowaniu płyt do konstrukcji folia jest usuwana.

• Klej - w płytach z rdzeniem z wełny mineralnej lub styropianu połączenie rdzenia z okładzinami umożliwia wysokiej jakości klej poliuretanowy. Jest on nakładany na linii produkcyjnej za pomocą specjalnych dozow­ników z płynną regulację wydatku kleju, zależną od rodzaju rdzenia, prędkości linii etc.

Płyty z rdzeniem z poliuretanu

Płyty z rdzeniem poliuretanowym przeznaczone są zarówno do zabudowy ścian zewnętrznych i wewnętrznych, jak też przekryć dachowych. Posiadają one zaaplikowaną podczas produkcji uszczelkę z poliuretanu zapewniającą szczelność styku bez wykonywania dodatkowych czynności montażowych.

TYPY PŁYT :

Płyty ścienne - występują w 3 rodzajach, które różnią się sposobem montażu, kształtem powierzchni zewnętrznej, szerokością modularną i szerokością szczeliny w styku:

metalplast ISOTHERM SC - najstarszy typ płyty . grubość: 60, 80 i 100 mm; płyta mocowana do konstrukcji łącznikami przelotowo - łączniki widoczne na elewacji, o szerokości modularnej 1100 mm, z 3 mm szczeliną między płytami; powierzchnia płaska z 1 mm

Okap dachu i kalenica

W budynku halowym z odwodnieniem zewnętrznym okap tworzą płyty dachowe nachodzące nad płyty ścienne. Styk płyt dachowych i ściennych uszczelniany jest impregnowaną uszczelką poliuretanową lub pianką montażową.

Wykończeniem standardowego okapu dachu jest listwa blaszana, która zabezpiecza przed osuwaniem się śniegu do rynny, maskując jednocześnie niewykończone blachą czoło płyty dachowej. Listwa przeciwśniegowa mocowana jest do górnych garbów płyty dachowej. Woda opadowa spływa z połaci dachu do rynien zewnętrznych pod tą listwą.

W kalenicy połącznie płyt dachowych uszczelniane jest impregnowaną uszczelką poliuretanową lub pianką montażową. Kalenicę zabezpiecza się

obróbkami z blachy powlekanej: dwoma listwami przykalenicowymi zamocowanymi na uszczelce polietylenowej i górną listwą zamykającą.

Stropodach z odwodnieniem wewnętrznym

W budynkach z odwodnieniem wewnętrznym zewnętrzna krawędź dachu ograniczona jest wykonaną z płyt ściennych attyką, która stanowi kontynuację ściany zewnętrznej. Płyty dachowe dochodzą do ściany atty- kowej.

Połączenie attyki z płytami dachowymi zabezpiecza się listwami przyściennymi mocowanymi na uszczelce polietylenowej, na których z kolei wykonywane jest ofasowanie z blachy dochodzące do góry ściany attykowej. Zwieńczenie attyki wykańcza się listwą gzymsową.

Odwodnienie wewnętrzne sprowadzone jest do wpustu w ocieplanym korycie rynnowym . Charakterystyczne podcięcie płyt dachowych tworzyz górnej blachy okap zabezpieczający przed podciekaniem wody pod połać

Obudowa budynków halowych z wielkoformatowych elementów ściennych z betonu komórkowego

elementy ścienne z betonu komórkowego przezna- Wielkowym.arowe eie y^ wykonywanja obudowy halowych obiektów

CZ°ne?lK Można je również stosować w budynkach użyteczności biurowych, szkołach, .tp. Zastosowań,e wSioSatowych elementów ściennych jest możliwe wszędzie tam, gdzie inM^^tka słupów lub inna konstrukcja nośna, która umożliwia SSdoŁ PM ściennych i oparcie płyt dachowych Płyty Se mogą być mocowane na zewnątrz konstrukcji, wewnątrz lub Domiedzy słupami. Możliwość stosowania rożnych układów montażu płyt [pionowego lub poziomego) oraz dodatkowo możliwość stosowania płyt

zróżnicowanych wymiarach pozwalają na duzą swobodę w projektowa­niu.

Najważniejszą zaletą omawianej technologii są właściwości betonu komórkowego, z którego wykonane są płyty - wysoka termoizolacyjność, paroprzepuszczalność umożliwiająca dyfuzję pary wodnej, izolacyjność akustyczna i odporność pożarowa. Dodatkową zaletę stanowi możliwość wykonania kompleksowej obudowy z jednego materiału, zarówno ścian jak

stropów.

Standardowe płyty ścienne mają grubość: 150, 200, 250 300 i 375 mm, a płyty stropowe i dachowe: 125, 150, 200, 250 i 300 mm. Szerokość elementów ściennych i szerokość elementów stropowych i dachowych wynosi 60 cm, a długość 600 cm, stąd optymalny rozstaw konstrukcji nośnej wynosi w osiach 6,00 m. W szczególnych wypadkach, kiedy rozstaw konstrukcji jest większy niż 6 m, a ściana nie posiada otworów okiennych i obudowa jest wykonywana z płyt o grubości powyżej 24 cm, istnieje możliwość montażu przestawnego (mijankowego).

Dobór grubości płyt YTONG należy dostosować do wymagań konstruk­cyjnych, izolacyjności cieplnej i akustycznej oraz odporności ogniowej. Ponadto, płyty muszą spełniać warunki smukłości elementów określone oddzielnie dla elementów standardowych (60 cm) i elementów pasowanych (w przedziale 30 do 60 cm).

Połączenie elementów YTONG ze słupami i ryglami następuje za pomocą blaszek z piórem umieszczonym w prowadnicach przymocowanych do słupa lub rygla i przybijanych gwoździami do płyt z betonu komórkowego. W trakcie działania siły parcia wiatru elementy obudowy są dociskane do g ownej konstrukcji budynku. W przypadku działania siły ssącej wiatru Daszki łącznikowe utrzymują elementy obudowy przy głównej konstrukcji i elementów stropowych i dachowych funkcję z konstrukcją główną może pełnić dodatkowe zbrojenie głównej W SP°'naCh między płytami 1 Połączone z ryglami konstrukcji

Płyty ścienne o grubości 300 i 375 mm spełniają normowe wymagania cieplne dla ścian jednorodnych.

Typowe grubości płyt ściennych zapewniają klasę odporności ogniowej od 1 do 4 godzin, w zależności od obciążenia ogniowego oraz uzyskanie wartości wskaźnika ważonego izolacyjności akustycznej Ra1r na poziomie 38-51 dB.

Płyty ścienne nie są przystosowane do przenoszenia sił spowodowanych naporem gruntu, dlatego należy je montować na podwalinach wychodzących powyżej poziomu terenu.

Płyta ścienna musi mieć oparcie na co najmniej 3/4 swojej grubości, dzięki czemu może wychodzić przed lico cokołu maksymalnie 1 /4 swojej grubości. Płyty profilowane na pióro i wpust montuje się na sucho, bez wyklejania spoin pomiędzy nimi.

Standardowe elementy systemowe w płaszczyznach montażowych mogą mieć dwustronnie pióro i wpust, dwustronną powierzchnię gładką lub jednostronne pióro i jednostronny wpust w przypadku ościeży otworów. Mają również różne wykończenie - impregnacja, ostre krawędzie płyt a uzupełnienie stanowią elementy o nietypowych kształtach i rozmiarach (narożniki, pilastry).

Płyty ścienne mogą być cięte w dowolny sposób. Dylatacje i szczeliny połączeń między nimi wypełnia się wełną mineralną oraz sznurem polipropylenowym, a z zewnątrz fuguje kitem trwale plastycznym. Po zakończeniu montażu płyty nadają się do bezpośredniego malowania farbami krzemianowymi.

Płyty tworzące ściankę attykową(mocowanądo słupków attykowych) mogą wychodzić ponad wysokość głównej konstrukcji budynku maksymalnie na wysokość 2 płyt (120 cm). Przeciętnie wysokość attyki wynosi około 80 cm.

Płyty stropowe i dachowe mogą być układane na wszystkich rodzajach konstrukcji - żelbetowej, stalowej, drewnianej oraz murowanej, niezależnie od nachylenia i kształtu przekroju budynku.

Szerokość oparcia elementów stropowych i dachowych na szkielecie konstrukcyjnym powinna wynosić co najmniej 5 cm, ale nie mniej niż 1/80 rozpiętości w świetle podpór.

Płyty stropowe mogą być przewieszane wspornikowo do 150 cm, licząc od osi podparcia.

Typowe grubości płyt stropowych i dachowych zapewniają klasę odporności ogniowej od 1 do 3 godzin.

Zasadnicze spadki odwodnień wewnętrznych uzyskiwane są przez kształt dźwigarów dachowych. Montaż lekko nachylonych płyt stropowych odbywa się na sucho, bez dodatkowych podparć.

Obudowa hali o konstrukcji żelbetowej płytami ściennymi w układzie poziomym i płytami dachowymi

Płyty ścienne w układzie poziomym mocowane sądo żelbetowej konstrukcji hali za pomocą stalowych łączników osadzonych w prowadnicach, które zatopione sąw żelbetowych słupach konstrukcyjnych. W budynkach z odwodnieniem wewnętrznym zewnętrzna krawędź dachu ograniczona jest attyką, stanowiącą kontynuację ściany zewnętrznej, wykonaną z płyt ściennych, które wychodzą ponad poziom głównej konstrukcji hali. Płyty te mocuje się do specjalnych stalowych słupków attykowych. Maksymalna wysokość attyki wynosi 120 cm powyżej głównej konstrukcji, ale zazwyczaj stosuje się niższe ścianki attykowe, o wysokości wynoszącej około 80 cm.

Płyty dachowe dochodzą do ściany attykowej. Połączenie attyki z płytami dachowymi jest oddzielone dylatacją obwodową z taśmy dylatacyjnej wykonanej z wełny mineralnej.

Obudowa hali o konstrukcji stalowej płytami ściennymi w układzie poziomym i płytami dachowymi

Płyty ścienne w układzie poziomym mocowane są do stalowej konstrukcji hali za pomocą stalowych łączników systemowych. Podobne łączniki stoso­wane są do mocowania płyt dachowych. Pionowe styki na długości płyt ściennych stanowią dylatacje wypełnione taśmami z wełny mineralnej i uszczelnione sznurem polipropylenowym a z zewnątrz kitem trwale plastycznym. Rozdzielone taśmami z wełny mineralnej są także styki na długości płyt dachowych.

W budynku halowym z odwodnieniem zewnętrznym okap tworzą płyty dachowe nachodzące nad płyty ścienne. Konstrukcję wsporczą okapu tworzą stalowe wsporniki okapowe, stanowiące przedłużenie rygli ram stalowych konstrukcji głównej. Okap nad ścianą szczytową tworzą płyty dachowe przewieszone ponad obudową ściany. Przewieszenie to może wynosić maksymalnie 150 cm, licząc od osi podparcia.

Wykończenie ścian i rozwiązanie stropodachu w hali obudowanej płytami systemu YTONG

Dylatacje i szczeliny połączeń między płytami wypełniane są wełną mineralną i sznurem polipropylenowym, a z zewnątrz fugowane kitem trwale plastycznym. Po zakończeniu montażu płyty nadają się do bezpoś­redniego malowania farbami krzemianowymi. Płyty ścienne wykończyć też można tynkiem mineralnym - wykonując imitację boniowania wzdłuż pozio­mych połączeń płyt.

Stropodach wykonany być może w różny sposób. Zaprezentowane poniżej

rozwiązanie to kanalikowy stropodach odpowietrzany, w którym ponad

płytami dachowymi YTONG ułożona jest blacha trapezowa, umożliwiająca

przepływ powietrza i zwentylowanie przenikającej przez strop pary wodnej.

Wykończenie i izolację przeciwwodną stanowi papa termozrzewalna na twardych ptytach z wełny mineralnej, będącej dodatkowym dociepleniem Stropodachu

3.1. Stropy z blach profilowanych

Dla potrzeb stworzenia zaplecza socjalno-biurowego w budynku halowym, dób^m i niewątpliwie ekonomicznym rozwiązaniem jest wykorzystanie

wysokości budynku , wykonanie w wydzielonej części dwóch kondygnacji

użytkowych rozdzielonych stropem. , .

Zalecanym w takiej sytuacji nowoczesnym rozwiązaniem budowlanym Są żelbetowe stropy płytowe wylewane na szalunku traconym z blach

profilowanych. . . . , .

Stropy takie są lekkie, łatwe i szybkie w montażu i nie potrzebują żadnych rusztowań i deskowań, gdyż natychmiast po ułożeniu blachy może ona służyć jako pomost roboczy.

Głównym elementem konstrukcyjnym stropu z blach profilowanych są belki stalowe wykonane z pełnościennych dwuteowników walcowanych. W przypadku stropów o dużej rozpiętości zastosować można wysokie belki ażurowe lub kratowe, a w przypadku małych rozpiętości (np. pomosty) stalowe profile zimnogięte.

Stropy z blach profilowanych mogą być wykonane w następujący sposób-

blacha profilowana jest elementem nośnym płyty stropowej, a warstw betonu stanowi element drugorzędny a

blacha profilowana stanowi jedynie szalunek tracony monolitycznej Dłvt żelbetowej, która jest właściwym elementem nośnym y

blacha profilowana jest elementem stalowo-betonowej konstruk zespolonej, w której pełni rolę zarówno szalunku jak i zbrojenia płyty

Najbardziej korzystnym jest trzeci wariant rozwiązania - ti stalm^ betonowa konstrukcja zespolona. J' sla,owo-

Współpracę blachy z betonem uzyskuje się poprzez odnowień,- i, * profilu blachy - tzw. jaskółczy ogon.odpowiedni kształt

3.2. Stropodachy

Stropodacy pełne na lekkiej konstrukcji

Stropodachy pemy trapezowej naicześciej stosowane są stropodachy pełne ^nSS-SSpJ-wan^.u • notnurh stosowane w tego typu lekkich konstrukcjach: Typy stropodachow Pe'r'^moizolacjąz wełny skalnej i szklanej o odpowied- . stropodachy pemezus za|ezności od rodzaju pokrycia zewnętrznego), nio dobranej gęstosa J termoizolacjązfoliąparoizolacyjnąza ^ uktadzie warstw ze styropianem jako . stropodachy °J^Sjakowarstwąspadkową

warstwątermoizolacyjnąora j ^^ £ papą termozgrzewa,

. stropodachy o ^wróconymrQ ^ wodoszczelnej i jednocześn,e

SBK p- - -ri pa roi zolac^ o raz ^izolacją z polistyrenu ekstrudowanego

W z wa rstwą dociskową ze zwi ru

3.5. Ściana oddzielenia przeciwpożarowego z płyt gipsowo-kartonowych

W budynkach wielkopowierzchniowych często istnieje konieczność wydzielenia stref pożarowych. Strefę pożarową może stanowić budynek albo jego częsc oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego o odpowiedniej klasie odpor­ności ogniowej. Systemy klasyfikacji elementów budynku pod względem odporności ogniowej sąokreślone normami. Powierzchnia strefy pożarowej obliczana jest jako powierzchnia wewnętrzna budynku lub jego części przy czym wlicza się do niej także powierzchnię antresoli. Strefę pożarową może stanowić kondygnacja, jeżeli klatki schodowe i szyby dźwigowe w tym budynku spełniają szczegółowe wymagania określone dla dróg ewakua­cyjnych. Dopuszczalne wielkości stref pożarowych są zróżnicowane ze względu na wysokość i ilość kondygnacji oraz przeznaczenie funkcjonalne. Przykładowo, budynki o jednej kondygnacji nadziemnej (bez ograniczenia wysokości) charakteryzowane kategorią zagrożenia ludzi (ZL) mogą mieć strefy pożarowe o maksymalnej powierzchni 10 tys. m2 (8 tys. m2 dla kate­gorii ZL II ). Z kolei, budynki jednokondygnacyjne jak wyżej, ale produkcyj- no-magazynowe (PM), zależnie od obciążenia ogniowego mogą mieć strefy pożarowe o maksymalnej powierzchni 2 do 20 tys. m2 (1 do 8 tys. m2 dla stref z pomieszczeniem zagrożonym wybuchem).

Ściany i stropy stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a istniejące w nich otwory - obudowane przedsionkami przeciwpożarowymi lub zamykane za pomocą drzwi przeciwpożarowych bądź innego zamknięcia przeciwpożarowego. W ścianie oddzielenia przeciwpożarowego łączna powierzchnia w/w otworów nie powinna przekraczać 15% powierzchni ściany, a w stropie oddzielenia przeciwpożarowego - 0,5% powierzchni stropu. Przedsionek przeciwpożarowy powinien mieć wymiary rzutu poziomego nie mniejsze niż 1,4 x 1,4 m. Ściany, strop i osłony lub obudowy przewodów elektroenergety­cznych - z wyjątkiem wykorzystywanych w przedsionku - powinny mieć klasę odporności ogniowej co najmniej E160.

W ścianie oddzielenia przeciwpożarowego dopuszcza się wypełnienie otworów materiałem przepuszczającym światło, takim jak luksfery, cegła szklana lub inne przeszklenie, jeżeli powierzchnia wypełnionych otworów nie przekracza 10% powierzchni ściany. Wymaganą klasę odporności ogniowej elementów oddzielenia przeciwpożarowego oraz wypełnień i zamknięć znajdujących się w nich otworów określono w przepisach prawa budowlanego.

Dopuszcza się stosowanie w strefach pożarowych PM niezamykanego otworu w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego, służącego przepro­wadzeniu urządzeń technologicznych, w postaci tunelu o długości co najmniej 4 m chronionego na całej długości stałym urządzeniem gaśniczym zraszaczowym, obudowanego ścianami i stropem z materiałów niepalnych o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 60. Połączenie pomieszczeń tunelem powinno być zabezpieczone przed przepływem dymu. Ścianę oddzielenia przeciwpożarowego należy wznosić na fundamencie własnym lub na stropie opartym na konstrukcji nośnej o klasie odporności ogniowej nie niższej od odporności ogniowej tej ściany. Ścianę oddzielenia przeciwpożarowego należy wysunąć na co najmniej 0,3 m poza lico ściany zewnętrznej budynku lub na całej wysokości ściany zewnętrznej zastosować pionowy pas z materiału niepalnego o szerokosci co najmniej 2 m i klasie odporności ogniowej El 60. W budynku z dachem rozprzestrze­niającym ogień, ściany oddzielenia przeciwpożarowego należy wyprowa­dzić ponad pokrycie dachu na wysokość co najmniej 0,3 m lub zastosować pas z materiału niepalnego o szerokości co najmniej 1 m i klasie odporności ogniowej El 60 równolegle do połaci dachu, bezpośrednio pod pokryc.em, które na tej szerokości powinno być nierozprzestrzeniające

ognia.

3.7. Bramy przemysłowe

• n rfużei powierzchni występują w wielu obiektach - nie Otwory drzwiowe o dużej pu rozwiązania problemu odpowiedniego

tylko r^Sia związane z funkcją budynku spełnić

ne byćmc^ni® nowoczesnych bram przemysłowych.

W zależności od indywidualnych potrzeb zastosować można różne rozwią- ri^mfseTmSowe – dzięki różnorodności wariantów i rozmiarów

odpowiednie do różnego rodzaju obiektów

. bramy rolowane - do zamykania otworow o znacznej wysokosc.

. bramy harmonijkowe-do otworów szerokich

. bramy szybkobieżne - jako przegrody wewnętrzne lub dodatkowe

zamknięcie otworów zewnętrznych . bramy przesuwne do szerokich otworów

Bramy segmentowe

Bramy segmentowe otwierane są w pionie, co pozwala optymalnie wyko­rzystać powierzchnię hali. Montowane są za otworem od strony wewnę­trznej, dzięki czemu wykorzystana jest cała szerokość światła przejazdu. Otwarte bramy segmentowe nie zajmują cennej przestrzeni, ponieważ zawiesza się je pod stropem. Bramy segmentowe odsuwane są przeważnie na prowadnicach poziomych, ale istnieje również możliwość przesuwania skrzydła ukośnie pod dachem lub pionowo do góry. Rodzaje segmentów:

-nieocieplane - (stalowe lub aluminiowe) z ewentualnymi polami przeszkleń lub odrębnym przeszkleniem poszczególnych segmentów

-ocieplane - (stalowe lub aluminiowe) z wypełnieniem segmentów wkładem izolacyjnym (może być częściowo przeszklone) albo seqmentv wypełnione przeszkleniem izolacyjnym y

W przypadku rzeczywistej konieczności, gdy nie ma możliwości oddzieleń,

ruchu pieszego od ruch kołowego, - u L w^ieieni

zamontowane drzwi.

Bramy rolowane

Konstrukcja bramy rolowanej składa się z płyty złożonej z poziomych, spec­jalnie ukształtowanych profili oraz mechanizmu nawijającego i prowadnic. Osadza się je przeważnie wewnątrz pomieszczenia ponad otworem wjaz­dowym, ale dostępne są także rozwiązania montowane od zewnątrz, w któ­rym brama wysunięta jest przed front budynku. Rozwiązanie to wymaga osłonięcia wałka nawijającego. Rodzaje profili:

stalowe jednowarstwowe nieocieplane (do pomieszczeń nieogrze- wanych lub jako brama wewnętrzna) lub dwuwarstwowe z ociepleniem z pianki poliuretanowej (zewnętrzne do pomieszczeń ogrzewanych), • aluminiowe jednowarstwowe nieocieplane (do pomieszczeń nieogrze- wanych lub jako brama wewnętrzna) lub dwuwarstwowe z ociepleniem z pianki poliuretanowej (zewnętrzne do pomieszczeń ogrzewanych),

Bramy rolowane występują również w wersji z przeszkleniem (zarówno w wersji jedno - jak i dwuwarstwowej) oraz z otworami wentylacyjnymi.

Bramy harmonijkowe

Bramy harmonijkowe otwierane w poziomie stosowane są w szerokich wjazdach do hal fabrycznych. Nie wymagają wysokiego nadproźa i nie obciążają konstrukcji dachowej. Stosownie do potrzeb mogą być zamontowane za otworem wjazdowym, bezpośrednio w otworze lub przed nim. Skrzydła odsuwane są po otwarciu na jedną lub dwie strony pod kątem 90°, przed płaszczyzną elewacji lub za nią. Możliwe jest także otwarcie skrzydeł pod kątem 180°, czyli równolegle do elewacji. Podobnie do innych typów bram, w przypadku montażu zewnętrznego konieczne jest osłonięcie prowadnic.

Bramy harmonijkowe mogą składać się z od 3 do 12 skrzydeł, połączonych zależnie od szerokości wjazdu i wewnętrznego układu pomieszczeń.

Rodzaje wykonania segmentów bramy:

stalowe z pojedynczą ścianką do hal nieogrzewanych (mogą byc z przeszkleniem),

stalowe z podwójną ścianką z wypełnieniem poliuretanem lub wełna mineralną (może być z przeszkleniem),

. aluminiowe - z wypełnieniem ram segmentów: blachą aluminiowa szybą pojedynczą, płytą warstwową, przeszkleniem izolacyjnym

szybkobieżne o lekkiej konstrukcji samonośnej z aluminium

W przypadku rzeczywistej konieczności, gdy nie ma możliwości oddzieleń,*

Bramy szybkobieżne

Bramy szybkobieżne typu przezroczystego, stosowane na zewnątrz lub wewnątrz budynku, mająza zadanie ograniczać straty energii w zakładach produkcyjnych, likwidować przeciągi i chronić przed kurzem i pyłem z zewnątrz. Stosowane są jako przegrody pomiędzy pomieszczeniami w halach lub jako dodatkowe zamknięcie zewnętrzne w połączeniu z bramą segmentową lub zwijaną, która pozostaje otwarta w godzinach pracy.^ Szybkie otwieranie i zamykanie umożliwia oszczędny i sprawny transport towarów. Bramy te mają wytrzymałą samonośną konstrukcję stalową wraz z wypełnieniem - kurtynąz folii PCV lub z PCV z dodatkiem tkaniny.

Rodzaje bram szybkobieżnych:

# pionowa - mechanizm zwijający znajduje się ponad otworem . pozioma - dwa skrzydła rozdzielające się pośrodku z mechanizmami zwijającymi po obydwóch stronach otworu

Bramy przesuwne przeciwpożarowe

Bramy przesuwne przeciwpożarowe, w zależności od wymagań projekto­wych, występują w różnych klasach odporności ogniowej: np. ogniotrwała REI 60 lub ognioodporna REI 30. Skrzydło bramy przesuwnej składa się z pojedynczych połączonych paneli o wysokości gotowej bramy i zależnie od wersji, otwierane być może w stronę lewą lub prawą. Panele wykonane są z dwóch warstw blachy stalowej z wypełnieniem z materiału izolacyj­nego. Podwieszenie bramy na całej szerokości ukryte jest w osłonie z blachy stalowej. Szynę prowadzącą można mocować do nadproża lub

stropu.

Zastosowanie: hale produkcyjne i magazynowe, hale targowe i spedy­cyjne, szpitale, domy towarowe, supermarkety itp.

Pozostałe typy bram:

Brama przesuwna jednoskrzydłowa lub dwuskrzydłowa

Składa się z jednego lub dwóch skrzydeł (stalowych), ramy oraz mechanizmu

prowadzącego. Wymagane jest zapewnienie miejsca z boku bramy na przesunięcie skrzydeł.

Brama obiegowa. Stosowana jest w sytuacjach, gdy brak jest miejsca z boku otworu. Złożona jest z segmentów (jak brama segmentowa) w ukła­dzie pionowym i zachodzi na ścianę boczną podczas otwierania.

Brama podnoszona. Pojedyncza lub ocieplana stosowana być może do zamykania niezbyt dużych otworów (np. wjazdy do garaży).

Brama wahadłowa. Przesłona wewnętrzna z folii PCV na stalowej

konstrukcji ramowej. Otwierana jest przez przejeżdżający pojazd, zamy­kana zaś sprężynowo.

Kurtyna paskowa. Przesłona wewnętrzna z pasków z folii PCV zawieszo­na na ramie ponad otworem. Stosowana jako przegroda