PROGRAM SZKOLNEGO
„KLUBU BŁĘKITNEGO KCIUKA”
Wstęp
Woda stanowi życie. Tam gdzie nie ma wody, tam nie ma życia. Każda istota zależy od wody, dlatego jest ona najważniejszą substancją na Ziemi. Ciało ludzkie zawiera 75% wody, bez niej nie byłoby rozwiniętego przemysłu. Każdego dnia życie ludzi na całym świecie uzależnione jest od ukrytych zasobów wód podziemnych. Tylko 3% światowych zasobów wody stanowią wody słodkie.
Niestety, zasoby wody kurczą się, co jest zagrożeniem dla życia na Ziemi. W jaki sposób możemy wpłynąć na poprawę tego stanu rzeczy? Między innymi poprzez edukację ekologiczną dzieci i młodzieży. Bez rzetelnej wiedzy trudno podejmować mądre, przemyślane działania. Należy informować dzieci i młodzież o istniejących zagrożeniach dla wody, uświadamiać ogrom zniszczeń w przyrodzie, jakich dopuścił się człowiek, poszukiwać rozwiązań tegoż problemu, wskazywać potrzebę oszczędzania wody w życiu codziennym.
Charakterystyka programu
Program przeznaczony jest dla II etapu edukacyjnego szkoły podstawowej.
W trakcie zajęć uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności wykraczające poza program szkolny. W tematyce zajęć łączona jest wiedza z różnych dziedzin: biologii, chemii, fizyki, matematyki, historii, języka polskiego, plastyki. Forma zajęć przemyślana została tak, aby zaktywizować ucznia, skłonić go do samodzielnych poszukiwań.
Oprócz zajęć o charakterze warsztatowym program zakłada organizowanie różnych akcji, konkursów promujących różne sposoby oszczędzania wody, zwracające uwagę na potrzebę ochrony przyrody:
1. „Mój Dzień Wody”
wykonanie plakatu i gazetki promującej ideę oszczędzania wody
przeprowadzenie konkursu na najpiękniejszą fraszkę lub hasła zachęcającego do oszczędzania wody
przeprowadzenie konkursu plastycznego „Mój dzień wody”.
2. „Dzień Ekologii”
przeprowadzenie konkursu „ Wiem wszystko o wodzie”
festiwal piosenki ekologicznej
pokaz mody ekologicznej
3. „Dzień Polskiej Niezapominajki”
przeprowadzenie konkursu „Świat bliskich nam roślin”
opowiadanie twórcze „Historia pewnej niezapominajki” połączone z elementami dramy
bal „wodnych kropelek'
Cele programu
1. Uświadomienie znaczenia wody i zagrożeń czyhających na nią.
2. Zdobycie wiedzy o kurczących się zasobach wodnych.
3. Wskazanie mądrych sposobów gospodarowania i poszanowania zasobów wodnych.
4. Podjęcie działań związanych z oszczędzaniem wody pitnej w szkole, w domu, w szpitalu.
5. Zapobieganie zanieczyszczeniom zasobów wodnych na świecie.
Tematyka spotkań warsztatowych oraz przewidywane osiągnięcia uczniów
1. Woda w historii człowieka.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- przedstawić znaczenie wody jako bogactwa naturalnego
- dostrzec zależność lokowania osad ludzkich od rozmieszczenia cieków wodnych (starożytne
cywilizacje)
- przedstawić sieć rzeczną Polski na mapie konturowej
- wskazać obszary niedoborów deficytów wody.
2. Obieg wody.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić obieg wody w przyrodzie: „podróż kropelki”
- określić potrzeby wodne człowieka i związane z tym zagrożenia
- pokazać obieg wody w szpitalu.
3. Wykorzystanie energii wody przez człowieka.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić sposób wykorzystania energii wody w napędzie kół młyńskich
- wskazać potrzebę budowy tam i zapór
- zbudować model koła młyńskiego
- poznaje zaporę na rzece Rabie z elektrownią wodną w Dobczycach
4. Moja studnia.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić różne sposoby pobierania wody przez ludzi
- przedstawić historię studni
- wyjaśnić skąd bierze się woda w studni
- zaplanować bezpieczne usytuowanie studni.
5. Oszczędzamy wodę.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- określić ilość zużycia wody podczas codziennych czynności w gospodarstwie domowym
- znaleźć sposoby oszczędzania wody w domu, szkole, szpitalu.
6. Źródła zanieczyszczeń wody.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- wskazać źródła zanieczyszczeń
- wymienić substancje zanieczyszczające i skażające wodę
- omówić wpływ przemysłu, górnictwa, rolnictwa na jakość wody.
7. Życie wywodzi się z wody.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić środowisko życia roślin i zwierząt oraz środowisko wewnętrzne organizmów
- podać definicję wód powierzchniowych, podziemnych.
8. Wędrówka łososia na tarło.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- wskazać zagrożenia czyhające na ryby podczas wędrówek na tarliska
- odróżnić zagrożenia naturalne od zagrożeń spowodowanych działalnością człowieka
- wskazać zagrożenia na świecie dla wędrówek różnych zwierząt
- swobodne posługiwanie się mapą świata.
9. Życie w słonowodnym świecie.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić rozmieszczenie procentowe wody na świecie
- przedstawić zagrożenia dla życia w morzach i oceanach
- omówić problem „kurczenia się” zasobów wód.
10. Życie w stawie, jeziorze, rzece.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- przedstawić zagrożenia dla życia w poszczególnych typach wód
- ustalić sposoby zapobiegania zanieczyszczeń poszczególnych typach wód.
11. Zanieczyszczenia gleby.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- zdefiniować pojęcie kwaśnego deszczu, bakterii, trucizn, erozji gleby
- wymienić metody zanieczyszczenia gleby
- znaleźć metody ochrony gleby.
12. Ochrona wód podziemnych.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić zasoby wód podziemnych
- wskazać skażenia i zanieczyszczenia wód podziemnych
- wskazać możliwości nowoczesnych technik nawadniania.
13. Zagrożenie i ochrona ekosystemów torfowiskowych, bagiennych, przybrzeżnych.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić funkcje mokradeł, bagien, torfowisk oraz możliwości ich ochrony
- wskazać przyczyny zanieczyszczeń plaż, zatok, wydm i omówić możliwości ich ochrony.
14. Ochrona wody pitnej.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- omówić sposób odsalania wody
- przedstawić możliwości ochrony studni pitnej
- przedstawić problem zanieczyszczeń rur kanalizacyjnych ołowiem i skażenie wód azotanem.
15. Wodna debata.
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
Uczeń potrafi:
- wypowiadać się na temat zagrożeń dla zbiorników wodnych okolic Krakowa
- zauważyć wpływ przemysłu, komunikacji, przeciętnego mieszkańca Krakowa na zanieczyszczenie wody
- określić swój wpływ na jakość wody i ochrony jej zasobów.
Opracowała
Katarzyna Przęczek