Wydział Chemiczny
Wyznaczanie WRPT w rektyfikacyjnej kolumnie destylacyjnej
Laboratorium inżynierii chemicznej
Grupa 2 |
(TCC3055l 0318081) |
czwartek 8.15-11.00 |
Opracował: |
Dariusz Łozak |
Składowe |
Punktacja |
||
I |
Opracowanie arkusza wyników (schemat aparatury, metodyka badań, wyniki badań), oznaczenia |
(0-5), min. 2
|
|
II |
Przykład obliczeniowy |
(0-5), min. 3
|
|
III |
Wnioski |
(0-5), min. 2
|
|
∑ |
|
||
Punkty |
Ocena |
||
< 8 8 - 9 10 11-12 13 14 15 |
2.0 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 |
Wrocław, 21.03.2006
Oznaczenia
|
S |
|
Obciążenie surówką |
kmol/s |
|
d |
|
Średnica wew. kolumny |
mm |
|
D |
|
Molowe natężenie przepływu destylatu |
kmol/s |
|
H |
|
Wysokość wypełnienia kolumny |
mm |
|
L |
|
Molowe natężenie przepływu orosienia |
kmol/s |
|
|
|
Molowe natężenie przepływu orosienia |
kmol/s |
|
|
|
Liczba półek teoretycznych |
|
|
R |
|
Stosunek orosienia |
|
|
|
|
Temperatura w wyparce |
|
|
|
|
Temperatura cieczy |
|
|
|
|
Temperatura pary |
|
|
t |
|
Czas |
s |
|
t0 |
|
Czas cyklu oddzielania destylatu i orosienia |
s |
|
tL |
|
Czas zbierania orosienia |
s |
|
W |
|
Molowe natężenie cieczy wyczerpanej |
kmol/s |
|
WRPT |
|
Wysokość równoważna półce teoretycznej |
mm |
|
V |
|
Molowe natężenie przepływu oparów |
kmol/s |
|
|
|
Molowe natężenie przepływu oparów |
kmol/s |
|
|
|
Ułamek molowy składnika lotnego w destylacie |
|
|
|
|
Ułamek molowy składnika lotnego w surowcu |
|
|
|
|
Ułamek molowy składnika lotnego w cieczy wyczerpanej |
|
|
|
|
Ułamek wagowy składnika lotnego w destylacie |
|
|
|
|
Ułamek wagowy składnika lotnego w surowcu |
|
|
|
|
Ułamek wagowy składnika lotnego w cieczy wyczerpanej |
|
|
y* |
|
Ułamek równowagowy etanolu w oparach |
|
symbole greckie |
|
|||
|
|
|
Gęstość destylatu |
kg/dm3 |
|
|
|
Gęstość surowca |
kg/dm3 |
|
|
|
Gęstość cieczy wyczerpanej |
kg/dm3 |
1. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia było zapoznanie się z metodyką stosowaną w badaniach zdolności rozdzielczej kolumn z wypełnieniem.
2. Aparatura
Schemat instalacji badawczej pokazano na rysunku 1 - załącznik A.
3. Metodyka badań
Badania zostały wykonane zgodnie z metodyką zawartą w załączniku A.
4. Wyniki badań
Wyniki badań zostały zgromadzone w tabeli 1 - załącznik A.
5. Metodyka obliczeń - przykład obliczeniowy
5.1 Obliczanie bilansu kolumny rektyfikacyjnej na składnik bardziej lotny
Obliczanie średniej masy molowej mieszaniny
MD = 0,7514 · 46,07 + 0,2486 · 18,02 = 39,097 [ kg/kmol ]
|
(1) |
Podstawiając ułamki masowe wylicza się ułamki molowe. Wartości ułamków molowych wyznaczono z wartości doświadczalnych
CpD = 88.54% CpW = 6.38% CpS = 34.64%
=0.0638
|
(2) |
Obliczanie obciążenia surówki
|
(3) |
Obliczanie molowego natężenia przepływu destylatu
|
(4) |
Obliczanie molowego natężenia przepływu orosienia
L = 3,478·D = 3,478·6,408·10-3 =0,02229 kmol/s |
(5) |
Obliczanie molowego natężenia przepływu oparów
V = DLV-D V = 0,02229 - 6,408·10-3 = 0,01588 kmol/s |
(6) |
Obliczanie molowego natężenia przepływu oparów w dolnej części kolumny
|
(7) |
Obliczanie molowego natężenia przepływu cieczy wyczerpanej
|
(8) |
Obliczanie molowego natężenia przepływu oroszenia w dolnej części kolumny
|
(9) |
Obliczanie bilansu kolumny
S ·
0,7280 · 0,3464 = 0,2506 · 0,8854 + 0,4407 · 0.0638 0,252 = 0,250
|
(10) |
5.2 Obliczanie błędu ze wzoru
|
(11) |
5.3 Obliczanie WRPT ze wzoru
a) liczba półek teoretycznych (odczytana z wykresu)
półka cząstkowa = |
(12) |
b)obliczanie wysokości równoważnej półce teoretycznej
|
(13) |
c) minimalny stosunek orosienia
y* = 0,7767·0,1714 + 0,2233·0,7514 = 0,3018
|
(14) |
Tabela 2 |
Wyniki pomiarów i obliczeń WRPT |
||||
L.p. |
WIELKOŚĆ OZNACZONA |
WYMIAR |
WARTOŚĆ |
||
1. |
Obciążenia surówką S |
dm3/s |
7,667·10-4 |
||
2. |
Gęstość surowca w 20˚C ρS |
kg/dm3 |
949,6 |
||
3. |
Ułamek molowy skł. lotnego w surowcu xS |
|
0,1714 |
||
4. |
Ilość destylatu D |
dm3/s kg/s kmol/s |
3,049·10-4 0,2506 6,408 · 10-3 |
||
5. |
Gęstość destylatu w 20˚C ρD |
kg/dm3 |
821,8 |
||
6. |
Ułamek molowy skł. lotnego w destylacie xD |
|
0,7514 |
||
7. |
Ilość cieczy wyczerpanej W |
dm3/s kg/s kmol/s |
4,464·10-4 0,4407 2,350 · 10-2 |
||
8. |
Gęstość cieczy wycz. w 20˚C ρW |
kg/dm3 |
987,2 |
||
9. |
Ułamek molowy składnika xW |
|
0,02596 |
||
10. |
Stosunek oroszenia L/D |
|
3,478 |
||
11. |
Obciążenia parami V=L-D |
kmol/s |
0,01588 |
||
12. |
Temperatura w szczycie kolumny tg |
˚C |
78 |
||
13. |
Temperatura w wyparce td |
˚C |
94 |
||
14. |
Średnica wewnętrzna kolumny d |
mm |
45, 55 |
||
15. |
Wysokość wypełnienia kolumny H |
mm |
550, 650 |
||
16. |
Liczba półek teoretycznych nt |
|
5,73 |
||
17. |
Wysokośc równoważna półce teoretycznej WRPT |
mm |
253,70 |
||
18. |
Minimalny stosunek oroszenia Rmin |
|
3,4479 |
6. Omówienie wyników, wnioski
6.1 Podstawy teoretyczne
Destylacja prosta nie wystarczy do rozdzielenia mieszaniny na czyste składniki,
zwłaszcza, gdy mieszanina składa się z kilku cieczy o zbliżonej temperaturze wrzenia.
Rektyfikacja jest procesem dyfuzyjnym przebiegającym w układzie dwu fazowym ciecz-para. Proces ten jest stosowany do rozdzielania mieszanin substancji lotnych na składniki. Mieszanina składników poddawana rektyfikacji, nazywana surówka, może być cieczą parą lub mieszaniną obydwu faz. Proces rektyfikacji prowadzi się w kolumnach rektyfikacyjnych, stanowiących najczęściej pionowe aparaty cylindryczne o średnicach do kilku metrów i wysokościach do kilkudziesięciu metrów.
Wnętrze kolumny rektyfikacyjnej jest zwykle zabudowane półkami w postaci poprzecznych przegród o złożonej konstrukcji, kolumny półkowe (dzwonowe, tunelowe, zaworowe, rusztowe, sitowe) lub zapełnione elementami wypełnienia tworzącego warstwę porowatą. Warstwa wypełnienia może być złożona z takich elementów, jak pierścienie Reschiga, Białeckiego, pierścienie Palla, siodełka Berla, Intlaox, kulki Guttmanna. Liczba półek w kolumnie odpowiada, bowiem liczbie rzeczywistych stopni zmianie stężenia.
Kolumna jest najczęściej wyposażona w kocioł (wyparkę) oraz kondensator (skraplacz). Schemat budowy kolumny rektyfikacyjnej wypełnionej przedstawiono w załączniku A. Kolumna zasilana strumieniem ciągłym jest w określonym przekroju poprzecznym zasilana strumieniem surówki. Zasilanie kolumny rektyfikacyjnej w zależności od warunków pracy kolumny w jej dolnym, górnym lub innym przekroju poprzecznym pomiędzy wymienionymi przekrojami skrajnymi. Optymalne miejsce wprowadzenia surówki do kolumny rektyfikacyjnej określa się na podstawie obliczeń procesowych. W przypadku kolumn rektyfikacyjnych pracujących w warunkach laboratoryjnych często stosuje się obieg zamknięty rektyfikowanej mieszaniny składników tak, że produkty rektyfikacji wracają zwykle do kotła. W takim przypadku można uważać, że surówkę stanowi para wypływająca z kotła i wpływająca od dołu.
6.2 Wyniki doświadczalne
Rysunek 1 przedstawia wykres zależności pomiędzy zawartością procentów molowych etanolu w cieczy, a zawartością procentów molowych etanolu w parach.
|
||
Rysunek |
1 |
Stosunek zawartości procentów molowych etanolu w cieczy do zawartości w parach |
Do wykresu: Schodek na wykresie odpowiada jednemu teoretycznemu stopniowi zmiany stężenia (w półce teoretycznej), a więc liczba wykreślonych schodków odpowiada liczbie teoretycznych stopni zmiany stężenia. Punkty leżące na liniach operacyjnych określają składy cieczy i par miedzy półkami. Punkty leżące na krzywej równowagi określają składy cieczy i par pozostających w równowadze na kolejnych półkach. Zmiany stężeń zachodzące miedzy półkami są siłą napędową procesu przenikania masy na każdej półce.
Należy pamiętać, że znaleziona graficznie liczba półek teoretycznych nie daje jednak praktycznej odpowiedzi na problem jak najlepszego rozdzielenia cieczy. W warunkach rzeczywistych stan równowagi nie jest osiągalny i w związku z tym chcąc uzyskać założone składy destylatu i cieczy wyczerpanej należy wyposażyć kolumnę w większą liczbę półek niż zostało to przewidziane teoretycznie.
Literatura:
[1] Jacek Molenda „Technologia chemiczna”
[2] Mieczysław Sewilski „Zasady inżynierii chemicznej i procesowej”