Prokuratura- organizacja, kompetencje, zasady działania.
Prokuratura jest organem państwowym powoływanym do strzeżenia praworządności oraz czuwania nad ściganiem przestępstw. Drugie z wymienionych zadań koncentruje się na czynach naruszających prawo karne. Natomiast strzeżenie praworządności ma szerszy charakter i nie ogranicza się do obszaru prawa karnego, lecz przejawia się w działaniach podejmowanych również na gruncie innych gałęzi prawa. Ustawa przewiduje, że prokuratura określone wyżej ogólne zadania wykonuje między innymi przez: 1) prowadzenie lub nadzorowanie postępowania przygotowawczego w sprawach karnych oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela publicznego przed sądami, 2) wytaczanie powództw i składanie wniosków oraz udział w postępowaniu sądowym w sprawach cywilnych oraz w sprawach ze stosunku do pracy i ubezpieczeń społecznych, jeżeli tego wymaga ochrona praworządności, interes społeczny lub inne ważne względy, 3) podejmowanie środków przewidzianych prawem, zmierzających do prawidłowego i jednolitego stosowania prawa w różnych rodzajach postępowania ( sądowym, administracyjnym, w sprawach o wykroczenia i innych), 4) sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem wyroków w sprawach karnych, postanowień o tymczasowym aresztowaniu oraz innych decyzji o pozbawieniu wolności, 5) prowadzenie badań nad przestępczością oraz zapobieganie i zwalczanie jej, 6) zaskarżanie do sądu decyzji administracyjnych niezgodnych z prawem oraz udział w toczącym się w związku z tym postępowaniem sądowym, 7) koordynowanie działalności w zakresie ścigania przestępstw prowadzonej przez inne organy państwowe, 8) współdziałanie z różnymi organami, jednostkami organizacyjnymi i organizacjami społecznymi w zapobieganiu przestępczości i innym naruszeniom prawa, 9) opiniowanie aktów normatywnych, 10) podejmowanie innych czynności przewidzianych prawem. Prokuraturę stanowi prokurator generalny wraz z podległym mu aparatem. Podstawową część aparatu prokuratury stanowią prokuratury rejonowe, wojewódzkie i apelacyjne. Prokuratorem generalnym jest z urzędu minister sprawiedliwości.
39) Adwokatura i radcowie prawni- org., kompetencje, zasady działania.
Adwokatura składa się z ogółu adwokatów i aplikantów adwokackich na terenie kraju. Jej zadaniem jest udzielanie pomocy prawnej nieograniczonemu kręgowi osób i organizacji- przede wszystkim jednak ludności. Z pomocy adwokatury mogą korzystać zarówno poszczególni ludzie w swoich sprawach prywatnych, jak i przedsiębiorstwa, spółki i inne podmioty gospodarcze. Zadaniem adwokata jest udzielanie fachowych porad prawnych oraz prowadzenie spraw klientów przed sądami i innymi organami wymiaru sprawiedliwości, a także organami administracyjnymi itd. Adwokaci prowadzą działalność w formie indywidualnych kancelarii, bądź też łączą się w spółki itp. Adwokaci z terenu województwa tworzą izbę adwokacką, na czele której stoi rada adwokacka z dziekanem jako przewodniczącym. Naczelnym organem samorządu adwokackiego jest Naczelna Rada Adwokacka. Obok adwokatury wykształcił się inny zawód prawniczy- zawód radcy prawnego. Był on związany od początku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez przedsiębiorstwa państwowe i inne tzw. jednostki gospodarki uspołecznionej, a później również spółki i inne podmioty gospodarcze. Radca prawny jest często zatrudniony na stałe w jednostce gospodarczej i spełnia wobec niej, ogólnie rzecz biorąc, tę samą funkcję, co adwokat wobec indywidualnego klienta. Zakres zadań radcy prawnego jest jednak odmienny, skupia się on na sprawach cywilnych, nie prowadzi spraw karnych.
40) Notariat- organizacja, czynności notarialne.
Notariat jest instytucją , mającą na celu zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego i jego zgodności z obowiązującym prawem. Do zakresu czynności notariatu należy przede wszystkim sporządzanie aktów notarialnych. W formie aktu notarialnego strony zawierają ważniejsze umowy i dokonują innych czynności prawnych. Niektóre umowy, np. sprzedaż nieruchomości, wymagają do swej ważności formy aktu notarialnego. Zadaniem notariatu jest też sporządzanie uwierzytelnionych odpisów dokumentów, przyjmowanie dokumentów (np. testamentów) na przechowanie, sporządzanie projektów aktów, sporządzanie protestów weksli i czeków, przyjmowanie oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku itd. Notariusze (zwani dawniej rejentami) przy sporządzaniu aktów notarialnych występują w charakterze osób zaufania publicznego, tzn. takich organów, do których strony zawierające umowę i wszelkie inne osoby mają pełne zaufanie. Dotyczy to zarówno bezstonności notariusza, jak i tego, że sporządzony akt jest zgodny z prawem i prawidłowy.
41) Prawne formy działania administracji.
Działalność organów administracji państwowej, prowadzona w celu zrealizowania stojących przed nimi zadań, przejawia się w kilku formach. Przez formę działania administracji należy rozumieć określony prawnie typ konkretnej czynności organu administracyjnego. Znane są następujące formy działania administracji:
stanowienie przepisów prawnych ( tzw. aktów administracyjnych ogólnych lub normatywnych),
wydawanie aktów administracyjnych (tzw. aktów administracyjnych indywidualnych),
zawieranie porozumień administracyjnych,
zawieranie umów,
prowadzenie działalności społeczno- organizatorskiej,
wykonywanie czynności materialno-technicznych.