Miłej nauki ;]

Przedsiębiorstwo - zespół osobowych, rzeczowych oraz finansowych czynników wytwórczych zorganizowanych i skoordynowanych w celu prowadzenia działalności gospodarczej związanej z wytwarzaniem dóbr oraz świadczeniem usług - a zatem podejmowanym przedsięwzięciem gospodarczym - i wytwarzania w ten sposób nowych wartości, tworzących w sumie dochód narodowy.

Cechami charakteryzującymi przedsiębiorstwa są odrębności: ekonomiczna, organizacyjna, prawna oraz techniczno-produkcyjna, jak również racjonalność ekonomiczna oraz przedsiębiorczość.

Osoba tworząca przedsiębiorstwo z rozproszonych i często pojedynczo nieproduktywnych składników zasobów gospodarczych jest określana mianem przedsiębiorcy.

Przedsiębiorca

[Encyklopedia Zarządzania]

Przedsiębiorca to człowiek, który tworzy przedsiębiorstwo lub obejmuje nad nim kontrolę . Dostrzega on sprzyjające interesom okazje i wykorzystuje je, oraz jest siłą motoryczną zmian i postępu gospodarczego. Wstępnym warunkiem stania się przedsiębiorcą jest umiejętność pozyskania - niekoniecznie posiadania - niezbędnych do uruchomienia przedsięwzięcia zasobów. Reasumując za przedsiębiorcę należy uznać osobę która: tworzy przedsiębiorstwo, wprowadza postęp techniczny, wprowadza nowe wyroby, zdobywa nowe rynki zbytu, a także podejmuje decyzje organizacyjne dotyczące połączeń produktów.

Przedsiębiorcę wyróżniają niektóre cechy i funkcje związane z własnością i gospodarowaniem kapitałem. Są to:

• Prywatna własność środków produkcji, czyli posiadanie własnego kapitału.

• Motyw działania, którym jest usilne dążenie do wzbogacenia się, czyli do pomnażania kapitału.

• Mechanizm działania polegający na stałym inwestowaniu posiadanych lub pożyczonych pieniędzy w określone przedsięwzięcia, najczęściej w produkcję dóbr i usług, na kierowaniu tymi procesami i sprzedaży wytworów.

• Generowanie zysku (długo- i krótkookresowego), a więc dodatniej różnicy między kwotą uzyskaną ze sprzedaży a poniesionymi kosztami.

• Niepewność zysku wiążąca się z ryzykiem inwestowania zasobów, grożąca stratami, które pokrywa się z własnego kapitału.

Małe przedsiębiorstwo

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro. (art. 105)

Średnie przedsiębiorstwo

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro. (art. 106)

Mikroprzedsiębiorstwo

Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro. (art. 10)

Według rekomendacji Komisji Europejskiej z 6 maja 2003 r. (nr 2003/361/EC) obowiązującej od dnia 1 stycznia 2005 r. występują trzy kategorie przedsiębiorców:

• przedsiębiorca niezależny (ang. autonomous enterprise);

• przedsiębiorca partnerski (ang. partner enterprise);

• przedsiębiorca powiązany (ang. linked enterprise).

Spółka jest formą organizacji firmy. Jest to zbiór poszczególnych aktywów i rzeczowych składników, które łączy wspólny cel jakim jest uzyskanie zysku.

Spółka jest to rodzaj działalności gospodarczej osób fizycznych lub prawnych oparty
na umowie lub statucie. Celem spółki jest prowadzenie działalności gospodarczej.

Spółki (wg. kodeksu spółek handlowych) dzielą się na:
- osobowe: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna,
- kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Spółka jawna

Spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, ale nie jest inną spółką handlową. Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.
*Nie ma określonego minimalnego kapitału.
*Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub nazwy firm wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie "spółka jawna".
*Spółkę jawną rejestruje się w Krajowym Rejestrze Sądowym.
*Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Odpowiedzialność wspólnika ma charakter subsydiarny, oznacza to, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika

Spółka partnerska

Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez partnerów (wspólników) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
*Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu *Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

*Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa =], biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego, tłumacza przysięgłego.
*Nie ma określonego minimalnego kapitału.
*Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu
"sp. p.". Firmy z oznaczeniem "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz skrótu "sp. p." może używać tylko spółka partnerska.
*Rejestracja spółki partnerskiej odbywa się w Krajowym Rejestrze Sądowym.
*Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku
z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę

Spółka komandytowa

Spółką komandytową jest spółka osobowa prowadząca przedsiębiorstwo pod własną firmą,
w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
*Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (rejestracja
w KRS).
*Nie ma określonego minimalnego kapitału zakładowego.
*Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp. k.".
*Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej. Natomiast odpowiedzialność komplementariuszy jest nieograniczona, za zobowiązania spółki odpowiadają oni całym swoim majątkiem.

Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.

Spółka komandytowo - akcyjna

Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki
co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
*Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego (rejestracja w KRS).
*Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej powinien wynosić co najmniej 50.000 złotych.
*Firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowo-akcyjna".
Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "S.K.A.".
*Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowo-akcyjna". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
*Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.
*Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem.

*Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób
w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.

*Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (rejestracja w KRS).
*Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50.000 złotych.

*Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych.

*Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się
do kapitału zapasowego.
*Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie "spółka z ograniczoną odpowiedzialnością". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "spółka z o.o." lub "sp. z o.o.".
*Za zobowiązania spółki z o.o. odpowiada spółka całym swoim majątkiem.

*Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Za zobowiązania spółki mogą dopowiadać solidarnie członkowie zarządu, ale tylko wtedy, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna (odpowiedzialność subsydiarna.
*Spółkę reprezentuje oraz prowadzi jej sprawy Zarząd. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków. *

Spółka akcyjna

Spółkę akcyjną może zawiązać jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

*Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego (rejestracja
w KRS).
*Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 500.000 złotych.

Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz.

*Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.
*Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie "spółka akcyjna". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "S.A.".
*Za zobowiązania spółki akcyjnej odpowiada spółka całym swoim majątkiem.
*Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
*Spółkę reprezentuje oraz prowadzi jej sprawy zarząd. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków. Do zarządu mogą być powołane osoby spośród akcjonariuszy lub spoza ich grona.

Spółki osobowe

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej.
W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę,
za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej
i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.

Spółki kapitałowe

Spółki kapitałowe w organizacji, mogą we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane.

Firma spółki kapitałowej w organizacji powinna zawierać dodatkowe oznaczenie "w organizacji".

Za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają spółka i osoby, które działały w jej imieniu.
Wspólnik albo akcjonariusz spółki kapitałowej w organizacji odpowiada solidarnie ze spółką za jej zobowiązania do wartości niewniesionego wkładu, określonego w umowie albo statucie spółki.

Przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.
W przypadku gdy wspólnik albo akcjonariusz wniósł wkład niepieniężny mający wady, jest on zobowiązany do wyrównania spółce kapitałowej różnicy między wartością przyjętą w umowie albo statucie spółki a zbywczą wartością wkładu. Umowa albo statut spółki może przewidywać, że spółce przysługują wówczas także inne uprawnienia.
Wierzytelność wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce kapitałowej uważa się za jego wkład do spółki w przypadku ogłoszenia jej upadłości w terminie dwóch lat od dnia zawarcia umowy pożyczki.
Wspólnik i akcjonariusz nie może potrącać swoich wierzytelności wobec spółki kapitałowej z wierzytelnością spółki względem wspólnika z tytułu należnej wpłaty na poczet udziałów albo akcji. Nie wyłącza to potrącenia umownego.

Spółka cywilna

Umowę spółki regulują przepisy kodeksu cywilnego art. 860-875.
Natomiast art .26 § 4 Kodeksu spółek handlowych zobowiązuje wspólników do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną, gdy przychody netto w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość 800 000 euro.

Spółka cywilna jest umową, na mocy której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem.

Wkład każdego wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.

Nie ma określonego minimalnego kapitału.

Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają majątkiem wspólnym spółki oraz każdy
ze wspólników z osobna majątkiem osobistym.

Każdy wspólnik jest uprawniony do reprezentowania spółki i zaciągania zobowiązań.

---