Mięśniaki macicy w ciąży

Karolina Młodzińska

Izabela Szelest

Położnictwo III rok

Studia Dzienne

• Obserwowana w ostatnich latach

emancypacja kobiet oraz ich
zaangażowanie w pracę zawodową, jak
również ciąże po wielu latach leczenia
niepłodności sprawiają, że wzrasta
odsetek kobiet rodzących po 30. a
nawet po 40. roku życia. Znacznie
częściej zaistniałej w tym okresie ciąży
towarzyszą rozmaite powikłania
ogólnoustrojowe, związane zarówno z
wiekiem pacjentki, jak i samą ciążą.
Mięśniaki macicy są najczęstszymi
nowotworami niezłośliwymi narządu
rodnego u kobiet w wieku rozrodczym

• Wraz ze wzrostem częstości ciąż po 35.

roku życia wzrasta odsetek
występowania mięśniaków w ciąży.
Zgodnie z doniesieniami wielu autorów
częstość ta waha się w granicach od 0,5
do 5 proc., a nawet 7,2 proc. Mięśniaki
macicy, zwłaszcza większych
rozmiarów, mogą powodować
powikłania ciąży, natomiast mięśniaki
małe podsurowicze lub uszypułowane
zwykle nie zakłócają przebiegu ciąży
oraz porodu

• Mięśniaki mogą być pojedyncze lub

mnogie, o różnych rozmiarach, aż do
olbrzymich, które swym górnym
biegunem mogą sięgać do przepony i
stwarzać trudności diagnostyczne

• Podczas ciąży następuje znaczne

rozpulchnienie mięśniaków, co utrudnia
palpacyjne ich wykrycie, zwłaszcza w
ciąży bardziej zaawansowanej.
Powiększenie się mięśniaków w ciąży i
zmiana ich kształtu jest spowodowana
ich zwiększonym uwodnieniem. Jest to
głównie następstwo zmian
hormonalnych w ciąży – przede
wszystkim wzrostu estrogenów. Ok. 70
proc. kobiet ciężarnych z
mięśniakami macicy ma
dolegliwości bólowe, wymagające
hospitalizacji.

• Ciąża w macicy mięśniakowatej

prowadzi do częstszego występowania
takich powikłań, jak nieprawidłowe
położenia płodu, porody przedwczesne
(13–15 proc.), krwotoki w trzecim
okresie porodu i poporodowe oraz
powikłania infekcyjne.ważnym
elementem w prognozowaniu
zakończenia ciąży jest umiejscowienie
mięśniaka w odniesieniu do lokalizacji
łożyska.

• W prognozowaniu pomyślnego

zakończenia ciąży w macicy
mięśniakowatej zasadnicze znaczenie
ma liczba i wielkość mięśniaków, ich
usytuowanie w macicy oraz kierunek
rozrostu. Najbardziej niekorzystne dla
przebiegu ciąży są mięśniaki
podśluzówkowe, zwłaszcza gdy są
liczne i większych rozmiarów. Tak
zlokalizowane mięśniaki powodują
zmiany w doczesnej o charakterze
zanikowym lub zapalnym, a niekiedy
nawet martwiczym, zniekształcają
światło jamy macicy, pogarszając
znacznie warunki dla rozwijającego się
płodu

Pierwszy trymestr ciąży

• Obecność mięśniaków macicy zwiększa

odsetek wczesnych poronień, które są
następstwem rozciągnięcia jamy
macicy, trudności w implantacji jaja
płodowego oraz zmian w endometrium,
zarówno o charakterze przerostu, jak i
zaniku.

• Krwawienia we wczesnej ciąży

rozwijającej się w macicy
mięśniakowatej są trudne do oceny i
interpretacji odnośnie przyczyn ich
powstawania.

• Wskaźnik poronień ciąż rozwijających

się w macicach mięśniakowatych w I
trymestrze w odniesieniu do ciąż
rozwijających się w macicach
prawidłowych jest oceniany jako
2-krotnie większy. Poronieniom tym
towarzyszy przeważnie większa utrata
krwi.

Drugi trymestr ciąży

• Zmiany, które zachodzą w mięśniaku,

zarówno co do jego rozmiarów,
położenia, a przede wszystkim jego
ukrwienia, mogą dawać szereg
dolegliwości bólowych

• W środkowym trymestrze, częściej niż

na początku ciąży, mięśniaki mogą
ulegać zmianom degeneracyjnym, takim
jak zeszkliwienie, częściowa martwica,
a przede wszystkim tzw. czerwonemu
zwyrodnieniu

• Niekiedy dolegliwości bólowe są tak

gwałtowne, że wymagają otwarcia jamy
brzusznej i różnicowania z ostrym
zapaleniem wyrostka robaczkowego, a
nawet niedrożnością przewodu
pokarmowego.

• Wyłuszczanie mięśniaka w II trymestrze

ciąży nie jest zalecane, podczas gdy w I
trymestrze mięśniaki podsurowicze,
płytko usadowione w mięśniu macicy, a
dużych rozmiarów oraz mięśniaki
uszypułowane mogą być wyłuszczane,
zwłaszcza u tych ciężarnych, które
poroniły ciąże z powodu istniejących
mięśniaków, pozostawionych bez
leczenia operacyjnego.
Najkorzystniejszym okresem do
przeprowadzania operacji jest 12. –14.
tydz. ciąży

Ciąża zaawansowana

• Ciężarne, które przebyły już przed ciążą

lub w czasie ciąży zachowawcze
wyłuszczenie mięśniaków winny być
rozwiązane cięciem cesarskim, gdyż
mięśniakom macicy może towarzyszyć
gruczolistość śródmaciczna
(adenomyosis uteri), która osłabia
mięsień macicy i podwyższa ryzyko jego
pęknięcia

• Przedstawione powyżej uwagi o

postępowaniu w ciąży i podczas

porodu powikłanego

obecnością mięśniaków macicy

wskazują na konieczność

bardzo indywidualnego

traktowania każdego

przypadku.

• Zapraszamy na film:

,,Wyłuszczanie mięśniaków

macicy w czasie ciąży”