4. Obliczenia hydrauliczne sieci wodociągowej.
Zaprojektowano sieć wodociągową obwodową. Obliczenia hydrauliczne tej sieci przeprowadzono metodą Crossa.
4.1. Obliczenie rozbiorów z węzłów i odcinków.
Dane do obliczeń.
Qśrd = 12512,2 m3/d = 144,8 dm3/s (z tabeli 1),
Qmaxd = 18473,1 m3/d = 213,8 dm3/s (z tabeli 1),
Qmaxh = 1132,2 m3/h = 314,5 dm3/s (z tabeli 2),
Qminh = 0,01 · %min ⋅ Qśrd, m3/h,
%min = 1,35, (z tabeli 2 - każda osoba ma „swoją“ wartość ),
Qminh = 0,01 ⋅ 1,35 · 12512,2 = 168,9 m3/h = 46,9 dm3/s. Uwaga! Nie pomylić jednostek - tu są poprawne!
Na podstawie procentowych rozbiorów z węzłów i odcinków, przedstawionych na schemacie sieci wodociągowej, obliczono rzeczywiste rozbiory wody wyrażone w dm3/s. Wyniki tych obliczeń przedstawiono w tabeli 7.
Tabela 7.
Zestawienie rozbiorów węzłowych i odcinkowych.
Węzeł lub odcinek |
Procent rozbioru % |
Rozbiory przy: , dm3/s |
|
|
|
Qmaxh |
Qminh |
1 |
3 |
9,4 |
1,4 |
1-2 |
5 |
15,7 |
2,3 |
2 |
2 |
6,3 |
0,9 |
2-3 |
5 |
15,7 |
2,3 |
3 |
7 |
22,0 |
3,4 |
3-4 |
10 |
31,5 |
4,7 |
4 |
8 |
25,2 |
3,7 |
4-5 |
10 |
31,5 |
4,7 |
5 |
3 |
9,4 |
1,4 |
5-6 |
4 |
12,6 |
1,9 |
6 |
5 |
15,7 |
2,3 |
6-Z |
7 |
22,0 |
3,4 |
6-2 |
6 |
18,8 |
2,8 |
5-7 |
5 |
15,7 |
2,3 |
7 |
10 |
31,5 |
4,7 |
7-2 |
10 |
31,5 |
4,7 |
Suma |
100 |
314,5 |
46,9 |
Rozbiory węzłowe oraz odcinkowe naniesiono na schematy obliczeniowe sieci wodociągowej (rys. 3 i 4).
4.2. Obliczenie wydajności pompowni II° oraz zbiornika sieciowego.
Przyjęto czas pracy pompowni drugiego stopnia Tp = 24 h/d.
.
Maksymalna wydajność pompowni w czasie rozbioru maksymalnego godzinowego (Qmaxh):
Qpmax = 1,1 ⋅ Qpśr = 1,1 ⋅ 213,8 dm3/s = 235,2 dm3/s.
Minimalna wydajność pompowni w czasie rozbioru minimalnego godzinowego (Qminh):
Qpmin = 0,9 ⋅ Qpśr = 0,9 ⋅ 213,8 dm3/s = 192,4 dm3/s.
W czasie rozbioru Qmaxh woda wypływać będzie ze zbiornika sieciowego w ilości:
Qz = Qmaxh - Qpmax = 314,5 - 235,2 = 79,3 dm3/s.
W czasie rozbioru Qminh woda dopływać będzie do zbiornika sieciowego w ilości:
Qz = Qpmin - Qminh = 192,4 - 46,9 = 145,5 dm3/s.
4.3. Dobór średnic przewodów wodociągowych.
Wyniki obliczeń przedstawione w p. 5.1. oraz p. 5.2. naniesiono na schematy obliczeniowe sieci wodociągowej (rys. 3 i 4), a następnie obliczono wartości natężenia przepływu wody w poszczególnych odcinkach. W oparciu o te przepływy dokonano doboru średnic przewodów, które przedstawiono w tabeli 8.
Tabela 8.
Zestawienie przepływów obliczeniowych oraz charakterystycznych danych odcinków sieci wodociągowej.
Odcinek |
Przepływy przy Qmaxh, dm3/s |
Przepływy przy Qminh, dm3/s |
d |
v |
i |
l |
||||||||
|
Qpocz |
Qkońc |
q |
0,55 ⋅ q |
Qobl |
Qpocz |
Qkońc |
q |
0,55 ⋅ q |
Qobl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mm |
m/s |
‰ |
m |
P - 1 |
235,2 |
235,2 |
0 |
235,2 |
235,2 |
192,4 |
192,4 |
0,0 |
0,0 |
192,4 |
500 |
1,20 |
3,90 |
215 |
1 - 2 |
225,8 |
210,1 |
15,7 |
8,6 |
218,7 |
191,0 |
188,7 |
2,3 |
1,3 |
190,0 |
500 |
1,11 |
3,40 |
175 |
2 - 3 |
153,5 |
137,8 |
15,7 |
8,6 |
146,4 |
20,0 |
17,7 |
2,3 |
1,3 |
19,0 |
400 |
1,17 |
4,88 |
420 |
3 - 4 |
115,8 |
84,3 |
31,5 |
17,3 |
101,6 |
14,3 |
9,6 |
4,7 |
2,6 |
12,2 |
350 |
1,06 |
4,76 |
275 |
4 - 5 |
59,1 |
27,6 |
31,5 |
17,3 |
44,9 |
5,9 |
1,2 |
4,7 |
2,6 |
3,8 |
250 |
0,91 |
5,58 |
285 |
5 - 7 |
47,2 |
31,5 |
15,7 |
8,6 |
40,1 |
7,0 |
4,7 |
2,3 |
1,3 |
6,0 |
250 |
0,82 |
4,44 |
340 |
2 - 6 |
18,8 |
0,0 |
18,8 |
10,3 |
10,3 |
163,1 |
160,3 |
2,8 |
1,5 |
161,8 |
400 |
1,29 |
4,70 |
185 |
6 - 5 |
41,6 |
29,0 |
12,6 |
6,9 |
35,9 |
9,1 |
7,2 |
1,9 |
1,0 |
8,2 |
200 |
1,14 |
11,70 |
235 |
2 - 7 |
31,5 |
0,0 |
31,5 |
17,3 |
17,3 |
4,7 |
0,0 |
4,7 |
2,6 |
2,6 |
200 |
0,55 |
2,71 |
450 |
6 - Z |
79,3 |
57,3 |
22,0 |
12,1 |
69,4 |
148,9 |
145,5 |
3,4 |
1,9 |
147,4 |
400 |
1,17 |
4,94 |
160 |
Średnice przewodów zostały dobrane dla większego przepływu obliczeniowego (który w tabeli został wpisany wytłuszczoną czcionką oraz wzięty w ramkę) w taki sposób, aby prędkość przepływu wody była ekonomiczna i wynosiła:
dla φ ≤ 300 mm: v = 0,50 ÷ 0,80 m/s,
dla φ > 300 mm: v = 0,90 ÷ 1,50 m/s.
4.4. Obliczenia pojemności sieciowego zbiornika wodociągowego.
Pojemność całkowitą zbiornika wodociągowego określono ze wzoru:
Vc = Vuż + Vpoż + Vm, m3,
gdzie:
Vuż |
- pojemność użytkowa, m3, |
Vpoż |
- zapas wody do celów przeciwpożarowych, m3, |
Vm |
- pojemność martwa, m3. |
Pojemność użytkową zbiornika obliczono metodą analityczną dla czasu pracy pompowni drugiego stopnia Tp = 24 h/d. Wyniki tych obliczeń w % Qmaxd przedstawiono w tabeli 9.
Tabela 9.
Obliczenia pojemności użytkowej zbiornika wodociągowego.
Godzina |
Rozbiór wody |
Dostawa wody |
Przybywa do zbiornika |
Ubywa ze zbiornika |
Pojemność zbiornika |
od - do |
% |
% |
% |
% |
% |
0 - 1 |
1,40 |
4,17 |
2,77 |
- |
4,96 |
1 - 2 |
1,35 |
4,17 |
2,82 |
- |
7,78 |
2 - 3 |
1,35 |
4,16 |
2,81 |
- |
10,59 |
3 - 4 |
1,35 |
4,17 |
2,82 |
- |
13,41 |
4 - 5 |
2,91 |
4,17 |
1,26 |
- |
14,67 |
5 - 6 |
3,16 |
4,16 |
1,00 |
- |
15,67 |
6 - 7 |
5,62 |
4,17 |
- |
1,45 |
14,22 |
7 - 8 |
5,98 |
4,17 |
- |
1,81 |
12,41 |
8 - 9 |
4,51 |
4,16 |
- |
0,35 |
12,06 |
9 - 10 |
4,85 |
4,17 |
- |
0,68 |
11,38 |
10 - 11 |
5,32 |
4,17 |
- |
1,15 |
10,23 |
11 - 12 |
5,50 |
4,16 |
- |
1,34 |
8,89 |
12 - 13 |
5,45 |
4,17 |
- |
1,28 |
7,61 |
13 - 14 |
5,58 |
4,17 |
- |
1,41 |
6,20 |
14 - 15 |
4,21 |
4,16 |
- |
0,05 |
6,15 |
15 - 16 |
3,92 |
4,17 |
0,25 |
- |
6,40 |
16 - 17 |
3,85 |
4,17 |
0,32 |
- |
6,72 |
17 - 18 |
4,88 |
4,16 |
- |
0,72 |
6,00 |
18 - 19 |
5,56 |
4,17 |
- |
1,39 |
4,61 |
19 - 20 |
6,13 |
4,17 |
- |
1,96 |
2,65 |
20 - 21 |
6,10 |
4,16 |
- |
1,94 |
0,71 |
21 - 22 |
4,88 |
4,17 |
- |
0,71 |
0,00 |
22 - 23 |
3,54 |
4,17 |
0,63 |
- |
0,63 |
23 - 24 |
2,60 |
4,16 |
1,56 |
- |
2,19 |
Suma |
100,00 |
100,00 |
16,23 |
16,23 |
- |
Maksymalna pojemność użytkowa zbiornika wystąpi w godzinie 5 - 6 i wynosić będzie 15,67 % Qmaxd.
Vuż = 0,01 ⋅ %max ⋅ Qmaxd = 0,01 ⋅ 15,67 ⋅ 18473,1 = 2894,7 m3.
Przyjęto zbiornik cylindryczny o wysokości użytkowej warstwy wody huż = 7,0 m. Średnica zbiornika wyniesie:
Przyjęto d = 23,0 m.
Rzeczywista pojemność użytkowa:
Zapas wody do celów przeciwpożarowych przyjęto na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 121, poz. 1139 - tabela 1).
Wg tej normy zapas wody do celów przeciwpożarowych zależy od liczby mieszkańców miasta: |
|
do 5000 mieszkańców |
-zapas wody 100 m3, |
od 5001 do 10000 mieszkańców |
-zapas wody 150 m3, |
od 10001 do 25000 mieszkańców |
-zapas wody 200 m3, |
od 25001 do 100000 mieszkańców |
-zapas wody 400 m3, |
ponad 100000 mieszkańców |
-zapas wody 600 m3. |
Dla miasta o liczbie mieszkańców 26300 przyjęto Vpoż = 400 m3.
Wysokość warstwy pożarowej:
Pojemność martwa zbiornika zależy od jego konstrukcji. Przyjęto wysokość warstwy martwej hm = 0,50 m.
Obliczenie pojemności martwej:
Całkowita pojemność zbiornika:
Vc = Vuż + Vpoż + Vm = 2908,3 + 400,0 + 207,6 = 3515,9 m3.
4.5. Obliczenia hydrauliczne sieci wodociągowej dla rozbioru maksymalnego godzinowego.
Schemat obliczeniowy sieci wodociągowej dla rozbioru Qmaxh przedstawiono na rys. 3, zaś obliczenia w tabeli 10.
Wysokość ciśnienia gospodarczego w sieci wodociągowej zależy od liczby kondygnacji zaopatrywanych w wodę budynków. Liczba kondygnacji została podana w temacie niniejszej pracy i wynosi 5. Z książki [7] (tab. 2-28, str.65) odczytano Hgosp = 23,0 m. Rzędne linii ciśnienia w tabeli 10 obliczono rozpoczynając od węzła nr 7, jako najniekorzystniej usytuowanego.
4.6. Obliczenia hydrauliczne sieci wodociągowej dla rozbioru minimalnego godzinowego.
Schemat obliczeniowy sieci wodociągowej dla rozbioru Qminh przedstawiono na rys. 4, zaś obliczenia w tabeli 11.
Rzędną zwierciadła wody w zbiorniku w tabeli 11 obliczono dodając do rzędnej zwierciadła wody w zbiorniku w tabeli 10 wysokość użytkowej warstwy wody huż = 7,0 m. Rzędne linii ciśnienia zamieszczone w tabeli 11 obliczono rozpoczynając od rzędnej zwierciadła wody w zbiorniku.
Na podstawie wyników obliczeń sieci wodociągowej (tabela 10 oraz 11) sporządzono wykres linii ciśnienia wody (rys. 6, skala 1:200/5000). Plan sytuacyjny zaprojektowanej sieci wodociągowej w skali 1:5000 przedstawiono na rys. 8.
1
F