LITERATURA POZA KRAJEM

II. POEZJA

3. POEZJA ŻOŁNIERSKA

C. W OBOZACH

• charakterystyka:

• Wielka Brytania

• brak udziału w walce- nuda i bezczynność

• „cywilność”

• wspomnienia

• tęsknota

• unikanie akcentów źle widzianych przez stronę brytyjską

• brak tematyki rosyjskiej

• podtrzymywanie legendy Wrześniowej

• twórcy:

• Jan Rostworowski

• wiersze obozowe

• Wawrzyniec Czereśniewski

• Wiesław Strzałkowski

• urok Szkocji

• W obozie w Szkocji 1942

• oddanie surowości klimatu i krajobrazu

• wspomnienia wojenne, życie obozowe

• Stefan Borsukiewicz

• kampania wrześniowa→ podchorążówka w Coetquidan→Anglia→ nieudany skok spadochronowy

• Kontrasty 1941

• liryka pejzażowa

• tematyka wojenna połączona ze wspomnieniami

• metaforyka, wieloznaczność słów (wpływy awangardowe)

• Antoni Bogusławski

• Adam Kowalski

• okupacja hitlerowska

• tematyka krajowa

• Józef Andrzej Teslar (1889- 1961)

• dawny legionista

• Studnia na pustyni- brak tematyki wojennej

• O droga ziemio! 1946

• Wacław Iwaniuk (1915)

• chełmska „Kamena”→ bitwa o Narvik→ I Dywizja Pancerna gen. Maczka

• Czas Don Kichota 1946

• stylizacja heroiczna

• urok prowincji

• Purpurowy rejs. Wiersze z wyprawy norweskiej

• poemat

• inwokacja, apostrofa, części

****************************************************************

D. KOŚCIUSZKOWCY- I Dywizja im. Tadeusza Kościuszki w ZSRR

• charakterystyka:

• wspieranie Związku Patriotów Polskich

• pisarze lewicowi i komunistyczni

• zgoda na indoktrynację społeczeństwa za pomocą ich utworów

• nienawiść do faszyzmu i Rządu RP na Uchodźstwie

• walka o wyzwolenie klas

• brak nazwy Polski, zamiast tego „ojczyzna proletariatu”, „ojczyzna ludzi pracujących”

• sławienie Armii Czerwonej- epika rycerska

• twórcy:

• Leon Pasternak

• Aleksander Wat

• Włodzimierz Słobodnik

• Jan Huszcza

• Elżbieta Szemplińska

• Adam Ważyk (1905- 1982)

• wcześniej już doceniony

• przed wojną:

• autor propagandowy

• tłumacz: Majakowskiego, Gorkiego, Szewczenki, tyczyny

• elementy kubistyczne i surrealistyczne

• propaganda wojenna

• hasłowość

• poparcie zbiorowego czynu, ale jednoczesna chęć zachowania własnego sposobu oglądu świata

• pejzaż orientalny: Kraina, Sztorm na Krymie

• liryki osobiste Zwierzenia, Gdzie sosna wielka, Spojrzenia

• Lucjan Szenwald

• wcześniej już doceniony

• Pożegnanie Syberii („Koleżeństwo w robocie”); mity łagrowe; pean na cześć Rosji

• klasyczna forma

• Rosja jako ucieleśnienie odwiecznych marzeń ludzkości

• Jerzy Putrament

• Leopold Lewin

• Stanisław Jerzy Lec

2

---