|
Hepatotoksyny |
Neurotoksyny |
Dermatotoksyny |
Lipopoplisacharydy |
Cytotoksyny |
|||
Toksyna: |
Nodularyny |
Mikrocystyny |
anatoksyna-a |
anatoksyna a(s) |
saksitotoksyna |
|
|
cylindrospermopsyna |
Rodzaje: |
|
80 analogów MC -LR , -YR, -RR |
|
21 analogów |
|
|
|
2 analogi |
Budowa: |
monocykliczne pentapeptydy, Adda + 4 aminokwasy |
cykliczne hepta peptydy, Adda + 6 aminokwasów |
dwucykliczna amina, podobna do roślin psiankowatych, |
|
|
alkaloidy |
|
cykliczny guanidynowy alkaloid |
Sposób działania: |
działanie podobne do MC, jednak bardziej toksyczne ponieważ efektywniej łączą się z nośnikiem |
• hamuje działanie enzymów: fosfataz białkowych • powoduje nadmierną fosforylizację białek hepatocytów i uszkodzenie cytoszkieletu, |
• przyłącza sie do receptora • powoduje paraliż, ślinienie |
• przyłancza się do enzymu • działanie podobne A-a i pestycydów fosfoorganicznych
|
przyłancza się do aksonu i blokuje przepływ impulsów
|
powodują stany zapalne skóry
|
• powodują gorączkę, podrażnienie, reakcje alergiczne, choroby układu oddechowego, • hamują aktywność enzymu 5-fosfatazy glutationowej |
działa na komórki, powodując apopatazę kom. wątroby i hamuje syntezę białek, uszkadza także nerki, śledzionę, trzustkę, serce, prawdopodobnie DNA |
KOW: |
hydrofilne, wnikają w kom. wątroby przez kwasy żółciowe |
hydrofilne, wnikają w kom. wątroby przez kwasy żółciowe |
|
• dobrze rozpuszczalna w wodzie, |
|
|
|
|
Producenci |
Nodularia spumigena |
Mikrocystis aeryginosa, viridis flos-akue, Anabena flos-skue, Anabenopsis, Nstoc, Plantotrix agardhi |
sinice słodkowodne Anabena, Microcystis, Aphanizomenon, Cylindrospermum, Oscilatoria, Plantothrix |
produkowana przez Anabena flos-akue
|
Aphanizomenon flos-akue, Ccylindrospermopsis raciborski, Anabena spiroides, |
sinice bentosowe Lyngbia majoscula, Plantothrix, Schizotrix |
Schizotrix, Oscilatoria, Microcystis, Anaben. występują u większości sinic |
Cylindrospermopsis raciborski, Anabena bergii flos-akue, Aphanisomenon ovolisporum, |
Stabilna w |
• stabilna w wodzie, do kilka tygodni po ustąpieniu zakwitu, • gotowanie |
• w jeziorze 1 tydzień, • odporne na chemiczną hydrolizę, utlenianie, wysokie temp, kwasy i zasady, naturalne światło |
|
stabilna w środowisku obojętnym i kwaśnym,
|
stabilne w środowisku nawet do kilku miesięcy, |
|
|
w ciemności, różnych natężeniach światła, w wysokiej temp, w wysokich odczynach pH |
Rozpad: |
• izomeryzacja UV, • nadtlenku wodoru, • bakterie żyjące na powierzchni sinic
|
powolny rozpad fotochemiczny UV, przyspieszają go barwniki, związki humusowe, bakterie otwierające pierścienie |
|
• rozpada się dość szybki • wrażliwa na temp.powyżej 40o,
|
powolny rozpad hydroliza, przy braku światła i temp. pokojowej |
|
|
rozpad powolny, długie gotowanie i UV |
Stężenie toksyn: |
w wodzie niskie, rośnie po obumarciu zakwitu |
duże w kom, małe w wodzie |
podczas zakwitu obecna i w wodzie i w kom. |
|
|
|
endotoksyny (wewnątrzkomórkowe) |
wyższe w wodzie niż w komórkach |