Jakościowe wyjaśnienie zależności oporu właściwego metalu od temperatury
ogólny wzór na opór właściwy
|
|
gdzie
oznaczało ładunek nośników prądu,
ich koncentrację, a
współczynnik siły tłumienia ruchu.
W typowych metalach koncentracja nośników prądu
jest duża (rzędu 1 elektronu na atom). Nie zależy ona praktycznie od temperatury. Eelektrony poruszają się w metalu z siłami oporu, proporcjonalnymi do prędkości . Istnieją dwa fizyczne mechanizmy pojawiania się takich sił oporu. Oba są związane z tym, że sieć krystaliczna realnego metalu nigdy nie jest idealna:
Pierwszy typ odstępstw od idealności sieci jest związany z faktem istnienia w realnym metalu atomów obcych domieszek, oraz innego typu defektów (np. pustych luk po atomach). Mechanizm ten jest odpowiedzialny za stałą
we wzorze
Drugi typ odstępstw od idealności sieci jest wywołany tym, że atomy sieci w skończonych temperaturach wykonują drgania termiczne. Im temperatura wyższa, tym sieć jest średnio bardziej zdeformowana. Mechanizm ten jest odpowiedzialny za funkcję
we wzorze - wzrost temperatury powoduje utrudnienia w ruchu nośników prądu, a więc i wzrost oporu elektrycznego. Indeks
ma podkreślać, że chodzi tu o oddziaływanie elektronów z drgającą siecią (angielskie lattice - sieć).
Niestety nie da się poprawnie opisać przewodnictwa elektrycznego metali w ramach fizyki klasycznej. Dotyczy to przede wszystkim zdumiewającego faktu, że w idealnej sieci krystalicznej elektron mógłby się poruszać w ogóle bez oporu.
Opór elektryczny i przewodnictwo elektryczne
Prawa Ohma głosi, że:
stosunek natężenia prądu płynącego przez przewodnik do napięcia pomiędzy jego końcami jest stały.
Wartość tego stosunku jest nazywana jest przewodnictwem elektrycznym:
G - przewodnictwo elektryczne (w simensach S)
I - natężenie prądu (w układzie SI w amperach - A)
U - napięcie między końcami przewodnika (w układzie SI w woltach - V)
Jednostką przewodnictwa w układzie SI jest simens - S:
1 S = 1/ Ω = A/V.
Napięcie
Napięcie jest różnicą potencjałów między dwoma punktami obwodu (układu).
Napięcie (podobnie jak sam potencjał) w układzie SI mierzymy w woltach (V).
Napięcie różne od zera może występować tylko między dwoma istotnie różnymi (przedzielonymi jakimś źródłem, lub odbiornikiem prądu) punktami obwodu.