Zadanie 1
Zaprojektować fundament na palach pod ścianę budynku - warunki gruntowe jak na rys. 1
1. Założenia wstępne
Obciążenia charakterystyczne stałe i zmienne długotrwałe:
Pn = 340 kN/m
Hn = 10 kN/m
Mn = 10 kNm/m
Obciążenia obliczeniowe stałe, zmienne krótko- i długotrwałe oraz wyjątkowe:
Pr = 355 kN/m
Hr = 12 kN/m
Mr = 15 kNm/m
Przyjmuję do projektowania:
beton ławy B 15 (γb(n) = 24 kn/m3)
stal A II, 18G2 (Ra = 310 MPa)
pale prefabrykowane o średnicy 0,3 m.
2. Przyjęcie rozmieszczenia pali, wymiarów ławy, zestawienie obciążeń
Pale pod ławą rozmieszczono w dwóch rzędach (rys. 2). Osiowy rozstaw pali wynosi
r = 1,389 m. Rozstaw rzędów pali wynosi r1 = 0,7 m, odstęp mierzony równolegle do długości ławy l0 = 1,2 m. Wysokość ławy przyjęto h = 0,7 m.
Ponieważ na ławę działają stałe obciążenia planuje się przesunięcie środka ciężkości układu palowego względem osi ściany. Mimośród wypadkowej obciążeń obliczeniowych względem osi ściany w poziomie podstawy ławy wynosi:
e =
=0,066 m = 6,6 cm
Przyjmuję przesunięcie środka ciężkości układu palowego względem osi ściany o 6 cm.
Ciężar własny ławy (rys. 3):
- charakterystyczny
G1n = 1,4⋅0,7⋅24,0 = 23,52 kN/m
- obliczeniowy
G1r = 1,1⋅23,52 = 25,87 kN/m
Ciężar posadzki:
- charakterystyczny
G2n = 0,495⋅0,15⋅24,0 = 1,78 kN/m
- obliczeniowy
G2r = 1,3⋅1,78 = 2,32 kN/m
Ciężar gruntu nad odsadzką:
- charakterystyczny
G3n = 0,395⋅0,8⋅1,7⋅9,81 = 5,27 kN/m
- obliczeniowy
G3r = 1,2⋅5,27 = 6,32 kN/m
Mimośród wypadkowej obciążeń względem środka układu palowego:
Ze względu na pomijalnie małą wartość mimośrodu zakładam, że wszystkie pale są jednakowo obciążone:
Rr = (Nr + G1r + G2r + G3r)l0 = (355 + 18,48 + 2,32 + 6,32)⋅1,2 = 458,54 kN
3. Przyjęcie długości i obliczenie nośności pala
Nośność pala powinna wynosić:
0,9*Nt ≥ Rr + Grp + Tr (1)
, gdzie Grp - ciężar własny pala.
Dla pali prefabrykowanych (tab. 5.7):
Ss = 1,1 dla piasków średnich, ID = 0,49
Ss = 0,9 dla gliny pylastej zwięzłej, IL = 0,4
Ss = 1,0 i Sp = 1,0 dla żwiru, ID = 0,49
Pole podstawy pala (D = 0,3 m):
Ap = D2/4 = ⋅0,32/4 = 0,071 m2
Ponieważ w podłożu występuje warstwa gruntu nienośnego, który będzie podlegał konsolidacji, trzeba uwzględnić możliwość pojawienia się tarcia ujemnego.
Przy wyznaczaniu współczynników ti oraz q:
dla warstwy I poziom 0,00 znajduje się w poziomie terenu,
dla warstw III, IVa i IVb, na poziomie określonym przez hz ponad stropem gliny:
Ps: γ' = 19,62/2 = 9,81 kN/m3
Gz: γ' = 18,64 - 9,81 = 8,83 kN/m3
hz =
=2,34 m
Grubość obliczeniowych warstw hi, przez które przechodzi pal oraz średnie głębokości zalegania, sąnastępujące:
Warstwa I: grubość 1,5 m, śr. głębokość zalegania 2,25 m
Warstwa II: grubość 0,8 m
Warstwa III: grubość 1,1 m, śr. głębokość zalegania 2,89 m
Warstwa IVa: grubość 1,56 m, śr. głębokość zalegania 4,22 m
Warstwa IVb: zalega poniżej głębokości 5 m.
3.1 Obliczenie współczynników ti dla średnich głębokości zalegania warstw
Warstwa I, piaski średnie: ID = 0,49 regresja tab. 5,6 => t5 = 59,7 kPa,
dla średniej głębokości zalegania: tI = t2,25 = 59,7⋅2,25/5,0 = 26,87 kPa
Warstwa II, torf nieskonsolidowany tab. 5.3 => tII = 10 kPa
Warstwa III, Glina pylasta zwięzła: IL = 0,4 => t5 = 30 kPa,
dla średniej głębokości zalegania: tIII = t2,89 = 30⋅2,89/5,0 = 17,34 kPa
Warstwa IV, Żwir: ID = 0,49 => t5 = 90,95 kPa
IVa: tIVa = t4,22 = 90,94⋅4,22/5,0 = 76,75 kPa
IVb: tIVb = t5 = 90,94 kPa
3.2 Obliczenie współczynnika q
Średnica pala D = 0,3 m, więc
hc =
=8,66 m
Wstępnie zakładam, że podstawa pala będzie się znajdować w żwirach na głębokości mniejszej niż 8,66 m poniżej poziomu zastępczego.
ID = 0,49 regresja tab. 5.5 => q10 = 3988,24 kPa
Dla poziomu podstawy pala, oznaczając przez x zagłębienie pala w żwirach poniżej poziomu -5 m, mierzonego od poziomu zastępczego:
qx = (5+x)q10/10 = (5+x)⋅3988,24/10 = 398,824x + 1994,12
Powierzchnie boczne pala w obrębie poszczególnych warstw:
AsI = ⋅D⋅hI = ⋅0,3⋅1,5 = 1,414 m2
AsII = ⋅0,3⋅0,8 = 0,754 m2
AsIVa = ⋅0,3⋅1,56 = 1,47 m2
AsIVb = 0,942x m2
3.3 Obliczenie wartości jednostkowych wytrzymałości q(r) i ti(r)
pod podstawą:
q(r) = 0,89qx = 354,95x + 1774,77
na pobocznicy:
tI(r) = 1,16⋅26,87 = 34,29 kPa
tII(r) = 10 kPa
tIII(r) = 0,84⋅17,34 = 14,57 kPa
tIVa(r) = 0,89⋅76,75 = 68,31 kPa
tIVb(r) = 0,89⋅90,94 = 80,94 kPa
3.4 Wyznaczenie długości pala (p. rys. 4)
lp = 6,46 + x - 1,5 = 4,96 + x
Ciężar obliczeniowy pala:
Grp = D2/4 ⋅γf⋅lp⋅γb = ⋅0,32/4 ⋅1,1⋅(4,96+x)⋅24,0 = 1,866x+9,256
Wypadkowa ujemnego tarcia gruntu
Tr = SsI⋅AsI⋅tI(r) + AsII⋅tII(r) = 1,1⋅1,414⋅34,29 + 0,754⋅10 = 60,87 kPa
Z równania (1) otrzymuję wartość x (zał.: m1 = 1):
0,9⋅(Sp⋅q(r)⋅Ap + m1⋅Ssi⋅ti(r)⋅Asi) ≥ Rr + Grp + Tr
0,9[1,0⋅(354,95x+1774,77)⋅0,071 + 1,0⋅(0,9⋅14,57⋅1,037 + 1,0⋅68,31⋅1,47 + 1,0⋅80,94⋅0,942x)] = 458,54 + 1,866x + 9,256 + 60,87 => x = 3,496 m
Obliczona długość pala: lp = 6,46 + 3,5 - 1,5 = 8,46 m, przyjęto lp = 8,50 m
3.5 Sprawdzenie nośności pala w grupie
Promień podstawy strefy naprężeń:
R = D/2 + hi⋅tg i = 0,3/2 + 1,1⋅0,07 + (3,5 + 1,56)⋅0,105 = 0,758 m
Osiowy rozstaw pali: r = 1,389 m
r/R = 1,389/0,758 = 1,83 tab. 5.4 => m1 = 1
Strefy naprężeń na siebie nie zachodzą, nośność pala jest więc równa nośności pala pojedynczego. Przyjęta długość pala jest zatem wystarczająca.
4. Wymiarowanie ławy
4.1 Zbrojenie poprzeczne ławy (p. rys. 5)
2 > 1 = 33,69° > 30° => ława wysoka.
Obliczeniowa siła rozciągająca zbrojenie, wynikająca z oddziaływania pala na ławę:
Z =
313,34 kN
Potrzebna ilość zbrojenia:
Fa = Z/Ra = 313,34/310e3 = 0,001m2 = 10 cm2
Przyjmuję 5 16, Fa = 10,05 cm2. Pręty należy rozmieścić w paśmie nad palem o szerokości 2D = 2⋅0,3 = 0,6 m, a więc co 15 cm.
4.2. Zbrojenie podłużne ławy
Ciężar własny ławy, gruntu nad odsadzką i posadzki:
Gr = G1r + G2r + G3r = 25,87 + 2,32 + 6,32 = 34,51 kN/m
Ciężar pryzmy trójkątnej muru:
Pr = γf⋅l0⋅tg 60°⋅a⋅γ(nmuru = 1,1⋅1,2⋅1,73⋅0,51⋅18,0 = 20,96 kN/m
Pr + Gr = 20,96 + 34,51 = 55,47 kN/m
l = 2l0 = 2⋅1,2 = 2,4 m
M1 = 55,47⋅2,42/9 = 35,5 kNm
M2 = 55,47⋅2,42/14 = 22,82 kNm
M3 = 55,47⋅2,42/11 = 29,05 kNm
Dla wyznaczonych momentów, przekroju ławy, klasy betonu i stali wyznacza się potrzebny przekrój zbrojenia.
A0 =
=0,0081 => = 0,995, = 0,01, r0 = 10,0
Fa =
= 0,000192 m2 = 1,92 cm2 < Fa min
, przyjmuję więc: Fa min = b⋅h⋅min = 140⋅70⋅0,0015 = 14,7 cm2
Przyjęto zbrojenie górą i dołem po 6 18 prętów (Fa = 15,27 cm2) 18G2 rozmieszczone równomiernie na całej szerokości ławy.
5. Osiadanie pala pojedynczego (Pn = 340 kN/m)
Charakterystyczne obciążenie przekazywane z fundamentu na pal:
QnF = (340 + 23,52 + 1,78 + 5,27)⋅1,2 = 444,68 kN
Charakterystyczny ciężar własny jednego pala:
G4n = 8,8⋅⋅0,32⋅0,25⋅24,0 = 14,42 kN
Charakterystyczny ciężar pala w obrębie piasków:
G'4n = 1,5⋅⋅0,32⋅0,25⋅24,0 = 2,54 kN
Charakterystyczne obciążenie pala T(n) od tarcia ujemnego:
tab. 5.3 => t(r) = 10 kPa, T(n) = ⋅D⋅hI⋅t(r)/γm = ⋅0,3⋅1,5⋅10/1,16 = 12,85 kN
Moduł odkształcenia gruntu dla gruntów uwarstwionych można przyjąć jako średnią ważoną modułów odkształcenia wzdłuż trzonu pala, przyjmując jako wagę miąższość poszczególnych warstw.
Warstwa II torf nieskonsolidowany, przyjmuję E0II = 5000 kPa
Warstwa III glina pylasta zwięzła, E0III = 18000 kPa, 18000⋅0,9 = 15120 kPa
Warstwa IV żwir, E0III = 138000, 138000⋅0,9 = 122820 kPa
Średni moduł dla podłoża gruntowego otaczającego pal:
E0 =
=92431 kPa
Moduł Eb poniżej podstawy:
Eb = 138000⋅1,0 = 138000
W rozpatrywanym przypadku osiadanie pala należy obliczać jako sumę osiadania pala w gruncie nośnym, tj. poniżej stropu torfu z uwzględnieniem pali sąsiednich i skrócenia pala na odcinku, gdzie występuje tarcie ujemne. Przyjmuję obciążenie Qn = QnF + G4n + T(n). Skrócenie pala na odcinku warstwy I oblicza się jak dla pręta ściskanego obciążonego siłą przekazywaną z fundamentu i połową (T(n) + G'4n)⋅G'4n - ciężar pala w obrębie warstwy I.
Osiadanie pala od obciążenia Qn:
s =
, Iw = IOK⋅Rb
h = 0,8 + 1,1 + 5,1 = 7,0 m
=7/0,3 ≈ 25
=138000/92431 = 1,33
Ra = 1,0, KA =
⋅RA = 27e6/92431⋅1 = 292
tab. 6.3 => Rb = 0,9, tab. 6.1 => IOK. = 3,3,
IW = 3,3⋅0,9 = 2,97
Osiadania pojedynczego pala w przyjętych do obliczeń warunkach gruntowych dla jednostkowej siły Qn:
s1 = 1⋅2,97/(7⋅92431) = 4,59⋅10-6 m
Osiadanie pala od siły Qn:
s = 4,59e-6⋅471,95 = 0,22 cm
Osiadanie dowolnego pala i pod ławą:
si = s1i⋅Qni + sij⋅Qnj⋅ij0, dla i ≠ j
ij0 = 0F - FE(0F - 0E)
Obliczenie osiadania pala nr 1 z uwzględnieniem pali 2 ÷ 7 (p. rys. 6):
Numer pala |
r [m] |
r/D (D/r) |
KA |
h/D |
0F |
0E |
FE |
0ij |
2 |
2,4 |
0,125 |
292 |
23,33333 |
0,3 |
0,07 |
0,04 |
0,2908 |
3 |
2,4 |
0,125 |
292 |
23,33333 |
0,3 |
0,07 |
0,04 |
0,2908 |
4 |
1,389 |
4,63 |
292 |
23,33333 |
0,33 |
0,09 |
0,04 |
0,3204 |
5 |
1,389 |
4,63 |
292 |
23,33333 |
0,33 |
0,09 |
0,04 |
0,3204 |
6 |
3,667 |
0,081811 |
292 |
23,33333 |
0,17 |
0,01 |
0,04 |
0,1636 |
7 |
3,667 |
0,081811 |
292 |
23,33333 |
0,17 |
0,01 |
0,04 |
0,1636 |
Osiadanie pala nr 1 w gruncie nośnym wynosi:
s1 = 0,00217 + 0,00217(2⋅0,2908 + 2⋅0,3204 + 2⋅0,1636) = 0,55 cm
Skrócenie pala w obrębie gruntów nienośnych:
s =
=0,036 cm
Całkowite osiadanie pala:
sc = s + s = 0,00553263 + 0,000356 = 0,005888 m ≈ 0,59 cm