Szkolny Dzień Ekologii - część I

21 marzec 2003r Szkoła Podstawowa w Stykowie

Scenariusz powitania wiosny a zarazem pomysł na „kontrolowany” Dzień Wagarowicza

Cel - przybliżenie i uświadomienie wagi problemów ekologicznych.

Dekoracja - plakaty o tematyce ekologicznej. W centralnym miejscu namalowany duży

wizerunek kuli ziemskiej z widocznymi kontynentami .Nad kulą ziemską

umieszczony napis: „ Ziemia - wyspa zielona „.

Scenerię tworzą luźno rozstawione choinki, pnie drzew, porozrzucane

śmieci.

Piosenka : „Ziemia- zielona wyspa”

Nie warto mieszkać na Marsie

Nie warto mieszkać na Wenus.

Na Ziemi jest życie ciekawsze

Powtarzam to każdemu.

Ref. Bo Ziemia to wyspa, to wyspa zielona

Wśród innych dalekich planet.

To dom dla ludzi i zwierząt,

Więc musi być bardzo zadbany.

Prezenter :

Witamy wszystkich serdecznie w wydaniu specjalnym Ekoekspresu. Zaczynamy!

Dziś piątek 21 marca - pierwszy dzień wiosny i dzień wagarowicza. Słońce wzeszło

o godzinie 5.38 a zajdzie o 17.50. Dzień będzie trwał 12 godzin i 12 minut.

Do końca roku kalendarzowego pozostało 285 dni. Do końca roku szkolnego91 dni.

Imieniny obchodzą : Benedykt i Lubomir- wszystkiego najlepszego.

Pierwszy dzień wiosny kojarzy się wszystkim z topieniem Marzanny. Morena,

Marzaniok, Śmierć, Śmiertka, Śmierciucha - to różne określenia, jakie nadawano

kukle Marzanny. Stanowiła ona uosobienie zimy i śmierci. Wyprowadzanie jej poza

granice wsi i utopienie lub spalenie było konieczne, aby przywołać wiosnę. Począwszy

od XIX wieku zwyczaj ten stopniowo zmieniał się w zabawę, w której brały udział

przede wszystkim dzieci i młodzież. Topiąc Marzannę za jednym zamachem mogą

wygonić nie tylko zimę, ale i złe oceny , wołając np.:

Najlepiej, gdy dwóje z korzeniami wyrwiemy,

wyrwiemy z korzeniami , do wody wrzucimy,

wszystkie szkolne chwasty w rzece utopimy.

Zbliża się okres wiosennych porządków. Starym, niedobrym zwyczajem jest wypalanie

trawników, łąk, rowów z pozostałości z okresu jesienno- zimowego, w tym, liści,

zeschniętych traw. W płomieniach giną małe zwierzęta i ptaki. Kłęby dymu

zanieczyszczają powietrze, którym oddychamy.

Piosenka : Pamiętajcie o powietrzu

By nie było skażone,

A w nagrodę będzie dobrze wpływać

I na męża i na żonę.

Prezenter :

Coraz częściej i głośniej mówi się o efekcie cieplarnianym , smogu, o zanikającej

warstwie ozonu. Połączymy się teraz z reporterem Ekoekspresu, który przeprowadza

sondę uliczną.

Reporter :

Przepraszam, tu Ekoekspres, przeprowadzamy sondę uliczną - czy mógłby pan

Powiedzieć, co to jest ozon?

Intelektualista :

Jest to gaz o charakterystycznym zapachu, powstaje z tlenu atmosferycznego

pod wpływem wyładowań atmosferycznych. Stosowany jest jako środek

utleniający i bakteriobójczy. Chroni przed nadmiernym promieniowaniem

ultrafioletowym.

Reporter :

A czy pan wie, co to jest ozon?

Przyjezdny :

Nie wiem, jestem nietutejszy.

Reporter :

A może ty wiesz : ozon to wróg czy przyjaciel?

Uczennica :

Ozon, a ściślej jego występowanie przy powierzchni Ziemi jest zjawiskiem

negatywnym ,a w stratosferze zjawiskiem pozytywnym. W stratosferze

bowiem ozon pochłania szkodliwe promieniowanie słoneczne. Stąd także

obawy związane z „dziurą ozonową”. Ziemia chroniona jest przez ciepły

płaszcz gazowy Słońca „ oraz utrzymuje temperaturę naszej atmosfery

w zakresie umożliwiającym istnienie życia. Ozon może być jednak szkodliwy

Tworzy się pod wpływem azotu. Przekroczenie dawki ozonu powoduje bóle

głowy, podrażnienie oczu, kaszel, bóle klatki piersiowej.

Reporter :

Jak pan sądzi ozon to wróg czy przyjaciel ?

Dozorca :

Wróg to chyba nie , ale przyjaciół o takim nazwisku też nie mam .

Reporter :

Co to jest dziura ozonowa ?

Uczeń :

Coś wiem na ten temat. Ostatnio było to na klasówce . Dziura ozonowa to

warstwa atmosfery ziemskiej znajdująca się na wysokości od 10-15 km

i odznacza się małym stężeniem ozonu.

Reporter :

A może pani wie ,co to dziura ozonowa ?

Prosta kobieta :

Dziura , to na chłopski rozum coś cego ni ma. Ale paniusiu nie kazdą dziurę

można zobaczyć, np..tom dziure w bucie to paniusia widzi, bo brakuje

kawałka skóry. Dziure w spodniach tyz łatwo zobaczyć. Wydarło się

kawałecek tego no , matyriału, brakuje go i dziure dobrze widać.

Ale paniusiu na ten przykład innej dziury , co to tak łoni trombiom

w telewizyi , to już paniusia nie łobacy.

Reporter :

A co ma pani na myśli ?

Prosta kobieta :

No paniusiu , jak brakuje pieniędzorów w tym budżecie , to jest dziura

budżetowa. A kto ją widział na łocy ? Nikt nie wie , jak łona duża , ale

każden wie , że jest. To samo z tom dziurom........ no jak łona się nazywa.....

Reporterka :

Ozonowa .

Prosta kobieta :

No, no łozonowa. To tyz musi tam cegoś brakować, ale cego ? No, pewne

Jak łona łozonowa to braknie łozonu. Ale tej dziury to tyz nie łobacymy.

Reporter :

Jak państwo widzą są bardzo zróżnicowane poglądy na temat dziury

ozonowej.

Z Ekolandii dla Ekoekspresu - Marzanna Śmieciuch.

Prezenter :

Według obliczeń :

Przeciętna ilość odpadów domowych na jedną osobę w Polsce w ciągu roku

wynosi 245 kg. Jedno wydanie popularnej wielonakładowej gazety pochła-

nia 4 tys. drzew. Jeżeli każdy Polak wyrzuci 1 słoik po dżemie w ciągu roku

to na śmietnisko trafi 10 mln kg szkła. Rozkład plastikowej butelki

wyrzuconej na śmietnik może trwać 500 lat. Jeden litr zużytego oleju

silnikowego wylany do kanału lub rzeki może zanieczyścić 1 mln litrów

wody. Zawarty w bateriach alkalicznych 1 gram srebra może skazić 1 m ³

ziemi. Z powodu połknięcia plastikowych odpadów trafiających do mórz

i oceanów , rocznie na świecie ginie około 2 mln ptaków i ssaków wodnych

Ze 100 ton makulatury można wytworzyć 90 ton papieru z odzysku.

Produkty ze szkła nadają się do ponownego przerobu ( recyklizacji)

w 100 procentach.

Niestety, nie wykorzystujemy surowców wtórnych. Większość śmieci trafia

na wysypiska. Nie budujemy także nowoczesnych spalarni odpadów. Wśród

śmieci najbardziej niebezpieczne są opakowania plastikowe, trzeba spalać

je tylko w nowoczesnych spalarniach , a tych w Polsce brakuje. Ludzie

protestują przeciwko ich budowie, nie zdając sobie sprawy, że są one mniej

szkodliwe niż wysypiska.

Za to segregacja śmieci to dla większości Polaków zabawa w kolory.

Chociaż w wielu gminach są kolorowe pojemniki na różne rodzaje śmieci,

to i tak projekt nie wszędzie „wypalił”. Chociaż ludzie segregują śmieci,

dzielą je na szkło, plastik i papier, to wielu zniechęca się szybko, bo i tak

wszystko ładuje się do jednej śmieciarki i wywozi na jedno wysypisko.

Cóż nam pozostaje ? Hasła :nie śmiećmy , kupujmy produkty w opakowa-

niach wielokrotnego użytku, segregujmy odpady, oszczędzajmy wodę,

żyjmy tak , aby nasze dzieci i wnuki mogły cieszyć się zielenią lasów i łąk,

śpiewem ptaków, czystą wodą i czystym powietrzem.

Na tym kończymy dzisiejsze wydanie Ekoekspresu. Na następne zaprasza-

my 21 marca 2004 r

Piosenka : „ Niebieskie Milenium „ (Smerfne hity cz.6 )

Hej , hej , hej , hej ! ( 2x )

Smerfy życzą dzieciom radości

Wszystkim dzieciom małym i dużym

Wszyscy dziś w dobrych nastrojach

Smerfujemy w nowe milenium.

ref. Niech Słońce dla was świeci

niech świat się smerfnie kręci

hej,hej,hej jest milenium puk,puk

uśmiechnij się bo Smerfy są tuż

hej,hej,hej jest milenium we drzwiach

uśmiechnij się bo niebieski jest świat.

Uczeń I :

Ziemia nie jest naszą własnością. Została nam jedynie powierzona na pewien

czas. Człowiek naginając przyrodę do swoich potrzeb , zapomniał, że sam jest

jej częścią i nie może żyć bez niej ani poza nią . Cokolwiek uczynimy Ziemi,

uczynimy sobie.

Ziemio ! Dlaczego ze smutkiem patrzysz w cztery świata strony? Słyszę , że

płaczesz , co się z Tobą dzieje ?

wiem już....,świat jest coraz bardziej szary , spopielały.........

Uczeń II :

A jeszcze nie tak dawno szumiały ogromne lasy. Zające , jelonki i sarny bez

Strachu skubały kępy traw . Teraz taki widok to tylko marzenie . Kto zawinił?

My wszyscy , człowiek . Człowiek rozumny , szukając poprawy swego bytu

niszczył przyrodę i był z tego dumny ! Ale przecież tak nie musi być ,

pomóżmy Ziemi !

Uczeń III :

Co możemy zrobić ...? Ja nie będę śmiecił , nie będę niszczył drzew ,zwrócę

uwagę tym , którzy niszczą . Słuchajcie ! od dzisiaj będziemy dbali o :

szkolne rabatki , łąkowe kwiatki , drzewa i krzewy , lasów potrzeby . Niech

wszystkie serca głośno biją , by zatańczyła woda , by wiatr zahuczał mocnym

głosem , bo czasu tracić szkoda . My wyleczymy naszą Ziemię.

Piosenka : „ Sieje- je -je „ Arki Noego

( przy piosence dzieci zbierają do worków rozsypane śmieci )

Uczeń I :

Niech będzie zawsze kolorowa Ziemia : złota zbożami , grająca pszczołami .

Niech nam da siłę , pogodę i zdrowie....... Lecz jak to osiągnąć kto mi

odpowie ?

ZAKOŃCZENIE : ( do melodii `RAP „ wszyscy śpiewają )

Ziemia jest tylko jedna

i nasza szkoła o tym wie,

Ziemia jest tylko jedna !

Śpiewajmy głośno - by świat wiedział ,

że Ziemia jest tylko jedna ! (3x )

Część II Szkolnego Dnia Ekologii

Konkurs przyrodniczy „ Ekologia dzisiaj i jutro „

W konkursie biorą udział 3-osobowe drużyny z klas IV - VI

Cele szczegółowe :

• Uczeń potrafi posługiwać się posiadaną wiedzą z zakresu ochrony środowiska,

• Uczeń umie odróżnić pozytywne zachowania wobec przyrody od zachowań negatywnych,

• Uczeń umie współdziałać w grupie, czuje się odpowiedzialny za efekt pracy grupowej.

Przebieg konkursu :

1. Podanie celu konkursu wszystkim uczniom zebranym w sali gimnastycznej

2. Przedstawienie uczestników konkursu z poszczególnych klas oraz nadanie

drużynom nazw : żaby ( kl. IV), lisy ( kl.Va ), ryby ( kl. Vb), motyle ( kl. VI).

Uczniowie kolejno drużynami zasiadają przy stolikach. Na każdym stoliku

znajduje się wizytówka z rysunkiem danej drużyny.

3. Omówienie przebiegu konkursu :

I runda - zagadki dla drużyn ( losowanie nr zagadki )

II runda- pytania o tematyce ekologicznej ( losowanie nr pytania )

III runda- zestaw pytań w kopercie

Runda I

1. Duże naczynie szklane, w nim są rybki hodowlane.

2. Co to za owad czerwony, w kropki ma spódnicę , chętnie zjada mszycę

3. Nogi ma czerwone, cienkie jak patyki, a po nasze żaby przybył on z Afryki.

4. Jak się to drzewo nazywa , które się białą korą okrywa ?

5. Owad ten dziwne zwyczaje ma, nocą fruwa , a drzemie za dnia.

6. Jak telegrafista stuka, gdy korników w drzewie stuka

7. Ptak z czerwonym brzuszkiem, który z tego słynie, że zamiast odlatywać przylatuje w zimie.

8. Co buduje każdy ptak, by hodować pisklęta, a tylko kukułka o tym nie pamięta ?

9. Jest to domek niepotrzebny latem, zimą co dzień karmi zwierzęta skrzydlate

10. Pełno nas w całym lesie, każda coś dźwiga, niesie, i dajemy przykłady wspólnej pracy i zgody

11. W ogrodach i lasach zwierzątko to żyje, poluje na owady, na myszy i żmije. A chociaż nieduże, nie zmyka przed psami, lecz w kłębek się zwija i broni kolcami.

12. Wygląda pięknie ,jak malowany ręką przyrody, szczodrze ubrany, lecz zimą w innej będzie szacie, bo choć igły ma w lecie, zimą je traci

Runda II :

1. Jaki gaz przyczynia się do powiększania się dziury ozonowej ?

a) wodór

b) freon

c) hel

2. Ekologia to nauka

1. o zjawiskach występujących w kosmosie

2. o budowie ciała ludzkiego

3. o zwierzętach i roślinach oraz zależnościach występujących miedzy nimi

3. Co to jest smog ?

1. zwierzę ziejące ogniem

2. unosząca się nad miastem ciemna chmura dymu i spalin

3. mała maskotka

4. Czym w okresie zimy powinny być posypywane alejki w parkach

i na skwerach

1. solą

2. piaskiem

c) piaskiem z dodatkiem soli

5.Spotykasz na terenie parku narodowego turystę zrywającego kwiaty. Co

robisz?

1. grzecznie prosisz, żeby tego nie robił

2. robisz awanturę i wyrzucasz go z lasu

3. pomagasz mu zrywać, aby nikt nie widział

6.Kolega chce zajrzeć do budki ptasiej

1. pozwalasz na krótkie pożyczasz mu drabinę

2. zaglądnięcie

3. tłumaczysz, że nie wolno, bo może wypłoszyć ptaki

7.Jak nazywa się jaskinia będąca jednym z rezerwatów przyrody nieożywionej

w naszym województwie

1. Piekło

2. Raj

3. Zelejowa

8.Rzeka, z której jest czerpana woda do celów pitnych, powinna odpowiadać

czystości klasy

1. I

2. II

3. III

9.Jakie urządzenie przyczynia się do zmniejszenia emisji spalin w samochodzie

1. rozrusznik

2. katalizator

3. wtrysk paliwa

10.Na trawniki spadł śnieg. Stwierdziłeś, że

1. można po nim chodzić, bo je chroni śnieg

2. chodzisz tylko czasami

3. chodzisz zawsze wyznaczonymi ścieżkami

11. Główną przyczyna powstania tzw. kwaśnych deszczów są

1. tlenki siarki i azotu

2. metale ciężkie

3. fluor i ozon

12.Patronem ekologów i miłośników przyrody jest

1. Arystoteles

2. Linneusz

3. Św. Franciszek z Asyżu

13. Wypalanie traw wiosną to:

1. konieczność, od której zależy zwiększenie plonów

2. zjawisko wysoce szkodliwe, niosące zagładę wielu pożytecznym

organizmom glebowym

3. zabieg pielęgnacyjny łąk wysokoprodukcyjnych

14. Wybrałeś się na grzybobranie.W lesie spotkałeś dużo niejadalnych grzybów

1. oglądałeś je , nie niszcząc i nie dotykając

2. zabrałeś je do koszyka razem z jadalnymi

3. wszystkie zniszczyłeś bo są trujące

15. Numerki z literą E oznaczają

1. chemiczne dodatki do żywności

2. nieszkodliwe materiały izolacyjne

3. zdrową żywność

16. W Polsce świstak występuje w :

1. Sudetach

2. Bieszczadach

3. Tatrach

17. Puszcza Jodłowa znajduje się w obrębie

1. Pienińskiego Parku Narodowego

2. Świętokrzyskiego Parku Narodowego

3. Tatrzańskiego Parku Narodowego

18.Wśród gadów żyjących w Polsce gatunkiem jadowitym jest:

1. zaskroniec

2. żmija zygzakowata

3. padalec

19 Czad to :

1. dwutlenek węgla

2. tlenek węgla

3. dwutlenek siarki

20. Pierwszym na świecie parkiem narodowym był

1. Fern Tree Gullez

2. Sichote- Alin

3. Yellowstone

Runda III

Przedstawiciele drużyn losują zestaw zadań w kopercie. Na kopertach napisane są polecenia , a wewnątrz znajdują się odpowiedzi, które należy odpowiednio

posegregować. Następnie uczniowie omawiają sposób wykonania zadania.

Zestaw I

Marek wszystkie śmieci wrzucił do jednego kosza. Czy dobrze zrobił ? Jak wy byście to posegregowali ? ( słoik, kawałek szyby, zbita szklanka, butelka szklana,

Butelka plastikowa, pudełko po kremie, opakowanie po maśle, butelka po oleju,

kubek po jogurcie, torebka po budyniu, gazeta, tekturowe pudełko )

Zestaw II

Jola pomieszała wszystkie nazwy zwierząt. Pomóżcie jej ułożyć zwierzęta w grupy ( kowalik, sikorka, motyl, biedronka, konik polny, stonka, wilga, kot, lis

wróbel, jeż, dzięcioł, pies, krowa )

Zestaw III

Większość śmieci w środowisku rozkłada się bardzo długo. Rozdziel śmieci , które rozkładają się krótko, od tych, które zalegają w ziemi bardzo długo

( butelka plastykowa, torebka foliowa, puszka po coca-coli, tubka po paście, obierki po ziemniakach, papier, tektura, skórka od banana)

Zestaw IV

Posegreguj napisy według polecenia:

• Co jest potrzebne roślinom do życia?

• Co rośliny niszczy?

( spaliny samochodów, łamanie gałęzi, gleba, kwaśne deszcze, pożar, zanieczyszczenia z fabryk, woda, ciepło, światło, powietrze)

Część III Szkolnego Dnia Ekologii

Spotkanie z leśniczym z Nadleśnictwa Ostrowiec Św. - prelekcja na temat

stanu i zagrożeń lasów w Polsce i na terenie gminy Brody.

Część IV Szkolnego Dnia Ekologii

Moda ekologiczna - konkurs na najciekawsze przebranie

Część V Szkolnego Dnia Ekologii ( prezentacja każdej klasy)

Konkurs na najładniejszą piosenkę i hasło o tematyce ekologicznej

Część VI - mini lista przebojów (wszyscy chętni z klas IV-VI )

Opracowanie:

mgr Anna Kubala

nauczycielka SP w Stykowie

---