Podstawowe definicje
FARMAKOLOGIA - nauka o lekach i ich działaniu na organizm
LEK - substancja chemiczna o nadanej określonej postaci, która tak zmienia czynność organizmu, że zmiany te mogą być wykorzystywane do zapobiegania chorobom i ich leczenia
ŚRODEK LECZNICZY (FARMAKOLO-GICZNY) - substancja czynna, która działa na organizm
LEK - środek farmakologiczny, któremu nadano określoną postać (formę) farmaceutyczną
Podział
FARMAKOLOGIA OGÓLNA - nauka o ogólnych prawach rządzących działaniem leków i zasadach ich stosowania
FARMAKOLOGIA SZCZEGÓŁOWA - nauka o właściwościach, działaniu i zastosowaniu poszczególnych leków
FARMAKODYNAMIKA - nauka o działaniu biologicznym leków i mechanizmie tego działania
FARMAKOTERAPIA - nauka o wskazaniach, przeciwwskazaniach i dawkowaniu leków w poszczególnych stanach chorobowych
FARMAKOKINETYKA - ilościowa analiza procesów wchłaniania, dystrybucji, wiązania z białkami, biotransformacji i wydalania leków z organizmu
FARMAKOLOGIA KLINICZNA - nauka o metodach badania i działaniu leków na człowieka zdrowego i chorego i ich praktycznym zastosowaniu
FARMAKOLOGIA ROZWOJOWA -wpływ działania leków na organizm w zależności od wieku
RECEPTURA - nauka o postaciach leków, ich zapisywaniu i sposobach sporządzania.
EFEKT FARMAKOLOGICZNY LEKU - zmiana czynności komórki, narządu czy organizmu pod wpływem leku - zależy od dawki
AKTYWNOŚĆ LEKU - właściwość wyzwalania określonego efektu przez konkretną dawkę
DAWKA MINIMALNA - najmniejsza dawka leku wywołująca efekt farmakologiczny
DAWKA MAKSYMALNA (DM) - największa dawka, która może być stosowana leczniczo
DAWKA EFEKTYWNA - dawka wywołująca określony efekt terapeutyczny
Dawka efektywna 50% - (DE 50) tzn.,że dawka wywołująca efekt stanowi 50% efektu maksymalnego
WSKAŹNIK LECZNICZY (IT) - stosunek dawki wywołującej objawy toksyczne do dawki leczniczej
Zasady zapisywania i wydawania leków
Rp. - lek w ydawany wyłącznie na receptę
Rp.* - lek wydawany w zasadzie na receptę, lecz w przypadku potrzeby farmaceuta może wydać 1 (najmniejsze) opakowanie bez recepty
L.z.Rp. - lek do stosowania w lecznictwie zamkniętym
Rp.w. - lek wydawany z apteki na podstawie recepty z wtórnikiem
X - preparaty przeznaczone dla pionu sanitarno - epidemiologicznego (szczepienia)
N - lek odurzający, wydawany wyłącznie na receptę z wtórnikiem
A - lek bardzo silnie działający
B - lek silnie działający
O - znak zakazu - lek upośledzający w znacznym stopniu sprawność psychofizyczną (zakaz prowadze - nia pojazdów 24 h po zażyciu)
- znak ostrzegawczy - lek może upośledzać sprawność psychofizyczną
Leki mogą być:
- pełnopłatne
- ze zmniejszoną odpłatnością
- z odpłatnością ryczałtową
- bezpłatne
Zasady odpłatności są określane przez zarządzenia Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej
2