OPATRUNKI UNIERUCHAMIAJĄCE
WSKAZANIA DO ZAŁOŻENIA UNIERUCHAMIAJĄCYCH OPATRUNKÓW TWARDYCH
Leczenie złamań kości
Złagodzenie dolegliwości bólowych( w obrażeniach tkanek miękkich- stłuczenie, skręcenie, po operacjach kończyn, w przypadku zapaleń)
W celu poprawy zdolności obronnych w zapaleniach bakteryjnych
W celu zabezpieczenia operacyjnej rekonstrukcji więzadeł i szwów ścięgien
W celu opanowania krwawienia pooperacyjnego.
POWIKŁANIA LECZENIA
Uszkodzenia z ucisku ( martwica mięśni i uszkodzenie nerwów). Alarmujące objawy to:
-nasilenie bólu
-zaburzenia czucia: mrowienie, brak czucia w kończynie
- zaburzenia ruchowe
- nasilone sine zabarwienie skóry.
W każdym przypadku, podejrzewając nadmierny ucisk, należy opatrunek poluzować albo zmienić.
Martwica skóry- nadmierny ucisk w miejscach , w których kości leżą bezpośrednio pod skórą( pięta, kostki boczna i przyśrodkowa, stawy kończyn górnych i dolnych).
Uszkodzenie nerwów dotyczy to w szczególności nerwu strzałkowego, łokciowego, promieniowego. Następstwem uszkodzenia nerwu jest utrata funkcji czuciowej i ruchowej w odpowiednim zakresie.
Zakrzepica żylna- objawia się bólem i uczuciem narastającego napięcia oraz obrzękiem palców stopy lub ręki.
Unieruchamiające opatrunki gipsowe/ z tworzywa sztucznego powinny być zakładane w pomieszczeniu do tego przeznaczonym- gipsowni.
Wyposażona: stół do położenia chorego( z regulowaną wysokością),haki- umocowane na szynach do sufitu( służące do wytworzenia wyciągu za unieruchamiane części ciała), negatoskop do oglądania zdjęć RTG, regały na materiał opatrunkowy, miednica- kuweta do zanurzania opasek gipsowych.
W zależności od wskazań i zlecenia lekarskiego zakłada się opatrunek gipsowy okrężny lub szynę gipsową.
Zasady zakładania opatrunku gipsowego/ sztucznego tworzywa
Opatrunek musi ściśle przylegać
Nie może powodować ucisku
Musi uniemożliwiać ruch kończyny w unieruchomionym stawie.
Należy uwzględnić osobowość pacjenta: opatrunek u nadmiernie aktywnej osoby dorastającej musi być mocniejszy niż u osłabionego pacjenta w podeszłym wieku
Należy dążyć do estetycznego wykonania opatrunku.
UWAGA: ŁADNY OPATRUNEK JEST NIEKONIECZNIE DOBRYM OPATRUNKIEM.
Informacje dla pacjenta
Istota i cel opatrunku gipsowego
Okres unieruchomienia opatrunkiem gipsowym( zależny od rodzaju złamania i tendencji do zrostu)
Możliwość obciążenia( pełne obciążenie możliwe po całkowitym wyschnięciu 1 doba, sztuczne tworzywo - 1 godzina)
Wytworzenie ciepła
Niepokojące objawy.
Do założenia każdego opatrunku twardego należy mieć do dyspozycji:
Rękawiczki jednorazowe
Fartuch ochronny- plastikowy
Wodę do zanurzenia opasek- temp.180C-250C
Materiał twardniejący( gips lub tworzywo sztuczne)
Materiał na wyściółkę
Wyściółka jest zawsze niezbędna , gdy istnieje zwiększona skłonność do obrzęku( po urazie, operacji) oraz gdy kości leżą bezpośrednio pod skóra.
Może nią być wata wyściółkowa, papier krepowy, gąbka poliuretonowa.
Materiał twardniejący
Gips dobrze modeluje się. Nie wyzwala na skórze reakcji toksycznych i alergicznych.
Tworzywo sztuczne lżejszy niż opaski gipsowe. Po godzinie opatrunek można w pełni obciążać. Cechuje się większą elastycznością i odpornością na łamanie, większa wytrzymałość na długotrwałe obciążenia. Umożliwia lepszą wymianę powietrza, ciepła i wilgoci. Może być w różnych kolorach.
Są znacznie droższe od opasek gipsowych.
Zakładanie opaski gipsowej
W zależności od potrzeb może być wskazana pomoc.
Istotny jest podział pracy: Kto trzyma kończynę? Kto podaje materiał? Kto zakłada opaski?
Ochrona skóry- dokładna kontrola skóry ( zwrócić uwagę na miejsca ucisku i miejscowe zakażenia).Oczyścić skórę, zapudrować lub natłuścić.
Wyścielenie zagrożonych miejsc
Opaski gipsowe bezpośrednio przed założeniem zanurza się w wodzie. Opaski po nasiąknięciu wodą powinno się lekko wycisnąć. Podłużniki gipsowe ( longety) zanurza się złożone w harmonijkę.
Opatrunki gipsowe trzyma się tak długo, aż przestaną się z nich wydobywać pęcherze powietrza.
Opracowanie materiału gipsowego jest możliwe w czasie około 5 minut po zanurzeniu.
Odpowiednie ułożenie kończyny(np. ułożenie fizjologiczne), jeśli zachodzi potrzeba wykorzystanie podpórki.
Opaski gipsowe owijamy od części obwodowych kończyn w kierunku proksymalnym.
Założone opaski gipsowe wymodelować i sprawdzić ustawienie.
Należy unikać ucisku palcami, gdyż powstające w ten sposób dołki mogą prowadzić do ucisku tkanek.
W fazie twardnienia opatrunku nie wolno korygować ustawienia, ponieważ niszczy to strukturę wiążącą gipsu.
Tworzywo sztuczne
Opaski z tworzywa sztucznego zanurzyć w wodzie o temperaturze pokojowej( około 5 sekund), nadmiar wody strzasnąć , opasek nie wyciskać.
Usunięcie opatrunku twardego
Stosuje się urządzenia obsługiwane ręczne lub o napędzie elektrycznym.
Przy obsłudze piły należy przestrzegać następujących zasad:
- przed pierwszym użyciem piły przyjrzeć się jak postępuje z nią doświadczona osoba.
- kończynę ułożyć tak, aby między gipsem a skóra była możliwie największa odległość,
- należy tak trzymać piłę, aby jedna ręka stale zabezpieczała przed niekontrolowaną głębokościa cięcia
-należy ciąć, zwłaszcza gdy jest się początkującym, bardzo wolno i w sposób kontrolowany.
Po usunięciu opatrunku należy skórę umyć i nakremować.
3