Konto księgowe - jest to urządzenie ewidencyjne, które służy do klasyfikacji księgowej ewidencji oraz kontroli stanu składników majątkowych i źródeł ich finansowania.
Konto - jest to dwustronna tabela (rachunek) stosowana zarówno w rachunkowości, jak i innych naukach ekonomicznych do rejestracji, planowania i bilansowania przeciwstawnie skierowanych strumieni, tj. przychodów (zwiększeń) lub rozchodów (zmniejszeń) odpowiednio sklasyfikowanych obiektów majątkowych, ale także kosztów i efektów (przychodów) finansowych danego podmiotu w pewnym okresie. [Brzezin]
Konto pojedyncze: Data, Nr dowodu, Nr konta korespondującego, Treść, Suma (Wn/Ma)
Gdzie: Wn - strona winien; Debet (Dt) - obciążenie konta, zapisanie w ciężar konta.
Ma - strona Ma; Credit (Ct) - uznanie konta, zapisanie na dobro konta.
Konto teowe: Nazwa od litery T
Konta: Bilansowe, Wynikowe.
Konto bilansowe:
mają nazwy tak jak poszczególne zasoby wykazywane w aktywach, np. Kasa, Należności, lub
mają nazwy tak jak poszczególne zasoby wykazywane w pasywach, np. Kapitał zakładowy,
posiada saldo początkowe.
Zasada podwójnego zapisu zdarzeń gospodarczych (ewidencji) - zgodnie z tą zasadą każda operacja powinna być ujęta co najmniej na dwóch kontach; po dwóch przeciwstawnych stronach tych kont; w tej samej kwocie (równość na stronie Wn jednego konta i na stronie Ma drugiego konta).
Otwieranie konta:
Oznaczamy nazwę i podajemy symbol konta,
Wpisujemy stan początkowy, np. na podstawie bilansu otwarcia,
Księgujemy występujące kolejno operacje, na podst. prawidłowego dowodu księg.
Zamykanie konta:
podsumowanie obu stron konta, zgodnie ze stanem początkowym,
różnica między stroną Wn a stroną Ma to saldo konta,
saldo przyjmuje nazwę od tej strony, po której wykazano wyższą kwotę.
Zapis księgowy na koncie powinien zawierać, co najmniej:
Datę dokonania operacji gospodarczej,
Określenie rodzaju i nr identyfikacyjny dowodu księgowego stanowiącego podstawę zapisu oraz jego datę, jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji,
Zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów,
Kwotę i datę zapisu,
Oznaczenie kont, których dotyczy.
W skład ksiąg rachunkowych wchodzą:
Dziennik,
Księga główna (konta syntetyczne),
Księga pomocnicza (konta analityczne),
Zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont księgi pomocniczej,
Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).
Zakładowy plan kont powinien zawierać co najmniej:
Wykaz kont księgi głównej,
Przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń,
Zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej.
Środki pieniężne:
Pieniądze,
Jednostki rozrachunkowe- na rachunku bankowym lub w kasie,
Czeki, weksle obce (płatne w ciągu 3 miesięcy od daty ich wystawienia),
Metale szlachetne (jeśli nie są zaliczane do zapasu materiałów rzeczowych składników).
Formy rozliczeń pieniężnych:
Gotówkowe - bezpośrednia wpłata do kasy środków pieniężnych, a także przy użyciu czeku gotówkowego, również kart płatniczych.
Bezgotówkowe - przelew bankowy, czeki rozrachunkowe, akredytywa, rozliczenia przy użyciu weksli, rozliczenia planowe, okresowe rozliczenia saldami, karty płatnicze.
Formy rozliczeń bezgotówkowych
Przelew bankowy:
Akredytywa:
Czek rozrachunkowy - ten, kto otrzyma czek rozrachunkowy nie dostaje gotówki na rękę. Kwota przelewana jest na wskazane konto (rachunek) okaziciela. Czek ten służy bezgotówkowemu obrotowi pieniądza.
Rozliczenia przy użyciu weksli:
prawo wekslowe,
rygor wekslowy,
funkcje weksli,
weksel im blanco.
Okresowe rozliczenia saldami.
Karty płatnicze - karty elektroniczne.
Rozrachunki publicznoprawne - całość należności i zobowiązania z tytułu:
Podatków doch., od nieruchom.,
Ceł,
Akcyzy,
Ubezpieczeń społecznych,
Innych.
Podatek VAT - w Polsce PTU (Podatek od Towarów i Usług):
22% - podstawowa stawka
7%, 3%, 0% - stawki obniżone
Podatek:
Naliczony - wykazany w fakturze, którą wykazuje kupujący; zapłacony przez kupującego (podatnika VAT) przy zakupie towarów i usług.
Należny - należy się urzędowi skarbowemu. Ten podatek sprzedający ma obowiązek doliczyć do swojej ceny sprzedaży netto wg obowiązujących stawek (potwierdzony fakturą VAT).
Podatek od towarów i usług (VAT): Podatnik (podmiot podatku) - podmiotami podatku od wartości dodanej są osoby fizyczne oraz prawne, wykonujące we własnym imieniu i na własny rachunek czynności polegające na sprzedaży towarów i usług.
Przedmiot podatku - jest nim obrót z tytułu sprzedaży towarów i usług, ich użycie przez przedsiębiorcę na cele własne oraz przywóz towarów i usług (import). Eksport towarów i usług jest z reguły zwolniony od podatku.
Podstawa podatku - stanowi ją obrót z tytułu sprzedaży towarów i usług pomniejszony o kwotę podatku.
Podatek należny - podatek obliczony od wartości sprzedanych dóbr i usług, który sprzedawca zobowiązany jest odprowadzić do urzędu skarbowego.
Podatek należny VAT = wartość sprzedaży netto x stawka podatku VAT / 100
Podatek naliczony - podatek wykazany w fakturach VAT od dostawców i w dokumentach odpraw celnych (SAD), który nabywca materiałów, towarów i usług zapłacił przy ich nabywaniu.
Stawki podatku VAT w Polsce:
Podstawowa 22%,
Obniżone: 7%, 3%, 0%.
Podstawowymi cechami podatku VAT są:
Powszechność jego stosowania,
Wielofazowość,
Opodatkowanie obrotu netto,
Potrącalność podatku.
Ustawa z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług Dz.U. 54.
Przykład:
W miesiącu styczniu br. w firmie ISKRA podatek należny od wartości sprzedanych odbiorcom wyrobów i usług wynosił 12.640,- zł, a podatek naliczony od zakupionych przez firmę ISKRA materiałów i usług wynosił 8.100,- zł.
Podatek do odprowadzenia do urzędu skarbowego wynosi 4.540,- zł (do dnia 25 lutego).
Rozrachunki z pracownikami:
Zatrudnienie odbywa się na podstawie:
Kodeksu Pracy stosunek pracy.
Kodeksu Cywilnego umowa zlecenie; umowa o dzieło.
Karta wynagrodzeń pracownika powinna zawierać oprócz danych pracownika:
Wynagrodzenie brutto,
Koszty uzyskania przychodów,
Wynagrodzenie netto w danym miesiącu,
Razem wynagrodzenia netto od początku roku,
Potrącone składki na ubezpieczenie emerytalne / rentowe,
Składki na ubezpieczenie zdrowotne,
Zaliczki na podatek dochodowy,
Inne potrącenia,
Kwotę do wypłaty,
Podpis pracownika i datę.
USTAWY:
Ustawa z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych Dz.U. nr 137, poz. 887 ze zmianami.
Ustawa z 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym Dz.U. nr 28 z 1997 roku, poz. 153 z późniejszymi zmianami.
Ustawa z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych tekst jednolity z 2000 roku, Dz.U. nr 14, poz. 176 z późniejszymi zmianami.
Ustawa o zakładowym funduszu (świadczeń socjalnych), Dz.U. nr 70 z 1996 roku, poz. 335 z późniejszymi zmianami.
Wysokość składek w % od podstawy wymiaru składki:
Ubezpieczenie emerytalne - 9,76% - pracodawca i pracownik jednocześnie
Ubezpieczenie rentowe - 6,50% - jw.
Ubezpieczenie chorobowe - 2,45% - pracownik
Ubezpieczenie wypadkowe - 0,4-8,12% - pracodawca
Ubezpieczenie zdrowotne -8,75% *- pracownik
RAZEM: Pracodawca-16,56-24,28%, Pracownik - 27,46%
A - ZUS ustala wysokość składki na 3 kolejne lata z podanego zakresu
* - w ostatnich latach stawka ta jest systematycznie podnoszona
Składki na Fundusz Pracy - 2,45% od kwoty wynagrodzeń brutto
1