DWUFUNKCYJNE POCHODNE WĘGLOWODORÓW I ZWIĄZKI WIELKOCZĄSTECZKOWE - Białka i Cukry
Uczeń potrafi:
Rozumie i definiuje pojęcia: związki wielofunkcyjne, grupa aminowa, aminokwasy, peptydy, polipeptydy, białka, mono-, di-, polisacharydy.
Wskazać i nazwać grupy funkcyjne w prostych związkach np. aminokwasach, cukrach prostych.
Podać wzór ogólny aminokwasów.
Podać przykłady hydroksykwasów występujących w przyrodzie np. kwas mlekowy, kwas winowy.
Zna rolę białka w organizmach żywych.
Podzielić cukry na monosacharydy, disacharydy i polisacharydy.
Przedstawić wzór ogólny disacharydów, polisacharydów.
Omówić różnice w budowie cukrów prostych od złożonych.
Podać przykłady występowania w przyrodzie typowych przedstawicieli sacharydów.
Wskazać asymetryczny atom węgla w cząsteczkach związków wielofunkcyjnych.
Napisać wzór glicyny i alaniny oraz podać ich nazwy systematyczne.
Napisać równanie reakcji kondensacji aminokwasów do dipeptydu (tripeptydu).
Scharakteryzować białka i przedstawić ich podział.
Opisać właściwości fizyczne białek (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, charakter wodny roztworów).
Wyjaśnić pojęcia: denaturacja, koagulacja, peptyzacja białek.
Wymienić produkty bogate w białka.
Podać znaczenie i występowanie cukrów.
Opisać właściwości fizyczne glukozy, sacharozy, skrobi i celulozy (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie).
Podać wzór glukozy, fruktozy, sacharozy i skrobi (wzór łańcuchowy).
Dokonać podziału polisacharydów na: budulcowe (celuloza) i zapasowe (skrobia i glikogen)
Wyjaśnić pojęcia : enancjomer, asymetryczny atom węgla.
Za pomocą odpowiednich równań reakcji wykazać kwasowo-zasadowy charakter aminokwasów
Omówić strukturę pierwszo, drugo, trzeciorzędową białek.
Napisać równanie reakcji kondensacji dwóch (trzech) aminokwasów i hydrolizy dipeptydu (tripeptydu).
Podać sposoby wykrywania białek w roztworach (reakcja ksksantoproteinowa, reakcja biuretowa).
Wskazać reakcje charakterystyczne białek:
wysalanie
denaturacja
biuretowa
Na podstawie obecności grup funkcyjnych w cukrach prostych wyjaśnić ich właściwości chemiczne.
Odróżnić glukozę od fruktozy.
Narysować wzór Fishera glukozy i fruktozy (wzór pierścieniowy).
Wskazać gdzie występują disacharydy i podać ich zastosowanie.
Wykazać różnice pomiędzy skrobią i celulozą (związkami wielkocząsteczkowymi o takim samym wzorze strukturalnym) a cukrami prostymi.
Wykryć skrobię w produktach spożywczych.
Wyjaśnić pojęcia: chiralność,
Napisać równanie reakcji kondensacji Ala-Gly i wskazać wiązanie peptydowe.
Napisać równanie reakcji kondensacji di, tripeptydów..
Wyjaśnić zmiany zachodzące podczas przechowywania i przetwarzania żywności.
Odróżnić doświadczalnie cukry proste od złożonych.
.