Eli Whitney -Wśród innych pomysłów Whitney'a, duże znaczenie dla rozwoju przemysłu miał pomysł wykorzystania linii montażowej w produkcji masowej; pomysł ten wykorzystał z powodzeniem Henry Ford, a później także inni przemysłowcy.

Henry Ford -W 1896 roku zbudował pierwszy prototyp własnego samochodu. W 1899 roku był jednym ze współzałożycieli firmy Detroit Automobile Company, później przekształconej w Cadillac Motor Company. Wkrótce po założeniu firmy poróżnił się ze współudziałowcami co do strategii jej rozwoju, dlatego sprzedał swe udziały. Henry Ford był zwolennikiem produkcji dużej liczby tanich samochodów.Ford wkroczył w gorączkowy okres rozwoju motoryzacji, na którym działało już wiele nowo powstałych firm. Zrewolucjonizował system produkcji aut, wprowadzając ruchomą taśmę produkcyjną i trzyzmianowy dzień pracy. Szybko pokonał konkurencję, wprowadzając w 1907 Model T i ograniczając produkcję wyłącznie do jednego modelu i koloru. Dzięki temu był w stanie zredukować cenę i uczynić auto dostępne dla robotników amerykańskich. Do zakończenia produkcji w 1927 r. wyprodukowano w sumie ponad 15 milionów Modeli T.Początkowo sprawdzał osobiście każdy wyprodukowany samochód (potwierdzając to własnoręcznym podpisem Ford) nie zważając czasami na wywołane tym opóźnienia w wysyłce zamówionych wozów. Mimo braku formalnego wykształcenia technicznego miał duże doświadczenie praktyczne i intuicję techniczną, dlatego często ingerował w pracę fabrycznych konstruktorów lub wręcz pracowali oni pod jego bezpośrednim kierownictwem.

Babbage Charles -Babbage.- Uważał, że każda operacja przemysłowa powinna być analizowana dla wyodrębnienia różnych zaangażowanych w niej umiejętności. Następnie należałoby wyszkolić robotnika w określonej czynności i powierzyć mu odpowiedzialność tylko za tą czynność całej operacji, ale nie za całość zadania. W ten sposób można by ograniczyć kosztowne szkolenie, a ciągłe powtarzanie czynności zwiększałoby wprawę i wydajność robotników.

Robert Owen-Krytykował wolną konkurencję, własność prywatną, wadliwy podział pracy, struktury klasowe, ubóstwo robotników i kapitalizmu. Twierdził, że aby człowiek się zmienił, trzeba przebudować, a najlepiej stworzyć ustrój komunistyczny. Chciał uspołecznić środki produkcji, zcentralizować zarządzanie produkcją i zatrudnieniem. Wychowaniem i kształceniem powinno jego zdaniem zajmować się państwo. Wysunięto również postulat emancypacji kobiet.Twierdził, że człowiek jest produktem społecznym, a źle zorganizowane społeczeństwo kształtuje ludzi złych, którzy popełniają przestępstwa; złe społeczeństwo to złe instytucje polityczne. Mówił, że w złym społeczeństwie rozdział dóbr jest nieracjonalny. Racjonalny podział dóbr miał w jego opinii zapewnić szczęście ludziom a racjonalnie zorganizowane społeczeństwo ma zlikwidować przestępczość.

• Taylor Frederick- prowadził szereg prac badawczych w przedsiębiorstwach Wyniki tych badań polegały głównie na: podziale całego procesu produkcyjnego na jak najprostsze czynności, których opis dostawali robotnicy każdego dnia; uzależnieniu płacy od wykonanych zadań (plus premie), oraz na eliminacji najsłabszych pracowników a pozostawieniu najlepszych. Dzięki takim usprawnieniom powstała możliwość ograniczenia liczby zatrudnionych pracowników, skrócenia dnia pracy czy podniesienia wypłat, a zarazem zwiększyła się wydajność pracy.

SZKOŁA KLASYCZNA
Pierwszy prekursor to Robert Owen (1771 - 1858) - kierownik kilku przędzalni w Szkocji, uważał, że rolą kierowania jest wdrażanie reform, lepsze warunki dla robotników, skrócenie dnia pracy z 13 do 10,5 godzin, niezatrudnianie młodocianych. Uważał, że należy inwestować w pracowników jako w żywe maszyny, że należy wprowadzić oceny pracowników (współzawodnictwo między pracownikami).
Charles Babbage (1792 - 1871) - brytyjski profesor matematyki, uważał, że każda operacja przemysłowa powinna być zorganizowana pod względem powierzenia jednemu pracownikowi tylko jednego zadania, którym się zajmie, a tym samym ograniczenie kosztownego procesu kształcenia pracowników (powtarzanie ciągle tej samej czynności przez jednego pracownika zwiększy wydajność).

NAUKOWA ORGANIZACJA PRACY
Fryderyk Taylor (1856 - 1915) - prekursor naukowej organizacji pracy, przyczyna powstania to potrzeba zwiększenia wydajności pracy.
Metoda - pomiar i analiza czasu przy linii produkcyjnej.
Skutek - opracowanie najlepszych i najszybszych metod wykonywania każdej części pracy.
Skutek uboczny - coraz większy lęk pracowników przed zwolnieniem z pracy, jeśli praca zostanie wykonana zbyt szybko i pracownicy będą zbędni.
Rada - płacono bardziej aktywnym, wydajnym pracownikom więcej, tzw. system stawek akordowych.
Doprowadziło to do oporu pracowników i związków zawodowych, bo coraz więcej pracowników było zwalnianych.
Inni współtwórcy naukowej organizacji pracy:
Henryk Gantt (1861 - 1919) - wprowadził zamiast stawek akordowych premie za dodatkowe zadania (zachęta do szybszego wykonywania pracy), słupkowy system jawnej oceny każdego pracownika, system wykresów programowania produkcji (przeprowadzanie kontroli).
Franc Gilbert (1868 - 1924), Lilian Gilbert (1878 - 1972) - pracowali nad zmęczeniem i badaniem ruchów, maksymalizacja wydajności, minimalizacja zmęczenia, opracowali trójpozycyjny plan awansów - każdy pracownik to jednocześnie realizator (wykonawca swojej pracy), nauczyciel (szkoli następcę), uczeń (przygotowuje się do awansu), pracowali także nad sposobami poprawy bytu pracowników.
Plusy naukowej organizacji pracy:
1. grupa wyspecjalizowanych pracowników wyprodukuje więcej niż cała grupa wykonująca wszystkie czynności po trochu;
2. racjonalizacja i usprawnienie narzędzi czynności;
3. podkreślenie roli uzdolnień i szkoleń;
4. poszukiwanie najlepszych sposobów wykonywania zadań;
5. profesjonalizacja pracowników.
Wady naukowej organizacji pracy:
1. zwiększenie norm pracy kosztem zwolnień pracowników;
2. niedostrzeganie społecznych potrzeb pracowników;
3. niedostrzeganie dążenia do zadowolenia pracowników z pracy.

Henry Fayol (1841 - 1925) -Uważał, że kierowanie nie jest sprawą osobistego talentu, ale umiejętnością, której każdy może się nauczyć. Naukowa organizacja pracy została powszechnie uznana dopiero, gdy została przetłumaczona na język angielski (po jego śmierci). Dokonał on podziału działalności gospodarczej na 6 czynności:
1. techniczne : wytwarzanie wyrobów;
2. handlowe: kupowanie surowców i sprzedawanie wyrobów;
3. finansowe: pozyskiwanie i użytkowanie kapitału;
4. ochronne: strzeżenie pracowników i własności;
5. rachunkowe: rejestrowanie kosztów itp.;
6. kierownicze:
- planowanie - obmyślanie kierunku działania;
- organizowanie - wprowadzanie planów w życie;
- rozkazywanie - wyznaczanie zadań pracownikom;
- koordynowanie - doprowadzenie do harmonijnego funkcjonowania sił ludzkich z materialnymi;
- kontrolowanie - sprawdzenie przebiegu realizacji planów

Adamiecki Karol- sformułował prawa: harmonii doboru, harmonii działania organów pracy zbiorowej, optymalnej produkcji, które obok praw podziału pracy i koncentracji stały się teoretycznymi podstawami nauki organizacji i kierownictwa.

Zdawałoby się, że każdy ktokolwiek zajmuje się pracą wytwórczą, powinien zrozumieć i odczuwać jego wartość, a jednak jeśli się bliżej przyjrzymy gospodarce techniczno-przemysłowej, to zauważymy, że z żadnym innym materiałem lub rodzajem energii nie obchodzimy się tak nieoszczędnie jak z czasem. Toteż bardzo często, badając przyczyny wysokich kosztów własnych naszych produktów, musimy stwierdzić, że najgłówniejszą z tych przyczyn jest właśnie za duże zużycie czasu".

Henry le Chatelier- sformułował jako zasadę stopniowego doskonalenia, zwana obecnie cyklem organizacyjnym. Składa się on z pięciu, kolejnych etapów:

1. Wybór celu do osiągnięcia:

• zasada jedyności - cel nie powinien być rozdrobniony, należy skupić się na jednym (głównym),

• zasada ograniczoności - cel powinien być odpowiednio zawężony,

• zasada ścisłości - cel musi być jasno określony,

• zasada użyteczności (ekonomizacji) - realizacja celu powinna przynieść określoną korzyść (np. zmniejszenie kosztów).

Zbadanie środków i warunków potrzebnych do zrealizowania zamierzonego celu:

• zasada przyczynowości - te same warunki danego zjawiska prowadzą zawsze do tych samych wyników (ustalenie wzorcowych warunków, które dadzą najlepsze wyniki),

• ustalenie i zbadanie wszystkich czynników, które wpływają na wynik danego działania,

• przeprowadzenie hierarchizacji według stopnia ważności,

• przeprowadzenie analizy ilościowej - do jej podstawowych reguł należy: badanie składników elementarnych oddzielnie, zmiana tylko jednego czynnika w trakcie eksperymentu, oszczędne przeprowadzanie doświadczeń oraz przedstawianie wyników pomiarów i doświadczeń w formie formuł matematycznych.

• Zgromadzenie potrzebnych środków:pozyskanie oraz uporządkowanie wszystkich środków (materialnych oraz zasobów ludzkich) potrzebnych do realizacji danego działania

4. Wykonanie zamierzonego planu:wykonanie powinno przebiegać według ustalonego wcześniej planu pracy

5. Kontrola wyników:konfrontacji wyników z założonymi wcześniej celami poprzez stosowanie odpowiedniego systemu ewidencji wyników.

Hawthorne Mayo - stwierdził, iż zachęty materialne nie były przyczyną wzrostu wydajności pracy, ale że wzrost ten wywołany został poprzez wyróżnienie i poświęcenie uwagi pracownikom. Doszedł do wniosku, że pracownicy będą usilniej pracować, jeśli uznają, że kierownictwo troszczy się o ich dobrobyt i jeśli nadzór będzie im poświęcać szczególną uwagę. Stwierdził również, że ludzi cenią sobie przynależność do grup nieformalnych tworzących się w organizacjach na zasadzie przyjaźni, współpracy. Dobrze byłoby, aby owe grupy nieformalne przekształcić w grupy formalne.

Douglas mc Gregor -Sposób zarządzania menadżera zależy od jego osobistego spojrzenia na pracę ludzi, którymi zarządza.

Zgodnie z bardziej tradycyjną teorią X przeciętny człowiek ma awersję do pracy. Poszukuje bezpieczeństwa, odrzuca odpowiedzialność, jest mało ambitny. Zatem by go motywować trzeba od niego wymagać, karać go i kontrolować. Takie czynniki motywacyjne możemy nazwać zewnętrznymi. Według współczesnych badań takie podejście do pracy wykazuje ok. 15% pracowników.

Zgodnie z teorią Y wysiłek fizyczny i umysłowy jest dla każdego z nas naturalny jak pożywienie, rozrywka czy odpoczynek. Zatem osoba zintegrowana z grupą czy organizacją da z siebie wszystko, niezależnie od stosowanych sankcji i kontroli. Osoby takie motywujemy do działania poprzez okazywanie zaufania, szkolenie i powierzanie odpowiedzialnych zadań. U tych osób motywacja do pracy płynie z ich wnętrza.

Maslow Abraham - Postawił on hipotezę, że człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb, zaś potrzeby te tworzą logiczną hierarchię Postawił on hipotezę, że człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb, zaś potrzeby te tworzą logiczną hierarchię.
Potrzeby fizjologiczne - to przede wszystkim spełnienia wymogów niezbędnych do utrzymania organizmu przy życiu, np.pragnienie, głód, sen, przedłużenie gatunku.
Potrzeby bezpieczeństwa - chyli chęć zapewnienia bezpieczeństwa socjalnego i osobistego, m.in.: potrzeba dachu nad głową, potrzeba ochrony przed krzywda fizyczna i emocjonalną, potrzeba dbania o zdrowie.
Potrzeba przynależności do grupy - człowiek jest zwierzęciem stadnym, chcę żyć w otoczeniu innych ludzi, kontaktować się z nimi. Do tego rodzaju potrzeb zaliczamy: potrzebę miłości, potrzebę akceptacji ze strony innych osób, potrzeba przyjaźni, potrzeba porozumiewania się.
Potrzeby uznania - a więc szacunku, sukcesu i uznania tak przez samego siebie, jak i przez innych. potrzeba niezależności, potrzeba szacunku dla samego siebie, potrzeba szacunku ze strony innych.
Potrzeba samorealizacji - znajduje się na samym szczycie hierarchii. Nie można jej zaspokoić. Człowiek wyznacza cele, ale najważniejsze jest nie osiągnięcie ich, a samo dążenie. potrzeba rozwoju osobistego, potrzeba odnoszenia sukcesów, potrzeba awansu w pracy.




---