15. Prąd elektryczny wysokiego napięcia

1. - karta pomiarowa

Po wybraniu przycisku Dane pomiarowe umieszczonego na zakładce Dane ogólne znajdującej się w oknie Sesja pomiarowa zostaje uaktywniony formularz służący do wprowadzania szczegółowych danych pomiarowych dot. prądu elektrycznego wysokiego napięcia (patrz rys. 3.3.3.15.1-1).

Rys. 3.3.3.15.1-1. Formularz karty pomiarowej - Prąd elektryczny wysokiego napięcia

Zakładka Pomiary zawiera następujące szczegółowe dane pomiarowe związane z prądem elektrycznym wysokiego napięcia.

W tabeli zawarte są:

• nazwy grup stanowisk pracy związanych z eksploatacją urządzeń wysokiego napięcia,

• rodzaje pomieszczeń

• wyliczone wskaźniki prawdopodobieństwa zaistnienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych,

• procentowy udział danego stanowiska w końcowym wskaźniku prawdopodobieństwa wyświetlonym w lewym dolnym rogu formularza.

Liczba grup stanowisk pracy może być dowolna, a nową grupę stanowisk pracy dodaje się do tabeli poprzez naciśnięcie klawisza strzałki do dołu. Aby wywołać metodę oceny ryzyka zawodowego należy dwukrotnie nacisnąć lewy klawisz myszy na wskazywanym rekordzie z danymi.

Po wywołaniu metody oceny ryzyka, pojawia się okno służące do wprowadzania danych pomiarowych. Pierwsza wyświetlona u góry formularza pozycja: rodzaj pomieszczenia, niezbędna jest do wyznaczenia terminu następnego badania określonego na podstawie obowiązujących w tym względzie przepisów. Następnie należy przypisać rozpatrywane stanowisko do odpowiedniej grupy stanowisk/zawodów związanych z eksploatacją urządzeń wysokiego napięcia, poprzez jej wybór z rozwijalnej listy umieszczonej w górnej części formularza (patrz rys. 3.3.3.15.1-2). Użytkownik może nadać własną nazwę stanowisku przyporządkowanemu wybranej uprzednio grupie.

Następnie wybiera się nazwy urządzeń wysokiego napięcia jakie mają być uwzględnione w ocenie ryzyka zawodowego. Dokonuje się tego poprzez wskazanie nazwy odpowiedniej grupy z dostępnej listy urządzeń, wprowadzenie własnej nazwy urządzenia wraz z przyporządkowanym mu kodem, po czym poprzez naciśnięcie przycisku Dodaj dodaje się do listy wybranych urządzeń wysokiego napięcia (liczba wybranych urządzeń wysokiego napięcia może być dowolna).

Uwaga:

Większości dostępnych grup urządzeń przyporządkowane są odpowiednie tabele określające prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia elektrycznego. Zatem przed wyborem danej grupy należy sprawdzić czy istnieje dla niej odpowiednia tabela C/P, poprzez wskazanie grupy i przyjrzenie się wartości wyświetlonej w polu Pc formularza (wartość różna od - 1.0, oznacza że dla danej grupy istnieje odpowiednia tabela). W systemie istnieje możliwość definiowania własnych tabel C/P dla grup, które nie miały zdefiniowanych takich wartości.

Rys. 3.3.3.15.1-2. Formularz danych wejściowych dla prądu wysokiego napięcia

Po wyborze wszystkich urządzeń, które mają być uwzględnione w ocenie ryzyka zawodowego, dla każdego urządzenia należy określić prawdopodobieństwo wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych poprzez wybranie odpowiednich parametrów tablicy C/P. Można to zrealizować poprzez naciśnięcie przycisku Dane dla Pc (patrz rys. 3.3.3.15.1-3).

Rys. 3.3.3.15.1-3. Formularz do określania prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych

Na formularzu wyświetlona jest tablica zawierająca wartości parametrów służące do określenia zależności prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych od zakresu czynności eksploatacyjnych wykonywanych na danych urządzeniach i warunków ich realizacji. Opis znaczenia poszczególnych kolumn i wierszy tabeli umieszczony jest obok na formularzu. Użytkownik nie może zmieniać wartości parametrów tabeli, może jedynie zaznaczyć prostokątny obszar, który ma być uwzględniany przy obliczaniu prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych. Po zaznaczeniu interesującego obszaru tablicy i naciśnięciu przycisku OK wyliczany jest wskaźnik Pc (prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych) związany z danym urządzeniem, który jest automatycznie wyświetlany na formularzu danych wejściowych (patrz rys. 3.3.3.15.1-2).

Po określeniu wartości poszczególnych wskaźników dla wszystkich analizowanych urządzeń, określany jest końcowy wskaźnik prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych dla rozpatrywanego stanowiska jako wartość maksymalna z wyliczonych uprzednio wskaźników dla poszczególnych urządzeń.

Kolejnym krokiem w procedurze oceny ryzyka zawodowego związanego z oceną zagrożenia spowodowanego przez prąd elektryczny wysokiego napięcia jest uruchomienie procedury identyfikacji zagrożeń elektrycznych w oparciu o tablice wymagań, uaktywnianej po naciśnięciu przycisku Dane dla Or. Zadaniem tej procedury jest, na podstawie wprowadzonych przez użytkownika danych, wyliczenie prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych na rozpatrywanym stanowisku w oparciu o omawiane tablice wymagań. W zależności od wybranych uprzednio parametrów wejściowych, na formularzu prezentującym wymagania dla oceny ryzyka, ukazują się nazwy uprzednio wprowadzonych urządzeń (patrz na rys. 3.3.3.15.1-4, rys. 3.3.3.15.1-5, rys. 3.3.3.15.1-6, rys. 3.3.3.15.1-7).

W pierwszej kolejności należy wprowadzić symbole protokołów pomiarowych uwzględnianych przy ocenie rozpatrywanych urządzeń.

Uwaga:

Nazw urządzeń i ich kodów nie zmienia się.

Rys. 3.3.3.15.1-4. Formularz do określania wartości prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeniami elektrycznymi - zakładka urządzenia

Następnie dla każdego urządzenia wprowadza się wartości odpowiednich wymagań związanych z dokumentacją (patrz na rys. 3.3.3.15.1-5), ochroną przeciwporażeniową (patrz na rys. 3.3.3.15.1-6), eksploatacją (patrz na rys. 3.3.3.15.1-7). Zasada wypełniania poszczególnych tabel wymagań jest taka sama i opiera się na następujących zasadach:

• „1” wpisuje się w odpowiednie pole, gdy dane wymaganie jest spełnione,

• „0” wpisuje się w odpowiednie pole, gdy dane wymaganie nie jest spełnione,

• „-” (myślnik) wpisuje się w odpowiednie pole, gdy nie należy rozpatrywać danego wymagania przy ocenie ryzyka na danym stanowisku.

Jeżeli jakieś wymaganie jest nie spełnione to dla danego wiersza i kolumny wyświetlane jest w podsumowaniu „0” a łączna ocena ustawiana jest również na „0” (wymagania z danej zakładki są wtedy niespełnione).

Rys. 3.3.3.15.1-5. Formularz do określania wartości prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeniami elektrycznymi - zakładka dokumentacja

Przechodzenie pomiędzy poszczególnymi polami tabel wymagań realizowane jest poprzez klawisze TAB (w prawo) i Shift-TAB (w lewo) oraz strzałek w górę i w dół.

Rys. 3.3.3.15.1-6. Formularz do określania wartości prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeniami elektrycznymi - zakładka ochrona przeciwporażeniowa

Znaczenie poszczególnych kolumn każdej z tabeli opisana jest na górze odpowiedniej zakładki. Z lewej strony każdej z tabel wyświetlona jest lista kodów urządzeń wprowadzonych na omawianym wcześniej formularzu danych wejściowych.

Zarówno z prawej strony jak i na dole każdej z tabel znajduje się podsumowanie odpowiednio dla danego urządzenia jak i dla wszystkich urządzeń związanych z pojedynczym wymaganiem.

Rys. 3.3.3.15.1-7. Formularz do określania wartości prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeniami elektrycznymi - zakładka eksploatacja

Ostatnia zakładka (patrz rys. 3.3.3.15.1-8) związana jest z wymaganiami osobowymi stosowanymi do oceny pracowników pracujących na rozpatrywanym stanowisku. Z lewej strony tabeli wyświetlona jest lista pracowników zatrudnionych na danym stanowisku w momencie wykonywania pomiarów (data pomiaru musi być późniejsza niż data zatrudnienia pracownika na danym stanowisku).

Jeżeli lista pracowników jest niezgodna z wykazem pracowników pracujących na analizowanym stanowisku istnieje możliwość jej uaktualnienia poprzez naciśnięcie przycisku uaktualnij listę pracowników. Proces aktualizacji polega na usunięciu wszystkich wyświetlonych pracowników i wyświetleniu listy pracowników aktualnie pracujących na danym stanowisku (wymagania należy określić od nowa).

Sposób wprowadzania danych i znaczenie poszczególnych obiektów formularza jest identyczne jak na omawianych uprzednio zakładkach.

Rys. 3.3.3.15.1-8. Formularz do określania wartości prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeniami elektrycznymi - zakładka dane osobowe

Po zakończeniu procedury identyfikacji zagrożeń elektrycznych w oparciu o tablice wymagań (przycisk OK), określana jest ocena Or na podstawie otrzymanych wartości ocen cząstkowych i w oparciu o wyliczony uprzednio wskaźnik Pc, ustalany jest wskaźnik końcowy Pw prawdopodobieństwa wystąpienia szkodliwych następstw zagrożeń elektrycznych.

Po wyliczeniu ryzyka należy nacisnąć przycisk Zapisz (patrz rys. 3.3.3.15.1-2) w celu zapisania wprowadzonych uprzednio wielkości i wyliczonych parametrów do bazy danych systemu. W przypadku, gdy zostanie wybrany przycisk Anuluj to wszystkie wprowadzone dotychczas dane zostaną wyczyszczone i nie zapamiętane.

System zapewnia również możliwość wprowadzania informacji o protokołach badań i pomiarów urządzeń oraz instalacji elektrycznych. Wprowadzane są one do systemu w poprzez formularz pokazany na rysunku rys. 3.3.3.15.1-9 (wywoływany po naciśnięciu przycisku protokoły - patrz rys. 3.3.3.15.1-2), w którym użytkownik musi podać niżej wymienione pozycje:

• numer protokołu,

• przedmiot i zakres protokołu badań i pomiarów,

• data wystawienia (sporządzenia) protokołu,

• data ważności protokołu,

Istnieje możliwość wprowadzenia dowolnej liczby protokołów z badań i pomiarów, ich modyfikacji czy też usunięcia.

Na podstawie wpisanych dat ważności protokołów system wylicza datę najbliższego pomiaru, która ustalana jest jako data następnego pomiaru dla prądu elektrycznego wysokiego napięcia.

Rys. 3.3.3.15.1-9. Formularz do wprowadzania protokołów badań i pomiarów

11

RYZYKO 2006-09-26

---