PROGRAM SZKOLNEGO

„KLUBU BŁĘKITNEGO KCIUKA”

Wstęp

Wartość czystej wody, z której korzystać mogą pojedynczy ludzie i całe społeczności, rolnictwo, usługi i przemysł jest niemożliwa do ocenienia. Każda żywa istota zależy od wody. Potrzebuje jej gospodarka. Sprawy wody powinny zatem interesować każdego z nas, lecz większość ludzi traktuje dostępność wody i jej odpowiednią jakość jako rzecz pewną i oczywistą.

Edukację ekologiczną należy rozpoczynać już od najmłodszych lat. Dzieci mogą być pełnowartościowymi partnerami dorosłych w walce o ochronę środowiska, ochronę wody. Niedługo dzisiejsze dzieci i młodzież podejmować będą decyzje związane z zarządzaniem zasobami wody. Właściwe przygotowanie ich do tego jest jedną z najważniejszych spraw dla ochrony tych zasobów.

Charakterystyka programu

Program przeznaczony jest dla gimnazjum. Pozwala zaktywizować ucznia, skłonić go do samodzielnych poszukiwań, dać mu wiedzę i umiejętności wykraczające poza program szkolny.

Spotkania będą opierały się o następujące bloki tematyczne:

1. Wprowadzenie

2. Uzdatnianie wody i oczyszczanie ścieków

3. Wody powierzchniowe

4. Wody podziemne

5. Tereny podmokłe - przybrzeżne.

Cele programu

• Uświadomienie znaczenia wody dla istnienia życia na ziemi

• Dostrzeganie potrzeby ochrony i poszanowania jej zasobów

• Uwrażliwienie na problemy kurczenia się zasobów wodnych

• Dostrzeganie konieczności ochrony wody w życiu codziennym.

Tematyka spotkań oraz przewidywane osiągnięcia uczniów:

1. Wprowadzenie

1. Woda: skład chemiczny i obecność na kuli ziemskiej

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Uzasadnić znaczenie wody

• Wykonać płaski model cząsteczki wody

• Określić ilość wody zużywanej do codziennych czynności

• Przedstawić problem ilości i dystrybucji wody na Ziemi

• Określić jaka część powierzchni kuli ziemskiej pokryta jest wodą

2. Obieg wody

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Dostrzec, że woda znajduje się w niekończącym się naturalnym obiegu

• Zbudować model obiegu wody w postaci zamkniętego naczynia

3. „Podróż” wody w naszym szpitalu

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Pokazać obieg wody w szpitalu

• Dostrzeże sposoby wykorzystania wody w szpitalu

• Uzasadnić potrzeby oszczędzania wody na oddziale

• Wymienić 3-5 sposobów oszczędzania wody na oddziale

• Zidentyfikować przykłady marnotrawstwa wody we własnym otoczeniu

4. Zanieczyszczenia i skażenia wody

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Wyjaśnić różnicę pomiędzy zanieczyszczeniem a skażeniem H2O

• Wymienić substancje zanieczyszczające i skażające wodę

• Uświadomić sobie, że prawo zabrania wrzucania śmieci i innych zanieczyszczeń do zbiorników wodnych.

2. Uzdatnianie wody i oczyszczanie ścieków

1. Tamy i zapory

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Omówić 5 powodów dla jakich budowane są tamy i zapory

• Wyszukać na mapie Polski i świata tamy i zapory

• Zbudować model wybranego typu tamy

2. Woda twarda i woda miękka

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Porównać właściwości wody twardej i miękkiej

• Dostrzec wpływ wody twardej i miękkiej na zdrowie człowieka

3. Odsalanie wody

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Omówić proces odsalania wody

• Zlokalizować miejsca na świecie, gdzie odsalanie jest głównym źródłem wody pitnej

4. Problemy ze ściekami

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Określić co to są ścieki i skąd się biorą

• Wymienić etapy oczyszczania ścieków

• Wyjaśnić powody, dla których ścieki muszą być oczyszczone przed zrzutem do zbiorników wodnych

• Dyskutować na temat wpływu przemysłu, rolnictwa, górnictwa na jakość wody

• Docenić usuwanie zanieczyszczeń przez rośliny rosnące na zalewiskach

3. Wody powierzchniowe

1. Słonowodny świat

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Porównywać względne objętości i udział procentowy różnych rodzajów wody na Ziemi

• Zademonstrować destylacje słoneczną

• Napisać opowiadanie o plaży, na której pływanie jest zabronione

2. Życie w stawie

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Zbudować makietę stawu

• Przeprowadzić i opisać badania dotyczące roślin i zwierząt żyjących w stawie

• Ustalić sposoby zapobiegania zanieczyszczeń wód w stawie

• Przeprowadzić symulację usuwania zanieczyszczeń z wody za pomocą filtracji

3. Kwaśny deszcz

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Zdefiniować kwaśny deszcz

• Przeprowadzić symulację wpływu kwaśnego deszczu na wapień

4. Trzy rodzaje zanieczyszczeń: pierwiastki odżywcze, bakterie, trucizny

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Wymienić i opisać trzy rodzaje zanieczyszczeń

• Przeprowadzić obserwację wpływu różnych zanieczyszczeń wody na wzrost glonów

5. Zanieczyszczenie gleby

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Wymienić metody ochrony gleby

• Zidentyfikować osad jako wynik erozji gleby i problem utrudniający zaopatrzenie w wodę

• Opisać metody zapobiegania erozji

4. Wody podziemne

1. Zasoby wód podziemnych

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Podać definicję wód podziemnych, warstwy wodonośnej i zjawisk krasowych

• Przeprowadzić obserwację i wykorzystać kilka prostych modeli warstwy wodonośnej

2. Skażenie i zanieczyszczenie wód podziemnych

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Określić cechy powodujące, że pewne rodzaje gleb są bardziej przepuszczalne niż inne

• Wyjaśnić zagadnienia związane z poważnym zmniejszeniem zasilania wód podziemnych

• Zaobserwować symulację zanieczyszczeń przez szkodliwe odpady miejskie

• Przeprowadzić w szpitalu przegląd szkodliwych materiałów

3. Nawadnianie

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Zdefiniować nawadnianie

• Podać nowoczesne techniki nawadniania i możliwe sposoby ich rozwiązania

5. Tereny podmokłe / przybrzeżne

1. Mokradła

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Wymienić cechy charakterystyczne mokradeł

• Opisać funkcje mokradeł

2. Bagna i torfowiska

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Określić znaczenie zachowania obszarów bagiennych i torfowisk

• Omówić sposoby pomocy bagnom

• Wymienić zwierzęta i rośliny występujące w obu środowiskach

• Zaprojektować plakat dotyczący ochrony bagien i torfowisk

3. Plaże i zatoki

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Podać przyczyny erozji plaż i sposoby jej zapobiegania

• Wskazać na mapie Świata zatoki

• Rozpoznać zwierzęta i rośliny morskie

• Dyskutować na temat szkodliwości odpadów stałych dla organizmów morskich

4. Wydmy, ochrona przybrzeża

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Docenić rolę wydm morskich i suchego lasu sosnowego

• Zgromadzić informacje na temat środowisk przybrzeżnych oraz znaczenia ochrony ekosystemów przybrzeżnych, w oparciu o różnorodne źródła

5. Jeziora

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń potrafi:

• Wskazać zwierzęta i rośliny strefy przybrzeżnej jeziora

• Podać źródła zanieczyszczeń i zaproponować środki zaradcze

Opracowała

Alicja Szmuc-Jędrzejowska

---