Korytarze paneuropejskie.
Tallin-Ryga-Kowno-Warszawa, z odgałęzieniem ryga-kaliningrad-elbląg-gdańsk
Berlin-warszawa-mińsk-moskwa
Berlin/Drezno-wrocław-katowice-kraków-lwów-kijów
Gdynia/Gdańsk-grudziąc-warszawa (z odgałęzieniem Grudziądz-poznań)-żlina(z odgałęzieniem Katowice-ostrawa-brno)-bratysława-wiedeń-Rijeka42
Klasyfikacja funkcjonalna i techniczna dróg w Polsce.
Klasyfikacja techniczna
Autostrady(120km/h, 100km/h,80km/h)
S- drogi ekspresowe(120,100,80)
GP- główne ruchu przyspieszonego(100,80,70,60)
G- głowne(70,60,50)
Z- zbiorcze(60,50,40)
L- lokalne(,50,40)
D- dojazdowe(40,30)
Klasyfikacja funkcjonalna
-krajowe - 18 368km
-wojewódzkie - 28 444km
-powiatowe - 128870km
-gminne - 203 455km
Podstawowe definicje związane z infrastrukturą drogową: droga, ulica, linie
rozgraniczające, Vp, Vm, teren zabudowy, klasa drogi.
Droga- budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urzadzeniami oraz instalacjami, stanowiąca całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowana w pasie drogowym
Ulica- droga na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Linie rozgraniczające- linie określające granice terenów przeznaczonych pod pas drogowy lub pasy drogowe ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warukach zabudowy i zagospodarowaniu
Teren zabudowy- teren leżący w otoczeniu drogi, na którym dominują obszary o miejskich zasadach zagospodarowania, wymagające infrastruktury technicznej, lub obszary przeznaczone pod takie zagospodarowanie w MPZP
Kalsa drogi- oznacza przyporządkowanie drodze odpowiednich parametrów technicznych, wynikających z jej cech funkcjonalnych
Prędkość projektowa—podstawowy parametr techniczno-ekonomiczny, któremu przyporządkowane są graniczne wartości elementów drogi, proporcje między nimi oraz zakres wyposażenia drogi
Prędkość miarodajna- to parametr odwzorowujący prędkość samochodów w ruchu swobodnym na drodze, służacy do ustalenia wartości elementów drogia, które ze względu na bezpieczeństwo ruchu powinny być dostosowane do tej prędkości
Plusy i minusy rozwiniętej infrastruktury drogowej.
Plusy:
-zwiększenie ruchu krajowego i międzynarodowego
-skrócenie czasu podróży, zmniejszenie kosztów wewnętrznych transportu drogowego
-poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego
-wzrost zatrudnienia w podmiotach obsługujących transport drogowy
-rozwój turystyki
Minusy:
-wypadki drogowe
-zanieczyszczenia atmosfery spalinami
-wibracje gruntu
-zanieczyszczenia wód i gleby smarami, paliwami, chemicznymi środkami do odladzania dróg
-zajmowanie powierzchni terenu przez urządzenia komunikacyjne
-zmiana krajobrazu
Elementy i charakterystyka przekroju poprzecznego drogi.
Elementy:
- jezdnie
- dodatkowe pasy ruchu
- pasy postojowe
- pasy dzielące i opaski
- pobocza
- skarpy nasypów i wykopów
- chodniki
- ścieżki rowerowe
- torowiska tramwajowe
- pasy zielenie
- skrajnia drogi
Elementy trasy w planie.
-odcinki proste
-łukipoziome
Wyjaśnić pojęcie krętości drogi.
krętości odcinka drogi - rozumie się przez to stosunek sumy bezwzględnych wartości kątów zwrotu kierunków trasy drogi wyrażonych w stopniach do jego długości wyrażonej w kilometrach
Prędkość miarodajna - co to jest, od czego zależy i jakich dróg dotyczy?
Prędkość miarodajna- to parametr odwzorowujący prędkość samochodów w ruchu swobodnym na drodze, służacy do ustalenia wartości elementów drogia, które ze względu na bezpieczeństwo ruchu powinny być dostosowane do tej prędkości
Zależy od krętości drogi, szerokości jezdni, rodzaju pobocza (utwardzone albo nieutwardzone)
Dotyczy dróg:……
Z czym się wiąże i jakie są główne cele programu Gambit?
1994- powstanie programu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego
Cel: rok 2010-ilość zabitych na drogach<4000
- poprawa stanu nawierzchni
- poprwa oznakowania i widoczności
- ograniczenia prędkości
- eliminacja odcinków niebezpiecznych
Pochylenie poprzeczne jezdni na łuku poziomym?
Zależy od prędkości projektowej i promienia łuku
Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia o wartości pośredniej należy interpolować i zaokrąglać do 0,5%
Wartość od 2 do 7%
Pochylenie poprzeczne jezdni na odcinku prostym?
Pochylenie poprzeczne jezdni powinno wynosić nie mniej niż:
1) 2,0% - nawierzchni twardej ulepszonej,
2) 3,0% - nawierzchni twardej nie ulepszonej,
3) 4,0% - nawierzchni gruntowej ulepszonej.
Zasady kształtowania pobocza drogi na odcinku prostym i na łuku poziomym.
Pobocza gruntowe drogi klasy GP i dróg niższych klas powinny mieć szerokości, mniejsze niż:
1) 1,50 m - na drodze klasy GP,
2) 1,25 m - na drodze klasy G,
3) 1,00 m - na drodze klasy Z,
4) 0,75 m - na drodze klasy L lub D.
Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza:
1) od 6% do 8% - przy szerokości pobocza nie mniejszej niż 1,0 m,
2) 8% - przy szerokości pobocza mniejszej niż 1,0 m.
Poszerzenie jezdni na łuku poziomym?
Z=40/R L=30/R
Wartosć <0,2m - nie poszerzamy
>0,2m - poszerzamy (moduł 5cm)
Niwelety drogi - definicja, podstawowe elementy, zasady projektowania, minimalne i maksymalne pochylenia.
Niweleta drogi- podstawowy element przekroju podłużnego drogi. Składa się z odcinków o stałym pochyleniu oraz krzywych wypukłych i wklęsłych
Kryteria projektowania:
-powinna być dostosowana do ukształtowania terenu i warunków gruntowo-wodnych przy dążeniu do ograniczenia pochyleń podłużnych i spadków stranowych
-zapewnienie odprowadzania wody z korpusu drogogowego przez wymiesienie krawędzi drogi ponad teren na minimum 0,6m dla gruntów niewysadzinowych i 1m dla wysadzi nowych
-zapewnienie wymaganych warunków widoczności na zatrzymanie się przed przeszkodą i wyprzedzenie
-zapewnienie powiązania niwelety z punktami o stałej wysokości takimi jak: skrzyżowania, wiadukty itp.
Min pochylenia: 0,3% dla odc prostych, 0,5%-mosty, 0,7%-rapmy drogowe
Max pochylenia: 10%- dla Vp=40km/h, 9%-Vp=50, 8%- Vp=60, 4%-Vp=120
Podstawowe elementy:
- pochylenia
- łuki pionowe
- odcinki proste
- rzędne niwelety
- styczne główne (T)
-- długosć łuku (Ł)
Skrajnia drogi i zasady jej kształtowania.
Nad drogą powinna być zachowana wolna przestrzeń, zwana dalej "skrajnią drogi.
Wysokość skrajni drogi nie mniejsza niż:
1) 4,70 m - nad drogą klasy A, S lub GP,
2) 4,60 m - nad drogą klasy G lub Z,
3) 4,50 m - nad drogą klasy L lub D.
Skrzyżowania drogowe - rodzaje i definicje.
Rodzaje:
- zwykłe
-częsciowo skanalizowane, skanalizowane
- równorzędne(bez pierwszeństwa przejazdu)
- z pierwszeństwem przejazdu
- skrzyżowanie o przesunietych w lotach
- z ruchem okrężnym
- z sygnalizacji świetlną
skrzyżowanie zwykłe - nie zawiera na żadnym wlocie wyspy dzielącej kierunki ruchu lub środkowego pasa dzielącego,
skrzyżowanie skanalizowane - zawiera co najmniej na jednym wlocie wyspę dzielącą lub środkowy pas dzielący; do skrzyżowań skanalizowanych zalicza się także ronda,
skrzyżowanie o przesunietych wlotach- to jedno skrzyżowanie, na którym wloty podporządkowane, znajdujące się na przeciwległych stronach drogi z pierwszeństwem przejazdu, SA względem siebie przesuniete
skrzyżowanie z wyspą centralna- skrzyżowanie skanalizowane z wewnętrznymi powierzchniami akumulacyjnymi przy wyspie centralnej dla pojazdów skręcających w lewo
Oznaczenia:
W - węzeł,
Sc - skrzyżowanie skanalizowane,
Sz - skrzyżowanie zwykłe,
Sp - skrzyżowanie tylko na prawe skręty,
P - przejazd drogowy (różnopoziomowy),
Co to jest wyspa kanalizująca?
Wyspa kanalizujaca - wyspa realizująca zadania kanalizacji ruchu( rozdzielenie strumieni poruszających się w tym samym kierunku bądź oddzielnie strumieni ruchu z przeciwnych kierunków, wymuszanie redukcji prędkości, poprawienie czytelności skrzyżowania)
Wymiary rond.
Typy rond:
Mini rondo( srednica zewnętrzna krawędzi jezdni 14-22m)
Małe rondo( srednica zewnętrzna krawędzi jezdni 26-40m)
Srednie rondo( srednica zewnętrzna krawędzi jezdni 41-65m)
Duze rondo( srednica zewnętrzna krawędzi jezdni >65m)
Uwarunkowania stosowania rond.
-poprawa bezpieczeństwa ruchu na skrzyżowaniu
- krzyżujące się drogi SA równorzędne
-poprwa warunków ruchu na wlotach podporządkowanych (natężenie relacji podporządkowanych min 20%)
-na rozwidleniu obwodnic drogowych i wjazdów do miejscowości, jeżeli ruch na wlotach skrzyżowan wskazuje na ich równorzędne znaczenie
Kolizyjność skrzyżowań.
Podstawowe zasady projektowania skrzyżowań drogowych.
- ustalanie szczegółowej lokalizacji skrzyżowania
- ustalenie głównych założeń i parametrów rozwiązania geometrycznego oraz organizacji ruchu obejmujących ustalenie:
- kierunku z pierwszeństwem przejazdu
- liczby pasów na wlotach i ich przeznaczenia
- średnicy zewnętrznej i lokalizacji wyspy środkowej
- średnicy wyspy i wielkości wewnętrznych powierzchni akumulacyjnych
- pochyleń podróżnych i poprzecznych wlotów
- sposobu prowadzenia ruchu pieszego i rowerowego
- lokalizacji przystanków komunikacji zbiorczej
- struktury programu sterowania
- organizacji ruchu
- wyznaczenie PSR
- ustalenie rodzaju nawierzchni
Węzły drogowe - podział, elementy.
Podział:
-węzeł WA (bezkolizyjny)
-węzeł WB(częściowo bezkolizyjny)
-węzeł WC(kolizyjny)
Elementy:
- jezdnie główne
- drogi zbiorczo-rozdzielcze
- łącznice
- pasy włączania (wjazd)
- pasy wyłączania (zjazd)
- odcinki przplatania
- skrzyżowania
Zasady lokalizacji chodnika/ścieżki rowerowej w pasie drogowym.
Chodnik:
Usytuowanie chodnika względem jezdni powinno zapewniać bezpieczeństwo ruchu. Odległość chodnika od krawędzi jezdni, nie powinna być mniejsza niż:
1) 10,0 m - w wypadku ulicy klasy S,
2) 5,0 m - w wypadku ulicy klasy GP,
3) 3,5 m - w wypadku ulicy klasy G.
Sciezka rowerowa:
Szerokość ścieżki rowerowej powinna wynosić nie mniej niż:
1) 1,5 m - gdy jest ona jednokierunkowa,
2) 2,0 m - gdy jest ona dwukierunkowa,
3) 2,5 m - gdy ze ścieżki jednokierunkowej mogą korzystać piesi.
Pochylenie podłużne ścieżki rowerowej nie powinno przekraczać 5%.
Pochylenie poprzeczne ścieżki rowerowej powinno być jednostronne i wynosić od 1% do 3%, w zależności od rodzaju nawierzchni, i powinno umożliwiać sprawny spływ wody opadowej
Podać dopuszczalne pochylenia podłużne i poprzeczne chodnika/ścieżki rowerowej.
Pochylenie podłużne ścieżki rowerowej nie powinno przekraczać 5%.
Pochylenie poprzeczne ścieżki rowerowej powinno być jednostronne i wynosić od 1% do 3%, w zależności od rodzaju nawierzchni, i powinno umożliwiać sprawny spływ wody opadowej
Chodnik:
Pochylenie podłużne chodnika lub samodzielnego ciągu pieszego nie powinno przekraczać 6%. Przy większych pochyleniach należy stosować schody lub pochylnie.
Pochylenie poprzeczne chodnika powinno wynosić od 1% do 3% w zależności od rodzaju nawierzchni i powinno umożliwiać sprawny spływ wody opadowej.
Skrajnia chodnika/ścieżki rowerowej.
Wysokość skrajni nad chodnikiem lub ścieżką rowerową powinna być nie mniejsza niż 2,50 m, a w wypadku ich przebudowy albo remontu może być zmniejszona do 2,20 m.
Elementy konstrukcji nawierzchni drogowej.
Na jaki okres projektuje się konstrukcje nawierzchni drogowych?
Podział konstrukcji ze względu na odkształcalność.
Trwałość nawierzchni drogowych - kryteria oceny.
Metody projektowania konstrukcji nawierzchni drogowych.
Procedura projektowania konstrukcji nawierzchni drogowej metodą Katalogową.
Zasady ustalania kategorii ruchu?
Klasyfikacja dróg wg kategorii ruchuKategoria ruchu Liczba osi obliczeniowych 100 kN/pas/dobę
KR1 do 12
KR2 od 13 do 70
KR3 od 71 do 335
KR4 od 336 do 1000
KR5 od 1001 do 2000
KR6 powyżej 2000
Warunek mrozoodporności przy projektowaniu konstrukcji nawierzchni metodą Katalogową?
Jakie grunty są gruntami wysadzinowymi - (wskaźnik piaskowy).
wysadziny gruntu, bud. podnoszenie się ku górze powierzchni przemarzającego gruntu spoistego (gliny, iłu) wskutek kapilarnego podciągania wody gruntowej do strefy przemarzania; powodują rozsadzanie gruntu; aby zapobiec awariom budowli, oparcie ich fundamentów na gruncie powinno znajdować się poniżej granicy przemarzania.
Wskaźnik piaskowy jest to procentowy stosunek objętości ziaren frakcji piaskowej i
częściowo żwirowej do objętości tych frakcji gruntu lub kruszywa wraz z cząstkami
występującymi w formie zawiesiny przygotowanej w sposób określony normą.
Zasady doprowadzenia podłoża gruntowego G2-G4 do podłoża o grupie nośności G1.
Wymienić źródła zawilgocenia pasa drogowego.
Wymienić elementy odwodnienia wgłębnego.
Wymienić elementy odwodnienia powierzchniowego.
Odwodnienie powierzchniowe - odprowadzenie wody z korony drogi i pasa drogowego:
-pochylenia podłużne i poprzeczne
-wyniesienie korpusu drogi ponad teren
-rowy odwadniające
-przepusty drogowe
-studnie chłonne
-zbiorniki odparowujące
-ścieki drogowe
-kanalizacja
Skutki braku odwodnienia.
Co to jest zlewnia drogowa?
Zlewnia - obszar w obrębie, którego woda z opadów gromadzi sie w strugi i spływa w kierunku drogi
Charakterystyka rowu trapezowego/trójkątnego/stokowego.
Lokalizacja drenów w pasie drogowym.
Sposoby wykonania warstwy odsączającej.
Wyniesienie krawędzi korony drogi ponad ZWG.
Co to jest warstwa mrozoochronna i kiedy stosowana?
Wymienić grupy uczestników ruchu.
Definicje: natężenie, intensywność ruchu, rodzajowa struktura ruchu, przepustowość, krytyczne natężenie ruchu.
Natężenie ruchu - liczba pojazdów lub pieszych, przejeżdżających przez określony przekrój drogi w jednostce czasu (godzina, doba).
Intensywność ruchu - liczba pojazdów przejeżdżająca przez przekrój w jednostkowym przedziale czasu
Rodzajowa struktura ruchu - określa procentowy udział w potokach ruchu różnych rodzajów pojazdów: samochody osobowe, autobusy, samochody ciężarowe, samochody ciężarowe z przyczepa, samochody dostawcze, motocykle, motorowery, rowery.
Przepustowość dróg - największa liczba pojazdów (pieszych) mogąca przejechać przez przekrój drogi (ulicy, wlot na skrzyżowanie, przejście dla pieszych, ścieżka rowerowa)
Krytyczne natężenie ruchu - natężenie po przekroczeniu, którego warunki ruchu będą gorsze od ustalonych dla danego PSR
Wyjaśnić pojęcie PSR.
Parametry (warunki) decydujące o PSR.
• Gęstość ruchu - swoboda manewrowania
• Prędkość w ruchu swobodnym
• Przepustowość w warunkach idealnych jednego pasa ruchu (PSR E) 1900-2200 E/h (HCM-94)
• Odcinki międzywęzłowe - średnia prędkość podróży
• Odcinki przeplatania - procent czasu blokowania
• Drogi łącznikowe - wykorzystanie przepustowości
Parametry charakteryzujące PSR dróg wielopasowych.
Gęstość ruchu [P/km/pas]
Prędkość ruchu swobodnego [km/h]
Polityka transportowa w miastach - cele, strategie, realizacja.
Cele:
- zapewnienie sprawności funkcjonowania transportu przy rosnącym poziomie motoryzacji
- poprawa jakości transportu zbiorowego
- poprawa warunków parkowania
- ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne i warunki życia mieszkańców
- poprawa bezpieczeństwa ruchu
- usprawnienie zarządzania transportem
Strategie:
• Kontynuacja obecnej polityki
• Polityka pro samochodowa
• Miasto bez samochodu (Car-free city)
• Polityka zrównoważonego rozwoju (Sustainable development)
Realizacja:
• racjonalizacja wykorzystania istniejącej infrastruktury i taboru - modernizacja taboru, korekta linii
• organizacja ruchu - priorytet komunikacji zbiorowej (strefy ograniczonej dostępności, parkowania i prędkości, uspokojenie ruchu)
• rozbudowa sieci komunikacji zbiorowej
• zróżnicowanie dostępności samochodu w różnych częściach miasta
• strefowanie rozwoju sieci ulic i parkingów
• integracja i substytucja różnych środków komunikacji zbiorowej i indywidualnej - system P&R, B&R
• zapewnienie spójności systemów transportowych: lokalnego, regionalnego, krajowego i kontynentalnego
Sposoby uprzywilejowania komunikacji publicznej.
-wyznaczanie pierwszeństwa przejazdu przez skrzyżowania,
-ograniczanie parkowania,
-usytuowanie przystanków,
-uwzględnianie wymagań komunikacji miejskiej w kształtowaniu układów ulic jednokierunkowych
-programowanie sygnalizacji świetlnej stałoczasowej i wzbudzanej,
-minimalizowanie strat czasu pojazdów komunikacji miejskiej podczas przejazdu przez ciągi skrzyżowań z sygnalizacją skoordynowaną.
Strefowanie miast.
Strefowanie - podział obszaru zurbanizowanego na trzy strefy charakteryzujące się zróżnicowanym podejściem do roli samochodu, transportu zbiorowego i ruchu pieszego.
Strefa A - centralna
• rozwój komunikacji zbiorowej
• priorytet dla naziemnego transportu zbiorowego
• ograniczenie/zakaz ruchu indywidualnego
• opłaty i ograniczenia czasu parkowania
• wprowadzenie obszarów ruchu pieszego
Strefa B - pośrednia
• rozwój komunikacji zbiorowej w pasmach koncentracji ruchu
• priorytet dla transportu zbiorowego oraz w niektórych przypadkach:
• opłaty i ograniczenie czasu parkowania
• wprowadzenie obszarów ruchu pieszego
Strefa C - zewnętrzna
• rozwój komunikacji zbiorowej w pasmach koncentracji ruchu
• priorytet dla transportu zbiorowego (na kierunkach promienistych)
Sposoby ograniczania ruchu indywidualnego w miastach?
• płatne parkowanie - transport zbiorowy
• przeznaczenie części przestrzeni ulicznej dla komunikacji zbiorowej i pieszych
• uprzywilejowanie transportu zbiorowego i pieszych w programach sygnalizacji świetlnych
• tworzenie stref ruchu pieszego w śródmieściu z podsystemami rowerowymi dla podróży do pracy, szkoły, usług
• uprzywilejowanie w przejazdach i parkowaniu samochodów osobowych o większym napełnieniu
Sposoby promowania komunikacji zbiorowej.
• system P&R
• wydzielone torowiska tramwajowe
• pasy dla autobusów
• priorytety w programach sygnalizacji
• redukcja miejsc parkingowych
Cele organizacji ruchu.
• uporządkowanie i ułatwienie ruchu pojazdów i pieszych
• zwiększenie przepustowości dróg
• poprawa warunków ruchu wybranych użytkowników dróg
• utrudnienie lub uniemożliwienie ruchu wybranych grup użytkowników
• obniżenie kosztów ruchu
• poprawa bezpieczeństwa ruchu
• zmniejszenie szkodliwego wpływu ruchu na otoczenie
Sposoby organizacji ruchu na drogach zamiejskich.
• wyznaczenie pasów ruchu
• ograniczenie prędkości
• ograniczenie wyprzedzania i zatrzymywania
• ograniczenie ruchu pieszych lub pojazdów określonych kategorii
• informacja drogowskazowa
Sposoby poprawy przepustowości dróg na terenach zurbanizowanych?
Ograniczenie skrętów, Ruch jednokierunkowy, Ograniczenie zatrzymywania i postoju, Zmienne wykorzystanie pasów ruchu, Pasy dla autobusów, Sygnalizacja świetlna- priorytet dla komunikacji zbiorowej, Ciągi i obszary ruchu pieszego, Przydział parkingów, Częściowe zamknięcie ulic dla ruchu, Ograniczenie pojemności parkingów, Enklawy
Uspokojenie ruchu - cele i sposoby uspokojenia ruchu.
Cele: ograniczenie liczby i ciężkości wypadków oraz prędkości, umożliwienie wszystkim użytkownikom łatwego osiągnięcia celu podróży, ograniczenie hałasu i zanieczyszczenia środowiska, uporządkowanie i zarządzanie parkowaniem.
Sposoby: kształtowanie zabudowy zwartej, rozwój transportu publicznego, rozwój ruchu rowerowego oraz pieszego, kształtowanie oraz przebudowa ulic i dróg w aspekcie uspokojenia ruchu, podnoszenie poziomu technicznego pojazdów, działania informacyjno edukacyjne (informacja, uwrażliwienie, kształcenie).
Strefy ruchu uspokojonego.
Zespoły mieszkaniowe, centra miast, ulice handlowe
Podział kolei użytku publicznego.
Rodzaje kolei użytku niepublicznego.
Rozstaw szyn w kolei normalnotorowej?
1435mm
Elementy nawierzchni kolejowej.
Nawierzchnia kolejowa - to zespół konstrukcyjny złożony z szyn, podkładów, złączek i podsypki oraz rozjazdy i skrzyżowania
Budowa i zastosowanie szyn.
Jaka jest różnica pomiędzy rozjazdem a skrzyżowaniem?
Rozjazd - połączenie torów umożliwiające przejazd taboru z jednego toru na drugi
Skrzyżowanie toru -umożliwia przecięcie sie dwóch torów w jednym poziomie
Podać kolejowe budowle inżynierskie.
Co to jest torowisko kolei?
Trzecia szyna o różnym przeznaczeniu zazwyczaj zębata.