Kocanka piaskowa

65a] Kocanka piaskowa - Helichrysum arenarium

Surowcem są kwiaty złożone głównie z łusek [kuliste, niewielkie], barwy cytrynowo-żółtej do pomarańczowej, nie zmieniające koloru po ususzeniu.

Skład chemiczny: flawonoidy, karotenoidy, substancje gorzkie, kumaryny, związki ftalidowe i trójterpenowe oraz niewielkie ilości olejku eterycznego.

Działanie: silnie żółciopędne oraz pobudzające czynności wątroby i zwiększającej wytwarzanie żółci.

Nieznacznie wzmaga wydzielanie moczu przez nerki oraz soku żołądkowego.

Usprawnia procesy trawienne.

Zastosowanie: głównie w schorzeniach wątroby i dróg żółciowych, zwłaszcza przy upośledzonym wytwarzaniu i wydzielaniu żółci [np po przebytej żółtaczce], w uszkodzonym miąższu wątroby, w stanach zapalnych dróg żółciowych jak również przy zaburzeniach trawienia na tle bezsenności.

Napary wodne z kocanki wywierają silne działanie żółciopędne oraz pobudzają pęcherzyk żółciowy do opróżniania.

Hamują przy tym niepożądane skurcze mięśniówki przewodu pokarmowego, co ma duże znaczenie m.in. przy stanach zapalnych dwunastnicy oraz żołądka, pogarszających się na ogół po podawaniu innych środków żółciopędnych [np soli gorzkiej].

Kocanka jest częstym składnikiem mieszanek ziołowych ogólnie usprawniających trawienie oraz żółciopędnych.

65b] Kocanka piaskowa

Kwiatostany zawierają flawonoidy, olejek eteryczny, gorycz, garbniki, karotenoidy.

Mają zapach słodkawy, lekko korzenny, a smak gorzkawy, ściągający.

Działa rozkurczowo, żółciopędnie, żółciotwórczo, przeczyszczająco, moczopędnie.

Wzmaga wydzielanie soków trawiennych.

Stosuje się je przy zapaleniu dróg żółciowych i moczowych, chorobach wątroby [kamica żółciowa], żółtaczce, dolegliwościach pęcherza i nerek, chorobach żołądka, przy zaburzeniach miesiączkowania, reumatyzmie, podagrze.

65c]Kocanka piaskowa

Kocanka cieszyła się i cieszy dotąd taką estymą w medycynie ludowej, że dokładnie zbadano jej skład i działanie.

Jest ona bogata we flawonoidy [ok. 4%], olejek lotny, związki ftalidowe, karotenoidy, substancje gorzką i inne składniki.

Zawartość flawonoidów decyduje o wartości ziela.

Okazało się, że kocanka głownie działa żółciopędnie, pobudza działanie wątroby i zwiększa wytwarzanie żółci- i to nawet w małych stężeniach.

Ale odwary i napary z kocanki są mniej skuteczne od wyciągów alkoholowych - po prostu flawonoidy lepiej rozpuszczają się w alkoholach niż w wodzie.

Kocankę podaje się w schorzeniach wątroby, niedostatecznym wytwarzaniu żółci, w stanach zapalnych dróg żółciowych, w kamicy żółciowej, a także w niedokwaśności żołądka i związanych z tym zaburzeniach trawiennych.

W lecznictwie ludowym podaje się napary z kocanki przy artretyzmie i reumatyzmie.

Z kwitnącego ziela otrzymywano niegdyś żółty barwnik.

Odwar: 2-3 łyżki ziół zalać 2 szkl letniej przegotowanej wody, ogrzewać 0,5 godz bez gotowania.

Pic po 1/2 do 2/3 szkl 2-3 razy dziennie.

Nalewka: na 1 część kocanki wziąć 5 części alkoholu 70% i macerować 7-14 dni, codziennie potrząsając butelką. Pić według wskazówek lekarza [zwykle 1 łyżeczkę nalewki w kieliszku wody].

Odwar z kocanek działa z powodzeniem w schorzeniach wątroby, szczególnie powstałych na tle niedostatecznego wytwarzania żółci, w stanach zapalnych i skurczowych dróg żółciowych.

Kocanki stosowano także w niedokwaśności soku żołądkowego, a tym samym w zaburzeniach trawienia. Helichryzyna pobudza apetyt.

Stosowana jest również przy reumatyzmie, podagrze.

Działają żółciopędne, moczopędnie, przeczyszczająco i pobudzająco na czynności żółciowe.

65d] Kocanka piaskowa

Nazwa łacińska pochodzi od słów: Héli - słońce i Chrysum - złoto, określających kwiatostan (inna nazwa rośliny - Gnaphalium foetidum).

W Polsce rośnie Kocanka piaskowa (Helichrysum arenarium), niewykazująca właściwości narkotycznych, ale jest używana w lecznictwie.

Ususzona roślina (niewiadomo, jaka dokładnie jej część) była tradycyjnie palona przez wojowników Zulu w Południowej Afryce w celu wywołania transu.

W symbolice - roślina poświęcona umarłym.

Kocanka pachnąca zawiera kumaryny i dwuterpeny, nie udało się wyizolować dotychczas halucynogennego składnika.

Nazwy ludowe: kocanka piaskowa, kociełapki, radostka, szarota żółta, nieśmiertelnik żółty, suchokwiat piaskowy, suchołuska kwiatowa, słomianka,

włoski wrotycz, suchokwiat.

Surowcem zielarskim jest kwiatostan - Inflorescentia Helichrisi.

Kwiat kocanki zawiera m.in.: garbniki, substancje gorzkie, kwasy organiczne i niewielkie ilości olejku eterycznego.

Kocanka od kilkuset lat stosowana jest w medycynie ludowej, zwłaszcza rosyjskiej, jako lek moczopędny i żółciopędny oraz w chorobach reumatycznych.

Obecnie w lecznictwie używana jest przede wszystkim jako środek żółciopędny i żółciotwórczy w chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego, szczególnie w kamicy żółciowej, zapaleniu pęcherzyka i dróg żółciowych.

Ponadto stosowana jest w chorobie gośćcowej i schorzeniach skórnych spowodowanych złą przemianą materii oraz w nieżycie i nerwicy żołądka.

65e] KOCANKA PIASKOWA (Helichrysum arenarium).

Surowcem leczniczym jest kwiatostan kocanki - Inflorescentia Helichrysi.

Surowiec zawiera flawonoidy, karotenoidy, olejek eteryczny, związki goryczowe, trójterpeny, związki kumarynowe, garbniki.

Kocanka ma działanie żółciotwórcze, żółciopędne, pobudzające trawienie i czynność wątroby, przeciwskurczowe i przeciwreumatyczne.

---